Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Köpek gençlik hastalığı, evcil ve vahşi köpek ırkları, çakallar, tilkiler, pandalar, kurtlar, gelincikler, kokarcalar, rakunlar ve kedigiller dahil olmak üzere çok çeşitli memeli ailelerinin yanı sıra yüzgeçayaklılkarı ve bazı primatları da etkileyen viral bir hastalık.
Köpeklerde distemper, yüksek ateş, göz iltihabı ve göz/burun akıntısı, zor nefes alma ve öksürük, kusma ve ishal, iştahsızlık ve uyuşukluk, burun ve ayak tabanlarının sertleşmesi gibi vücut sistemlerini ciddi şekilde etkiler. Viral enfeksiyona ikincil bakteriyel enfeksiyonlar eşlik edebilir ve sonunda ciddi nörolojik semptomlar gösterebilir.
Köpek gençlik hastalığı, Paramyxoviridae ailesinin (insanlarda kızamık, kabakulak ve bronşiolite neden olan virüslerle aynı ailede) tek sarmallı bir RNA virüsünden kaynaklanır. Hastalık inhalasyon yoluyla yayılır ve oldukça bulaşıcıdır. Aşılanmamış dağ gelinciği popülasyonlarında %100'e varan ölüm oranıyla birlikte, hastalık ve ölüm oranı hayvan türleri arasında büyük farklılıklar gösterebilir. Evcil köpeklerde hastalığın akut formu yüksek bir ölüm oranına sahipken, hastalık süresi ve şiddeti esas olarak hayvanın yaşına, bağışıklık durumuna ve virüsün virülansına bağlıdır. Pek çok bölgede kapsamlı aşılamaya rağmen, köpeklerin başlıca hastalığı olmaya devam etmektedir ve aşı kullanıma sunulmadan önce köpeklerde bulaşıcı hastalık ölümlerinin başlıca nedenlerindendi.
"Distemper" kelimesinin kökeni Orta İngilizce distemperen'den gelir, bu da "mizahi dengenin bozulması" anlamına gelir, bu da Halk Latincesinde distemperare, yani "düzgün karıştırmamak" anlamına gelen ve Eski Fransızcada "rahatsız etmek" anlamına gelen destempreri kelimeleri ile bağlantılıdır.
Klinik belirtiler
Köpeklerde distemper, hiçbir belirti göstermeyebilir, ayırt edilemeyen hafif solunum bulguları, kennel cough (barınak öksürüğü), kusma, kanlı ishal ve şiddetli zatürreyle birlikte ölümle kadar gidebilen geniş bir yelpazede belirtiler gösterebilir.
Kalıcı belirtiler
Distemperden kurtulan bir köpek, yaşamı boyunca hem yaşamı tehdit etmeyen hem de yaşamı tehdit eden belirtiler göstermeye devam edebilir. Yaşamı tehdit etmeyen en yaygın semptom, pençe tabanında ve burun ucundaki cildin kalınlaştığı sert ped hastalığıdır. Yaygın olan bir başka kalıcı semptom, mine hipoplazisidir . Özellikle yavru köpeklerde, tamamen oluşmamış veya henüz çıkmamış dişlerin minesi zarar görür. Bu, virüsün diş minesinin yapımından sorumlu hücreleri öldürmesinin bir sonucudur. Etkilenen bu dişler çabuk aşınmaya meyillidir.
Hayatı tehdit eden belirtiler genellikle sinir sisteminin dejenerasyonuna bağlıdır. Distemper ile enfekte olmuş köpeklerin, zihinsel yetenekleri ve motor becerileri giderek artan bir bozulma eğilimindedir. Zamanla daha şiddetli nöbetler, felç, görüşte azalma ve koordinasyon bozukluğu gelişebilir. Bu köpekler, karşılaştıkları muazzam acı ve ıstırap nedeniyle genellikle ötanazi uygulanır.
Viroloji
Distemper, insanlarda kızamığa ve hayvanlarda sığır vebasına neden olan virüslerin yakın bir akrabası olan Paramyxoviridae ailesinin tek sarmallı bir RNA virüsünden kaynaklanır.
Korunma
Köpekler için köpek gençlik hastalığına karşı bir dizi aşı mevcuttur ve birçok ülkede evcil hayvanlar için zorunludur. Enfekte hayvanlar, virüsü saçma süresinin uzunluğu nedeniyle diğer köpeklerden birkaç ay uzak tutulmalıdır. Virüs, dezenfektanlar, deterjanlar, gün ışığı ve rutin temizlik ile çevrede yok edilir. Oda sıcaklığında (20–25 °C) birkaç saatten fazla hayatta kalmaz, ancak donma noktasının biraz üzerindeki sıcaklıklarda gölgeli ortamlarda birkaç hafta hayatta kalabilir. Serum ve doku kalıntılarında daha uzun süre hayatta kalabilir.
Birçok bölgede kapsamlı aşılamaya rağmen, köpeklerin başlıca hastalığı olmaya devam etmektedir.
Tedavi
Köpek gençlik hastası için spesifik bir tedavi bilinmemektedir. Kızamıkta olduğu gibi tedavi semptomatik ve destekleyicidir. Bakım, sıvı/elektrolit dengesizliklerini, nörolojik semptomları tedavi etmeye ve ikincil bakteriyel enfeksiyonları önlemeye yöneliktir. Tedavide beslenme ve hemşirelik bakımı koşullarının da önemi bulunmaktadır.
Sonuç
Virüsün ölüm oranı büyük ölçüde enfekte köpeklerin bağışıklık durumuna bağlıdır. Pnömoni ve ensefalit gibi komplikasyonların daha yaygın olduğu yerlerde en yüksek ölüm oranı yavru köpeklerde görülür. Distemper gelişen yaşlı köpeklerde ensefalomiyelit ve vestibüler hastalık mevcut olabilir. Köpeklerde enflamatuar merkezi sinir sistemi hastalıklarının yaklaşık % 15'i CDV'nin bir sonucudur.
Kaynakça
- ^ "canine distemper - Invasive Species Compendium - CABI". 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 20 Mayıs 2021.
- ^ Deem (December 2000). "Canine Distemper in Terrestrial Carnivores: A Review" (PDF). Journal of Zoo and Wildlife Medicine. 31 (4): 441-451. doi:10.1638/1042-7260(2000)031[0441:CDITCA]2.0.CO;2. 17 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından (PDF). Erişim tarihi: 5 Aralık 2017.
- ^ Andreas (13 Eylül 2015). "Cross-species transmission of canine distemper virus—an update". One Health. 1: 49-59. doi:10.1016/j.onehlt.2015.09.002. (PMC) 5462633 $2. (PMID) 28616465.
- ^ (PDF). 7 Kasım 2017 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 30 Ekim 2017.
- ^ "distemper (definition)". Oxford Living Dictionaries - English. Oxford University Press. 6 Aralık 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2017.
- ^ "distemper (definition)". American Heritage Dictionary. Houghton Mifflin Harcourt. 9 Mayıs 2018 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2017.
- ^ "Chapter 3: Canine distemper". Infectious diseases of the dog and cat. 4th. St. Louis, Mo.: Elsevier/Saunders. 2012. ss. 25-42. ISBN .
- ^ a b "Canine Distemper: What You Need To Know". Veterinary Insider. 6 Aralık 2010. 2 Mayıs 2012 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Nisan 2012. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Insider2012" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ a b c Kate E. Creevy, 2013, Overview of Canine Distemper, in The Merck Veterinary Manual (online): Veterinary Professionals: Generalized Conditions: Canine Distemper, see "Canine Distemper Overview - Generalized Conditions". 23 Aralık 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Aralık 2014. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "CreevyMerck" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ "Pathogen evolution and disease emergence in carnivores". Proc. Biol. Sci. 274 (1629): 3165-74. December 2007. doi:10.1098/rspb.2007.0884. (PMC) 2293938 $2. (PMID) 17956850.
- ^ . UC Davis Koret Shelter Medicine Program. 2004. 10 Ekim 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ağustos 2013.
- ^ a b Veterinary Microbiology. Blackwell Publishing. 1999. Kaynak hatası: Geçersiz
<ref>etiketi: "Hirsch1999" adı farklı içerikte birden fazla tanımlanmış (Bkz: ) - ^ "Overview of Canine Distemper: Canine Distemper: Merck Veterinary Manual". www.merckvetmanual.com. Kenilworth, N.J., U.S.: Merck Sharp & Dohme Corp. 2009. 5 Ekim 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 13 Şubat 2016.
- ^ A Practical Guide to Canine and Feline Neurology. Iowa State Pr. 2003.
- ^ "In vitro efficacy of ribavirin against canine distemper virus". Antiviral Res. 77 (2): 108-13. February 2008. doi:10.1016/j.antiviral.2007.09.004. (PMID) 17949825.
Konuyla ilgili yayınlar
- Di Sabatino (Jan 2014). "Arctic lineage-canine distemper virus as a cause of death in Apennine wolves (Canis lupus) in Italy". PLOS ONE. 9 (1): e82356. doi:10.1371/journal.pone.0082356. (PMC) 3896332 $2. (PMID) 24465373.
 | Veteriner tıp ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Hastalık ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kopek genclik hastaligi evcil ve vahsi kopek irklari cakallar tilkiler pandalar kurtlar gelincikler kokarcalar rakunlar ve kedigiller dahil olmak uzere cok cesitli memeli ailelerinin yani sira yuzgecayaklilkari ve bazi primatlari da etkileyen viral bir hastalik Kopeklerde distemper yuksek ates goz iltihabi ve goz burun akintisi zor nefes alma ve oksuruk kusma ve ishal istahsizlik ve uyusukluk burun ve ayak tabanlarinin sertlesmesi gibi vucut sistemlerini ciddi sekilde etkiler Viral enfeksiyona ikincil bakteriyel enfeksiyonlar eslik edebilir ve sonunda ciddi norolojik semptomlar gosterebilir Kopek genclik hastaligi Paramyxoviridae ailesinin insanlarda kizamik kabakulak ve bronsiolite neden olan viruslerle ayni ailede tek sarmalli bir RNA virusunden kaynaklanir Hastalik inhalasyon yoluyla yayilir ve oldukca bulasicidir Asilanmamis dag gelincigi populasyonlarinda 100 e varan olum oraniyla birlikte hastalik ve olum orani hayvan turleri arasinda buyuk farkliliklar gosterebilir Evcil kopeklerde hastaligin akut formu yuksek bir olum oranina sahipken hastalik suresi ve siddeti esas olarak hayvanin yasina bagisiklik durumuna ve virusun virulansina baglidir Pek cok bolgede kapsamli asilamaya ragmen kopeklerin baslica hastaligi olmaya devam etmektedir ve asi kullanima sunulmadan once kopeklerde bulasici hastalik olumlerinin baslica nedenlerindendi Distemper kelimesinin kokeni Orta Ingilizce distemperen den gelir bu da mizahi dengenin bozulmasi anlamina gelir bu da Halk Latincesinde distemperare yani duzgun karistirmamak anlamina gelen ve Eski Fransizcada rahatsiz etmek anlamina gelen destempreri kelimeleri ile baglantilidir Klinik belirtilerKopeklerde distemper hicbir belirti gostermeyebilir ayirt edilemeyen hafif solunum bulgulari kennel cough barinak oksurugu kusma kanli ishal ve siddetli zaturreyle birlikte olumle kadar gidebilen genis bir yelpazede belirtiler gosterebilir Kalici belirtiler Distemperden kurtulan bir kopek yasami boyunca hem yasami tehdit etmeyen hem de yasami tehdit eden belirtiler gostermeye devam edebilir Yasami tehdit etmeyen en yaygin semptom pence tabaninda ve burun ucundaki cildin kalinlastigi sert ped hastaligidir Yaygin olan bir baska kalici semptom mine hipoplazisidir Ozellikle yavru kopeklerde tamamen olusmamis veya henuz cikmamis dislerin minesi zarar gorur Bu virusun dis minesinin yapimindan sorumlu hucreleri oldurmesinin bir sonucudur Etkilenen bu disler cabuk asinmaya meyillidir source source source source source source source Hastaligin ileri asamasindaki bir Italyan kurdu Hayati tehdit eden belirtiler genellikle sinir sisteminin dejenerasyonuna baglidir Distemper ile enfekte olmus kopeklerin zihinsel yetenekleri ve motor becerileri giderek artan bir bozulma egilimindedir Zamanla daha siddetli nobetler felc goruste azalma ve koordinasyon bozuklugu gelisebilir Bu kopekler karsilastiklari muazzam aci ve istirap nedeniyle genellikle otanazi uygulanir VirolojiParamiksoviruslerin filogenetik agacinda kopek genclik hastaligi virusunun konumu Distemper insanlarda kizamiga ve hayvanlarda sigir vebasina neden olan viruslerin yakin bir akrabasi olan Paramyxoviridae ailesinin tek sarmalli bir RNA virusunden kaynaklanir KorunmaKopekler icin kopek genclik hastaligina karsi bir dizi asi mevcuttur ve bircok ulkede evcil hayvanlar icin zorunludur Enfekte hayvanlar virusu sacma suresinin uzunlugu nedeniyle diger kopeklerden birkac ay uzak tutulmalidir Virus dezenfektanlar deterjanlar gun isigi ve rutin temizlik ile cevrede yok edilir Oda sicakliginda 20 25 C birkac saatten fazla hayatta kalmaz ancak donma noktasinin biraz uzerindeki sicakliklarda golgeli ortamlarda birkac hafta hayatta kalabilir Serum ve doku kalintilarinda daha uzun sure hayatta kalabilir Bircok bolgede kapsamli asilamaya ragmen kopeklerin baslica hastaligi olmaya devam etmektedir TedaviKopek genclik hastasi icin spesifik bir tedavi bilinmemektedir Kizamikta oldugu gibi tedavi semptomatik ve destekleyicidir Bakim sivi elektrolit dengesizliklerini norolojik semptomlari tedavi etmeye ve ikincil bakteriyel enfeksiyonlari onlemeye yoneliktir Tedavide beslenme ve hemsirelik bakimi kosullarinin da onemi bulunmaktadir SonucVirusun olum orani buyuk olcude enfekte kopeklerin bagisiklik durumuna baglidir Pnomoni ve ensefalit gibi komplikasyonlarin daha yaygin oldugu yerlerde en yuksek olum orani yavru kopeklerde gorulur Distemper gelisen yasli kopeklerde ensefalomiyelit ve vestibuler hastalik mevcut olabilir Kopeklerde enflamatuar merkezi sinir sistemi hastaliklarinin yaklasik 15 i CDV nin bir sonucudur Kaynakca canine distemper Invasive Species Compendium CABI 24 Temmuz 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 20 Mayis 2021 Deem December 2000 Canine Distemper in Terrestrial Carnivores A Review PDF Journal of Zoo and Wildlife Medicine 31 4 441 451 doi 10 1638 1042 7260 2000 031 0441 CDITCA 2 0 CO 2 17 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan PDF Erisim tarihi 5 Aralik 2017 Andreas 13 Eylul 2015 Cross species transmission of canine distemper virus an update One Health 1 49 59 doi 10 1016 j onehlt 2015 09 002 PMC 5462633 2 PMID 28616465 PDF 7 Kasim 2017 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 30 Ekim 2017 distemper definition Oxford Living Dictionaries English Oxford University Press 6 Aralik 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2017 distemper definition American Heritage Dictionary Houghton Mifflin Harcourt 9 Mayis 2018 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2017 Chapter 3 Canine distemper Infectious diseases of the dog and cat 4th St Louis Mo Elsevier Saunders 2012 ss 25 42 ISBN 978 1 4160 6130 4 a b Canine Distemper What You Need To Know Veterinary Insider 6 Aralik 2010 2 Mayis 2012 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Nisan 2012 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Insider2012 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme a b c Kate E Creevy 2013 Overview of Canine Distemper in The Merck Veterinary Manual online Veterinary Professionals Generalized Conditions Canine Distemper see Canine Distemper Overview Generalized Conditions 23 Aralik 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Aralik 2014 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi CreevyMerck adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Pathogen evolution and disease emergence in carnivores Proc Biol Sci 274 1629 3165 74 December 2007 doi 10 1098 rspb 2007 0884 PMC 2293938 2 PMID 17956850 UC Davis Koret Shelter Medicine Program 2004 10 Ekim 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Agustos 2013 a b Veterinary Microbiology Blackwell Publishing 1999 Kaynak hatasi Gecersiz lt ref gt etiketi Hirsch1999 adi farkli icerikte birden fazla tanimlanmis Bkz Kaynak gosterme Overview of Canine Distemper Canine Distemper Merck Veterinary Manual www merckvetmanual com Kenilworth N J U S Merck Sharp amp Dohme Corp 2009 5 Ekim 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Subat 2016 A Practical Guide to Canine and Feline Neurology Iowa State Pr 2003 In vitro efficacy of ribavirin against canine distemper virus Antiviral Res 77 2 108 13 February 2008 doi 10 1016 j antiviral 2007 09 004 PMID 17949825 Konuyla ilgili yayinlarDi Sabatino Jan 2014 Arctic lineage canine distemper virus as a cause of death in Apennine wolves Canis lupus in Italy PLOS ONE 9 1 e82356 doi 10 1371 journal pone 0082356 PMC 3896332 2 PMID 24465373 Veteriner tip ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Hastalik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz