Bulgaristan Krallığı (Bulgarca: Царство България - Tsarstvo Bılgariya) veya Bulgaristan Çarlığı, 1908-1946 yılları arasında var olmuş bir devlet. 1885'te Doğu Rumeli'yi Osmanlılardan alan Bulgaristan Prensliği'nin 5 Ekim 1908 tarihinde krallık olmasıyla kurulmuştur. Bulgaristan de jure olarak Osmanlı'ya karşı bağımsızlığını bildirmiştir.
Bulgar Krallığı | |||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1908-1946 | |||||||||||
Bayrak Arma 1927-1946 | |||||||||||
Slogan Бог е с нас (Bog e s nas) "Tanrı bizimle" | |||||||||||
Millî marş "Meriç Şırıldar" Kraliyet marşı Химн на Негово Величество Царя (Himn na Negovo Veliçestvo Tsarya) "Çar Majestelerinin Marşı" | |||||||||||
II. Dünya Savaşı'nda Bulgaristan İmparatorluğu | |||||||||||
Başkent | Sofya | ||||||||||
Yaygın dil(ler) | Bulgarca | ||||||||||
Hükûmet | Monarşi | ||||||||||
Çar | |||||||||||
| |||||||||||
Bakanlar Konseyi Başkanı | |||||||||||
| |||||||||||
Yasama organı | Ulusal Meclis | ||||||||||
Tarihçe | |||||||||||
| |||||||||||
Yüzölçümü | |||||||||||
• Toplam | 122,134 km2 | ||||||||||
Nüfus | |||||||||||
| |||||||||||
Para birimi | |||||||||||
|
I. Balkan Savaşı'nın başlatıcısı olmuş ve Balkanlarda etnik bir devlet olmuştu. Ancak II. Balkan Savaşı'nda tek başına kalmış ve Bükreş Antlaşması ile etkinliğini kaybetmiştir. I. Dünya Savaşında İttifak Devletlerinin yanında yer almıştır. Neuilly Antlaşması ile savaştan çekildi. II. Dünya Savaşında Almanya safında savaştı. Dinleri Ortodoksluk ve başkenti Sofya'ydı. 1946 Bulgaristan Krallığı yıkıldı ve Bulgaristan Halk Cumhuriyeti kuruldu.
Tarihçe
Kuruluşu
1878'de Osmanlı İmparatorluğu'nun otoritesi altında Bulgaristan Prensliği'nin kurulmasına ve 1885'te Doğu Rumeli'nin de Bulgaristan'a katılmasına karşın hala Osmanlı egemenliğinde (özellikle Makedonya ve Trakya'da) önemli ölçüde Bulgar nüfusu bulunuyordu. Bulgaristan özellikle Makedonya'daki Bulgar nüfus üzerinde hak iddia ediyordu. Bununla birlikte yine bir Slav ülkesi olan Sırbistan da Makedon Slavları'nın Sırp olduğunu iddia ediyor ve bölgede hak iddia ediyordu. Yunanistan ise tarihi bağlarından dolayı bölgenin Yunan toprağı olması gerektiğini düşünüyordu. Böylece bölge için I. Dünya Savaşı'na kadar sürecek olan üç taraflı bir mücadele başladı.
1903'te Makedonya'da bir Bulgar isyanı çıktı. Bu isyan Osmanlı ve Bulgaristan'ı savaşın eşiğine getirdi. Ancak savaş yaşanmadı ve taraflar barışı korudu.
Ferdinand; 1908'de Bulgaristan'ı bağımsız, kendini ise Çar ilan etmek için büyük güçler arasındaki mücadelelerden yararlandı. Bağımsızlık ilanını 5 Ekim'de Tırnova'daki Aziz Kırk Şehitler Kilisesi'nde yaptı. Bulgaristan her ne kadar bu tarihten itibaren tam bağımsız olsa da Bulgaristan'ın halihazırda 1878'den beri kendi anayasası, bayrağı, marşı ve ayrı bir dış politikası vardı. Yani Bulgaristan, sultanın otoritesini sadece göstermelik olarak tanıyordu
Ferdinand Birinci ve İkinci Bulgar İmparatorluklarının onuruna "Çar" unvanını aldı. Ancak önceki Bulgar Çarları, ülke dışında imparator olarak adlandırılırken Ferdinand ve onun halefleri kral olarak adlandırıldı. ise hükümdar unvanı olan "prens" yerine "çar" konularak korundu.
Komünist darbe
II. Dünya Savaşı sırasında sosyal demokrat ve tarımcıların desteklediği eski hükümdar Kimon Georgiev önderliğinde yurt dışında kurulan , 1944'te askeri darbe ile yönetimi ele geçirdi. Bulgaristan, bu olaydan sonra Mihver Devletleri'nden ayrıldı ve savaştan çekildi. Savaşın sonunda Bulgaristan'ın Güney Dobruca'yı tutmasına izin verilirken Yugoslav ve Yunan topraklarındaki tüm hak iddialarından feragat etti. Savaştan sonra 150,000 Bulgar Batı Trakya'dan Bulgaristan'a sürüldü. Darbeci komünistler yeni kurulan hükûmette küçük bir rol üstlendi. Asıl gücü Sovyet temsilciler oluşturuyordu. Komünist parti, diğer partileri korkutmak amacıyla komünist halk milisleri kurdu.
1 Şubat 1945'teki iktidar değişikliği ardından Naip , eski Başbakan Bogdan Filov gibi yüzlerce eski rejim yetkilisi savaş suçu işledikleri gerekçesiyle tutuklandı. Haziran ayına kadar Kiril, diğer vekiller, 22 eski bakan ve diğer birçok kişi suçlu bulunup idam edildi. Eylül 1946'de monarşi halk oylaması ile kaldırıldı ve genç Çar Simeon sürgüne gönderildi. Komünist partinin resmen iktidara gelmesi ile Vasil Kolarov cumhurbaşkanı, Dimitrov ise başbakan oldu. 1946'da yapılacağı vadedilen serbest seçimlere hile karıştığını öne süren muhalefet, seçimleri boykot etti. Tarımcılar seçimlerden sonraki rejimle iş birliği yapmayı reddetti ve Haziran 1947'de liderleri hükûmet tarafından tutuklandı. Meydana gelen uluslararası protestolara rağmen tutuklanmasından üç ay sonra Eylül 1947'de idam edildi. Bu olay Bulgaristan'daki komünist rejimin nihai kuruluşunun ilanı olarak görülür.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ . 28 Şubat 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 14 Ocak 2022.
Bulgaristan ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Avrupa tarihi ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
Ülke ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bulgaristan Kralligi Bulgarca Carstvo Blgariya Tsarstvo Bilgariya veya Bulgaristan Carligi 1908 1946 yillari arasinda var olmus bir devlet 1885 te Dogu Rumeli yi Osmanlilardan alan Bulgaristan Prensligi nin 5 Ekim 1908 tarihinde krallik olmasiyla kurulmustur Bulgaristan de jure olarak Osmanli ya karsi bagimsizligini bildirmistir Bulgar KralligiBulgarca Carstvo Blgariya Tsarstvo Bilgariya Bulgaristan Kralligi1908 1946Bayrak Arma 1927 1946Slogan Bog e s nas Bog e s nas Tanri bizimle Milli mars Meric Sirildar Kraliyet marsi Himn na Negovo Velichestvo Carya Himn na Negovo Velicestvo Tsarya Car Majestelerinin Marsi II Dunya Savasi nda Bulgaristan ImparatorluguBaskentSofyaYaygin dil ler BulgarcaHukumetMonarsiCar 1908 1918I Ferdinand 1918 1943III Boris 1943 1946II SimeonBakanlar Konseyi Baskani 1908 1911 1944 1946Kimon GeorgievYasama organiUlusal MeclisTarihce Kurulusu1908 Kurulus5 Ekim 1908 Yikilis15 Eylul 1946 Balkan Savaslari1912 1913 Dagilisi1946Yuzolcumu Toplam122 134 km2Nufus 19154 580 000Para birimiOnculler ArdillarBulgaristan PrensligiOsmanli Imparatorlugu Bulgaristan Halk Cumhuriyeti I Balkan Savasi nin baslaticisi olmus ve Balkanlarda etnik bir devlet olmustu Ancak II Balkan Savasi nda tek basina kalmis ve Bukres Antlasmasi ile etkinligini kaybetmistir I Dunya Savasinda Ittifak Devletlerinin yaninda yer almistir Neuilly Antlasmasi ile savastan cekildi II Dunya Savasinda Almanya safinda savasti Dinleri Ortodoksluk ve baskenti Sofya ydi 1946 Bulgaristan Kralligi yikildi ve Bulgaristan Halk Cumhuriyeti kuruldu TarihceKurulusu I Ferdinand Bulgaristan in bagimsizligi sirasinda 1908 1878 de Osmanli Imparatorlugu nun otoritesi altinda Bulgaristan Prensligi nin kurulmasina ve 1885 te Dogu Rumeli nin de Bulgaristan a katilmasina karsin hala Osmanli egemenliginde ozellikle Makedonya ve Trakya da onemli olcude Bulgar nufusu bulunuyordu Bulgaristan ozellikle Makedonya daki Bulgar nufus uzerinde hak iddia ediyordu Bununla birlikte yine bir Slav ulkesi olan Sirbistan da Makedon Slavlari nin Sirp oldugunu iddia ediyor ve bolgede hak iddia ediyordu Yunanistan ise tarihi baglarindan dolayi bolgenin Yunan topragi olmasi gerektigini dusunuyordu Boylece bolge icin I Dunya Savasi na kadar surecek olan uc tarafli bir mucadele basladi 1903 te Makedonya da bir Bulgar isyani cikti Bu isyan Osmanli ve Bulgaristan i savasin esigine getirdi Ancak savas yasanmadi ve taraflar barisi korudu Ferdinand 1908 de Bulgaristan i bagimsiz kendini ise Car ilan etmek icin buyuk gucler arasindaki mucadelelerden yararlandi Bagimsizlik ilanini 5 Ekim de Tirnova daki Aziz Kirk Sehitler Kilisesi nde yapti Bulgaristan her ne kadar bu tarihten itibaren tam bagimsiz olsa da Bulgaristan in halihazirda 1878 den beri kendi anayasasi bayragi marsi ve ayri bir dis politikasi vardi Yani Bulgaristan sultanin otoritesini sadece gostermelik olarak taniyordu Ferdinand Birinci ve Ikinci Bulgar Imparatorluklarinin onuruna Car unvanini aldi Ancak onceki Bulgar Carlari ulke disinda imparator olarak adlandirilirken Ferdinand ve onun halefleri kral olarak adlandirildi ise hukumdar unvani olan prens yerine car konularak korundu Komunist darbe II Dunya Savasi sirasinda sosyal demokrat ve tarimcilarin destekledigi eski hukumdar Kimon Georgiev onderliginde yurt disinda kurulan 1944 te askeri darbe ile yonetimi ele gecirdi Bulgaristan bu olaydan sonra Mihver Devletleri nden ayrildi ve savastan cekildi Savasin sonunda Bulgaristan in Guney Dobruca yi tutmasina izin verilirken Yugoslav ve Yunan topraklarindaki tum hak iddialarindan feragat etti Savastan sonra 150 000 Bulgar Bati Trakya dan Bulgaristan a suruldu Darbeci komunistler yeni kurulan hukumette kucuk bir rol ustlendi Asil gucu Sovyet temsilciler olusturuyordu Komunist parti diger partileri korkutmak amaciyla komunist halk milisleri kurdu 1 Subat 1945 teki iktidar degisikligi ardindan Naip eski Basbakan Bogdan Filov gibi yuzlerce eski rejim yetkilisi savas sucu isledikleri gerekcesiyle tutuklandi Haziran ayina kadar Kiril diger vekiller 22 eski bakan ve diger bircok kisi suclu bulunup idam edildi Eylul 1946 de monarsi halk oylamasi ile kaldirildi ve genc Car Simeon surgune gonderildi Komunist partinin resmen iktidara gelmesi ile Vasil Kolarov cumhurbaskani Dimitrov ise basbakan oldu 1946 da yapilacagi vadedilen serbest secimlere hile karistigini one suren muhalefet secimleri boykot etti Tarimcilar secimlerden sonraki rejimle is birligi yapmayi reddetti ve Haziran 1947 de liderleri hukumet tarafindan tutuklandi Meydana gelen uluslararasi protestolara ragmen tutuklanmasindan uc ay sonra Eylul 1947 de idam edildi Bu olay Bulgaristan daki komunist rejimin nihai kurulusunun ilani olarak gorulur Ayrica bakinizBulgaristan tarihiKaynakca 28 Subat 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 14 Ocak 2022 Bulgaristan ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Avrupa tarihi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Ulke ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz