Le Corbusier (telaffuzu: ) olarak tanınan Charles-Edouard Jeanneret (6 Ekim 1887 - 27 Ağustos 1965) İsviçre asıllı Fransız mimar. Modernizm'e ve Uluslararası Uslüp'e yaptığı katkılar ile tanındı. Kariyeri uzun yıllar sürdü ve Avrupa'da, Hindistan'da ve Rusya'ya başlıca olmak üzere oldukça mühim binalar inşa etti. Aynı zamanda; şehir plancısı, ressam, heykeltıraş, yazar ve modern mobilya tasarımcısıydı.
Le Corbusier | |
---|---|
Kişisel bilgiler | |
Doğum | 6 Ekim 1887 La Chaux-de-Fonds, İsviçre |
Ölüm | 27 Ağustos 1965 (77 yaşında) Roquebrune-Cap-Martin, Fransa |
Vatandaşlık | İsviçre, Fransız |
Çalışma ve başarıları | |
Mimarlık tarzı | Modern mimarlık |
Ünlü yapıtları |
|
İmzası |
Modern yüksek tasarımın öncü çalışmalarını yaptı ve kendisini toplu konutlar ve kalabalık şehirler için daha iyi yaşam koşullarını sağlamaya adadı. Daha sonra eleştirmenler tarafından mimarlık biçimi-stili ruhsuz monolitler olarak (yekpare dikmeler) ve kendini beğenmiş olarak eleştirildi.
Yaşamı
Çocukluğu ve öğrencilik dönemi
Le Corbusier, İsviçre'de La Chaux-de-Fonds'da doğdu. Babası saat kadranı ustasıydı, annesi ise piyano dersleri veriyordu. Le Corbusier 13 yaşında okulu bırakarak babasının yanında çalışmaya başladı. Aynı zamanda Uygulamalı Sanatlar Okulu'na yazıldı. Orada çizim ve sanat tarihi öğretmeni olan Charles L'Eplattenier'in etkisiyle mimarlığa ve "Arts and Crafts" hareketine ilgi duymaya başladı. Henüz öğrenci iken kübist çizgiler taşıyan bir cep saati tasarımıyla Torino'da uluslararası bir ödül kazandı.
1908'de Paris'te Auguste Perret’nin (1874-1954) yanında çalışmaya başladı ve ondan betonarmenin ilkelerini öğrendi ve aynı zamanda Paris'in kültürel yaşamında yer almaya başladı. 1910'da betonarme bilgisini geliştirmek için Almanya'ya gitti ve orada mimarların bir birliği olan "Deutsche Werkbund" üyeleriyle ilişkiler kurdu. Berlin'de bir süre ilk sanayi tasarımcılarından bir olan Peter Behrens'in yanında çalıştı. Ardından mimarlık eğitiminin en önemli evresi olarak nitelediği ve aralıklarla dört yıl süren doğu gezisine çıktı. Bu dönemde gördüğü Antik Yunan mimarlığı äle Balkanlarda ve Anadolu'da gördüğü yerel mimarlık ve Osmanlı mimarlığı Jeanneret'i derinden etkiledi, onun için önemli bir esin kaynağı oldu.
Erken dönem çalışmaları
1915'te Dom-ino Evi (Dom-Ino House) ve Pilotis Villası üzerine çalıştı. Dom-Ino Evi daha sonra hem kendisinin hem de modern mimarinin yapısal temelini oluşturan bir örnek oldu. Bu projede Jeanneret ilk defa yapı çatısını iç mekan düzenlemesinden ayırıyor ve "mobil mimarlığın" gelecekteki tezlerinin işaretini veriyordu. 1916'da tasarladığı Villa Schob (ya da Villa Turque) ise oryantal tarzda çalışmaları idi. Art arda dar ve geniş bölümlerden oluşan simetrik ızgara planlarıyla saray-ev temasını işledi.
1917'da yeniden Paris'e yerleşen Le Corbusier ressam Amédée Ozenfant’la (1886-1966) tanıştı ve hiç mimarlık işi bulamadığı için Ozenfant’ın etkisiyle ressamlığa yöneldi ve düşüncelerini onunla birlikte çıkardıkları L'Esprit Nouveau (Yeni Ruh) dergisinde savundu. Buradaki yazılarını "kuzgunumsu" anlamına gelen, aynı zamanda dedesinin adından (Lecorbézier) türettiği "Le Corbusier" takma adıyla imzaladı ve sonraları da bu adı kullanmaya devam etti ve bu adla tanındı. Hatta birlikte "Kübizmden Sonra" başlıklı bir manifesto-kitap yazdılar. Basel'de bankacılık yapan Raoul La Roche, Jeanneret'in tablolarının düzenli müşterisi oldu ve Jeanneret de açık artırmalara La Roche adına katılıp resimler satın alıyordu.
İlk önemli kitabı olan Vers une architecture ("Bir Mimarlığa Doğru") 1923'te yayımlandı. Le Corbusier kitabında geleneksel, süslemeci mimarlık anlayışının tersine, yalın ve işlevsel yapıları savunarak, toplu konut anlayışına yeni bir boyut getirdi. Temel yaklaşımı olan işlevselciliği detaylı şekilde ortaya koydu. Buna göre mühendisliğin yaşadığı hızlı değişim mimarlıkta karşılığını bulamamıştı. Dönemim mühendislik ürünleri olan otomobiller, uçaklar, yolcu gemileri mimarlığın geçirmesi gereken değişimi açıklamak için önemli araçlardı. Kitabında o dönemde mimarlıkla ilgili en ileri fikirleri bir arada bulmak mümkündü. Kitabında tahıl silolarının, yük gemilerinin, uçak ve otomobillerin resimleriyle yer verdi. Parthenon ile 1921 model bir spor araba olan Delage grand-spor'a aynı sayfada yer vermesi iğrenç bir provokasyon olarak görüldü. Corbusier bu kitapta kendisi için hep geçerli olacak olan mimarlığın beş ilkesini de belirtiyordu. Bunlar şöyle sıralanıyordu:
- Engelle karşılaşmadan evin içinden geçen temel direk
- Duvara göre özerkliği bulunan yapı çatısı
- Her kata kendine özgü bir nitelik kazandıran özgür plan
- Özgür cepheler
- Teras çatı
"Bir Mimarlığa Doğru" 1923 Paris'inde şaşkınlık ve tepki doğurdu. Aslında La Corbisuer'in fikirleri aydınlanma döneminin başından beri gözlemlenebilecek şeylerdi. Mühendis "geleceğin adamı" olmuş, mimar "geçmişin adamı" olarak kalmıştı. Bunu değiştirmek için Le Corbisuer'in önerdiği yüzen şehir olarak yolcu gemisi Jules Verne'de, Viollet-le-Duc'de vardı. "Ev ikamet edilen bir makinedir" sloganı F.L. Wright tarafından kullanılmıştı. Le Corbisuer'in ışıyan kent hayali de aslında ütopik komünist Fourier'in düşlediği bir ortak yaşam yeri olan "phalanstère" (manastır ve Roma phalanx'ının birleşimi) idi. Hatta SSCB'nin doğusu Le Corbusier'i oldukça heyecanlandırmıştı. Ancak kitabı çok ağır eleştiriler aldı, insanlar bir manastırda ya da bir yolcu gemisi kamarasında yaşamaya istekli değillerdi. Francatel'e göre Le Corbisuer, makineci, rasyonalist ve militarist ideolojilerin hepsini şahsında toplamıştı. Onun hayal ettiği dünyada "neşe ve temizlik zorunlu olacaktır. Bu dünya bir toplama kampı evreni, daha doğrusu bir getto" idi.
1923-24 yıllarında La Roche ona ilk başyapıtını yaratma imkânı sağladı. Bahçe gibi düzenlenmiş teras çatısıyla çok renkli La Roche binası. İkinci başyapıtı ise 1929-1931 yıllarında tasarladığı Poissy'deki La Savoye villası oldu.1930-31 yıllarında Champs-Elysees'deki bir binanın tepesine çok lüks bir daire, bunun dışında Var'da Madame de Mandrot için bir villa inşa etti. Zengin müşterileri için müstakil evler tasarlarken, kent halkı için toplu konutlardan oluşan bir dünya düşünüyordu.
Şehircilik Çalışmaları
1922 yılında Le Corbusier'i bir ressam-dekoratör olarak kabul eden "Sonbahar Sergi Salonu" organizatörleri ondan sergi için bir çeşme projesi sipariş ettiler. Bu teklife çok sinirlenen Le Corbusier şöyle cevap verdi: "Tamam size bir çeşme yapacağım, ama çevresine de üç milyonluk bir yerleşim yeri koyacağım" Ardından Amerikan gökdelenlerinin etkisiyle merkezinde 24 tane 60 katlı haç planlı büro binasının ve 10-12 katlı konut bloklarının olduğu ve bu merkezin yeşil bir alanla çevrelendiği "Üç Milyonluk Çağdaş Kent" tasarımını yaptı.
Yine 1922'de "Citrohan" standart ev projesini çizdi. Le Corbusier'in Citroën araba markasının adını çağrıştıracak şekilde seçtiği bu isim evleri de arabalar gibi fabrikada inşa edip, sonra götürüp bi yere yerleştirme fikrinden kaynaklanıyordu. Le Corbusier bunun için gerekli kazık temeller fikrinden asla vazgeçmedi, hatta sonraları 1956'da Marsilya'daki konut birimlerinde bu düşüncesini uyguladı.
1924 yılında Paris'te Sevres sokağındaki eski bir manastırın uzun koridorunu kiralayarak atölyesini kurdu ve kuzeni Pierre Jeanneret ile ortak çalışmaya başladı. 1925 yılında "Süsleme Sanatları Sergisi"nde bir mimarın evini inşa etmesi istendiğinde yine itiraz etti. Bir ev herkes için tasarlanmalıydı. Sergi yönetimiyle yaşadığı sürtüşme yüzünden Le Corbisuer'in pavyonunun "L'Esprit nouveau" etrafı çitlerle örülüp girişi yasaklandı. Pavyon ancak Eğitim ve Güzel Sanatlar Bakanı Anatole de Monzie'nin araya girmesiyle açılabildi. Le Corbusier çatışmadan çekinmediği gibi, üstelik bir de "Günümüzde Süsleme Sanatı" adında bir kitap yazdı.
Sergideki pavyonda sergilediği projede Paris'in büyük kısmını yeniden düzenliyordu. Ren nehrinin kuzeyini tümüyle yıkıp altmış katlı haç şeklinde yapılmış dev kulelerin, ortagonal caddelerin ve park benzeri yeşil alanların olduğu bir plan sergiliyordu.
1925'te Paris'teki uluslararası bir dekoratif sanatlar sergisinde Le Corbusier'nin, yaşayan hücre olarak nitelediği ilk ev modeli yer aldı. Hücre adını verdiği birimler bir araya getirildiğinde bir blok oluşturuyordu. Bu bloklardan biri Marsilya'da 1946-1952 yılları arasında yapılan Unite d'Habitation'dur (Yerleşim Birimi).
1928 yılında SSCB'de Kooperatifler Birliği Centrosoyouz'un kooperatif merkez binası için düzenlediği uluslararası yarışmayı kazandı. Bütün tasarımı bitirdi ancak Sovyet yetkilileri olan anlaşmazlıktan dolayı proje hayata geçirilemedi. Daha sonra projenin yönetimini Nikolai Kolli aldı ve Le Corbusier ile yazışarak binayı onun düşüncesine göre yaptı. Bina Le Corbusier'in beş temel ilkesinin tümünü yansıtır, sadece iç tasarımda Stalinist dönemin yeni zevklerini taşır. Yapı ofislerin olduğu üç dikdörtgen bina ile konser salonu ve büyük salonun olduğu, caddeye açılan kavisli dördüncü binadan oluşur.
Ustalık Dönemi Çalışmaları
Le Corbusier, Uluslararası Modern Mimarlık Kongreleri (CIAM)'ın kuruluş çalışmalarına da katıldı ve danışmanlık yaptı, konferanslar verdi. CIAM tarafından belirlenen Atina Tüzüğü'nde kent planlamasının temel ilkeleri dört işlev üzerine kuruluyordu: barınma, çalışma, dinlenme ve ulaşım. Bu temel ilkeler Le Corbusier'in kent planları tam da bu bu işlevlere göre bölgeleme anlayışını yansıtıyordu: Merkezde yüksek katlı çalışma alanları ve çeperinde sosyal aktivitelerle birlikte düşünülmüş konut bölgeleri ve onları birbirine bağlayan çok şeritli otoyollar.
Konut Birimi (Unite d'Habitation) bu anlayışın örneklerinden biridir. Doğrusal bir düzen içinde yer alan iki katlı konut birimleri iki yönden güneş alabilmekte, alışveriş, yemek ve temizlik gibi hizmetler yapının içinde sağlanmaktadır. 1.800 kişiyi barındıracak 18 katlı bu yapının içinde, rafa dizilen şişeler gibi yerleştirilmiş, apartman dairelerinin yanı sıra, anaokulu, tiyatro, alışveriş merkezi, spor salonu gibi ortaklaşa kullanılacak hizmet birimleri bulunuyordu.
Kesintisiz bir arazi kullanımı gerçekleştirmek için ayaklar üzerine yükselen yapının boyutları Le Corbusier'in Modülör adını verdiği oran sistemine göre düzenlenmiştir. Bu oran sistemi 1.83 boyundaki bir insanın (belinin yerden yüksekliği 1.13 metre, elini kaldırdığında 2.26 metre) boyu ölçü olarak kullanılmıştır. Le Corbusier prefabrik ve endüstriyel yapım teknikleri için bir rehber olarak düşündüğü Modülör'i 1946"da açıkladı ve iki yıl sonra da yayınladı. Bu dönemde yaptığı en önemli ve en sıra dışı yapısı silo benzeri kuleleri, mantar başına benzeyen kalın beton örtüsü ve küçük açıklıklarıyla Ronchamp Şapeli'dir. (1954)
1951-56 arasında Hindistan'da Chandigarh'da tasarladığı simgesel özelliği güçlü yapılar, 1958'deki Brüksel Dünya Sergisi'nde hiperbolik paraboloit form kullandığı Philips pavyonu yine önemli eserleridir. Le Corbusier'in son yapıtları Yat Kulübü (1965, Chandigarh), Zürih Sergi Pavyonu (1967) ve Venedik'teki Merkez Hastanesi (1965) oldu.
Diğer Tasarımları
İşlevsel ve sade ev eşyası tasarımı yapan Le Corbusier'nin bazı mobilyalarının yapımında çelik borular kullanıldı.
1953'te ilk kez kent planlama ilkelerini yaşama geçirme olanağı buldu. Kent için bir plan çizerek önemli hükûmet binalarının tasarımını yaptı. Ayrıca Hindistan'da bazı özgün tasarımlı özel evler de yaptı.
Yapıtlarından bazıları
- Unite d'Habitation (Fransa/Marsilya)
- İsviçre Öğrenci Yurdu (Fransa/Paris)
- (Fransa/Ronchamp)
- (ABD)
- Villa Savoye (Fransa)
- Batı Sanatları Ulusal Müzesi (Japonya/Tokyo)
Kitapları
- Bir Mimarlığa Doğru, Yapı Kredi Yayınları, 2015, 336 sayfa, ISBN: 9789753635509 (orij. 1923, Vers Une Architecture)
- Şehircilik, Daimon Yayınevi, 2014, 293, ISBN: 9786058510845 sayfa (orij. 1923Urbanisme, 1925)
- L’Art Decoratif d’Aujourd’hui,1925 (Günümüz Dekoratif Sanatı)
- La Peinture Moderne, 1926 (Modern Ressam)
- Almanach de L’Architecture Moderne, 1927 (Modern Mimarlık Yıllığı)
- Une Maison – Un Palais, 1928 (Bir Ev – Bir Saray)
- Precisions, 1930 (Ayrıntılar)
- Croisade, 1932 (Sefer)
- La Ville Radieuse, 1937 (Işıyan Kent)
- Katedraller Beyazken, Daimon Yayınevi, 2017, 234 sayfa, Quand Les Cathedrales Etaient Blanches, 1937
- Des Canons, Des Munitions? Merci! Des Logis…S.V.P., 1938 (Silahlar, Cephaneler? Hayır teşekkürler! Bize ev verin...Lütfen)
- Sur Les 4 Routes, 1939 (4 Yolda)
- Les Constructions “Murondins”, 1941 (“Murondins” Yapıları)
- La Charte d’Athenes, 1943 (Atina’nın Fermanı)
- Maniere De Penser L’Urbanisme, 1945 (Şehirciliğin Düşünce Biçimi)
- U. N. Head Quarters, 1947 (B. M. Genel Merkezi)
- Modulor, Yapı Endüstrisi Merkezi Yayınları Mimarlık Dizisi, 2014, Le Modulor, 1949
- Poesie Sur Alger, 1950 (Cezair’e Şiir)
- Une Petite Maison, 1954 (Küçük Bir Ev)
- Modulor 2, Yapı Endüstrisi Merkezi Yayınları Mimarlık Dizisi, 2014, Modulor 2, 1955
- My Work, 1960 (Yapıtlarım)
Kaynakça
- ^ "Biographi, Fondation Le Corbusier". Fondation Le Corbusier. 14 Şubat 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 30 Aralık 2014.
- ^ a b c d e f g h i j k Erdem Yıldırım, Foto-Mekan, Foto-Hikaye, Foto-Duvar: Le Corbusier Mimarlığı ve Onun Fotoğrafik Temsili, Yüksek Lisans Tezi 28 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Dokuz Eylül Üniversitesi Mimarlık Bölümü, Ocak 2009
- ^ a b c d Michel Ragon, Modern Mimarlık ve Şehircilik Tarihi 28 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Kabalcı Yayınları, 1998, sayfa 382
- ^ a b Dilara Has, Mimarlık Düşüncesinin Gelişimi ve Mimarlık Söylemleri, Yüksek Lisans Tez 29 Eylül 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde . i, İstanbul Teknik Üniversitesi Fen Bilimleri Enstitüsü, Eylül 2009
- ^ a b c d e f Michel Racon, Modern Mimarlık ve Şehircilik Tarihi, sayfa 386
- ^ CENTROSOYUZ BUILDING 2 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., Mimoa mi modern architecture, 02.10.2018 tarihinde alındı.
