Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kutuplar, Dünya'nın en kuzey ve en güney noktalarıdır. Bu noktalar coğrafya, haritacılık, manyetizma ve kutup yıldızı açısından farklı tanımlanır. Ancak aradaki farklar küçüktür.
Coğrafi tanım
Dünya kendi ekseni etrafında yaklaşık olarak günde bir defa döner. Coğrafi tanıma göre kutuplar, dönüş ekseninin Dünya yüzeyini kestiği noktalardır. Aynı zamanda, tanım gereği bu noktalar ekvatordan en uzak noktalardır (10 000 km).
Manyetik kutup
Dünya'nın bir manyetik alanı vardır. Bu alan, kabaca kuzey-güney doğrultusundadır. Ancak manyetik kutup coğrafi kutuptan farklıdır. Her şeyden önce kuzey coğrafi kutup dolaylarında yer alan kutup manyetizma açısından kuzey değil, güney kutuptur. Aynı şekilde güney coğrafi kutup dolaylarında yer alan manyetik kutup da manyetizma açısından kuzey kutuptur. Ne var ki, bu durum pusula kullanımında bir sorun yaratmaz. Ayrıca manyetik kutuplar her yıl birkaç kilometre yer değiştirir. 20. yüzyıl boyunca manyetik kutupların toplam olarak 1100 km yer değiştirdiği saptanmıştır. 2001 yılı verilerine göre, kuzey yarıküredeki manyetik kutup 81.3 kuzey ve 114.4 batı koordinatlarındadır. 1998 verilerine göre de güney yarıküredeki manyetik kutup 64.6 güney ve 138.5 doğu koordinatlarındadır. (Bu koordinatlar birbirlerinin tam karşısında değildirler. Yani değildir.)
Geçmişte manyetik kutuplar birkaç defa yer değiştirmiş olup, gelecekte de böyle bir kutup değişikliği olabilir.
Yıldıza göre kuzey kutbu
Pusulanın bulunuşundan önce denizciler kuzey ve güney yönleri gök cisimlerinin yardımıyla saptarlardı. Kuzey yarıkürede en uygun gök cisimlerinden biri Kutup yıldızıdır (Polaris). Bulutsuz gecelerde rahatlıkla gözlemlenen Küçük ayı takımyıldızındaki bu yıldız, Dünya'nın dönme ekseninin gökküreyi kestiği noktaya çok yakındır. Arada sadece 46 dakikalık bir fark vardır ki, bu fark yeryüzü ölçülerinde yaklaşık 120 kilometreye denktir. Ancak Dünya'nın ekseninin 26000 yıllık bir periyot içerisinde yön değiştirmesi sebebiyle Polaris geçmişte, daima kuzey kutup tepe noktası dolaylarında olmamıştır. Kuzey kutup tepe noktasının bir başka adayı Vega yıldızıdır. Günümüzden 12000 önce kutup yıldızı Vega'ydı. (Vega günümüzden 14000 yıl sonra da kutup yıldızı olacaktır.)
Güney coğrafi kutbu tepe noktasında ise kutup yıldızı sayılacak parlak bir yıldız yoktur.
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kutuplar Dunya nin en kuzey ve en guney noktalaridir Bu noktalar cografya haritacilik manyetizma ve kutup yildizi acisindan farkli tanimlanir Ancak aradaki farklar kucuktur Cografi tanimDunya kendi ekseni etrafinda yaklasik olarak gunde bir defa doner Cografi tanima gore kutuplar donus ekseninin Dunya yuzeyini kestigi noktalardir Ayni zamanda tanim geregi bu noktalar ekvatordan en uzak noktalardir 10 000 km Manyetik kutupDunya nin bir manyetik alani vardir Bu alan kabaca kuzey guney dogrultusundadir Ancak manyetik kutup cografi kutuptan farklidir Her seyden once kuzey cografi kutup dolaylarinda yer alan kutup manyetizma acisindan kuzey degil guney kutuptur Ayni sekilde guney cografi kutup dolaylarinda yer alan manyetik kutup da manyetizma acisindan kuzey kutuptur Ne var ki bu durum pusula kullaniminda bir sorun yaratmaz Ayrica manyetik kutuplar her yil birkac kilometre yer degistirir 20 yuzyil boyunca manyetik kutuplarin toplam olarak 1100 km yer degistirdigi saptanmistir 2001 yili verilerine gore kuzey yarikuredeki manyetik kutup 81 3 kuzey ve 114 4 bati koordinatlarindadir 1998 verilerine gore de guney yarikuredeki manyetik kutup 64 6 guney ve 138 5 dogu koordinatlarindadir Bu koordinatlar birbirlerinin tam karsisinda degildirler Yani degildir Gecmiste manyetik kutuplar birkac defa yer degistirmis olup gelecekte de boyle bir kutup degisikligi olabilir Yildiza gore kuzey kutbuPusulanin bulunusundan once denizciler kuzey ve guney yonleri gok cisimlerinin yardimiyla saptarlardi Kuzey yarikurede en uygun gok cisimlerinden biri Kutup yildizidir Polaris Bulutsuz gecelerde rahatlikla gozlemlenen Kucuk ayi takimyildizindaki bu yildiz Dunya nin donme ekseninin gokkureyi kestigi noktaya cok yakindir Arada sadece 46 dakikalik bir fark vardir ki bu fark yeryuzu olculerinde yaklasik 120 kilometreye denktir Ancak Dunya nin ekseninin 26000 yillik bir periyot icerisinde yon degistirmesi sebebiyle Polaris gecmiste daima kuzey kutup tepe noktasi dolaylarinda olmamistir Kuzey kutup tepe noktasinin bir baska adayi Vega yildizidir Gunumuzden 12000 once kutup yildizi Vega ydi Vega gunumuzden 14000 yil sonra da kutup yildizi olacaktir Guney cografi kutbu tepe noktasinda ise kutup yildizi sayilacak parlak bir yildiz yoktur Ayrica bakinizHarita Jeomanyetizma