Kârûn, efsaneler, Kuran ve halk edebiyatında bahsi geçen çok zengin kişi.
Efsaneler
Lidya Kralı Krezüs'ün zenginliği mitolojilere konu olmuştur. Antik çağın bilinen en zengin kralı olan Krezüs, mitolojiye göre her tuttuğunun altın olması için -Frig Kralı Midas'ın yaptığı gibi- ilâhlara yalvarır; bu dileği kabul edilince mutluluğa erişeceğini sanır. Ancak çok zengin olduğu halde mutluluğu bir türlü bulamayan kral, acı içinde kıvranarak ölür. Tarihte ilk madenî parayı darb ettiren Krezüs; Orta Doğu halkları tarafından Kârûn ismiyle anılmaktadır.[]
Anadolu'daki en eski Yahudî yerleşimlerinin Lidya topraklarında bulunması sebebiyle hikâyenin Yahudîler vasıtasıyla zaman, mekân gibi niteliklerinin değişerek Orta Doğu halkları arasında yayılması olasıdır.
(bakınız: Sardes Sinagogu)
Kur'an'da
Kur'an'da Kârûn'dan Kasas, Mü’min ve Ankebût Sûrelerinde bahsedilir.
Karun, Kur'an'a göre İsrailoğulları'ndan ve zenginliği sebebiyle şımaran birisidir. Serveti "Biz ona, anahtarlarını (bile taşımanın) güçlü bir topluluğa ağır geleceği hazineler verdik" şeklinde tanımlanır. Serveti için "Bunlar bana bendeki bilgi ve beceriden dolayı verilmiştir" der. Mûsâ'nın mucizelerine inanmaz, onu yalancılıkla ve sihirbazlıkla suçlar. Bunun sonucunda da Allah tarafından helak edilir.
Tevrat'a (sayılar 16. bölüm) göre Korah, Dathan ve Abiram (Aviram) adında, beraberlerinde topluluk tarafından seçilen 250 kişi ile birlikte Mûsâ ile tartışıp Mûsâ ve Hârûn'u ileri gitmekle suçlarlar. Bu kişiler, yandaşlarıyla birlikte Rab (Yahudi kültüründe Yahova için kullanılan ikame sözcük, Kral, Efendi) tarafından diri diri ölüler diyarına yollanırlar. Ancak Tanrı'nın öfkesi dinmez ve bu sefer bu kişilerin ölümlerini sorgulayan halka öldürücü hastalık (veba salgını) gönderilir. Ancak Tevrat'ta onların zenginliği ile ilgili bir ifade yer almaz.
Kur'an'daki Karun hikâyesinin efsaneler ve halk edebiyatındaki Karun hikâyesinin kaynağı olması da göz ardı edilemeyecek bir ihtimâldir. Krezus ile Kârûn arasında yaşadıkları yerlerin farklılığı yanında ve efsanevî zenginlikleri dışında hiçbir benzerlik olmaması, Kur'an hikâyesinin kaynağı olarak bâzı yorumcuları Tevrat anlatısında Mûsâ ile tartışan Korah isimli kişiye yönlendirmektedir. Bu kişinin zenginliği veya geride bıraktığı arkeolojik miras hakkında herhangi bir kayıt bulunmuyor. Ayrıca Korah anlatısı çölde, çadırların kurulduğu bir mola esnasında bir topluluk ile, Karun hikâyesi ise bir kişi ve onun zenginlikleri (bahçe, mâlikâne, hazineler) ile ilgilidir. Tevrat, o topluluğun diri diri ölüler diyarına gönderildiklerinden ve geride kalanların da salgın hastalık (veba) ile cezalandırılmalarından bahsetmektedir.
Halk edebiyatı
Kârûn'a binaen "Kârûn kadar zengin olmak" gibi deyimler türetilmiştir.
Gaziantep yöresine ait bir türküde Kârûn'dan şöyle bahsedilir.
- Kul Himmet üstadım gelse otursa
- Hakk'in kelâmını dile getirse
- Dünya benim deyi zapta geçirse
- Kârûn kadar malın olsa ne fayda
Kârûn Hazinesi isimli eserler Uşak Arkeoloji Müzesinde sergilenmektedir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Tarihin seyrinde Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Tarih Öğretmenliği Anabilim Dalı Bülteni
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 11 Şubat 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Mayıs 2022.
- ^ (PDF). 5 Mart 2016 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 20 Haziran 2012.
- ^ a b http://epochtimestr.com/yasam/anadolu-efsaneleri/karun-efsanesi.html[]
- ^ Kur'an 40: 23-24
- ^ Kur'an 29, 39
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 29 Kasım 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 18 Kasım 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Karun efsaneler Kuran ve halk edebiyatinda bahsi gecen cok zengin kisi EfsanelerTesti uzerinde Karun Louvre G 197 Lidya Krali Krezus un zenginligi mitolojilere konu olmustur Antik cagin bilinen en zengin krali olan Krezus mitolojiye gore her tuttugunun altin olmasi icin Frig Krali Midas in yaptigi gibi ilahlara yalvarir bu dilegi kabul edilince mutluluga erisecegini sanir Ancak cok zengin oldugu halde mutlulugu bir turlu bulamayan kral aci icinde kivranarak olur Tarihte ilk madeni parayi darb ettiren Krezus Orta Dogu halklari tarafindan Karun ismiyle anilmaktadir kaynak belirtilmeli Anadolu daki en eski Yahudi yerlesimlerinin Lidya topraklarinda bulunmasi sebebiyle hikayenin Yahudiler vasitasiyla zaman mekan gibi niteliklerinin degiserek Orta Dogu halklari arasinda yayilmasi olasidir bakiniz Sardes Sinagogu Kur an daKur an da Karun dan Kasas Mu min ve Ankebut Surelerinde bahsedilir Karun Kur an a gore Israilogullari ndan ve zenginligi sebebiyle simaran birisidir Serveti Biz ona anahtarlarini bile tasimanin guclu bir topluluga agir gelecegi hazineler verdik seklinde tanimlanir Serveti icin Bunlar bana bendeki bilgi ve beceriden dolayi verilmistir der Musa nin mucizelerine inanmaz onu yalancilikla ve sihirbazlikla suclar Bunun sonucunda da Allah tarafindan helak edilir Tevrat a sayilar 16 bolum gore Korah Dathan ve Abiram Aviram adinda beraberlerinde topluluk tarafindan secilen 250 kisi ile birlikte Musa ile tartisip Musa ve Harun u ileri gitmekle suclarlar Bu kisiler yandaslariyla birlikte Rab Yahudi kulturunde Yahova icin kullanilan ikame sozcuk Kral Efendi tarafindan diri diri oluler diyarina yollanirlar Ancak Tanri nin ofkesi dinmez ve bu sefer bu kisilerin olumlerini sorgulayan halka oldurucu hastalik veba salgini gonderilir Ancak Tevrat ta onlarin zenginligi ile ilgili bir ifade yer almaz Kur an daki Karun hikayesinin efsaneler ve halk edebiyatindaki Karun hikayesinin kaynagi olmasi da goz ardi edilemeyecek bir ihtimaldir Krezus ile Karun arasinda yasadiklari yerlerin farkliligi yaninda ve efsanevi zenginlikleri disinda hicbir benzerlik olmamasi Kur an hikayesinin kaynagi olarak bazi yorumculari Tevrat anlatisinda Musa ile tartisan Korah isimli kisiye yonlendirmektedir Bu kisinin zenginligi veya geride biraktigi arkeolojik miras hakkinda herhangi bir kayit bulunmuyor Ayrica Korah anlatisi colde cadirlarin kuruldugu bir mola esnasinda bir topluluk ile Karun hikayesi ise bir kisi ve onun zenginlikleri bahce malikane hazineler ile ilgilidir Tevrat o toplulugun diri diri oluler diyarina gonderildiklerinden ve geride kalanlarin da salgin hastalik veba ile cezalandirilmalarindan bahsetmektedir Halk edebiyatiKarun a binaen Karun kadar zengin olmak gibi deyimler turetilmistir Gaziantep yoresine ait bir turkude Karun dan soyle bahsedilir Kul Himmet ustadim gelse otursa Hakk in kelamini dile getirse Dunya benim deyi zapta gecirse Karun kadar malin olsa ne fayda Karun Hazinesi isimli eserler Usak Arkeoloji Muzesinde sergilenmektedir Ayrica bakinizFiravun HamanKaynakca Tarihin seyrinde Gazi Universitesi Gazi Egitim Fakultesi Tarih Ogretmenligi Anabilim Dali Bulteni Arsivlenmis kopya 11 Subat 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Mayis 2022 PDF 5 Mart 2016 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 20 Haziran 2012 a b http epochtimestr com yasam anadolu efsaneleri karun efsanesi html olu kirik baglanti Kur an 40 23 24 Kur an 29 39 Arsivlenmis kopya 29 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Kasim 2014