Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Kımıl (Aelia rostrata), Hemiptera takımından bir böcektir. Türkçeye Arapçada bit anlamına gelen kelimeden (قمل) geçmiştir.
| Kımıl | |||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||||||
| |||||||||||||||||
| İkili adlandırma | |||||||||||||||||
| Aelia rostrata Fabricius, 1803 | |||||||||||||||||
İnsan uygarlığı çağlar boyunca kımıl ile bir zararlı olarak mücadele ederken elinde bulunduğu hububat türlerini genetik olarak ele alıp daha dayanıklı hububat türleri üretmeye zorlayarak dolaylı bir katkı da vermiştir. Bu çalışmalar başlangıçta her ne kadar zararlı mücadelesi olarak başlamışsa da genetik kodlara müdahale edilebilme olarak birim alana denk ürün artışı sağlayabilecek kodlarda çözülmüştür. Bu açıdan özünde zararlı olan kımıl, diğer yandan insanı daha iyi olanı ve dayanıklı olanı teşvik etmesiyle de önem kazanmaktadır.
Türkiye'de kımıl zararlısı gündeme 1950'li yıllarda gelmiştir. Ondan önce tam olarak bilinememesi başka soruları da beraberinde getirmektedir. Bazı kaynaklarda bu zararlının birden ortaya çıkması değişik teorilerinde üretilmesine neden olmakla birlikte üç farklı değerlendirme yapılmaktadır: yurt dışından alınan tohumluklarla gelmiş olabileceği, zaten var olma ama farkına varılamam durumu ve atmosferden başka coğrafyalardan hava akımlarıyla gelmiş olabileceği şeklinde de görüşler vardır. Ancak asıl olan halen bu konu tarımsal ziraat içinde önemli bir konu olduğudur.
1950'li yıllarda birçok hububat ekim alanında ürünün kımıllar tarafından halkı kıtlığa mahkûm etmesi de ilgili yörelerin kültüründe derin izler bırakmış ve halk oyunlarına, türkülere de konu olmuştur.
Türkiye'de hububat tarımı ile uğraşan ve geçimini bundan sağlayan kırsal alanlarda en çok bilinen ve her yıl ilkbaharla birlikte zararlı mücadelesi için çalışmalar yapılır. Kımıl ile mücadele için il ve ilçelerde yer alan tarım müdürlükleri bünyesinde özel ekipler bu amaçla halkı bilinçlendirme çalışmaları yürütürler ve gerektiğinde de aktif olarak saha mücadelesine katılırlar.
Tanımı ve Yaşayışı: • Baş üçgen şeklinde, ön kısmı sivridir. Orta kısımları koyu, kenarları açık kirli sarıdır. • Üzerinde yan yana önden arkaya uzanan siyah ve kirli sarı çizgiler bulunur. • Bacaklar kirli sarıdır. Bu böcek etrafa pis koku salgılar. • Yılda bir nesil verir. • Kışı dağlarda Meşe, Geven, Kirpi Otu, çam, ayı kulağı vb. bitkilerin altlarında geçirir. • İlkbaharda havalar sıcaklığı 20 °C olduğunda tarlaya göç ederler, • Buğdayla beslenir, çiftleşir ve yumurta bırakır. • Yumurtadan çıkan yavru yeni nesil ergin böcek olur ve buğday hasadından sonra tekrar dağlara çıkar.
Zararı: • Başta buğday olmak üzere, tüm buğdaygiller konukçularıdır. İlkbaharda hububat tarlalarına göç eden kışlamış kımıllar, henüz kardeşlenme döneminde olan buğdayı kök boğazı üstünden emerek Kurtboğazı”(Göbek kuruması) zararı yapar. • Bu şekilde zarar görmüş buğday başak bağlamaz. Kışlamış kımıl erginleri hububatın başaklanma döneminde başak sapını emerek buğdayın dane bağlamasına engel olurlar. Bu zarar şekline “Akbaşak” adı verilmektedir. KIMIL (Aelia spp.,)
Mücadele Yöntemleri: Kültürel Önlemler: • Erkenci çeşitlerin ekimi yaygınlaştırılmalı, • Tarla iyi hazırlanmalı, • Nadas iyi yapılmalı, • Yabancı otlarla mücadele yapılmalı, • Hasadın mümkün olduğunca erken yapılmalı, • Bölgede hububat başka ürünlerin yetiştirilmesine önem verilmeli, • Anız yakılmamalı, • Tarla kenarlarına ağaç dikilmeli mevcut ağaç ve çalılar korunmalıdır.
Kimyasal Mücadele: m²de 2 adet kışlamış ergin kımıl var ise buğday tarlalarında ilaçlama yapılmalıdır.
Dış bağlantılar
- Folklörde Kımıl14 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Süne mücadelesi30 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Kimil Aelia rostrata Hemiptera takimindan bir bocektir Turkceye Arapcada bit anlamina gelen kelimeden قمل gecmistir KimilBiyolojik siniflandirmaAlem AnimaliaSube ArthropodaSinif InsectaTakim HemipteraFamilya PentatomidaeOymak PentatominiCins AeliaTur A rostrataIkili adlandirmaAelia rostrataFabricius 1803 Insan uygarligi caglar boyunca kimil ile bir zararli olarak mucadele ederken elinde bulundugu hububat turlerini genetik olarak ele alip daha dayanikli hububat turleri uretmeye zorlayarak dolayli bir katki da vermistir Bu calismalar baslangicta her ne kadar zararli mucadelesi olarak baslamissa da genetik kodlara mudahale edilebilme olarak birim alana denk urun artisi saglayabilecek kodlarda cozulmustur Bu acidan ozunde zararli olan kimil diger yandan insani daha iyi olani ve dayanikli olani tesvik etmesiyle de onem kazanmaktadir Turkiye de kimil zararlisi gundeme 1950 li yillarda gelmistir Ondan once tam olarak bilinememesi baska sorulari da beraberinde getirmektedir Bazi kaynaklarda bu zararlinin birden ortaya cikmasi degisik teorilerinde uretilmesine neden olmakla birlikte uc farkli degerlendirme yapilmaktadir yurt disindan alinan tohumluklarla gelmis olabilecegi zaten var olma ama farkina varilamam durumu ve atmosferden baska cografyalardan hava akimlariyla gelmis olabilecegi seklinde de gorusler vardir Ancak asil olan halen bu konu tarimsal ziraat icinde onemli bir konu oldugudur 1950 li yillarda bircok hububat ekim alaninda urunun kimillar tarafindan halki kitliga mahkum etmesi de ilgili yorelerin kulturunde derin izler birakmis ve halk oyunlarina turkulere de konu olmustur Turkiye de hububat tarimi ile ugrasan ve gecimini bundan saglayan kirsal alanlarda en cok bilinen ve her yil ilkbaharla birlikte zararli mucadelesi icin calismalar yapilir Kimil ile mucadele icin il ve ilcelerde yer alan tarim mudurlukleri bunyesinde ozel ekipler bu amacla halki bilinclendirme calismalari yuruturler ve gerektiginde de aktif olarak saha mucadelesine katilirlar Tanimi ve Yasayisi Bas ucgen seklinde on kismi sivridir Orta kisimlari koyu kenarlari acik kirli saridir Uzerinde yan yana onden arkaya uzanan siyah ve kirli sari cizgiler bulunur Bacaklar kirli saridir Bu bocek etrafa pis koku salgilar Yilda bir nesil verir Kisi daglarda Mese Geven Kirpi Otu cam ayi kulagi vb bitkilerin altlarinda gecirir Ilkbaharda havalar sicakligi 20 C oldugunda tarlaya goc ederler Bugdayla beslenir ciftlesir ve yumurta birakir Yumurtadan cikan yavru yeni nesil ergin bocek olur ve bugday hasadindan sonra tekrar daglara cikar Zarari Basta bugday olmak uzere tum bugdaygiller konukcularidir Ilkbaharda hububat tarlalarina goc eden kislamis kimillar henuz kardeslenme doneminde olan bugdayi kok bogazi ustunden emerek Kurtbogazi Gobek kurumasi zarari yapar Bu sekilde zarar gormus bugday basak baglamaz Kislamis kimil erginleri hububatin basaklanma doneminde basak sapini emerek bugdayin dane baglamasina engel olurlar Bu zarar sekline Akbasak adi verilmektedir KIMIL Aelia spp Mucadele Yontemleri Kulturel Onlemler Erkenci cesitlerin ekimi yayginlastirilmali Tarla iyi hazirlanmali Nadas iyi yapilmali Yabanci otlarla mucadele yapilmali Hasadin mumkun oldugunca erken yapilmali Bolgede hububat baska urunlerin yetistirilmesine onem verilmeli Aniz yakilmamali Tarla kenarlarina agac dikilmeli mevcut agac ve calilar korunmalidir Kimyasal Mucadele m de 2 adet kislamis ergin kimil var ise bugday tarlalarinda ilaclama yapilmalidir Dis baglantilarFolklorde Kimil14 Haziran 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Sune mucadelesi30 Mart 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde