Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Köprülüzade Numan Paşa veya Köprülüzade Damat Numan Paşa (1670 İstanbul - 1719, Kandiye), III. Ahmed saltanatında, 16 Haziran 1710 - 18 Ağustos 1710 tarihleri arasında iki ay sadrazamlık yapmış bir Osmanlı devlet adamı.
| Köprülüzade Numan Paşa | |
|---|---|
| Osmanlı Sadrazamı | |
| Görev süresi 16 Haziran 1710 - 18 Ağustos 1710 | |
| Hükümdar | III. Ahmed |
| Yerine geldiği | Çorlulu Damat Ali Paşa |
| Yerine gelen | Baltacı Mehmed Paşa |
| Kişisel bilgiler | |
| Doğum | İstanbul 1670 |
| Ölüm | 1719 Kandiye |
Hayatı
Köprülüzade Numan Paşa 1670'te İstanbul'da Köprülü Fazıl Mustafa Paşa'nın büyük oğlu olarak doğmuştur. Çağının prestijli medreselerinden ve en önde giden bilim adamlarından çok iyi bir medrese eğitimi aldı. Babasının 1691'de vefatından sonra Köprülü vakıflarının mütevelli idarecisi oldu. 1696'da Avusturya seferine katıldı. 1697'de altıncı vezirlik verilip kubbe veziri oldu.
Sırayla 1700'de Erzurum valisi, 1703'te Anadolu Beylerbeyi, Aralık 1703'te Eğriboz muhafızlığı, Şubat 1705'te Kandiye valisi, 1706'de Boğaz Muhafızı, 1707'de tekrar Kandiye valisi ve Temmuz 1709'da Belgrad valisi oldu. 1710'da Sultan II. Mustafa'nın kızı Ayşe Sultan'la nikahlanıp saraya damat oldu.
Sultan III. Ahmed Rusya ile yapılacak anlaşmada başarı sağlayacağını düşünerek onu Çorlulu Damat Ali Paşa yerine 16 Haziran 1710'da sadrazam yaptı. Fakat Rusya ile yapılan anlaşma Sultan'ın beklediğinin hilafına olmuştu. Muhalifleri de devlet ricali içinde yıpratıcı bir kampanya gütmekteydiler. Bunun üzerine üç ay sadarette kaldıktan sonra 18 Ağustos 1710'da azledildi.
Önce tekrar Eğriboz muhafızlığı görevi verildi. Aynı yıl Hanya valisi yapıldı. 1711'de ikinci kez Kandiye muhafızlığı görevine getirildi. 1713'te Yanya valiliği kendisine arpalık olarak verildi. 1714'te Bosna Valisi iken Karadağ isyanını gayet şiddetle bastırdı. Bunun olası bir Osmanlı-Venedik savaşını önlediği kabul edilmektedir.
1716'da Kıbrıs valiliğine tayini çıktı. Fakat 1716-1718 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nın 1716 evresinde Osmanlı ordusu Avusturyalılara karşı yenilmiş ve Avusturyalılar Bosna'ya göz dikmiş olarak ilerlemeye başlamıştı. Kıbrıs Valiliği hala kendi uhdesinde olarak Bosna'ya cepheye gönderildi. Avusturya ordularının diğer cephelerde başarılarına karşıt olarak onların Bosna içlerine girme hedeflerine erişmelerini başarılı direnişlerle (örneğin Ekim 1717'de Îzvornik kalesi savunması) imkânsız kıldı. Bu savaşının bitişini sağlayan Pasarofça Antlaşması'nın imzalanmasına kadar Bosna'da kaldı.
Paşarofça Anlaşması'nın imzalanmasından sonra kendi isteğiyle Ağustos 1718'de dördüncü defa Kandiye valisi tayin edildi. Kısa bir müddet sonra burada 28 Ocak 1719 hummadan daha 49 yaşında iken hayatını kaybetti. Cenazesi İstanbul'a getirilip Köprülü türbesine gömüldü.
Değerlendirme
Sicill-i Osmani onu şöyle değerlendirir:
Alim, akıllı, tedbirli, iş idaresini bilir ve devletin ruknu idi.
Osmanlılar Ansiklopedisi'nin değerlendirmesi ise şöyledir:
Dürüst, riya bilmez, vakur ve doğruluktan ayrılmaz birisi (idi). Çağdaşları onun vezirlikten çok şeyhülislamlığa yakıştığını söylemektedirler.
Kaynakça
Dış bağlantılar
- Danışmend, İsmail Hami, (1971) Osmanlı Devlet Erkâni, İstanbul: Türkiye Yayınevi,
- Buz, Ayhan (2009) " Osmanlı Sadrazamları", İstanbul: Neden Kitap,
- Toksoy, Cemal "Numan Paşa (Köprülüzade)" (1999) Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul:Yapı Kredi Kültür Sanat Yayıncılık A.Ş. C.1 s.543
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C.IV s.568-569 [2]
| Siyasi görevi | ||
|---|---|---|
| Önce gelen: Çorlulu Damat Ali Paşa |  Osmanlı Sadrazamı 16 Haziran 1710 - 18 Ağustos 1710 | Sonra gelen: Baltacı Mehmed Paşa |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kopruluzade Numan Pasa veya Kopruluzade Damat Numan Pasa 1670 Istanbul 1719 Kandiye III Ahmed saltanatinda 16 Haziran 1710 18 Agustos 1710 tarihleri arasinda iki ay sadrazamlik yapmis bir Osmanli devlet adami Kopruluzade Numan PasaOsmanli SadrazamiGorev suresi 16 Haziran 1710 18 Agustos 1710Hukumdar III AhmedYerine geldigi Corlulu Damat Ali PasaYerine gelen Baltaci Mehmed PasaKisisel bilgilerDogum Istanbul 1670Olum 1719 KandiyeHayatiKopruluzade Numan Pasa 1670 te Istanbul da Koprulu Fazil Mustafa Pasa nin buyuk oglu olarak dogmustur Caginin prestijli medreselerinden ve en onde giden bilim adamlarindan cok iyi bir medrese egitimi aldi Babasinin 1691 de vefatindan sonra Koprulu vakiflarinin mutevelli idarecisi oldu 1696 da Avusturya seferine katildi 1697 de altinci vezirlik verilip kubbe veziri oldu Sirayla 1700 de Erzurum valisi 1703 te Anadolu Beylerbeyi Aralik 1703 te Egriboz muhafizligi Subat 1705 te Kandiye valisi 1706 de Bogaz Muhafizi 1707 de tekrar Kandiye valisi ve Temmuz 1709 da Belgrad valisi oldu 1710 da Sultan II Mustafa nin kizi Ayse Sultan la nikahlanip saraya damat oldu Sultan III Ahmed Rusya ile yapilacak anlasmada basari saglayacagini dusunerek onu Corlulu Damat Ali Pasa yerine 16 Haziran 1710 da sadrazam yapti Fakat Rusya ile yapilan anlasma Sultan in beklediginin hilafina olmustu Muhalifleri de devlet ricali icinde yipratici bir kampanya gutmekteydiler Bunun uzerine uc ay sadarette kaldiktan sonra 18 Agustos 1710 da azledildi Once tekrar Egriboz muhafizligi gorevi verildi Ayni yil Hanya valisi yapildi 1711 de ikinci kez Kandiye muhafizligi gorevine getirildi 1713 te Yanya valiligi kendisine arpalik olarak verildi 1714 te Bosna Valisi iken Karadag isyanini gayet siddetle bastirdi Bunun olasi bir Osmanli Venedik savasini onledigi kabul edilmektedir 1716 da Kibris valiligine tayini cikti Fakat 1716 1718 Osmanli Avusturya Savasi nin 1716 evresinde Osmanli ordusu Avusturyalilara karsi yenilmis ve Avusturyalilar Bosna ya goz dikmis olarak ilerlemeye baslamisti Kibris Valiligi hala kendi uhdesinde olarak Bosna ya cepheye gonderildi Avusturya ordularinin diger cephelerde basarilarina karsit olarak onlarin Bosna iclerine girme hedeflerine erismelerini basarili direnislerle ornegin Ekim 1717 de Izvornik kalesi savunmasi imkansiz kildi Bu savasinin bitisini saglayan Pasarofca Antlasmasi nin imzalanmasina kadar Bosna da kaldi Pasarofca Anlasmasi nin imzalanmasindan sonra kendi istegiyle Agustos 1718 de dorduncu defa Kandiye valisi tayin edildi Kisa bir muddet sonra burada 28 Ocak 1719 hummadan daha 49 yasinda iken hayatini kaybetti Cenazesi Istanbul a getirilip Koprulu turbesine gomuldu DegerlendirmeSicill i Osmani onu soyle degerlendirir Alim akilli tedbirli is idaresini bilir ve devletin ruknu idi Osmanlilar Ansiklopedisi nin degerlendirmesi ise soyledir Durust riya bilmez vakur ve dogruluktan ayrilmaz birisi idi Cagdaslari onun vezirlikten cok seyhulislamliga yakistigini soylemektedirler Kaynakca a b c Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C IV s 568 569 1 a b Toksoy Cemal Numan Pasa Kopruluzade 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 1 s 543 ISBN 975 08 0072 9Dis baglantilarDanismend Ismail Hami 1971 Osmanli Devlet Erkani Istanbul Turkiye Yayinevi Buz Ayhan 2009 Osmanli Sadrazamlari Istanbul Neden Kitap ISBN 978 975 254 278 5 Toksoy Cemal Numan Pasa Kopruluzade 1999 Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Kultur Sanat Yayincilik A S C 1 s 543 ISBN 975 08 0072 9 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C IV s 568 569 2 Siyasi goreviOnce gelen Corlulu Damat Ali Pasa Osmanli Sadrazami 16 Haziran 1710 18 Agustos 1710 Sonra gelen Baltaci Mehmed Pasa