Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Libya tarihi, Berberi yerli göçebe kabilelerine eklenen zengin etnik grup karışımını kapsar. Berberiler, Somali'deki Berberilerden Mali'deki Timbuktu'ya, Numidians döneminden beri ülkenin tüm tarihi boyunca var olmuştur.
Osmanlı Öncesi Libya
Libya tarihi onbinlerce yıl öncesine dayanıyor. MÖ 8000’ler gibi Neolotik çağı yaşadı. İlk defa Libya adı ise ilk defa Yunanlar tarafından kullanılmıştır. MÖ 3000-1000 yılları arasında doğu Libya topraklarında Berberi kabileleri görülmeye başlandı. Bu kabileler Nasomonlar ve Pysller örnek verilebilir. Berberiler, Libya’nın yerli halkıdır. Antik çağda Fenike ve Yunan koloniciliğine uğradı. MÖ 525 yılında II. Kambyses tarafından Pers hakimiyeti sağlandı. Büyük İskender’in seferleri ile Makedonya hakimiyeti tahsis edildi. Pers ve Makedon hakimiyeti süreci devam ederken diğer yarısında Kartaca hakimiyeti vardı. Makedonya yıkıldıktan sonra Libya Ptolaimos hanedanlığı kontrolüne girdi. Roma ve Kartaca arasında çıkan Pön savaşları sonucunda Roma hakimiyetine girdi. Hunlar’ın baskısı sonucunda Kafkaslar’dan göç etmeye başlayan germen kavmi olan Vandallar İber yarımadası üzerinden Kuzey Afrika’yı işgal etti. Sonraları Vandal Krallığı kurulup Krallık, Bizans İmparatorluğu tarafından yıkıldı.
Osmanlı Libya’sı
1553 yılında Turgut reis tarafından Osmanlı adına Libya’yı kontrol altına alınmıştır. 1611 yılına kadar Osmanlı eyaleti olmuştur. İlk yönetici Turgut reis olmuştur ikincisi Kılıç Ali paşa sonrasında Mustafa paşa ve ardından gelen Haydar paşa döneminde Tunus vilayeti ile birlikte yönetildi. 1611 yılında Dayılık sistemine geçerek yarı bağımsız bir şekilde hareket etmeye başlamıştır. Dayılık yönetiminde yeniçerilerin ayaklanması etkili olmuştur. 1711 yılında Karamanlı Ahmed paşa tarafından 125 yıllık Karaman hanedanlığı dönemi başladı. Sonrasında 2. Valiler dönemi başlamıştır. 1911 yılında İtalya ve Türkiye (Osmanlı) arasında yapılan Trablusgarp savaşı ile birlikte Osmanlı’nın son Afrika toprağı olan Trablusgarp vilayeti İtalya’nın eline geçti. 647 yılında Abdullah ibn el-Sa’ad tarafından Libya, İslam uygarlığının kontrölüne girdi. İslam dini sürecinde bağımsız Berberi ve Arap krallıkları kontrölüne girdi. En sonunda İspanyol sömürgesine girdi.
İtalyan Libya’sı
Trablusgarp savaşı Osmanlı, Afrika’dan çekilmiş ve Trablusgarp’ı, İtalya'ya bırakmıştı. İtalya döneminde Libya adını almıştı. İtalya halka çok fazla baskı uyguladı. Ömer Muhtar bağımsızlık hareketi başlatı ve hareket bastırıldı. II. Dünya savaşı sırasında Kuzey Afrika cephesini Libya üzerinde açtılar. II. Dünya savaşından sonra Libya Britanya ve Fransa’ya bırakıldı.
Libya
Libya Krallığı
Libya devletine BM tarafından bağımsızlık verildi. Libya,BM’nin ilk bağımsızlığını verdiği ülkeydi. Libya kralı İdris. Libya Krallığı Muammer Kaddafi tarafın yıkıldı.
Sosyalizm ile Libya
Muammer Kaddafi darbe ile başa gelip sosyalizmi benimsedi ama yeşil sosyalizmdi. 2011 yılında darbe ile gitti.
Libya İç Savaşı
- Libya iç savaşı Muammer Kaddafi’nin indirilmesiyle bitti. 2014’te bir tane daha iç savaş başladı bu iç hala daha bitmedi. IŞİD, Arab devletleri, Avrupa devletleri ve ABD gibi birçok ülke dahil oldu.
Grafikler
Kaynakça
https://gezimanya.com/afrika/libyanin-kisa-tarihi 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
https://islamansiklopedisi.org.tr/libya 1 Kasım 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
https://www.britannica.com/topic/Vandal-Germanic-people 5 Eylül 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
https://en.wikipedia.org/wiki/History_of_Libya#Prehistoric_and_Berber_Libya 25 Aralık 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
https://arkeofili.com/kimligini-arayan-kadim-bir-halk-berberiler/ 16 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
https://islamansiklopedisi.org.tr/berberiler 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "Libya'nın Kısa Tarihi". Libya’nın Kısa Tarihi. 10 Kasım 2016. 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
- ^ . TDV İslam Ansiklopedisi (İngilizce). 1 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
- ^ . Encyclopedia Britannica (İngilizce). 5 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
- ^ . Arkeofili. 14 Haziran 2017. 16 Haziran 2017 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
- ^ "BERBERÎLER - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi (İngilizce). 21 Ocak 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ocak 2021.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Libya tarihi Berberi yerli gocebe kabilelerine eklenen zengin etnik grup karisimini kapsar Berberiler Somali deki Berberilerden Mali deki Timbuktu ya Numidians doneminden beri ulkenin tum tarihi boyunca var olmustur Osmanli Oncesi LibyaLibya tarihi onbinlerce yil oncesine dayaniyor MO 8000 ler gibi Neolotik cagi yasadi Ilk defa Libya adi ise ilk defa Yunanlar tarafindan kullanilmistir MO 3000 1000 yillari arasinda dogu Libya topraklarinda Berberi kabileleri gorulmeye baslandi Bu kabileler Nasomonlar ve Pysller ornek verilebilir Berberiler Libya nin yerli halkidir Antik cagda Fenike ve Yunan koloniciligine ugradi MO 525 yilinda II Kambyses tarafindan Pers hakimiyeti saglandi Buyuk Iskender in seferleri ile Makedonya hakimiyeti tahsis edildi Pers ve Makedon hakimiyeti sureci devam ederken diger yarisinda Kartaca hakimiyeti vardi Makedonya yikildiktan sonra Libya Ptolaimos hanedanligi kontrolune girdi Roma ve Kartaca arasinda cikan Pon savaslari sonucunda Roma hakimiyetine girdi Hunlar in baskisi sonucunda Kafkaslar dan goc etmeye baslayan germen kavmi olan Vandallar Iber yarimadasi uzerinden Kuzey Afrika yi isgal etti Sonralari Vandal Kralligi kurulup Krallik Bizans Imparatorlugu tarafindan yikildi Osmanli Libya si1553 yilinda Turgut reis tarafindan Osmanli adina Libya yi kontrol altina alinmistir 1611 yilina kadar Osmanli eyaleti olmustur Ilk yonetici Turgut reis olmustur ikincisi Kilic Ali pasa sonrasinda Mustafa pasa ve ardindan gelen Haydar pasa doneminde Tunus vilayeti ile birlikte yonetildi 1611 yilinda Dayilik sistemine gecerek yari bagimsiz bir sekilde hareket etmeye baslamistir Dayilik yonetiminde yenicerilerin ayaklanmasi etkili olmustur 1711 yilinda Karamanli Ahmed pasa tarafindan 125 yillik Karaman hanedanligi donemi basladi Sonrasinda 2 Valiler donemi baslamistir 1911 yilinda Italya ve Turkiye Osmanli arasinda yapilan Trablusgarp savasi ile birlikte Osmanli nin son Afrika topragi olan Trablusgarp vilayeti Italya nin eline gecti 647 yilinda Abdullah ibn el Sa ad tarafindan Libya Islam uygarliginin kontrolune girdi Islam dini surecinde bagimsiz Berberi ve Arap kralliklari kontrolune girdi En sonunda Ispanyol somurgesine girdi Italyan Libya siTrablusgarp savasi Osmanli Afrika dan cekilmis ve Trablusgarp i Italya ya birakmisti Italya doneminde Libya adini almisti Italya halka cok fazla baski uyguladi Omer Muhtar bagimsizlik hareketi baslati ve hareket bastirildi II Dunya savasi sirasinda Kuzey Afrika cephesini Libya uzerinde actilar II Dunya savasindan sonra Libya Britanya ve Fransa ya birakildi LibyaLibya Kralligi Libya devletine BM tarafindan bagimsizlik verildi Libya BM nin ilk bagimsizligini verdigi ulkeydi Libya krali Idris Libya Kralligi Muammer Kaddafi tarafin yikildi Sosyalizm ile Libya Muammer Kaddafi darbe ile basa gelip sosyalizmi benimsedi ama yesil sosyalizmdi 2011 yilinda darbe ile gitti Libya Ic Savasi Libya ic savasi Muammer Kaddafi nin indirilmesiyle bitti 2014 te bir tane daha ic savas basladi bu ic hala daha bitmedi ISID Arab devletleri Avrupa devletleri ve ABD gibi bircok ulke dahil oldu GrafiklerKaynakcahttps gezimanya com afrika libyanin kisa tarihi 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde https islamansiklopedisi org tr libya 1 Kasim 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde Trablusgarp Eyaleti https www britannica com topic Vandal Germanic people 5 Eylul 2015 tarihinde Wayback Machine sitesinde Libya https en wikipedia org wiki History of Libya Prehistoric and Berber Libya 25 Aralik 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi https arkeofili com kimligini arayan kadim bir halk berberiler 16 Haziran 2017 tarihinde Wayback Machine sitesinde https islamansiklopedisi org tr berberiler 21 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde Berberiler Libya nin Kisa Tarihi Libya nin Kisa Tarihi 10 Kasim 2016 21 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2021 TDV Islam Ansiklopedisi Ingilizce 1 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2021 Encyclopedia Britannica Ingilizce 5 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2021 Arkeofili 14 Haziran 2017 16 Haziran 2017 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 2 Ocak 2021 BERBERILER TDV Islam Ansiklopedisi TDV Islam Ansiklopedisi Ingilizce 21 Ocak 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ocak 2021