Leopold Trepper (d. 23 Şubat 1904 - ö. 19 Ocak 1982), II. Dünya Savaşı sırasında Batı Avrupa’da faaliyet gösteren geniş bir casusluk teşkilatını organize eden ve yöneten Sovyet casusudur. Bu teşkilat haberalma jargonunda Kızıl Orkestra – Trepper Grubu olarak bilinir.
Yaşamı
Leopold Trepper, 23 Şubat 1904 günü, o tarihlerde Avusturya-Macaristan İmparatorluğu sınırları içindeki Galiçya’da Nowy Trag kentinde dünyaya gelen bir Polonya yahudisidir. Trepper’in doğduğu ve çocukluğunun geçtiği Nowy Trag, yoksul bir yerleşimdir. Babası, satışlarını çoğunlukla tahıl karşılığında yapan yoksul bir dükkân sahibidir ve 1917 yılında ölmüştür. İki yıl sonra 10 Eylül 1919 tarihli St. Germain Antlaşması ile Nowy Trag, bir Polonya kenti olmuştur.
Trepper, lise yıllarından itibaren Yahudi-Komünist bir örgüt içinde çalışmaktadır. 1921 yılında ailesiyle birlikte Silezya’ya taşınan Trepper, bölgedeki maden ocaklarında işçi olarak çalışırken bir yandan da üniversiteye devam ederek sosyoloji ve psikoloji eğitimi görür.
Giderek daha aktif bir militan olarak faaliyet gösteren Tripper, 1923 yılındaki Kraków ayaklanmasının örgütleyicilerindendir ve işten atılır. İşsizlik ve polis izlemesi yüzünden Nisan 1924 ayında bir grup arkadaşıyla birlikte Filistin’e gitmiştir.
Filistin Komünist Partisi’ne giren Trepper, 1925 yılından itibaren dokuz arkadaşıyla birlikte arap işçilerle yahudi komünistleri birleştiren bir organizasyon üzerinde çalışır. İzleyen bir yıl içinde hareket tüm ülkede dalga dalga yayılmıştı. Ardından arkadaşlarıyla birlikte yeniden tutuklandı ve Kıbrıs’daki bir İngiliz üssüne gönderilmelerini protesto için açlık grevi başlattılar. Bu girişim, serbest bırakılmalarına neden olmuştur.
Birkaç hafta sonra sınır dışı edilen Tripper, Fransa’ya gitmiştir. Bu kez Fransız Komünist Partisi üyesi olarak siyasi çalışmalarını sürdürürken Sovyet istihbaratı için de çalışmaya başlamıştır. Ancak 1932 yılında deşifre olunca ülkeden ayrılmak zorunda kalıp Moskova’ya gitmiştir. İzleyen iki yıl üniversite eğitimine devam ederken Pravda’da yazılar yazmıştır.
Moskova tarafından 1937 yılında Fransa’ya, kendisinin de içinde bulunduğu teşkilatın deşifre edilmesi olayını araştırmak için gönderilir. Paris ve Brüksel’de araştırmalar yapan Trepper, ispiyoncuyu ortaya çıkarır. Bu başarısı Moskova’nın dikkatini çeker ve Batı Avrupa’da, Nazi Almanyası aleyhine casusluk teşkilatı kurmak üzere görevlendirilir. Trepper’in kurduğu casusluk ağı, Alman Askeri Haber alma Teşkilatı Abwehr tarafından ele geçirildiği 16 Kasım 1942 tarihine kadar faaliyet göstermiştir.
Trepper, casusluk faaliyetlerini Brüksel merkezli Simexco ve Paris merkezli Simex adlı paravan ithalat-ihracat şirketleri arkasına gizlemiştir. Bu şirketler, Alman işgali altındaki Batı Avrupa’da askeri inşaat işlerini –özellikle Batı Duvarı- organize eden Alman Todt şirketiyle iş ilişkileri içindedir. Bu ilişkiler Trepper ve adamlarının üst rütbeli pek çok Wehrmacht subayı ve Nazi bürokratıyla samimi ilişkiler kurmasını sağlamıştır.
Trepper ve yakın arkadaşlarının Abwehr tarafından ele geçirilmesinden sonra kaderleri, Japon Kızıl Orkestra Grubu büyük şefi Richard Sorge gibi yargılanıp idam edilmek olmamıştır. Kendilerine, ikili ajan olarak çalışmak seçeneği verilmiştir. Onlar da bunu kabul edip Abwehr tarafından verilen yanıltıcı istihbaratı Moskova’ya iletmeye devam etmişlerdir. Ancak gizli bir “kapanış” mesajıyla Moskova uyarılmıştır.
Daha sonra Trepper, 1943 yılında kaçmayı başarmıştır. 1944'te Paris'in kurtuluşundan sonra Fransız Direniş ile yeniden ortaya çıktı. Daha sonra Almanlar, hapsi sırasında Fransız komünist direnişi ile temas ettiğini iddia etmişlerdir.
Leopold Trepper Moskova’ya dönüşünden sonra ödüllendirilmek yerine Stalin’in emriyle hapse mahkûm edilmiştir. Trepper Lubyanka hapishanesinde götürüldü. Stalin’in ölümünden sonra 1955'te serbest bırakılmış ama bundan önce, bizzat NKVD şefi tarafından sorguya çekildi ve serbest bırakıldıktan sonra eşi ve üç oğlu ile beraber Polonya'ya döndü. Trepper burada Yahudi Kültür Derneği başkanı oldu.
Altı Gün Savaşı'ndan sonra İsrail'e göç etmeye karar verdi. Siyonist faaliyetleri sonucunda Polonya’dan ayrılan Trepper 1974 yılında İsrail’e gidip Kudüs'e yerleşti. 1975 yılında Büyük Oyun adlı otobiyografisini yayınladı. Birkaç yıl önce, Sovyetler ve Nazilerin görüşmelerini içeren Red Orchestra (Kızıl Orkestra) adlı bir kitap tarafından yazılmış, ortaya çıkmıştı.
Ölümü
Leopold Trepper - inanmış bir komünist devrimci - olarak 1982 yılında Kudüs'te öldü. Cenazesine Savunma Bakanı Ariel Şaron gibi İsrail ordusunun en üst kademelerinde katıldı.
Kaynakça
- ^ Patrick Marnham, Resistance and Betrayal: The Death and Life of the Greatest Hero of the French Resistance, Random House (2002) in "Postscript".
Dış bağlantılar
- Coppi, Hans (1996), , Vierteljahrshefte für Zeitgeschichte 3/1996, 431-548
- Biyografi 4 Eylül 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde ..
Konuyla ilgili yayınlar
- Hastings, Max (2015). The Secret War: Spies, Codes and Guerrillas 1939 -1945 (Paperback). Londra: William Collins. ISBN .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Leopold Trepper d 23 Subat 1904 o 19 Ocak 1982 II Dunya Savasi sirasinda Bati Avrupa da faaliyet gosteren genis bir casusluk teskilatini organize eden ve yoneten Sovyet casusudur Bu teskilat haberalma jargonunda Kizil Orkestra Trepper Grubu olarak bilinir YasamiLeopold Trepper 23 Subat 1904 gunu o tarihlerde Avusturya Macaristan Imparatorlugu sinirlari icindeki Galicya da Nowy Trag kentinde dunyaya gelen bir Polonya yahudisidir Trepper in dogdugu ve cocuklugunun gectigi Nowy Trag yoksul bir yerlesimdir Babasi satislarini cogunlukla tahil karsiliginda yapan yoksul bir dukkan sahibidir ve 1917 yilinda olmustur Iki yil sonra 10 Eylul 1919 tarihli St Germain Antlasmasi ile Nowy Trag bir Polonya kenti olmustur Trepper lise yillarindan itibaren Yahudi Komunist bir orgut icinde calismaktadir 1921 yilinda ailesiyle birlikte Silezya ya tasinan Trepper bolgedeki maden ocaklarinda isci olarak calisirken bir yandan da universiteye devam ederek sosyoloji ve psikoloji egitimi gorur Giderek daha aktif bir militan olarak faaliyet gosteren Tripper 1923 yilindaki Krakow ayaklanmasinin orgutleyicilerindendir ve isten atilir Issizlik ve polis izlemesi yuzunden Nisan 1924 ayinda bir grup arkadasiyla birlikte Filistin e gitmistir Filistin Komunist Partisi ne giren Trepper 1925 yilindan itibaren dokuz arkadasiyla birlikte arap iscilerle yahudi komunistleri birlestiren bir organizasyon uzerinde calisir Izleyen bir yil icinde hareket tum ulkede dalga dalga yayilmisti Ardindan arkadaslariyla birlikte yeniden tutuklandi ve Kibris daki bir Ingiliz ussune gonderilmelerini protesto icin aclik grevi baslattilar Bu girisim serbest birakilmalarina neden olmustur Birkac hafta sonra sinir disi edilen Tripper Fransa ya gitmistir Bu kez Fransiz Komunist Partisi uyesi olarak siyasi calismalarini surdururken Sovyet istihbarati icin de calismaya baslamistir Ancak 1932 yilinda desifre olunca ulkeden ayrilmak zorunda kalip Moskova ya gitmistir Izleyen iki yil universite egitimine devam ederken Pravda da yazilar yazmistir Moskova tarafindan 1937 yilinda Fransa ya kendisinin de icinde bulundugu teskilatin desifre edilmesi olayini arastirmak icin gonderilir Paris ve Bruksel de arastirmalar yapan Trepper ispiyoncuyu ortaya cikarir Bu basarisi Moskova nin dikkatini ceker ve Bati Avrupa da Nazi Almanyasi aleyhine casusluk teskilati kurmak uzere gorevlendirilir Trepper in kurdugu casusluk agi Alman Askeri Haber alma Teskilati Abwehr tarafindan ele gecirildigi 16 Kasim 1942 tarihine kadar faaliyet gostermistir Trepper casusluk faaliyetlerini Bruksel merkezli Simexco ve Paris merkezli Simex adli paravan ithalat ihracat sirketleri arkasina gizlemistir Bu sirketler Alman isgali altindaki Bati Avrupa da askeri insaat islerini ozellikle Bati Duvari organize eden Alman Todt sirketiyle is iliskileri icindedir Bu iliskiler Trepper ve adamlarinin ust rutbeli pek cok Wehrmacht subayi ve Nazi burokratiyla samimi iliskiler kurmasini saglamistir Trepper ve yakin arkadaslarinin Abwehr tarafindan ele gecirilmesinden sonra kaderleri Japon Kizil Orkestra Grubu buyuk sefi Richard Sorge gibi yargilanip idam edilmek olmamistir Kendilerine ikili ajan olarak calismak secenegi verilmistir Onlar da bunu kabul edip Abwehr tarafindan verilen yaniltici istihbarati Moskova ya iletmeye devam etmislerdir Ancak gizli bir kapanis mesajiyla Moskova uyarilmistir Daha sonra Trepper 1943 yilinda kacmayi basarmistir 1944 te Paris in kurtulusundan sonra Fransiz Direnis ile yeniden ortaya cikti Daha sonra Almanlar hapsi sirasinda Fransiz komunist direnisi ile temas ettigini iddia etmislerdir Leopold Trepper Moskova ya donusunden sonra odullendirilmek yerine Stalin in emriyle hapse mahkum edilmistir Trepper Lubyanka hapishanesinde goturuldu Stalin in olumunden sonra 1955 te serbest birakilmis ama bundan once bizzat NKVD sefi tarafindan sorguya cekildi ve serbest birakildiktan sonra esi ve uc oglu ile beraber Polonya ya dondu Trepper burada Yahudi Kultur Dernegi baskani oldu Alti Gun Savasi ndan sonra Israil e goc etmeye karar verdi Siyonist faaliyetleri sonucunda Polonya dan ayrilan Trepper 1974 yilinda Israil e gidip Kudus e yerlesti 1975 yilinda Buyuk Oyun adli otobiyografisini yayinladi Birkac yil once Sovyetler ve Nazilerin gorusmelerini iceren Red Orchestra Kizil Orkestra adli bir kitap tarafindan yazilmis ortaya cikmisti OlumuLeopold Trepper inanmis bir komunist devrimci olarak 1982 yilinda Kudus te oldu Cenazesine Savunma Bakani Ariel Saron gibi Israil ordusunun en ust kademelerinde katildi Kaynakca Patrick Marnham Resistance and Betrayal The Death and Life of the Greatest Hero of the French Resistance Random House ISBN 978 0375506086 2002 in Postscript Dis baglantilarCoppi Hans 1996 Vierteljahrshefte fur Zeitgeschichte 3 1996 431 548 Biyografi 4 Eylul 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde Konuyla ilgili yayinlarHastings Max 2015 The Secret War Spies Codes and Guerrillas 1939 1945 Paperback Londra William Collins ISBN 978 0 00 750374 2