Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mobilya, oturulan yerlerin süslenmesine ve türlü amaçlarla donatılmasına yarayan eşya. Mobilya denilince ilk akla gelen ahşap mobilyadır. Özellikle, masa, sandalye, koltuk, dolap, , komodin, kitaplık gibi konut donatılarında, çeşitli büro donatılarında, okul sıra ve masalarında çoğunlukla ahşap malzeme kullanılmaktadır. Günümüzde mobilya yapımında çelik, alüminyum, cam ve plastik gibi diğer malzemeler kullanılmaya başlanmış ise de hâlen ahşap malzeme bu konuda üstünlüğünü sürdürmektedir.
Etimoloji
Mobilya Latince taşınabilir mallar anlamına gelen “mobilius” sözcüğünden türetilmiş olupİtalyancada “mobilia”, Fransızcada “mobilier” ve “meuble”, Almancada “möble” ve İsveççede “möbler” olarak adlandırılmaktadır. Türkçeye İtalyancadan geçtiği belirtilmiştir.
Tarihi
İlk mobilyanın nerede ve ne zaman yapıldığı henüz kesin olarak bilinmemekle birlikte, insanların mağaralarda yaşamaya başladığı yontma taş devrinde (paleolitik çağ) taştan, kemikten ya da ağaçtan yontularak yapılmış olabileceği düşünülmektedir. Elimizdeki en eski ahşap mobilya buluntuları, MÖ 2700 ile MS 450 yılları arasına aittir. Bunun nedeni mobilyaların genelde ağaçtan yapılması ve ömrünün kısa olmasıdır. Ancak Antik Mısır' da, mumyalarla beraber piramitlere konulan ahşap mobilyalar, piramitlerin uygun ortamından dolayı günümüze kadar ulaşmıştır. Antik Mısır' ın yanı sıra; Mezopotamya, Anadolu, Yunan ve Roma medeniyetlerinden kalan mobilya örnekleri de bulunmaktadır.
Dünyanın ilk taş ve toprak tan mobilyaları Çatal höyük' de bulumuştur. Çatalhöyük, 1958 yılında İngiliz Arkeolog Mellaart tarafından Konya Ovası yüzey araştırması sırasında bulunmuş, daha sonra Ankara İngiliz Arkeoloji Enstitüsü’nün desteği ile yine Mellaart başkanlığında 1961’de kazılmaya başlanmıştır. Kazılar sonucunda elde edilen bilgiler ışığında, bu neolitik dönem yerleşiminin bilinen en eski yerleşim olduğu kabul edilmektedir. Burada yapılan kazılarda Çatal höyük' de evlerde bulunan ve topraktan yapılıp üzerleri sıvanan, üzerinde oturma veya yatma amacıyla kullanılan oda mobilyaların topraktan yapılan en eski mobilya örnekleri olduğu düşünülmektedir. Ayrıca yine Çatal höyük' de yapılan kazılarda bulunan Ana Tanrıça heykelinin bir koltuk üzerinde oturuyor olması, mobilya ile tanrılar arasında bir bağlantı kurduklarını göstermektedir.
Yaşamdaki yeri
İnsan yaşamı çeşitli mekânlar içinde geçmektedir. Bu mekânlar yapılış amaçlarına uygun olmalı, kullanıcısına gerekli düzeyini sağlamalıdır. Mekân içindeki ısı, ışık, ses, renk, koku gibi fiziksel etmenler ve donatı öğeleri, kişi gereksinim ve eylemlerine göre dengeli bir biçimde kurulmalıdır. Duvar, kolon, kapı, pencere gibi yapısal bileşenler kadar donatı, aksesuar gibi mekânsal öğeler de mekân oluşturmada çok etkili rol oynar. Donatı, renk ve dokusunun seçimi ile birlikte, bunların mekân içindeki yoğunluk ve organizasyonu, o mekânın yaşanabilirliğini, olumlu ya da olumsuz yönde etkileyebilmektedir.
Günümüz konutlarında mekânlar, içinde geçecek eylemlere göre bölünmüştür. Bir yemek odasında sadece yemek yeme eylemi gerçekleştirilmekte, dolayısıyla mekânlar o eylemlere olanak sağlayacak şekilde döşenmektedir. Örneğin, bir dinlenme mekânında donatıların rahat oturulabilir ve gerektiğinde uzanmaya elverişli olması gerekmektedir. Oturma düzleminin zemin etkisinden korunacak ve diz bükümünü karşılayacak kadar yükseltilmesi, omurgaya gelen baş ve kol yüklerinin başka yerlere aktarılması, dinlenmek için şarttır. Düz bir zemine oturmak dinlenme konforu açısından yetersizdir. Oturulan düzlemin kan dolaşımını kolaylaştıracak bir yumuşaklıkta olması, omurgadaki basıncı azaltmak için sırtın bir yere dayanması kol ağırlıklarının kolçak, yastık gibi bir elemana aktarılması gerekmektedir. Bunu karşılayacak elemanlar bağdaş kurulan sedirden başlayarak günümüz teknolojisinde yaratılan çok çeşitli kanepelere kadar gelmiştir.
Mobilya mekanizmaları
Sürgülü mobilya mekanizmaları
Bazı gardıroplarda kullanılan yerden tasarruf etmek için kullanılır. Sürgülü kapısı olan dolaplarda bazen kapının kapanırken dolabın yan duvarına çarpma kuvvetini azaltmak için 'lar veya fren'ler kullanılır.
Menteşeli mobilya mekanizması
Gardrop vb kapı ve kapağı olan mobilyalar çeşitli menteşe'ler kullanırlar.
Galeri
Kaynakça
- ^ Joseph B. Solodow (2010). Latin Alive: The Survival of Latin in English and the Romance Languages (İngilizce). Cambridge University Press. s. 146. ISBN . 24 Haziran 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 16 Haziran 2021.
- ^ Büyük Türkçe Sözlük, www.tdk.gov.tr, son erişim tarihi: 02. 02. 2015.
- ^
- Dinçel K, Işık Z. “Mobilya Sanat Tarihi”, Öğretmen kitapları: 146, Milli Eğitim Basım Evi, İstanbul.
- Kurtoğlu A. Mobilya Stillerinin Tarihi Gelişimi. İÜ, Orman Fakültesi Dergisi.
- Özkaraman SM. Türkiye’de 1800-2004 yılları arasındaki değişim süreci içinde
- Eraslan N, Örücü ÖK. Otel İşletmelerinde Mobilya ve Oda Tasarımı, S: 114-115,.
- ^ Crochet T. Designer’s Guide to Furniture Styles, Pearson Education. NewJersey : s.n., 2004. s:4. 2004.
- ^ Ağcabay M, & Düzenli A. Çatalhöyük Neolitik Dönem Güney Açmalarındaki Çöp Yığınlarının (1996-1998) Arkeobotanik Açıdan Değerlendirilmesi. Yüksek Lisans Tezi, ÇÜ Fen Bilimleri Enstitüsü, Adana. 2001.
- ^ See discussions, stats, and author profiles for this publication at: https://www.researchgate.net/publication/288840715 -İlk mobilya- ARTICLE · DECEMBER 2015
Ayrıca bakınız
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mobilya oturulan yerlerin suslenmesine ve turlu amaclarla donatilmasina yarayan esya Mobilya denilince ilk akla gelen ahsap mobilyadir Ozellikle masa sandalye koltuk dolap komodin kitaplik gibi konut donatilarinda cesitli buro donatilarinda okul sira ve masalarinda cogunlukla ahsap malzeme kullanilmaktadir Gunumuzde mobilya yapiminda celik aluminyum cam ve plastik gibi diger malzemeler kullanilmaya baslanmis ise de halen ahsap malzeme bu konuda ustunlugunu surdurmektedir Tarih boyunca cesitli mobilya ornekleriEtimolojiMobilya Latince tasinabilir mallar anlamina gelen mobilius sozcugunden turetilmis olupItalyancada mobilia Fransizcada mobilier ve meuble Almancada moble ve Isveccede mobler olarak adlandirilmaktadir Turkceye Italyancadan gectigi belirtilmistir TarihiIlk mobilyanin nerede ve ne zaman yapildigi henuz kesin olarak bilinmemekle birlikte insanlarin magaralarda yasamaya basladigi yontma tas devrinde paleolitik cag tastan kemikten ya da agactan yontularak yapilmis olabilecegi dusunulmektedir Elimizdeki en eski ahsap mobilya buluntulari MO 2700 ile MS 450 yillari arasina aittir Bunun nedeni mobilyalarin genelde agactan yapilmasi ve omrunun kisa olmasidir Ancak Antik Misir da mumyalarla beraber piramitlere konulan ahsap mobilyalar piramitlerin uygun ortamindan dolayi gunumuze kadar ulasmistir Antik Misir in yani sira Mezopotamya Anadolu Yunan ve Roma medeniyetlerinden kalan mobilya ornekleri de bulunmaktadir Dunyanin ilk tas ve toprak tan mobilyalari Catal hoyuk de bulumustur Catalhoyuk 1958 yilinda Ingiliz Arkeolog Mellaart tarafindan Konya Ovasi yuzey arastirmasi sirasinda bulunmus daha sonra Ankara Ingiliz Arkeoloji Enstitusu nun destegi ile yine Mellaart baskanliginda 1961 de kazilmaya baslanmistir Kazilar sonucunda elde edilen bilgiler isiginda bu neolitik donem yerlesiminin bilinen en eski yerlesim oldugu kabul edilmektedir Burada yapilan kazilarda Catal hoyuk de evlerde bulunan ve topraktan yapilip uzerleri sivanan uzerinde oturma veya yatma amaciyla kullanilan oda mobilyalarin topraktan yapilan en eski mobilya ornekleri oldugu dusunulmektedir Ayrica yine Catal hoyuk de yapilan kazilarda bulunan Ana Tanrica heykelinin bir koltuk uzerinde oturuyor olmasi mobilya ile tanrilar arasinda bir baglanti kurduklarini gostermektedir Yasamdaki yeriInsan yasami cesitli mekanlar icinde gecmektedir Bu mekanlar yapilis amaclarina uygun olmali kullanicisina gerekli duzeyini saglamalidir Mekan icindeki isi isik ses renk koku gibi fiziksel etmenler ve donati ogeleri kisi gereksinim ve eylemlerine gore dengeli bir bicimde kurulmalidir Duvar kolon kapi pencere gibi yapisal bilesenler kadar donati aksesuar gibi mekansal ogeler de mekan olusturmada cok etkili rol oynar Donati renk ve dokusunun secimi ile birlikte bunlarin mekan icindeki yogunluk ve organizasyonu o mekanin yasanabilirligini olumlu ya da olumsuz yonde etkileyebilmektedir Gunumuz konutlarinda mekanlar icinde gececek eylemlere gore bolunmustur Bir yemek odasinda sadece yemek yeme eylemi gerceklestirilmekte dolayisiyla mekanlar o eylemlere olanak saglayacak sekilde dosenmektedir Ornegin bir dinlenme mekaninda donatilarin rahat oturulabilir ve gerektiginde uzanmaya elverisli olmasi gerekmektedir Oturma duzleminin zemin etkisinden korunacak ve diz bukumunu karsilayacak kadar yukseltilmesi omurgaya gelen bas ve kol yuklerinin baska yerlere aktarilmasi dinlenmek icin sarttir Duz bir zemine oturmak dinlenme konforu acisindan yetersizdir Oturulan duzlemin kan dolasimini kolaylastiracak bir yumusaklikta olmasi omurgadaki basinci azaltmak icin sirtin bir yere dayanmasi kol agirliklarinin kolcak yastik gibi bir elemana aktarilmasi gerekmektedir Bunu karsilayacak elemanlar bagdas kurulan sedirden baslayarak gunumuz teknolojisinde yaratilan cok cesitli kanepelere kadar gelmistir Mobilya mekanizmalariSurgulu mobilya mekanizmalariBazi gardiroplarda kullanilan yerden tasarruf etmek icin kullanilir Surgulu kapisi olan dolaplarda bazen kapinin kapanirken dolabin yan duvarina carpma kuvvetini azaltmak icin lar veya fren ler kullanilir Menteseli mobilya mekanizmasiGardrop vb kapi ve kapagi olan mobilyalar cesitli mentese ler kullanirlar GaleriKaynakca Joseph B Solodow 2010 Latin Alive The Survival of Latin in English and the Romance Languages Ingilizce Cambridge University Press s 146 ISBN 978 1 139 48471 8 24 Haziran 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 16 Haziran 2021 Buyuk Turkce Sozluk www tdk gov tr son erisim tarihi 02 02 2015 Dincel K Isik Z Mobilya Sanat Tarihi Ogretmen kitaplari 146 Milli Egitim Basim Evi Istanbul Kurtoglu A Mobilya Stillerinin Tarihi Gelisimi IU Orman Fakultesi Dergisi 1986 Cilt 19 3 70 81 Ozkaraman SM Turkiye de 1800 2004 yillari arasindaki degisim sureci icinde tasarimi etkileyen faktor ve bir ornek olarak mobilya uretimi modeli Mimar Sinan Guzel Sanatlar Un Fen Bilimleri Enstitusu Doktora tezi basilmamis 2004 Eraslan N Orucu OK Otel Isletmelerinde Mobilya ve Oda Tasarimi S 114 115 Ankara Detay yayincilik 2009 Crochet T Designer s Guide to Furniture Styles Pearson Education NewJersey s n 2004 s 4 2004 Agcabay M amp Duzenli A Catalhoyuk Neolitik Donem Guney Acmalarindaki Cop Yiginlarinin 1996 1998 Arkeobotanik Acidan Degerlendirilmesi Yuksek Lisans Tezi CU Fen Bilimleri Enstitusu Adana 2001 See discussions stats and author profiles for this publication at https www researchgate net publication 288840715 Ilk mobilya ARTICLE DECEMBER 2015Ayrica bakinizMobilya turleri listesi Cok islevli mobilyalar