Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kutuy Hatun, İlhanlılar Devletinin kurucusu Hülagû Han'ın eşi ve 1282'den 1284'e kadar İlhanlılar devletini yöneten Ahmed Teküder Han'ın annesiydi. Oğlunun hükümdarlığı döneminde devlet işlerinde önemli söz sahibi olmuştur. Karabağlar külliyesinin bir bölümü onun anısına dikilmiştir.
Kutuy Hatun | |
|---|---|
| Doğum | Namalum Moğol İmparatorluğu |
| Ölüm | Namalum İlhanlılar Devleti |
| Defin yeri | Karabağlar Türbesi, Nahçıvan, Azerbaycan |
| Din | Nestûrî,, Hristiya |
| Evlilik | Hülâgû |
| Çocuk(lar) | Ahmed Teküder |
Hayatı
Baba tarafından Kongrat boyuna, anne tarafından Cengiz Han'ın soyuna mensuptur. Annesi Cengiz Han'ın torunuydu. İnancı gereği Nasturi bir Hıristiyandı.Hülâgû Han, Guyuk Hatun'un ölümünden sonra onunla evlendi.Hülâgû Han'ın Moğolistan'daki akrabalarının İlhanlılar Devletine gelişinin ikinci dalgasında Hülâgû Han'a gelmiştir. Kutuy Hatun, 1265 yılında kocası Hülâgû Han'ı karşılamaya giderken Hülâgû Han ölmüştür. Bu bilgi kendisine Hulaku Han'ın halefi Abaka Han tarafından Bedahşan'dayken (modern Tacikistan) verildi. İlhanlılar Devleti topraklarına ulaştıktan sonra Abaka Han tarafından karşılandı. Kocasından uzun yaşadığı için Moğol geleneklerine göre Abaka Han ile evlendi.
1282'de Abaka Han'ın ölümünden sonra iki siyasi grup iktidar için savaşmaya başladı. Her iki grup da Hülâgû Han'ın eski eşleri tarafından yönetildi ve kendi oğullarını tahta çıkarmayı amaçlıyordu. Bir gruba Mangu Teymur'u destekleyen Ölcey Hatun, diğer gruba ise Teküder'i destekleyen Kutuy Hatunliderlik etti. Hülâgû Han'ın ailesinin büyük bir kısmı Teküder'i destekledi. Mücadelenin belirleyici anında Mangu Teymur öldü ve böylece Teküder'in taht iddiasını güçlendirdi. Ahmed Teküder 6 Mayıs 1282'de tahta çıktı.
Teküder bir Müslümandı ve bu nedenle tahta çıktıktan sonra Ahmed adını aldı. Kendisini İslam'ın koruyucusu ilan ederek Mısır Memlük Sultanlığı hükümdarı Kalavu'nun meşruiyetini aşındırmaya çalıştı. Bu sırada Kalavun, Levant bölgesini ele geçirmeye çalışan Moğollarla barış yapmaya çalışıyordu. Teküder devlet işleriyle pek ilgilenmezdi ve bu nedenle devlet işlerinin çoğu annesi Kutuy Hatun ve onun emiri Asık tarafından yürütülürdü. Kutuy Hatun bu sırada yabancı diplomatları kabul etti ve Memluk Sultanlığı'na yönelik stratejilerin belirlenmesinde yer aldı. Ahmet Teküder, devlet işlerinde nihai kararı vermeden önce annesine danışır ve ancakbundan sonra son sözü söylerdi.
Ancak Teküder, Eski Moğol grubu olarak adlandırılan Nasturi Hristiyan ve Budist Moğol seçkinleri arasındaki popülaritesini yavaş yavaş kaybetti. Abaka Han'ın oğlu ve Teküder'in yeğeni Argun artık daha çok sevilmeye başlandı. Devlet işlerine karışmakla tehdit eden yüce Moğol hanı Kubilay Han'a Teküder'i şikayette bulundular ve onlara kızan Teküder, Doğu Nasturi Kilisesi'ni suçladı ve patrik III Yahballah'ı hapse attı. III Yahballah'ın hayatı bir Nasturi olan Kutuy Hatun tarafından kurtarıldı. Argun, daha önce Teküder'i destekleyen Gongurtay'ın desteğini alarak taht için önemli bir ilerleme kaydetti. Konkurtay daha önce Mangu Teymur ve annesi Ölcey Hatun'nu destekleyen gruptandı. Yanıt olarak Tekudar, Konkurtay'ı Ainag ile değiştirdi ve hem Konkurtay'ın hem de Argu'nun tutuklanmasını emretti. Argun'un ordusu 4 Mayıs 1284'te Kazvin yakınlarındaki Ağhoca denilen yerde bozguna uğradı ve teslim oldu. Argun, Alinag tarafından esir tutulurken Teküder, Argun'un kaderini belirlemek için annesinin fikrini almak için zaman harcadı. Ancak askeri nedenlerle bir saray darbesi gerçekleşti ve 4 Temmuz'da Argun serbest bırakıldı. Teküder, 10 Ağustos'ta kendi ordusu tarafından öldürüldü. Argun ertesi gün tahta çıktı.
Bundan sonra Kutuy Hatun, Argun'a karşı bir mücadele düzenlemeye çalışsa da Karaunas, Argun'un emriyle onun yerine saldırıp onları soydu.
Ayrıca bakınız
Notlar
- ^ Azerbaycan ortaçağ mimarisinin en değerli kalıntılarından biri olan türbe kompleksi, Nahçıvan'ın Karabağlar köyünde bulunmaktadır.
Kaynakça
- ^ a b "Нахчыван. Мавзолей Карабаглар. XII - XIII в.в." www.ksam.org. 2011. 14 Eylül 2022 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Eylül 2022.
- ^ Yildiz 2012, s. 32.
- ^ a b Grousset 1970, s. 371.
- ^ De Nicola 2017, ss. 155-156.
- ^ a b c De Nicola 2017, s. 95.
- ^ De Nicola 2016, s. 91.
- ^ De Nicola 2017, s. 94.
- ^ De Nicola 2017, s. 156.
- ^ a b De Nicola 2017, s. 97.
- ^ De Nicola 2017, s. 130.
- ^ a b c d De Nicola 2017, s. 98.
- ^ a b c d e Grousset 1970, s. 372.
- ^ De Nicola 2017, s. 99.
- ^ De Nicola 2017, s. 179.
Kaynak
- Sara Nur Yildiz (2012). Post-Mongol Pastoral Policies in Eastern Anatolia during the Late Middle Ages. Publications de l'Institut Français d'Études Anatoliennes.
- René Grousset (1970). The Empire of the Steppes: A History of Central Asia. Rutgers University Press. ISBN . Erişim tarihi: 17 Ocak 2023.
- Bruno De Nicola. The Economic Role of Mongol Women: Continuity and Transformation from Mongolia to Iran. In De Nicola, Bruno; Melville, Charles (eds.). The Mongols' Middle East: Continuity and Transformation in Ilkhanid Iran. Brill Publishers. ISBN .
- Bruno De Nicola (2017). Women in Mongol Iran: The Khatuns, 1206-1335. Edinburgh University Press. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kutuy Hatun Ilhanlilar Devletinin kurucusu Hulagu Han in esi ve 1282 den 1284 e kadar Ilhanlilar devletini yoneten Ahmed Tekuder Han in annesiydi Oglunun hukumdarligi doneminde devlet islerinde onemli soz sahibi olmustur Karabaglar kulliyesinin bir bolumu onun anisina dikilmistir Kutuy HatunDogumNamalum Mogol ImparatorluguOlumNamalum Ilhanlilar DevletiDefin yeriKarabaglar Turbesi Nahcivan AzerbaycanDinNesturi HristiyaEvlilikHulaguCocuk lar Ahmed TekuderHayatiBaba tarafindan Kongrat boyuna anne tarafindan Cengiz Han in soyuna mensuptur Annesi Cengiz Han in torunuydu Inanci geregi Nasturi bir Hiristiyandi Hulagu Han Guyuk Hatun un olumunden sonra onunla evlendi Hulagu Han in Mogolistan daki akrabalarinin Ilhanlilar Devletine gelisinin ikinci dalgasinda Hulagu Han a gelmistir Kutuy Hatun 1265 yilinda kocasi Hulagu Han i karsilamaya giderken Hulagu Han olmustur Bu bilgi kendisine Hulaku Han in halefi Abaka Han tarafindan Bedahsan dayken modern Tacikistan verildi Ilhanlilar Devleti topraklarina ulastiktan sonra Abaka Han tarafindan karsilandi Kocasindan uzun yasadigi icin Mogol geleneklerine gore Abaka Han ile evlendi 1282 de Abaka Han in olumunden sonra iki siyasi grup iktidar icin savasmaya basladi Her iki grup da Hulagu Han in eski esleri tarafindan yonetildi ve kendi ogullarini tahta cikarmayi amacliyordu Bir gruba Mangu Teymur u destekleyen Olcey Hatun diger gruba ise Tekuder i destekleyen Kutuy Hatunliderlik etti Hulagu Han in ailesinin buyuk bir kismi Tekuder i destekledi Mucadelenin belirleyici aninda Mangu Teymur oldu ve boylece Tekuder in taht iddiasini guclendirdi Ahmed Tekuder 6 Mayis 1282 de tahta cikti Tekuder bir Muslumandi ve bu nedenle tahta ciktiktan sonra Ahmed adini aldi Kendisini Islam in koruyucusu ilan ederek Misir Memluk Sultanligi hukumdari Kalavu nun mesruiyetini asindirmaya calisti Bu sirada Kalavun Levant bolgesini ele gecirmeye calisan Mogollarla baris yapmaya calisiyordu Tekuder devlet isleriyle pek ilgilenmezdi ve bu nedenle devlet islerinin cogu annesi Kutuy Hatun ve onun emiri Asik tarafindan yurutulurdu Kutuy Hatun bu sirada yabanci diplomatlari kabul etti ve Memluk Sultanligi na yonelik stratejilerin belirlenmesinde yer aldi Ahmet Tekuder devlet islerinde nihai karari vermeden once annesine danisir ve ancakbundan sonra son sozu soylerdi Ancak Tekuder Eski Mogol grubu olarak adlandirilan Nasturi Hristiyan ve Budist Mogol seckinleri arasindaki popularitesini yavas yavas kaybetti Abaka Han in oglu ve Tekuder in yegeni Argun artik daha cok sevilmeye baslandi Devlet islerine karismakla tehdit eden yuce Mogol hani Kubilay Han a Tekuder i sikayette bulundular ve onlara kizan Tekuder Dogu Nasturi Kilisesi ni sucladi ve patrik III Yahballah i hapse atti III Yahballah in hayati bir Nasturi olan Kutuy Hatun tarafindan kurtarildi Argun daha once Tekuder i destekleyen Gongurtay in destegini alarak taht icin onemli bir ilerleme kaydetti Konkurtay daha once Mangu Teymur ve annesi Olcey Hatun nu destekleyen gruptandi Yanit olarak Tekudar Konkurtay i Ainag ile degistirdi ve hem Konkurtay in hem de Argu nun tutuklanmasini emretti Argun un ordusu 4 Mayis 1284 te Kazvin yakinlarindaki Aghoca denilen yerde bozguna ugradi ve teslim oldu Argun Alinag tarafindan esir tutulurken Tekuder Argun un kaderini belirlemek icin annesinin fikrini almak icin zaman harcadi Ancak askeri nedenlerle bir saray darbesi gerceklesti ve 4 Temmuz da Argun serbest birakildi Tekuder 10 Agustos ta kendi ordusu tarafindan olduruldu Argun ertesi gun tahta cikti Bundan sonra Kutuy Hatun Argun a karsi bir mucadele duzenlemeye calissa da Karaunas Argun un emriyle onun yerine saldirip onlari soydu Ayrica bakinizIlhanlilar Hulagu Ahmed TekuderNotlar Azerbaycan ortacag mimarisinin en degerli kalintilarindan biri olan turbe kompleksi Nahcivan in Karabaglar koyunde bulunmaktadir Kaynakca a b Nahchyvan Mavzolej Karabaglar XII XIII v v www ksam org 2011 14 Eylul 2022 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Eylul 2022 Yildiz 2012 s 32 a b Grousset 1970 s 371 De Nicola 2017 ss 155 156 a b c De Nicola 2017 s 95 De Nicola 2016 s 91 De Nicola 2017 s 94 De Nicola 2017 s 156 a b De Nicola 2017 s 97 De Nicola 2017 s 130 a b c d De Nicola 2017 s 98 a b c d e Grousset 1970 s 372 De Nicola 2017 s 99 De Nicola 2017 s 179 KaynakSara Nur Yildiz 2012 Post Mongol Pastoral Policies in Eastern Anatolia during the Late Middle Ages Publications de l Institut Francais d Etudes Anatoliennes erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Rene Grousset 1970 The Empire of the Steppes A History of Central Asia Rutgers University Press ISBN 9780813513041 Erisim tarihi 17 Ocak 2023 Bruno De Nicola The Economic Role of Mongol Women Continuity and Transformation from Mongolia to Iran In De Nicola Bruno Melville Charles eds The Mongols Middle East Continuity and Transformation in Ilkhanid Iran Brill Publishers ISBN 9789004314726 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim Bruno De Nicola 2017 Women in Mongol Iran The Khatuns 1206 1335 Edinburgh University Press ISBN 9781474437356 erisim tarihi kullanmak icin url gerekiyor yardim