Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. (Nisan 2020) () |
Yıldız Sarayı, ilk kez Sultan III. Selim'in (1789-1807) annesi Mihrişah Sultan için yaptırılmış, özellikle Osmanlı padişahı II. Abdülhamit (1876-1909) döneminde Osmanlı Devleti'nin ana sarayı olarak kullanılmış olan saray. Günümüzde Beşiktaş ilçesinde yer alır. Dolmabahçe Sarayı gibi tek bir yapı halinde değil, Marmara Denizi sahilinden başlayarak kuzeybatıya doğru yükselip sırt çizgisine kadar tüm yamacı kaplayan bir bahçe ve koruluk içine yerleşmiş saraylar, köşkler, yönetim, koruma, servis yapıları ve parklar bütünüdür.
Bu bölge I. Süleyman döneminden (1520-1566) başlayarak padişahlar için bir avlanma yeri olmuştur. Saray arazisi ile ne oranda örtüştüğü kesin olarak bilinmese de "Civan Kapucıbaşı Bahçesi", "Kazancıoğlu Bahçesi" adını taşıyan bahçe ve koruluklar büyük olasılıkla Yıldız Sarayı arazisini de içermekteydi. Bu bahçeler I. Ahmed döneminde (1603-1617) padişah bahçeleri arasına katıldı.
Bundan sonra bölgeye değişik zamanlarda, gereksinim oldukça birçok yapı eklenmiştir. Devrinin en özenle yapılmış yapıları arasında sayılabilecek olan bu yerler, burayı yapı bakımından bir yaşam alanı haline getirmiştir.
II. Abdülhamit'in 1876'da iki devrime sahne olan Dolmabahçe Sarayı'nı duygusal nedenlerle terkederek daha korunaklı olan Yıldız'a çekildiği anlatılır. Bu dönemde Yıldız siyasi yönetimin ana odağı haline gelmiş, hükûmet biriminin bulunduğu ve Tanzimat döneminde siyasi yaşamın asıl eksenini oluşturan Bab-ı Ali'yi gölgede bırakmıştır. 1882'de Mithat Paşa ve Mahmud Celaleddin Paşa'nın idamını buyruk eden saray mahkemesi Yıldız Sarayında gerçekleşmiş ve bu nedenle Yıldız Mahkemesi adını kazanmıştır. Bu tarihten sonra Yıldız Sarayı, II. Abdülhamit'in yönetimine istinaden bir korku ve dalavere merkezi olarak ünlenmiş ve bir dönem "yıldız" sözcüğünün Osmanlı basınında kullanımı, siyasi çağrışımları olabileceği gerekçesiyle, II. Abdülhamit'in sansür idaresi tarafından engellenmiştir. Sultan Abdülhamit'in 1909 yılında 31 Mart Vakası'ndan sonra tahttan indirilmesi üzerine saray bir halk kalabalığı tarafından yağmalanmış ve kısmen yakılmıştır. Bu yağmalama eylemi sırasında, Abdülhamit'e bildiri vermiş veya polis ajanı olarak çalışmış olan kişilerin kendilerine ait belgeleri arayarak yok etmeye çalıştıkları anlatılır.
Yıldız Camii
II. Abdülhamid Yıldız Camii'ni 1885-1886 yılları arasında yaptırmıştır. Gerek kitlesi ve plan şeması, gerekse dekorasyonu ile son dönem Osmanlı mimarisinin en tipik örneklerindendir. Aynı zamanda yapı, dönemin hakim mimari anlayışlarından olan Neogotik özellikler barındırmaktadır.
Yıldız Camii Beşiktaş, Barbaros Bulvarı'nın kuzey kesiminde, Yıldız Sarayı yolu üzerinde yer alır. Asıl adı Hamidiye olmasına karşılık daha çok Yıldız Camii olarak bilinmektedir.
Tasarım
Saray karmaşık bir yapıya sahip olup yönetim yapıları Büyük Mabeyn, Şale Köşkü, Malta Köşkü, Çadır Köşkü, Yıldız Tiyatro ve Opera Evi, Yıldız Saray Müzesi ve İmparatorluk Porselen Üretimevi'ni kapsıyordu. Yıldız saray bahçesi ayrıca İstanbul'da herkesçe tanınan bir dinlenme yeriydi. Bir köprü Yıldız Sarayı ile Çırağan Sarayı'nı Boğaz üzerinde bu bahçeye bağlıyordu.
Yıldız Sarayı Saat Kulesi
Yıldız Camii avlusunun güneybatı köşesinde bulunur. 1890 yılında yaptırılmıştır. Oryantalist ve neogotik karması olan bir tasarımı vardır. Köşeleri kırık bir kare plan üzerinde yükselen, üç katlı bir kuledir. Sivri ve dilimli bir kubbe ile örtülüdür. Örtü kısmında yine dilimli kemerli çatı pencereleri bulunur.
İmparatorluk Porselen Üretimevi
1895 yılında açılan üretimevi üst sınıfın Avrupa biçimi seramik gereksinimini karşılamak için üretim yapıyordu. Kaseler, vazolar ve tabaklar üretildi. Bunlar sıklıkla Boğaz manzarasını resmediyordu. Yapı Orta Çağ şatolarını andıran bir görünüme sahiptir.
Kaynakça
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Yıldız Palace ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- T.C. İstanbul Valiliği (Harika İstanbul) / Yıldız Sarayı tanıtım sayfası
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Yildiz Sarayi haber gazete kitap akademik JSTOR Nisan 2020 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Yildiz Sarayi ilk kez Sultan III Selim in 1789 1807 annesi Mihrisah Sultan icin yaptirilmis ozellikle Osmanli padisahi II Abdulhamit 1876 1909 doneminde Osmanli Devleti nin ana sarayi olarak kullanilmis olan saray Gunumuzde Besiktas ilcesinde yer alir Dolmabahce Sarayi gibi tek bir yapi halinde degil Marmara Denizi sahilinden baslayarak kuzeybatiya dogru yukselip sirt cizgisine kadar tum yamaci kaplayan bir bahce ve koruluk icine yerlesmis saraylar koskler yonetim koruma servis yapilari ve parklar butunudur Yildiz Sarayi Bu bolge I Suleyman doneminden 1520 1566 baslayarak padisahlar icin bir avlanma yeri olmustur Saray arazisi ile ne oranda ortustugu kesin olarak bilinmese de Civan Kapucibasi Bahcesi Kazancioglu Bahcesi adini tasiyan bahce ve koruluklar buyuk olasilikla Yildiz Sarayi arazisini de icermekteydi Bu bahceler I Ahmed doneminde 1603 1617 padisah bahceleri arasina katildi Bundan sonra bolgeye degisik zamanlarda gereksinim oldukca bircok yapi eklenmistir Devrinin en ozenle yapilmis yapilari arasinda sayilabilecek olan bu yerler burayi yapi bakimindan bir yasam alani haline getirmistir II Abdulhamit in 1876 da iki devrime sahne olan Dolmabahce Sarayi ni duygusal nedenlerle terkederek daha korunakli olan Yildiz a cekildigi anlatilir Bu donemde Yildiz siyasi yonetimin ana odagi haline gelmis hukumet biriminin bulundugu ve Tanzimat doneminde siyasi yasamin asil eksenini olusturan Bab i Ali yi golgede birakmistir 1882 de Mithat Pasa ve Mahmud Celaleddin Pasa nin idamini buyruk eden saray mahkemesi Yildiz Sarayinda gerceklesmis ve bu nedenle Yildiz Mahkemesi adini kazanmistir Bu tarihten sonra Yildiz Sarayi II Abdulhamit in yonetimine istinaden bir korku ve dalavere merkezi olarak unlenmis ve bir donem yildiz sozcugunun Osmanli basininda kullanimi siyasi cagrisimlari olabilecegi gerekcesiyle II Abdulhamit in sansur idaresi tarafindan engellenmistir Sultan Abdulhamit in 1909 yilinda 31 Mart Vakasi ndan sonra tahttan indirilmesi uzerine saray bir halk kalabaligi tarafindan yagmalanmis ve kismen yakilmistir Bu yagmalama eylemi sirasinda Abdulhamit e bildiri vermis veya polis ajani olarak calismis olan kisilerin kendilerine ait belgeleri arayarak yok etmeye calistiklari anlatilir Yildiz CamiiII Abdulhamid Yildiz Camii ni 1885 1886 yillari arasinda yaptirmistir Gerek kitlesi ve plan semasi gerekse dekorasyonu ile son donem Osmanli mimarisinin en tipik orneklerindendir Ayni zamanda yapi donemin hakim mimari anlayislarindan olan Neogotik ozellikler barindirmaktadir Yildiz Camii Besiktas Barbaros Bulvari nin kuzey kesiminde Yildiz Sarayi yolu uzerinde yer alir Asil adi Hamidiye olmasina karsilik daha cok Yildiz Camii olarak bilinmektedir TasarimSaray karmasik bir yapiya sahip olup yonetim yapilari Buyuk Mabeyn Sale Kosku Malta Kosku Cadir Kosku Yildiz Tiyatro ve Opera Evi Yildiz Saray Muzesi ve Imparatorluk Porselen Uretimevi ni kapsiyordu Yildiz saray bahcesi ayrica Istanbul da herkesce taninan bir dinlenme yeriydi Bir kopru Yildiz Sarayi ile Ciragan Sarayi ni Bogaz uzerinde bu bahceye bagliyordu Yildiz Sarayi Saat Kulesi Yildiz Camii avlusunun guneybati kosesinde bulunur 1890 yilinda yaptirilmistir Oryantalist ve neogotik karmasi olan bir tasarimi vardir Koseleri kirik bir kare plan uzerinde yukselen uc katli bir kuledir Sivri ve dilimli bir kubbe ile ortuludur Ortu kisminda yine dilimli kemerli cati pencereleri bulunur Imparatorluk Porselen Uretimevi Yildiz Porselen Uretimevi 1895 yilinda acilan uretimevi ust sinifin Avrupa bicimi seramik gereksinimini karsilamak icin uretim yapiyordu Kaseler vazolar ve tabaklar uretildi Bunlar siklikla Bogaz manzarasini resmediyordu Yapi Orta Cag satolarini andiran bir gorunume sahiptir Kaynakca Onder Mehmet 1999 Turkiye Muzeleri Ankara Turkiye Is Bankasi s 229 ISBN 975 458 044 8 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Dis baglantilarWikimedia Commons ta Yildiz Palace ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir T C Istanbul Valiligi Harika Istanbul Yildiz Sarayi tanitim sayfasi