Lale ve Nerkis Hanımlar, Türkiye'de cumhuriyet döneminde taş plak dolduran ilk icracılardan olan Lebibe İhsan Sezen ve Neyyire İpekçi adlı iki kardeş sanatçının müzik dünyasındaki adlarıdır.
Lale ve Nerkis Hanımlar | |
---|---|
Doğum | Lebibe ve Neyyire Hanımlar 1896 (Lebibe Hanım) ve 1895 (Neyyire Hanım) |
Ölüm | 1971 (Lebibe Hanım) ve 1975 (Neyyire Hanım) |
Tarzlar | Türk Sanat Müziği, Batı müziği |
Meslekler | Şarkıcı |
1896 doğumlu Lebibe Hanım ile 1895 doğumlu Neyyire Hanım Selanik'te dünyaya gelmiş iki kardeştir. Birlikte birçok plak doldurdukları için adları da çoğu kez birlikte anılır.
Soprano ses özelliğine sahip iki kardeş, hem Türk müziği hem Batı müziği eserleri icra etmişlerdir. Lale ve Nerkis Hanımlar'a Türk müziği plaklarında Nevres Bey uduyla, Mesut Cemil Bey çellosuyla, Nubar Tekyay kemanıyla eşlik etmiş; batı müziği plaklarında ise piyanist Voskovi ile kemancı Zirkin eşliğinde arya ve liedler seslendirmişlerdir. Kimi plaklarında asıl adlarının baş harfleri olan L. İ. Hanım ve N. İ. Hanım imzası vardır.
Yaşamları
Lale ve Nerkis Hanımlar, Rumelili bir ailenin kızlarıdır. Babaları kılıç tüccarı Osman Bey, anneleri Havva Hanım'dır. Asıl adı "Neyyire" olan Nerkis Hanım 1895,; asıl adı "Lebibe" olan Lale Hanım ise 1896 doğumludur. Müzik ilgisi ve becerisi yüksek bir aile ortamında büyüdüler. Ablaları 1884 doğumlu Emine Besime (Kaymak) iyi bir kemancı idi; 1885 doğumlu Rabia Afet (Gencer) ise ud çalardı. 1905 doğumlu kızkardeşleri Aliye Belkıs Gencer ise ses sanatkârıdır. Lale ve Narkis Hanımların müzik derslerine ablaları ile meşk ederek başladıkları düşünülür.
İki kardeş öğrenim hayatlarına Selanik'te başladılar. Selanik'teki Feyziye Mektebi'nin ilk mezunları arasında yer almaları mümkündür.Balkan Savaşı'ndan sonra İstanbul'a yerleştiler. İstanbul'da müzikli sohbetlerinin yapıldığı ev toplamlarında yer alarak Türk makam müziği ve Batı müziği alanından pek çok uzman izimle tanıştılar. 1920'lerin başlarında, o yıllarda İstanbul'da yaşamakta olan Petersburg Konservatuvarı öğretim üyesi Bayan Monçanova ile Paris Konservatuvarı hocalarından Madam Namer'den Batı müziğinde piyano ve şan, Udî Nevres Bey'den de Türk müziği dersleri aldılar. Ayrıca zamanın değerli musiki adamlarının katıldığı özel musiki meclislerine devam ederek çeşitli üstadlardan yararlandılar.
Plak doldurmaya otuzlu yaşlarının başında başladılar. 1928-1937 yılları arasında, çoğu Udî Nevres, Mesut Cemil ve Nubar Tekyay'ın sazları eşliğinde olmak üzere, ayrı ayrı ve birlikte yüz yirmi dolayında şarkıyı 78 devirli plaklara okudular.
Lale ve Nerkis Hanımlar sahneye hiç çıkmadılar, radyolarda da okumadılar. Sadece doldurdukları plaklarla tanındılar, öyleyken zamanın musiki çevrelerinde büyük ilgi uyandırdılar ve kendilerinden sonraki kadın okuyucuları etkilediler.
Lale Hanım 1 Şubat 1971'de, Nerkis Hanım 12 Mayıs 1975'te İstanbul'da öldü.
Diğer müzisyen aile fertleri
Lale ve Nerkis Hanımlar'ın küçük kardeşi Aliye Belkıs Hanım (1905-1981) da Türk musikisi plakları doldurmuş, 1940'lı yıllarda İstanbul Radyosu'nda okumuştur.
Ablaları Rabia Afet Hanım'ın kızı İclal Ar, batı müziği alanında profesyonel bir sanatçı olarak yetişmiş; İstanbul Operası'nda görev yapmış; yurt içinde sahnelerde ve radyoda konserler vermiştir.
Erkek kardeşleri Süleyman Münir Bey'in oğlu İbrahim Gencer ile evlenerek aileye giren Leyla Gencer ise sanatını uluslararası alanda icra eden bir profesyonel opera sanatçısıdır.
Kaynakça
- ^ "Taş plak okuyucuları Lale ve Nerkis Hanımlar, yad edilecek". www.radikal.com.tr. Radikal gazetesi 24 Ocak 2013. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2016.
- ^ a b Hızlan, Doğan. "Gramofondan CD'ye Lale-Nerkis Hanımlar". Hürriyet gazetesi, 26 Eylül 1998. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2016.
- ^ a b c Çetin, Birgül. . www.turizmhaberleri.com. Turizmhabeleri.com sitesi, 13 Aralık 2013. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 9 Aralık 2016.
- ^ a b c d (PDF). Porte Akademik Müzik ve Dans Araştırmaları Dergisi. 2022. 22 Aralık 2022 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi.
- ^ a b Kucur, Şamil. "Türk Musıkisi'nin unutulmaz iki sesi Lale ve Nerkis Hanımlar". www.yenisafak.com. Yeni Şafak gazetesi Pazar Eki, 13 Kasım 2011. 20 Aralık 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 9 Aralık 2016.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lale ve Nerkis Hanimlar Turkiye de cumhuriyet doneminde tas plak dolduran ilk icracilardan olan Lebibe Ihsan Sezen ve Neyyire Ipekci adli iki kardes sanatcinin muzik dunyasindaki adlaridir Lale ve Nerkis HanimlarDogumLebibe ve Neyyire Hanimlar 1896 Lebibe Hanim ve 1895 Neyyire Hanim Olum1971 Lebibe Hanim ve 1975 Neyyire Hanim TarzlarTurk Sanat Muzigi Bati muzigiMesleklerSarkici 1896 dogumlu Lebibe Hanim ile 1895 dogumlu Neyyire Hanim Selanik te dunyaya gelmis iki kardestir Birlikte bircok plak doldurduklari icin adlari da cogu kez birlikte anilir Soprano ses ozelligine sahip iki kardes hem Turk muzigi hem Bati muzigi eserleri icra etmislerdir Lale ve Nerkis Hanimlar a Turk muzigi plaklarinda Nevres Bey uduyla Mesut Cemil Bey cellosuyla Nubar Tekyay kemaniyla eslik etmis bati muzigi plaklarinda ise piyanist Voskovi ile kemanci Zirkin esliginde arya ve liedler seslendirmislerdir Kimi plaklarinda asil adlarinin bas harfleri olan L I Hanim ve N I Hanimimzasi vardir YasamlariLale ve Nerkis Hanimlar Rumelili bir ailenin kizlaridir Babalari kilic tuccari Osman Bey anneleri Havva Hanim dir Asil adi Neyyire olan Nerkis Hanim 1895 asil adi Lebibe olan Lale Hanim ise 1896 dogumludur Muzik ilgisi ve becerisi yuksek bir aile ortaminda buyuduler Ablalari 1884 dogumlu Emine Besime Kaymak iyi bir kemanci idi 1885 dogumlu Rabia Afet Gencer ise ud calardi 1905 dogumlu kizkardesleri Aliye Belkis Gencer ise ses sanatkaridir Lale ve Narkis Hanimlarin muzik derslerine ablalari ile mesk ederek basladiklari dusunulur Iki kardes ogrenim hayatlarina Selanik te basladilar Selanik teki Feyziye Mektebi nin ilk mezunlari arasinda yer almalari mumkundur Balkan Savasi ndan sonra Istanbul a yerlestiler Istanbul da muzikli sohbetlerinin yapildigi ev toplamlarinda yer alarak Turk makam muzigi ve Bati muzigi alanindan pek cok uzman izimle tanistilar 1920 lerin baslarinda o yillarda Istanbul da yasamakta olan Petersburg Konservatuvari ogretim uyesi Bayan Moncanova ile Paris Konservatuvari hocalarindan Madam Namer den Bati muziginde piyano ve san Udi Nevres Bey den de Turk muzigi dersleri aldilar Ayrica zamanin degerli musiki adamlarinin katildigi ozel musiki meclislerine devam ederek cesitli ustadlardan yararlandilar Plak doldurmaya otuzlu yaslarinin basinda basladilar 1928 1937 yillari arasinda cogu Udi Nevres Mesut Cemil ve Nubar Tekyay in sazlari esliginde olmak uzere ayri ayri ve birlikte yuz yirmi dolayinda sarkiyi 78 devirli plaklara okudular Lale ve Nerkis Hanimlar sahneye hic cikmadilar radyolarda da okumadilar Sadece doldurduklari plaklarla tanindilar oyleyken zamanin musiki cevrelerinde buyuk ilgi uyandirdilar ve kendilerinden sonraki kadin okuyuculari etkilediler Lale Hanim 1 Subat 1971 de Nerkis Hanim 12 Mayis 1975 te Istanbul da oldu Diger muzisyen aile fertleriLale ve Nerkis Hanimlar in kucuk kardesi Aliye Belkis Hanim 1905 1981 da Turk musikisi plaklari doldurmus 1940 li yillarda Istanbul Radyosu nda okumustur Ablalari Rabia Afet Hanim in kizi Iclal Ar bati muzigi alaninda profesyonel bir sanatci olarak yetismis Istanbul Operasi nda gorev yapmis yurt icinde sahnelerde ve radyoda konserler vermistir Erkek kardesleri Suleyman Munir Bey in oglu Ibrahim Gencer ile evlenerek aileye giren Leyla Gencer ise sanatini uluslararasi alanda icra eden bir profesyonel opera sanatcisidir Kaynakca Tas plak okuyuculari Lale ve Nerkis Hanimlar yad edilecek www radikal com tr Radikal gazetesi 24 Ocak 2013 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2016 a b Hizlan Dogan Gramofondan CD ye Lale Nerkis Hanimlar Hurriyet gazetesi 26 Eylul 1998 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2016 a b c Cetin Birgul www turizmhaberleri com Turizmhabeleri com sitesi 13 Aralik 2013 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 9 Aralik 2016 a b c d PDF Porte Akademik Muzik ve Dans Arastirmalari Dergisi 2022 22 Aralik 2022 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi a b Kucur Samil Turk Musikisi nin unutulmaz iki sesi Lale ve Nerkis Hanimlar www yenisafak com Yeni Safak gazetesi Pazar Eki 13 Kasim 2011 20 Aralik 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 9 Aralik 2016