Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Libya'daki Çerkesler (Çerkesçe: Либием ис Адыгэхэр; Arapça: الشراكسة في ليبيا) Libya'da yaşayan Çerkeslerdir. Çoğunlukla Misrata ve Bingazi'de yaşarlar.Kaddafi dönemi uygulanan ayrımcılık politikaları sebebiyle Çerkes diasporasının yaşadığı diğer ülkelerin aksine Çerkesler Libya’da sivil ve askeri bürokraside yoktur. Neredeyse tamamen Libya toplumuna entegre olmuş ve çoğunlukla Araplaşmışlardır.
  | |
| Toplam nüfus | |
|---|---|
15,000 | |
| Önemli nüfusa sahip bölgeler | |
| Mısrata, Bingazi | |
| Diller | |
| Din | |
Tarih ve kültür
Tarih
Ortadoğu'daki diğer birçok Çerkes diasporasından farklı olarak Libya Çerkesleri, Çerkes soykırımı sırasında sürgüne gönderilen Çerkeslerin torunları değil, 9. yüzyıldan beri halifelerin ordularında görev yapan Çerkes Memlüklerin torunlarıdır. Osmanlı'ya isyan edip bağımsız bir Mısır devleti kuran Kavalalı Mehmed Ali Paşa'nın 2 Mart 1811'de Çerkes Memlükleri katletmesinin ardından hayatta kalanlar Libya'ya kaçtı ve Misrata'da ve Bingazi'nin Rasu Abide'sinde topluluklar kurdu.
Kültür
Libya Çerkesleri arasındaki gelenekler çoğunlukla Araplaştırılmıştır. Neredeyse hiç biri Çerkesçe bilmemektedir. Ancak yakın dönemde "köklerine dönmek" isteyen Libyalı Çerkesler olmuştur, 2022'de Libya Çerkesleri örgütlenerek "Çerkes Kongresi" olarak toplandı.
Kaddafi dönemi
Kosova'daki Çerkesler 1998 yılında Adıge Cumhuriyeti'ne taşınmış ve Muammer Kaddafi köye destek ve bağış göndermişti. Kaddafi, kendi deyimiyle Çerkeslere ve onların tarihsel acılarına derin bir saygı gösteriyordu. 25-28 Haziran 1998’de Krasnodar’da Dünya Çerkes Birliği Kongresi’ne Kaddafi tarafından "Libya Çerkeslerini temsil eden" bir temsilci gönderildi. Ancak Kaddafi döneminde Çerkesler Arap olmayan diğer gruplarla beraber devlette üst pozisyonlardan kovuldular. 1969’da Kaddafi’yi iktidara getiren darbede yer alan Çerkes komutanlar da bu sebeple desteği çekti.
8 Mart 2011'de Muammer Kaddafi, Ürdün'deki Çerkeslerle görüşmek ve onların desteğini almak üzere Ürdün'ün başkenti Amman'a bir diplomat görevlendirdi. Ürdün Çerkesleri bu ziyarete yanıt vermedi.
Libya'daki Çerkes aileleri
| Arapça | Çerkesçe |
|---|---|
| Haddur | - |
| el-Ramalli | - |
| Sheneb | Şenıbe |
| el Mahishi | - |
| Hamka | Thamoka |
| el Rucubat | - |
| Ablagho | Belagh |
| Dankali | - |
| el Delh | - |
Önemli üyeler
- Umar Muhayshi - Libya ordusu subayı.
Kaynakça
- ^ a b c d e f Natho, Kadir I. (3 Aralık 2009). Circassian History (İngilizce). ISBN . 28 Ekim 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 28 Ekim 2023.
- ^ a b c d e f g h i "Kaddafi kayıp Çerkeslerin peşinde". NTV. 21 Nisan 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ Nart Magazine 63(27), Circassian Charity Society, Amman, September 1998.
- ^ a b Tanrıverdi Yaşar, Nebahat (17 Nisan 2011). . Ortadoğu Araştırmaları Merkezi. 14 Ekim 2023 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ Andrew McGregor, A Military History of Modern Egypt: From the Ottoman Conquest to the Ramadan War, Praeger Security International, Westport Conn., 2006, pp.59-70.
- ^ Amjad Jaimoukha, The Circassians: A Handbook, Curzon, Surrey England, 2001, p.119.
- ^ "Libyalı Çerkesler Örgütleniyorlar". Nart Ajans. 28 Mayıs 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ Gazetesi, Jineps (31 Aralık 2022). "Libya Çerkesleri toplantı yaptı". Jineps Gazetesi. 3 Şubat 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ "Çöl Çerkesleri bir araya geldi". Ajans Kafkas. 2 Aralık 2022. 3 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ Al- Shishani, Murad Batal. Qaddafi Tries to Secure Loyalty of Circassians of Misrata
- ^ "Радио Эхо Москвы". 26 Aralık 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 29 Eylül 2023.
- ^ Инорм-аналит издание "Сегодня РУ"[]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Libya daki Cerkesler Cerkesce Libiem is Adygeher Arapca الشراكسة في ليبيا Libya da yasayan Cerkeslerdir Cogunlukla Misrata ve Bingazi de yasarlar Kaddafi donemi uygulanan ayrimcilik politikalari sebebiyle Cerkes diasporasinin yasadigi diger ulkelerin aksine Cerkesler Libya da sivil ve askeri burokraside yoktur Neredeyse tamamen Libya toplumuna entegre olmus ve cogunlukla Araplasmislardir Libya daki CerkeslerToplam nufus15 000Onemli nufusa sahip bolgelerMisrata BingaziDillerArapcaDinIslam Sunni Tarih ve kulturTarih Ortadogu daki diger bircok Cerkes diasporasindan farkli olarak Libya Cerkesleri Cerkes soykirimi sirasinda surgune gonderilen Cerkeslerin torunlari degil 9 yuzyildan beri halifelerin ordularinda gorev yapan Cerkes Memluklerin torunlaridir Osmanli ya isyan edip bagimsiz bir Misir devleti kuran Kavalali Mehmed Ali Pasa nin 2 Mart 1811 de Cerkes Memlukleri katletmesinin ardindan hayatta kalanlar Libya ya kacti ve Misrata da ve Bingazi nin Rasu Abide sinde topluluklar kurdu Kultur Libya Cerkesleri arasindaki gelenekler cogunlukla Araplastirilmistir Neredeyse hic biri Cerkesce bilmemektedir Ancak yakin donemde koklerine donmek isteyen Libyali Cerkesler olmustur 2022 de Libya Cerkesleri orgutlenerek Cerkes Kongresi olarak toplandi Kaddafi donemiKosova daki Cerkesler 1998 yilinda Adige Cumhuriyeti ne tasinmis ve Muammer Kaddafi koye destek ve bagis gondermisti Kaddafi kendi deyimiyle Cerkeslere ve onlarin tarihsel acilarina derin bir saygi gosteriyordu 25 28 Haziran 1998 de Krasnodar da Dunya Cerkes Birligi Kongresi ne Kaddafi tarafindan Libya Cerkeslerini temsil eden bir temsilci gonderildi Ancak Kaddafi doneminde Cerkesler Arap olmayan diger gruplarla beraber devlette ust pozisyonlardan kovuldular 1969 da Kaddafi yi iktidara getiren darbede yer alan Cerkes komutanlar da bu sebeple destegi cekti 8 Mart 2011 de Muammer Kaddafi Urdun deki Cerkeslerle gorusmek ve onlarin destegini almak uzere Urdun un baskenti Amman a bir diplomat gorevlendirdi Urdun Cerkesleri bu ziyarete yanit vermedi Libya daki Cerkes aileleriArapca CerkesceHaddur el Ramalli Sheneb Senibeel Mahishi Hamka Thamokael Rucubat Ablagho BelaghDankali el Delh Onemli uyelerUmar Muhayshi Libya ordusu subayi Kaynakca a b c d e f Natho Kadir I 3 Aralik 2009 Circassian History Ingilizce ISBN 978 1 4653 1699 8 28 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 28 Ekim 2023 a b c d e f g h i Kaddafi kayip Cerkeslerin pesinde NTV 21 Nisan 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Nart Magazine 63 27 Circassian Charity Society Amman September 1998 a b Tanriverdi Yasar Nebahat 17 Nisan 2011 Ortadogu Arastirmalari Merkezi 14 Ekim 2023 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Andrew McGregor A Military History of Modern Egypt From the Ottoman Conquest to the Ramadan War Praeger Security International Westport Conn 2006 pp 59 70 Amjad Jaimoukha The Circassians A Handbook Curzon Surrey England 2001 p 119 Libyali Cerkesler Orgutleniyorlar Nart Ajans 28 Mayis 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Gazetesi Jineps 31 Aralik 2022 Libya Cerkesleri toplanti yapti Jineps Gazetesi 3 Subat 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Col Cerkesleri bir araya geldi Ajans Kafkas 2 Aralik 2022 3 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Al Shishani Murad Batal Qaddafi Tries to Secure Loyalty of Circassians of Misrata Radio Eho Moskvy 26 Aralik 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 29 Eylul 2023 Inorm analit izdanie Segodnya RU olu kirik baglanti