- ^ Duyan, Efe (2017). "Le Corbusier's Exhibition Pavilion: The Heterogeneous Character of his Modernism Between Representation and Functionalism". A/Z : ITU journal of Faculty of Architecture. 14 (3): 181-194. doi:10.5505/itujfa.2017.83702. ISSN 1302-8324. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2021.
- ^ Duyan, Efe (2019). "Eleştirel Bir Tavır Olarak Le Corbusier'nin Müzesi". Tasarım + Kuram. doi:10.14744/tasarimkuram.2019.59454. 6 Aralık 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 6 Aralık 2021.
Wikimedia Commons'ta Le Corbusier ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Le Corbusier telaffuzu le kɔʁbyzje olarak taninan Charles Edouard Jeanneret 6 Ekim 1887 27 Agustos 1965 Isvicre asilli Fransiz mimar Modernizm e ve Uluslararasi Uslup e yaptigi katkilar ile tanindi Kariyeri uzun yillar surdu ve Avrupa da Hindistan da ve Rusya ya baslica olmak uzere oldukca muhim binalar insa etti Ayni zamanda sehir plancisi ressam heykeltiras yazar ve modern mobilya tasarimcisiydi Le CorbusierKisisel bilgilerDogum6 Ekim 1887 1887 10 06 La Chaux de Fonds IsvicreOlum27 Agustos 1965 77 yasinda Roquebrune Cap Martin FransaVatandaslikIsvicre FransizCalisma ve basarilariMimarlik tarziModern mimarlikUnlu yapitlariVilla Savoye Poissy Villa La Roche Paris Unite d Habitation Marsilya Notre Dame du Haut kilisesi Haute SaoneImzasi Modern yuksek tasarimin oncu calismalarini yapti ve kendisini toplu konutlar ve kalabalik sehirler icin daha iyi yasam kosullarini saglamaya adadi Daha sonra elestirmenler tarafindan mimarlik bicimi stili ruhsuz monolitler olarak yekpare dikmeler ve kendini begenmis olarak elestirildi YasamiCocuklugu ve ogrencilik donemi Le Corbusier Isvicre de La Chaux de Fonds da dogdu Babasi saat kadrani ustasiydi annesi ise piyano dersleri veriyordu Le Corbusier 13 yasinda okulu birakarak babasinin yaninda calismaya basladi Ayni zamanda Uygulamali Sanatlar Okulu na yazildi Orada cizim ve sanat tarihi ogretmeni olan Charles L Eplattenier in etkisiyle mimarliga ve Arts and Crafts hareketine ilgi duymaya basladi Henuz ogrenci iken kubist cizgiler tasiyan bir cep saati tasarimiyla Torino da uluslararasi bir odul kazandi 1908 de Paris te Auguste Perret nin 1874 1954 yaninda calismaya basladi ve ondan betonarmenin ilkelerini ogrendi ve ayni zamanda Paris in kulturel yasaminda yer almaya basladi 1910 da betonarme bilgisini gelistirmek icin Almanya ya gitti ve orada mimarlarin bir birligi olan Deutsche Werkbund uyeleriyle iliskiler kurdu Berlin de bir sure ilk sanayi tasarimcilarindan bir olan Peter Behrens in yaninda calisti Ardindan mimarlik egitiminin en onemli evresi olarak niteledigi ve araliklarla dort yil suren dogu gezisine cikti Bu donemde gordugu Antik Yunan mimarligi ale Balkanlarda ve Anadolu da gordugu yerel mimarlik ve Osmanli mimarligi Jeanneret i derinden etkiledi onun icin onemli bir esin kaynagi oldu Erken donem calismalari 1915 te Dom ino Evi Dom Ino House ve Pilotis Villasi uzerine calisti Dom Ino Evi daha sonra hem kendisinin hem de modern mimarinin yapisal temelini olusturan bir ornek oldu Bu projede Jeanneret ilk defa yapi catisini ic mekan duzenlemesinden ayiriyor ve mobil mimarligin gelecekteki tezlerinin isaretini veriyordu 1916 da tasarladigi Villa Schob ya da Villa Turque ise oryantal tarzda calismalari idi Art arda dar ve genis bolumlerden olusan simetrik izgara planlariyla saray ev temasini isledi 1917 da yeniden Paris e yerlesen Le Corbusier ressam Amedee Ozenfant la 1886 1966 tanisti ve hic mimarlik isi bulamadigi icin Ozenfant in etkisiyle ressamliga yoneldi ve dusuncelerini onunla birlikte cikardiklari L Esprit Nouveau Yeni Ruh dergisinde savundu Buradaki yazilarini kuzgunumsu anlamina gelen ayni zamanda dedesinin adindan Lecorbezier turettigi Le Corbusier takma adiyla imzaladi ve sonralari da bu adi kullanmaya devam etti ve bu adla tanindi Hatta birlikte Kubizmden Sonra baslikli bir manifesto kitap yazdilar Basel de bankacilik yapan Raoul La Roche Jeanneret in tablolarinin duzenli musterisi oldu ve Jeanneret de acik artirmalara La Roche adina katilip resimler satin aliyordu Ilk onemli kitabi olan Vers une architecture Bir Mimarliga Dogru 1923 te yayimlandi Le Corbusier kitabinda geleneksel suslemeci mimarlik anlayisinin tersine yalin ve islevsel yapilari savunarak toplu konut anlayisina yeni bir boyut getirdi Temel yaklasimi olan islevselciligi detayli sekilde ortaya koydu Buna gore muhendisligin yasadigi hizli degisim mimarlikta karsiligini bulamamisti Donemim muhendislik urunleri olan otomobiller ucaklar yolcu gemileri mimarligin gecirmesi gereken degisimi aciklamak icin onemli araclardi Kitabinda o donemde mimarlikla ilgili en ileri fikirleri bir arada bulmak mumkundu Kitabinda tahil silolarinin yuk gemilerinin ucak ve otomobillerin resimleriyle yer verdi Parthenon ile 1921 model bir spor araba olan Delage grand spor a ayni sayfada yer vermesi igrenc bir provokasyon olarak goruldu Corbusier bu kitapta kendisi icin hep gecerli olacak olan mimarligin bes ilkesini de belirtiyordu Bunlar soyle siralaniyordu Engelle karsilasmadan evin icinden gecen temel direk Duvara gore ozerkligi bulunan yapi catisi Her kata kendine ozgu bir nitelik kazandiran ozgur plan Ozgur cepheler Teras cati Bir Mimarliga Dogru 1923 Paris inde saskinlik ve tepki dogurdu Aslinda La Corbisuer in fikirleri aydinlanma doneminin basindan beri gozlemlenebilecek seylerdi Muhendis gelecegin adami olmus mimar gecmisin adami olarak kalmisti Bunu degistirmek icin Le Corbisuer in onerdigi yuzen sehir olarak yolcu gemisi Jules Verne de Viollet le Duc de vardi Ev ikamet edilen bir makinedir slogani F L Wright tarafindan kullanilmisti Le Corbisuer in isiyan kent hayali de aslinda utopik komunist Fourier in dusledigi bir ortak yasam yeri olan phalanstere manastir ve Roma phalanx inin birlesimi idi Hatta SSCB nin dogusu Le Corbusier i oldukca heyecanlandirmisti Ancak kitabi cok agir elestiriler aldi insanlar bir manastirda ya da bir yolcu gemisi kamarasinda yasamaya istekli degillerdi Francatel e gore Le Corbisuer makineci rasyonalist ve militarist ideolojilerin hepsini sahsinda toplamisti Onun hayal ettigi dunyada nese ve temizlik zorunlu olacaktir Bu dunya bir toplama kampi evreni daha dogrusu bir getto idi 1923 24 yillarinda La Roche ona ilk basyapitini yaratma imkani sagladi Bahce gibi duzenlenmis teras catisiyla cok renkli La Roche binasi Ikinci basyapiti ise 1929 1931 yillarinda tasarladigi Poissy deki La Savoye villasi oldu 1930 31 yillarinda Champs Elysees deki bir binanin tepesine cok luks bir daire bunun disinda Var da Madame de Mandrot icin bir villa insa etti Zengin musterileri icin mustakil evler tasarlarken kent halki icin toplu konutlardan olusan bir dunya dusunuyordu Sehircilik Calismalari Le Corbusier in 1925 teki Susleme Sanatlari Sergisindeki Nouveau Esprit payyonunda sergiledigi Paris icin dusunulmus sehir modeli Projeye kendisini destekleyen otomobiv sanayicisi Voisin in adina ithafen Plan Voisin adini vermistir 1922 yilinda Le Corbusier i bir ressam dekorator olarak kabul eden Sonbahar Sergi Salonu organizatorleri ondan sergi icin bir cesme projesi siparis ettiler Bu teklife cok sinirlenen Le Corbusier soyle cevap verdi Tamam size bir cesme yapacagim ama cevresine de uc milyonluk bir yerlesim yeri koyacagim Ardindan Amerikan gokdelenlerinin etkisiyle merkezinde 24 tane 60 katli hac planli buro binasinin ve 10 12 katli konut bloklarinin oldugu ve bu merkezin yesil bir alanla cevrelendigi Uc Milyonluk Cagdas Kent tasarimini yapti Yine 1922 de Citrohan standart ev projesini cizdi Le Corbusier in Citroen araba markasinin adini cagristiracak sekilde sectigi bu isim evleri de arabalar gibi fabrikada insa edip sonra goturup bi yere yerlestirme fikrinden kaynaklaniyordu Le Corbusier bunun icin gerekli kazik temeller fikrinden asla vazgecmedi hatta sonralari 1956 da Marsilya daki konut birimlerinde bu dusuncesini uyguladi 1924 yilinda Paris te Sevres sokagindaki eski bir manastirin uzun koridorunu kiralayarak atolyesini kurdu ve kuzeni Pierre Jeanneret ile ortak calismaya basladi 1925 yilinda Susleme Sanatlari Sergisi nde bir mimarin evini insa etmesi istendiginde yine itiraz etti Bir ev herkes icin tasarlanmaliydi Sergi yonetimiyle yasadigi surtusme yuzunden Le Corbisuer in pavyonunun L Esprit nouveau etrafi citlerle orulup girisi yasaklandi Pavyon ancak Egitim ve Guzel Sanatlar Bakani Anatole de Monzie nin araya girmesiyle acilabildi Le Corbusier catismadan cekinmedigi gibi ustelik bir de Gunumuzde Susleme Sanati adinda bir kitap yazdi Sergideki pavyonda sergiledigi projede Paris in buyuk kismini yeniden duzenliyordu Ren nehrinin kuzeyini tumuyle yikip altmis katli hac seklinde yapilmis dev kulelerin ortagonal caddelerin ve park benzeri yesil alanlarin oldugu bir plan sergiliyordu 1925 te Paris teki uluslararasi bir dekoratif sanatlar sergisinde Le Corbusier nin yasayan hucre olarak niteledigi ilk ev modeli yer aldi Hucre adini verdigi birimler bir araya getirildiginde bir blok olusturuyordu Bu bloklardan biri Marsilya da 1946 1952 yillari arasinda yapilan Unite d Habitation dur Yerlesim Birimi 1928 yilinda SSCB de Kooperatifler Birligi Centrosoyouz un kooperatif merkez binasi icin duzenledigi uluslararasi yarismayi kazandi Butun tasarimi bitirdi ancak Sovyet yetkilileri olan anlasmazliktan dolayi proje hayata gecirilemedi Daha sonra projenin yonetimini Nikolai Kolli aldi ve Le Corbusier ile yazisarak binayi onun dusuncesine gore yapti Bina Le Corbusier in bes temel ilkesinin tumunu yansitir sadece ic tasarimda Stalinist donemin yeni zevklerini tasir Yapi ofislerin oldugu uc dikdortgen bina ile konser salonu ve buyuk salonun oldugu caddeye acilan kavisli dorduncu binadan olusur Ustalik Donemi Calismalari Le Corbusier Uluslararasi Modern Mimarlik Kongreleri CIAM in kurulus calismalarina da katildi ve danismanlik yapti konferanslar verdi CIAM tarafindan belirlenen Atina Tuzugu nde kent planlamasinin temel ilkeleri dort islev uzerine kuruluyordu barinma calisma dinlenme ve ulasim Bu temel ilkeler Le Corbusier in kent planlari tam da bu bu islevlere gore bolgeleme anlayisini yansitiyordu Merkezde yuksek katli calisma alanlari ve ceperinde sosyal aktivitelerle birlikte dusunulmus konut bolgeleri ve onlari birbirine baglayan cok seritli otoyollar Konut Birimi Unite d Habitation bu anlayisin orneklerinden biridir Dogrusal bir duzen icinde yer alan iki katli konut birimleri iki yonden gunes alabilmekte alisveris yemek ve temizlik gibi hizmetler yapinin icinde saglanmaktadir 1 800 kisiyi barindiracak 18 katli bu yapinin icinde rafa dizilen siseler gibi yerlestirilmis apartman dairelerinin yani sira anaokulu tiyatro alisveris merkezi spor salonu gibi ortaklasa kullanilacak hizmet birimleri bulunuyordu Kesintisiz bir arazi kullanimi gerceklestirmek icin ayaklar uzerine yukselen yapinin boyutlari Le Corbusier in Modulor adini verdigi oran sistemine gore duzenlenmistir Bu oran sistemi 1 83 boyundaki bir insanin belinin yerden yuksekligi 1 13 metre elini kaldirdiginda 2 26 metre boyu olcu olarak kullanilmistir Le Corbusier prefabrik ve endustriyel yapim teknikleri icin bir rehber olarak dusundugu Modulor i 1946 da acikladi ve iki yil sonra da yayinladi Bu donemde yaptigi en onemli ve en sira disi yapisi silo benzeri kuleleri mantar basina benzeyen kalin beton ortusu ve kucuk acikliklariyla Ronchamp Sapeli dir 1954 1951 56 arasinda Hindistan da Chandigarh da tasarladigi simgesel ozelligi guclu yapilar 1958 deki Bruksel Dunya Sergisi nde hiperbolik paraboloit form kullandigi Philips pavyonu yine onemli eserleridir Le Corbusier in son yapitlari Yat Kulubu 1965 Chandigarh Zurih Sergi Pavyonu 1967 ve Venedik teki Merkez Hastanesi 1965 oldu Diger Tasarimlari Islevsel ve sade ev esyasi tasarimi yapan Le Corbusier nin bazi mobilyalarinin yapiminda celik borular kullanildi 1953 te ilk kez kent planlama ilkelerini yasama gecirme olanagi buldu Kent icin bir plan cizerek onemli hukumet binalarinin tasarimini yapti Ayrica Hindistan da bazi ozgun tasarimli ozel evler de yapti Yapitlarindan bazilariUnite d Habitation Fransa Marsilya Isvicre Ogrenci Yurdu Fransa Paris Fransa Ronchamp ABD Villa Savoye Fransa Bati Sanatlari Ulusal Muzesi Japonya Tokyo KitaplariBir Mimarliga Dogru Yapi Kredi Yayinlari 2015 336 sayfa ISBN 9789753635509 orij 1923 Vers Une Architecture Sehircilik Daimon Yayinevi 2014 293 ISBN 9786058510845 sayfa orij 1923Urbanisme 1925 L Art Decoratif d Aujourd hui 1925 Gunumuz Dekoratif Sanati La Peinture Moderne 1926 Modern Ressam Almanach de L Architecture Moderne 1927 Modern Mimarlik Yilligi Une Maison Un Palais 1928 Bir Ev Bir Saray Precisions 1930 Ayrintilar Croisade 1932 Sefer La Ville Radieuse 1937 Isiyan Kent Katedraller Beyazken Daimon Yayinevi 2017 234 sayfa Quand Les Cathedrales Etaient Blanches 1937 Des Canons Des Munitions Merci Des Logis S V P 1938 Silahlar Cephaneler Hayir tesekkurler Bize ev verin Lutfen Sur Les 4 Routes 1939 4 Yolda Les Constructions Murondins 1941 Murondins Yapilari La Charte d Athenes 1943 Atina nin Fermani Maniere De Penser L Urbanisme 1945 Sehirciligin Dusunce Bicimi U N Head Quarters 1947 B M Genel Merkezi Modulor Yapi Endustrisi Merkezi Yayinlari Mimarlik Dizisi 2014 Le Modulor 1949 Poesie Sur Alger 1950 Cezair e Siir Une Petite Maison 1954 Kucuk Bir Ev Modulor 2 Yapi Endustrisi Merkezi Yayinlari Mimarlik Dizisi 2014 Modulor 2 1955 My Work 1960 Yapitlarim Kaynakca Biographi Fondation Le Corbusier Fondation Le Corbusier 14 Subat 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 30 Aralik 2014 a b c d e f g h i j k Erdem Yildirim Foto Mekan Foto Hikaye Foto Duvar Le Corbusier Mimarligi ve Onun Fotografik Temsili Yuksek Lisans Tezi 28 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Dokuz Eylul Universitesi Mimarlik Bolumu Ocak 2009 a b c d Michel Ragon Modern Mimarlik ve Sehircilik Tarihi 28 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kabalci Yayinlari 1998 sayfa 382 a b Dilara Has Mimarlik Dusuncesinin Gelisimi ve Mimarlik Soylemleri Yuksek Lisans Tez 29 Eylul 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde i Istanbul Teknik Universitesi Fen Bilimleri Enstitusu Eylul 2009 a b c d e f Michel Racon Modern Mimarlik ve Sehircilik Tarihi sayfa 386 CENTROSOYUZ BUILDING 2 Ekim 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde Mimoa mi modern architecture 02 10 2018 tarihinde alindi Duyan Efe 2017 Le Corbusier s Exhibition Pavilion The Heterogeneous Character of his Modernism Between Representation and Functionalism A Z ITU journal of Faculty of Architecture 14 3 181 194 doi 10 5505 itujfa 2017 83702 ISSN 1302 8324 6 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2021 Duyan Efe 2019 Elestirel Bir Tavir Olarak Le Corbusier nin Muzesi Tasarim Kuram doi 10 14744 tasarimkuram 2019 59454 6 Aralik 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 6 Aralik 2021 Wikimedia Commons ta Le Corbusier ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir