Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli. () |
Kılkış-Langaza Muharebesi Yunanistan Krallığı ile Bulgaristan Krallığı arasında İkinci Balkan Savaşı sırasında yapılmış muharebedir. İki ordu da Orta Makedonya'nın Kılkış yerleşim biriminde karşılaşmış ve 19-21 Haziran 1913'te (bkz.Jülyen Takvimi) yapılan bu muharebeden Yunanlar galip ayrılmıştır.
Kılkış– Langaza Muharebesi | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
İkinci Balkan Savaşı | |||||||
Muharebeyi resmeden Sotiris Christidis tarafından yapılan bir Yunan taş baskısı. | |||||||
40°59′37.35″K 22°52′31.32″D / 40.9937083°K 22.8753667°D
| |||||||
Taraflar | |||||||
Bulgaristan Krallığı | Yunanistan Krallığı | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Gen. Nikola Ivanov | Kral 1.Konstantin | ||||||
Güçler | |||||||
75,076 asker 175 top (57 piyade taburu, 10 süvari alayı) | 117,861 asker 176 top (73 piyade taburu, 8 süvari alayı) | ||||||
Kayıplar | |||||||
6,971 ölü ve yaralı 2,500 asker ve 19 top ele geçirildi | 8,828 ölü ve yaralı |
Nedenleri
Balkan Devletleri arasındaki anlaşmazlık doruğa çıkıp 1.Balkan Savaşında en çok toprak alan Bulgaristan'a karşı ittifaklar kurulurken bu durumun farkında olan Bulgaristan kendi aleyhine ittifakın askeri hazirlıkları tamamlanmadan saldırıyı hedefler. 16-17 Temmuz gecesi boyunca Bulgarlar herhangi resmi savaş ilanı yapmadan 1.Balkan Savaşı'ndaki eski müttefikleri Yunanistan ve Sırbistan'a saldırır. Bulgarların öncelikli amacı Sırpların Gevgeli'den çıkmalarıni sağlamaktır böylece Yunanlar ve Sırplar arasındaki iletişim lojistik kesilmiş olacaktır.
Ancak Bulgarlar Vardar ekseninde nehir hattında Sırpları sürmekte başarısızlığa uğrar.
İlk Bulgar saldırısını püskürttükten sonra 17 Temmuzda bu defa Yunan ordusu Kralları 1.Konstantin komutasında 8 tabur ve bir süvari alayı ile ilerlemeye başlar Bulgar ordusu ise General Ivanov komutasında doğal olarak güçlü bir savunma poziyonu olan Kılkış- Langaza hattına çekilir.
Muharebe
General Nikola Ivanov komutasında, Bulgar Doyran Gölü, Kılkış'ın güneydoğusu,Langaza, Serez, Pangaion Dağı, Ege Denizine kadar bir hattı tutuyordu. Bulgar Ordusu Mayıstan beri bu bölgedeydi ve savaş tecrübesi olan Birinci Balkan Savaşı'nda Edirne Kuşatması'na katılmış bir orduydu.
16Temmuzda bölgedeki Bulgar gücü 75.000 asker ve 175 top,57 piyade taburu,10 süvari alayı,37 topçu bataryasından oluşuyordu. General Ivanov savaş sonrası buradaki birliklerinin 36.000 kişi olduğu 20.000'ininde eğitiminin olmadığı ve bölüklerin tam gücünün altında olduğunu iddia etmektedir.
İvanov'un askerlerini düşük sayıda göstermesine ve kendisinin sayıca fazla Yunan kuvvetleri ile karşılaşmasına rağmen Yunan komuta kademesi Bulgarların sayısını 80- 105.000 arası yüksek rakamlarda göstermektedir.
1.Konstantin yönetimindeki Yunan ordusu 8 tümen ve 1 piyade alayı ile 176 toptan oluşmaktadır. 80 kmlik Ophanos körfezinden Gevgeli bölgesine kadar hat boyunca dizilmişlerdir.
Yunanların Bulgarların nereye saldıracağını bilmeleri mümkün olmadığından, taarruz için seçilen bir noktada Bulgar ordusunun geçici bir üstünlüğe sahip olması muhtemeldir. Yunan planları doğası gereği savunma amaçlıydı ve Bulgarların Selanik'i ele geçirmek için ilk hamleyi yapacaklarını umuyorlardı. Bu nedenle Selanik, yeni kurulan Selanik Kale Komutanlığı tarafından bir garnizon şehirde oluşturuldu. İleri konuşlandırılan Yunan tümenleri, pozisyonlarını ellerinden geldiğince koruyarak önce Bulgarların saldırmasına izin verme emri aldı. Yunan ordusu, birliklerinin geri kalanını en zayıf Bulgar kanadına karşı bir karşı saldırı için yoğunlaştıracaktı.
Yunan Yerleşimi şu şekildeydi Yunan solu (Boymitsa) çevresinde ilerlenen alana , Ordu yerleşkesinde (merkezde) (savaş başlayınca dağıtıldı); ve piyade tümenleri Axios ve Gallikos nehirlerine; Gallikos Nehrinden and Selanik-Serez karayolu; ise Langaza nehri ve Volvi boyunca ; Volvi gölü ve Orphanos gölü boyunca, buna karşın ve tümenler Selanik kuzeyinde yedek kuvvet olarak bekleyecekti, Süvari alayı ise Selanik kuzeyinde Sindos'ta bekleyecekti.
15 Haziran'da Bulgar Ordusu Selanik'e doğru ilerleme emri aldı. Yunanlar onları durdurdu ve 18 Haziran'a kadar genel bir karşı saldırı emri verildi. Ertesi gün 10. Tümen Artzan Gölü'nün kuzeyindeki Kallinovo tepelerine, 3., 5., 4. ve 2. Tümen ise Kilkis bölgesine saldırdı. 6. ve 1. tümen Langaza'ya ve 7. tümen Karakoli eyeri ve Nigrita'ya saldırdı. Süvari tugayı 10. ve 3. tümenler arasında faaliyet gösteriyordu.
Kılkış
Kılkış'ta Bulgarlar ele geçirilen Osmanlı silahlarını da kullanarak aşağıdaki ovaya hakim olan güçlü savunmalar oluşfturmuşlardı. Bölge, 1. tugayı hariç, Bulgar 3. tümeni tarafından korunuyordu. Kılkış'ın kendisi, birkaç topçu bataryasıyla desteklenen sekiz taburdan oluşan 2. tugay (Albay Ribarov) tarafından garnizonca korunuyordu. Onlara karşı 38 Yunan taburu 100 topla saldırdı. 3. tugay (Albay Kavarnaliev komutasında), Doyran Gölü ile Ardzan Gölü arasındaki bölgeyi kapladı. Çatışmaların başlamasının hemen ardından, Bulgar tarafına takviye olarak başlangıçta Kılkış mevzisinin yanlarını kapsayan 10.süvari alayı ve 18 temmuzda Trenlere bindirilip getirilen Serez alayı geldi.
Yunan birlikleri, Bulgar topçu ateşi altında ovaya hücum etti. 19 Haziran'da Yunanlar, Bulgar ileri hatlarını her yerde ele geçirdiler, ancak Bulgar topçularının Kılkış tepelerinde gözlemlerinin rehberliğinde büyük bir doğrulukla aralıksız ateşiyle ağır kayıplar verdiler. Sadece 5. tümen o gün 1.275 kayıp verdi. 20 Haziran'da Yunanlar, bütün kuvvetlerini seferber etmelerine ve istikrarlı bir şekilde ilerlemelerine rağmen, Bulgar savunmasını kırmayı başaramadılar. Yunan Süvari Tugayı, demiryolu ile gelen Bulgar takviyelerini tespit etti. Sonuç olarak, Yunan karargahı saldırının ertesi sabah devam etmesini emretti.
10. tümen Kalinovo'da (iki dünya savaşı arasında olarak yeniden adlandırıldı) düşmandan ayrılması ve güney yönüne hareketle Kılkış'taki muharebeye iştiraki 1. ve 6. tümenlere ise Kılkış'a saldıran güçleri kanattan takviye etmek için ek dağ topçularını da içeren 6 güçlü topçu bataryası oluşturması emredildi.
20 Haziran gecesi Kilkis'in ele geçirilmesini talep eden Yunan Karargâhının önceki emrine göre hareket eden 2. Tümen tek başına ilerledi. 20 Haziran gecesi, bir topçu ateşi mübadelesinin ardından, 2. Tümen'in iki alayı Gallikos Nehri'ni geçti ve 21 Haziran sabahı Kilkis kasabasına giren Bulgarların 1., 2. ve 3. savunma hatlarına arka arkaya saldırdı. Sabah, Yunan tümenlerinin geri kalanı saldırıya katıldı ve Bulgarlar kuzeye çekildi. Yunanlar geri çekilen Bulgarların peşine düştüler, ancak yorgunluktan düşmanlarıyla temaslarını kaybettiler. Kilkis çevresinde üç gün süren savaşta Yunanlar toplam 5.652 ölü ve yaralı ağır zayiat verdiler. 20 Haziran'da Gevgeli'yi ve 21 Haziran öğleden sonra Kalinovo tepelerini ele geçiren 10'uncu Tümen 276 kişi daha kaybetti, yaklaşık 500 Bulgar askeri, 3 top ve çok sayıda tüfek ele geçirildi.
Langaza
Kılkış savunmasına benzer şekilde Bulgarlar da Langaza'da savunma çalışmaları hazırlamışlardı. Kılkış gibi, Langaza'daki tepeler de Bulgarlara mükemmel ateş alanları sağladı. 19 Haziran'da, Yunan 6. tümeni Assiros'tan (Yuvesna) Langaza'ya doğru ilerledi ve yaklaşık 530 adam kaybettikten sonra Dichalo-Klepe hattını ele geçirmeyi başardı. 1. tümen güneyden ilerledi ve Vertiskos'u başarıyla ele geçirdi. 20 Haziran'da, iki Yunan tümeni, Bulgar topçularının ateşine rağmen, Bulgar ana savunma bölgesi Langaza ile temas kurarken daha da ilerledi ve yanlarına katıldı. 20 Haziran gecesi, karargahtan Kılkış'a saldıran kuvvetleri tutmak için bir müfreze oluşturma emri geldi. 21 Haziran sabahı Bulgarlar topçu atışlarını Yunan 5. Alayına yoğunlaştırdı. 3. taburun Kılkış müfrezesine katılmak üzere geri çekildiğini gören Bulgarlar, bir fırsat gördü ve 1. taburu ağır kayıplarla geri çekilmeye zorladı. Alay komutanı liderliğindeki 2. taburla yapılan bir karşı saldırı Bulgarları durdurdu. Sabah saatlerinde Kılkış'ın düşmesinin ardından müfreze oluşturma emri iptal edildi. Saat 15:00'te iki Yunan tümeni topçu ile yakın koordinasyon içinde Bulgar mevzisine saldırdı ve saat 16:00'da Bulgar savunmasını kırdı. Bulgarlar, Yunanların elinde 16 silah ve 500 mahkûm bırakarak düzensiz bir şekilde geri çekildiler.
Bu arada, Yunan 7. tümeni uzak doğu kanadında savaşıyordu. 19 Haziran'da 7. Tümen Karakoli'nin eyerini başarıyla ele geçirdi ve ardından 20 Haziran'da direniş göstermeden Nigrita'yı ele geçirmeye devam etti. Bu arada, alay personeli ve bir taburdan oluşan bir Bulgar kuvveti, Karakoli'ye doğru agresif bir şekilde ilerliyordu. Kuvvet nihayetinde kuşatıldı ve 10 subay ve 1.500 adamla teslim oldu. 21 Haziran'da 7. tümen yavaş ilerleyişine devam etti. Bulgarların bozgunu ve Orliako köprüsü üzerinden geri çekildiğinin bildirilmesine rağmen, 7. tümen kolu Bulgarların geri çekilmesini engelleyemeyecek kadar yavaş ilerledi. 7.tümen, bu kabul edilemez başarısızlığından dolayı ağır bir şekilde eleştirildi.
Yunan 7. tümeni 199 kayıp daha verirken Yunan 2. Tümeni Langaza'da 2,701 ölü ve yaralı verdi.
Sonuçları
Bulgar 2. Ordusunun Yunanlar tarafından yenilgiye uğratılması, 2. Balkan savaşında Bulgarların yaşadığı en büyük askeri felaketti. Bulgar kaynakları 6,971 kayıptan söz eder. Yunanlar 8,828 kayba uğradıklarından bahsederler. Bulgarların sağ yanında, Yunan Evzonlar (Yunan Efsun askerleri) Gevgeli ve Matsikovo () tepelerini ele geçirir. Sonuç olarak, Doyran üzerinden Bulgar geri çekilme hattı tehdit altına alındı ve İvanov'un ordusu, zaman zaman bozguna dönüşme tehdidiyle umutsuz bir geri çekilmeye başladı. Takviyeler çok geç geldi ve Ustrumca'ya ve Bulgaristan sınırına doğru geri çekilmeye katıldı. Yunanlar Doyran'ı 5 temmuzda aldılar fakat (Karasu geçidi) Bulgar geri çekilmesine engel olamadılar Bulgar kuvvetlerini kuşatamadılar. On 11 Temmuzda, Yunanlar Sırplarla temasa geçtiler ve ardından 24 Temmuz'da 'a ulaşana kadar Struma Nehri (Ustrumca-Karasu Nehri)'ne doğru Bulgarları takip ettiler.
Savaştaki kayıplar, modern Yunan askeri tarihinin en ağırlarıydı. Ancak, sonuç Yunanlar için bir zaferdi ve yeni Kralın popülaritesini artırdı. Yunanlar için önemi nedeniyle, Kılkış Muharebesi adını 1914'te bir Yunan zırhlısına verdi, Bkz.Kilkis (zırhlı)
Bu muharebe aynı zamanda ve 'nde de anılır.
Kaynakça
- Özel
- ^ a b The War between Bulgaria and the Other Balkan Countries in 1913 (1941), s. 161.
- ^ a b c Hall (2000), s. 113.
- ^ a b c d A Concise History of the Balkan Wars 1912-1913 (1998), Paragraph 286.
- ^ Hall (2000), s. 112.
- ^ The Greek Army during the Balkan Wars (1932), s. 116.
- ^ a b c d e Nikolaou (2001).
- ^ Politakou (1980), s. 52.
- Genel
- A Concise History of the Balkan Wars 1912-1913. Hellenic Army General Staff Army History Directorate. Atina. 1998.
- The Greek Army during the Balkan Wars, Volume C. Greek Ministry of the Army. 1932.
- Hall, Richard (2000). The Balkan Wars, 1912-1913: Prelude to the First World War. Interallied War.
- Nikolaou, Brigadier General Charalambos G. (June 2001). "19-21 Ιουνίου 1913: Μάχη του Κιλκίς-Λαχάνα" [June 19-21, 1913: Battle of Kilkis-Lahana]. Military History (Yunanca). Athena: Periscope (58).
- Politakou, Lieutenant General Ioannou (1980). Στρατιωτική Ιστορία της Νεωτέρας Ελλάδος [Military History of Modern Greece] (Yunanca). Atina: General Staff of the Army.
- "The War between Bulgaria and the other Balkan Countries in 1913" (1941). State Publishing House. Ministry of War, Army Headquarters, Republic of Bulgaria.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Kilkis Langaza Muharebesi haber gazete kitap akademik JSTOR Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Kilkis Langaza Muharebesi Yunanistan Kralligi ile Bulgaristan Kralligi arasinda Ikinci Balkan Savasi sirasinda yapilmis muharebedir Iki ordu da Orta Makedonya nin Kilkis yerlesim biriminde karsilasmis ve 19 21 Haziran 1913 te bkz Julyen Takvimi yapilan bu muharebeden Yunanlar galip ayrilmistir Kilkis Langaza MuharebesiIkinci Balkan SavasiMuharebeyi resmeden Sotiris Christidis tarafindan yapilan bir Yunan tas baskisi 40 59 37 35 K 22 52 31 32 D 40 9937083 K 22 8753667 D 40 9937083 22 8753667 Tarih19 21 Haziran 1913 E U BolgeKilkis sehri Bulgaristan simdi ise Yunanistan da SonucYunan zaferiTaraflarBulgaristan KralligiYunanistan KralligiKomutanlar ve liderlerGen Nikola IvanovKral 1 KonstantinGucler75 076 asker 175 top 57 piyade taburu 10 suvari alayi 117 861 asker 176 top 73 piyade taburu 8 suvari alayi Kayiplar6 971 olu ve yarali 2 500 asker ve 19 top ele gecirildi8 828 olu ve yaraliNedenleriBalkan Devletleri arasindaki anlasmazlik doruga cikip 1 Balkan Savasinda en cok toprak alan Bulgaristan a karsi ittifaklar kurulurken bu durumun farkinda olan Bulgaristan kendi aleyhine ittifakin askeri hazirliklari tamamlanmadan saldiriyi hedefler 16 17 Temmuz gecesi boyunca Bulgarlar herhangi resmi savas ilani yapmadan 1 Balkan Savasi ndaki eski muttefikleri Yunanistan ve Sirbistan a saldirir Bulgarlarin oncelikli amaci Sirplarin Gevgeli den cikmalarini saglamaktir boylece Yunanlar ve Sirplar arasindaki iletisim lojistik kesilmis olacaktir Ancak Bulgarlar Vardar ekseninde nehir hattinda Sirplari surmekte basarisizliga ugrar Ilk Bulgar saldirisini puskurttukten sonra 17 Temmuzda bu defa Yunan ordusu Krallari 1 Konstantin komutasinda 8 tabur ve bir suvari alayi ile ilerlemeye baslar Bulgar ordusu ise General Ivanov komutasinda dogal olarak guclu bir savunma poziyonu olan Kilkis Langaza hattina cekilir MuharebeGeneral Nikola Ivanov komutasinda Bulgar Doyran Golu Kilkis in guneydogusu Langaza Serez Pangaion Dagi Ege Denizine kadar bir hatti tutuyordu Bulgar Ordusu Mayistan beri bu bolgedeydi ve savas tecrubesi olan Birinci Balkan Savasi nda Edirne Kusatmasi na katilmis bir orduydu 16Temmuzda bolgedeki Bulgar gucu 75 000 asker ve 175 top 57 piyade taburu 10 suvari alayi 37 topcu bataryasindan olusuyordu General Ivanov savas sonrasi buradaki birliklerinin 36 000 kisi oldugu 20 000 ininde egitiminin olmadigi ve boluklerin tam gucunun altinda oldugunu iddia etmektedir Ivanov un askerlerini dusuk sayida gostermesine ve kendisinin sayica fazla Yunan kuvvetleri ile karsilasmasina ragmen Yunan komuta kademesi Bulgarlarin sayisini 80 105 000 arasi yuksek rakamlarda gostermektedir 1 Konstantin yonetimindeki Yunan ordusu 8 tumen ve 1 piyade alayi ile 176 toptan olusmaktadir 80 kmlik Ophanos korfezinden Gevgeli bolgesine kadar hat boyunca dizilmislerdir Yunanlarin Bulgarlarin nereye saldiracagini bilmeleri mumkun olmadigindan taarruz icin secilen bir noktada Bulgar ordusunun gecici bir ustunluge sahip olmasi muhtemeldir Yunan planlari dogasi geregi savunma amacliydi ve Bulgarlarin Selanik i ele gecirmek icin ilk hamleyi yapacaklarini umuyorlardi Bu nedenle Selanik yeni kurulan Selanik Kale Komutanligi tarafindan bir garnizon sehirde olusturuldu Ileri konuslandirilan Yunan tumenleri pozisyonlarini ellerinden geldigince koruyarak once Bulgarlarin saldirmasina izin verme emri aldi Yunan ordusu birliklerinin geri kalanini en zayif Bulgar kanadina karsi bir karsi saldiri icin yogunlastiracakti Yunan Yerlesimi su sekildeydi Yunan solu Boymitsa cevresinde ilerlenen alana Ordu yerleskesinde merkezde savas baslayinca dagitildi ve piyade tumenleri Axios ve Gallikos nehirlerine Gallikos Nehrinden and Selanik Serez karayolu ise Langaza nehri ve Volvi boyunca Volvi golu ve Orphanos golu boyunca buna karsin ve tumenler Selanik kuzeyinde yedek kuvvet olarak bekleyecekti Suvari alayi ise Selanik kuzeyinde Sindos ta bekleyecekti Yunan askerleri Bulgar hatlarina ilerlerken 15 Haziran da Bulgar Ordusu Selanik e dogru ilerleme emri aldi Yunanlar onlari durdurdu ve 18 Haziran a kadar genel bir karsi saldiri emri verildi Ertesi gun 10 Tumen Artzan Golu nun kuzeyindeki Kallinovo tepelerine 3 5 4 ve 2 Tumen ise Kilkis bolgesine saldirdi 6 ve 1 tumen Langaza ya ve 7 tumen Karakoli eyeri ve Nigrita ya saldirdi Suvari tugayi 10 ve 3 tumenler arasinda faaliyet gosteriyordu Kilkis Muharebe Sonrasi Yanan Kilkis Sehri Kilkis ta Bulgarlar ele gecirilen Osmanli silahlarini da kullanarak asagidaki ovaya hakim olan guclu savunmalar olusfturmuslardi Bolge 1 tugayi haric Bulgar 3 tumeni tarafindan korunuyordu Kilkis in kendisi birkac topcu bataryasiyla desteklenen sekiz taburdan olusan 2 tugay Albay Ribarov tarafindan garnizonca korunuyordu Onlara karsi 38 Yunan taburu 100 topla saldirdi 3 tugay Albay Kavarnaliev komutasinda Doyran Golu ile Ardzan Golu arasindaki bolgeyi kapladi Catismalarin baslamasinin hemen ardindan Bulgar tarafina takviye olarak baslangicta Kilkis mevzisinin yanlarini kapsayan 10 suvari alayi ve 18 temmuzda Trenlere bindirilip getirilen Serez alayi geldi Yunan birlikleri Bulgar topcu atesi altinda ovaya hucum etti 19 Haziran da Yunanlar Bulgar ileri hatlarini her yerde ele gecirdiler ancak Bulgar topcularinin Kilkis tepelerinde gozlemlerinin rehberliginde buyuk bir dogrulukla araliksiz atesiyle agir kayiplar verdiler Sadece 5 tumen o gun 1 275 kayip verdi 20 Haziran da Yunanlar butun kuvvetlerini seferber etmelerine ve istikrarli bir sekilde ilerlemelerine ragmen Bulgar savunmasini kirmayi basaramadilar Yunan Suvari Tugayi demiryolu ile gelen Bulgar takviyelerini tespit etti Sonuc olarak Yunan karargahi saldirinin ertesi sabah devam etmesini emretti 10 tumen Kalinovo da iki dunya savasi arasinda olarak yeniden adlandirildi dusmandan ayrilmasi ve guney yonune hareketle Kilkis taki muharebeye istiraki 1 ve 6 tumenlere ise Kilkis a saldiran gucleri kanattan takviye etmek icin ek dag topcularini da iceren 6 guclu topcu bataryasi olusturmasi emredildi 20 Haziran gecesi Kilkis in ele gecirilmesini talep eden Yunan Karargahinin onceki emrine gore hareket eden 2 Tumen tek basina ilerledi 20 Haziran gecesi bir topcu atesi mubadelesinin ardindan 2 Tumen in iki alayi Gallikos Nehri ni gecti ve 21 Haziran sabahi Kilkis kasabasina giren Bulgarlarin 1 2 ve 3 savunma hatlarina arka arkaya saldirdi Sabah Yunan tumenlerinin geri kalani saldiriya katildi ve Bulgarlar kuzeye cekildi Yunanlar geri cekilen Bulgarlarin pesine dustuler ancak yorgunluktan dusmanlariyla temaslarini kaybettiler Kilkis cevresinde uc gun suren savasta Yunanlar toplam 5 652 olu ve yarali agir zayiat verdiler 20 Haziran da Gevgeli yi ve 21 Haziran ogleden sonra Kalinovo tepelerini ele geciren 10 uncu Tumen 276 kisi daha kaybetti yaklasik 500 Bulgar askeri 3 top ve cok sayida tufek ele gecirildi Langaza Kilkis savunmasina benzer sekilde Bulgarlar da Langaza da savunma calismalari hazirlamislardi Kilkis gibi Langaza daki tepeler de Bulgarlara mukemmel ates alanlari sagladi 19 Haziran da Yunan 6 tumeni Assiros tan Yuvesna Langaza ya dogru ilerledi ve yaklasik 530 adam kaybettikten sonra Dichalo Klepe hattini ele gecirmeyi basardi 1 tumen guneyden ilerledi ve Vertiskos u basariyla ele gecirdi 20 Haziran da iki Yunan tumeni Bulgar topcularinin atesine ragmen Bulgar ana savunma bolgesi Langaza ile temas kurarken daha da ilerledi ve yanlarina katildi 20 Haziran gecesi karargahtan Kilkis a saldiran kuvvetleri tutmak icin bir mufreze olusturma emri geldi 21 Haziran sabahi Bulgarlar topcu atislarini Yunan 5 Alayina yogunlastirdi 3 taburun Kilkis mufrezesine katilmak uzere geri cekildigini goren Bulgarlar bir firsat gordu ve 1 taburu agir kayiplarla geri cekilmeye zorladi Alay komutani liderligindeki 2 taburla yapilan bir karsi saldiri Bulgarlari durdurdu Sabah saatlerinde Kilkis in dusmesinin ardindan mufreze olusturma emri iptal edildi Saat 15 00 te iki Yunan tumeni topcu ile yakin koordinasyon icinde Bulgar mevzisine saldirdi ve saat 16 00 da Bulgar savunmasini kirdi Bulgarlar Yunanlarin elinde 16 silah ve 500 mahkum birakarak duzensiz bir sekilde geri cekildiler Bu arada Yunan 7 tumeni uzak dogu kanadinda savasiyordu 19 Haziran da 7 Tumen Karakoli nin eyerini basariyla ele gecirdi ve ardindan 20 Haziran da direnis gostermeden Nigrita yi ele gecirmeye devam etti Bu arada alay personeli ve bir taburdan olusan bir Bulgar kuvveti Karakoli ye dogru agresif bir sekilde ilerliyordu Kuvvet nihayetinde kusatildi ve 10 subay ve 1 500 adamla teslim oldu 21 Haziran da 7 tumen yavas ilerleyisine devam etti Bulgarlarin bozgunu ve Orliako koprusu uzerinden geri cekildiginin bildirilmesine ragmen 7 tumen kolu Bulgarlarin geri cekilmesini engelleyemeyecek kadar yavas ilerledi 7 tumen bu kabul edilemez basarisizligindan dolayi agir bir sekilde elestirildi Yunan 7 tumeni 199 kayip daha verirken Yunan 2 Tumeni Langaza da 2 701 olu ve yarali verdi SonuclariKilkis Muharebesinde Bulgar siperleri Bulgar 2 Ordusunun Yunanlar tarafindan yenilgiye ugratilmasi 2 Balkan savasinda Bulgarlarin yasadigi en buyuk askeri felaketti Bulgar kaynaklari 6 971 kayiptan soz eder Yunanlar 8 828 kayba ugradiklarindan bahsederler Bulgarlarin sag yaninda Yunan Evzonlar Yunan Efsun askerleri Gevgeli ve Matsikovo tepelerini ele gecirir Sonuc olarak Doyran uzerinden Bulgar geri cekilme hatti tehdit altina alindi ve Ivanov un ordusu zaman zaman bozguna donusme tehdidiyle umutsuz bir geri cekilmeye basladi Takviyeler cok gec geldi ve Ustrumca ya ve Bulgaristan sinirina dogru geri cekilmeye katildi Yunanlar Doyran i 5 temmuzda aldilar fakat Karasu gecidi Bulgar geri cekilmesine engel olamadilar Bulgar kuvvetlerini kusatamadilar On 11 Temmuzda Yunanlar Sirplarla temasa gectiler ve ardindan 24 Temmuz da a ulasana kadar Struma Nehri Ustrumca Karasu Nehri ne dogru Bulgarlari takip ettiler Savastaki kayiplar modern Yunan askeri tarihinin en agirlariydi Ancak sonuc Yunanlar icin bir zaferdi ve yeni Kralin popularitesini artirdi Yunanlar icin onemi nedeniyle Kilkis Muharebesi adini 1914 te bir Yunan zirhlisina verdi Bkz Kilkis zirhli Bu muharebe ayni zamanda ve nde de anilir Kilkis Savas MuzesiLangaza Askeri MuzesiKaynakcaOzel a b The War between Bulgaria and the Other Balkan Countries in 1913 1941 s 161 a b c Hall 2000 s 113 a b c d A Concise History of the Balkan Wars 1912 1913 1998 Paragraph 286 Hall 2000 s 112 The Greek Army during the Balkan Wars 1932 s 116 a b c d e Nikolaou 2001 Politakou 1980 s 52 GenelA Concise History of the Balkan Wars 1912 1913 Hellenic Army General Staff Army History Directorate Atina 1998 The Greek Army during the Balkan Wars Volume C Greek Ministry of the Army 1932 Hall Richard 2000 The Balkan Wars 1912 1913 Prelude to the First World War Interallied War Nikolaou Brigadier General Charalambos G June 2001 19 21 Ioynioy 1913 Maxh toy Kilkis Laxana June 19 21 1913 Battle of Kilkis Lahana Military History Yunanca Athena Periscope 58 Politakou Lieutenant General Ioannou 1980 Stratiwtikh Istoria ths Newteras Ellados Military History of Modern Greece Yunanca Atina General Staff of the Army The War between Bulgaria and the other Balkan Countries in 1913 1941 State Publishing House Ministry of War Army Headquarters Republic of Bulgaria