Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu madde, uygun değildir. (Kasım 2023) |
Limira veya Limyra, Antalya il sınırları Finike ilçesi yakınlarında bulunan bir antik kenttir.
Limyra | |
 Limira Antik Şehri | |
| Konum |  Antalya, Finike |
|---|---|
| Bölge | Likya |
| Koordinatlar | 36°20′44″K 30°10′22″D / 36.34556°K 30.17278°D |
| Tarihçe | |
| Kültür(ler) | Klasik Arkaik, Hellenistik Dönem, (Geç) Roma, Roma Dönemi, Erken Bizans Dönemi |
| Buluntu(lar) | Tiyatro, piskopos kilisesi, sütunlu cadde, akropol, sur kalıntıları, aşağı kale, sarnıçlar, Bizans kilisesi, Kral Perikle’ye ait anıt mezar, iç kale, mermer kabartmalar, ptolemaion, kaya mezarı, kitabeler, Ornimythos kemeri |
Konumu ve çevresel özellikleri
Limyra (Zemuri, Turunçova, Zengeder) Finike'nin 9 km kuzey doğusunda bulunan antik Likya şehirlerinden biri Limyra'dır. Turunçova - Kumluca arasındaki Torunlar'da bulunan antik kent, 1216 m yüksetlikteki bir tepenin eteğinde kurulmuş olup yol üzerindedir. Limyra antik kenti bir dönem Lykia medeniyetinin başkentliğini yapmıştır. Likya medeniyetinin doğudaki başkenti Likya iken batıdaki başkenti ise Xanthos'dur. Eskiçağ bilginlerinden Plinius Limyra antik kentinden şöyle söz etmekte; "Limyra, içine Arykandos'un (Aykırı Çay) döküldüğü nehrin olduğu şehir" diyerek kentin yerini belirttiği görülmektedir.[]
Tarihçe
Araştırma ve kazı
1838'de C. Fellows, Limyra'nın kalıntılarını tesadüfen görmüş ve araştırma yapmak için iki yıl sonra tekrar gelmiştir. Daha sonra 1842'de J.A. Schönborn tarafından ziyaret edilmiştir. Onun ardından İngiliz araştırmacılar Spratte ve Forbes, Limyros Çayı'ndan yukarıya doğru ilerleyerek kalıntılarla karşılaşmıştır. Spratt ve Forbes'den sonra uzun bir süre Limyra ile ilgili araştırma yapılmamıştır. İstanbul Alman Arkeoloji Enstitüsü uzmanı J. Borchart 1965'te Myra'da yüzey araştırması yaparken Limyra'yı da ziyaret etmiş ve 1969-74 yıllarında kazı yapmıştır. Kazı çalışmaları 2002 yılından itibaren T. Marksteiner başkanlığında, Avusturya Viyana Üniversitesi Arkeoloji Bölümü bünyesinde sürdürülmektedir.
Tabakalanma
Önceki kazı kampanyalarında, araştırma alanı içinde üst üste yer alan 13 katman ortaya çıkartılmıştır. Bunların her birinde mimari kalıntılar belirlenmiştir. I-V katman arası Hellenistik Dönem; VI-VII katman arası MÖ 4. yüzyıl; IX-XI katman arası MÖ 5. yüzyıl; XII katman MÖ 6. yüzyıl; XIII katman MÖ 7. yüzyıldır.
Buluntular
Mimari
2005 yılında çalışma alanının merkezinde (SO9W1, SO9O1) bir önceki yıl açılan erken dönem tabakaları, bunların altında yer alan stratigrafinin ve görünen yapı kalıntılarının dökümünü yapmak üzere kaldırılmıştır. Yine aynı amaçla kazı alanının batı kısmındaki kazılarda daha derine inilmiştir (SO 31) (Plan SO9O-SO31'de açılan tabakalar). Klasik sur duvarının kuzeyinde yer alan ve SO35O olarak adlandırılan kazı alanı SO9O ve SO35'te tespit edilen antik yamaç yapılaşmasını geniş ve kapsamlı bir alanda incelemek amacıyla doğuya doğru 4 m uzatılmıştır. SO35O'deki kazılarda 2003 yılında SO35'te ortaya çıkartılan ve teras duvarları olarak yorumlanan duvarların doğu uzantısı belirlenmiştir. Bu duvar, Tabaka VIII'in (M3) üzerinde yer almaktadır ve MÖ 4. yüzyıla tarihlenerek Klasik sur duvarının yapım tabakasına denk gelmektedir. Doğu-batı yönünde uzanan M3 duvarı ile bağlantılı olan M7 duvarı bu duvara dik olarak güneye doğru devam eder ve neredeyse Klasik sur duvarının iç yüzüne kadar ulaştıktan sonra buradaki Bizans Dönem'i yapılaşması nedeniyle kaybolur. Sur duvarının arka tarafında yer alan ve büyük bir bölümü geçtiğimiz kazı sezonlarında belirlenmiş olan 20x7 m'lik boş bir alanın doğu sınırını oluşturur. Buradan temeli küçük taşlarla döşenmiş ahşap bir yapıdan geçilerek tahta destekler üzerinde yer alan sur duvarının gezinti yoluna ulaşılmaktaydı. M7'nin üzerinde doğuya doğru Tabaka VIII yüksekliğinde harç ile sağlamlaştırılmış bir taban yer alır. Bu taban burada bir iç mekanın bulunduğunu göstermektedir. Daha yukarıdaki seviyelerde duvar M3 üzerinde oldukça derine ulaşan geç dönemdeki hasar ve yapılaşmalar nedeniyle stratigrafileri belirlenemeyen mıcır taş duvarlar inşa edilmiştir. Çıkartılan stratigrafik sıralamaya göre M3'ün MÖ 4. yüzyılın sonuna kadar kullanıldığı anlaşılmaktadır. Tabaka V'in oluşumuyla birlikte MÖ 3. yüzyılın başında büyük bir kısmı sökülmüş ve üzeri kapatılmıştır. Sondaj 35'in bulunduğu alan Tabaka VIII'in oluşumu ve M3/M7 yapılarının inşa edilmesi ile daha erken döneme ait olan Tabaka IX'un büyük bir kısmı zarar görmüştür. Daha iyi korunmuş olan Tabaka X'da tabanı küçük taş döşemeli dikdörtgen bir yapının köşesi ortaya çıkartılmıştır (M11 duvarı). M3'ün altından batıya doğru uzanan M12'nin Tabaka XI'e ait olduğu belirlenmiştir. Açılan küçük kesit, yapının strüktürü hakkında herhangi bir bilgi vermemiştir. SO31'de Tabaka XIII'de küçük orthogon bir yapı bulunmuştur. Yapının küçük veya orta boydaki, işlenmemiş mıcır taşlardan oluşan duvarları Tabaka XIII'ün dolgusuna oturtulmuştur. Bu yapıdan Doğu'ya doğru yine aynı basit yapı özelliklerini gösteren diğer bir duvar devam eder. Yapının içinde olasılıkla üzerinde ocak olan ezilmiş balçıklı toprak bir zemin görülür. Üzerinde taş temeller üzerine oturtulmuş kerpiç tuğladan veya kerpiçten duvarlar yer alır. Kuzeye doğru gidildiğinde bu buluntuya Tabaka II'de yer alan bir kuyu için açılmış çukurla zarar verildiği görülür. SO9W1'de yapılan küçük bir açma ile Tabaka XIII'ün altında bir antropojen seviye daha tespit edilmiştir (Tabaka XIV). Büyük, işlenmemiş bloklardan meydana gelen kalıntılar yamaca paralel olarak batıdan doğuya doğru uzanır. Bunun arka kısmında, yamaç tarafında yerel kırmızı erozyon malzemesi neredeyse yatay bir platform oluşturur. Bu dolgu malzeme içinde az sayıda el yapımı seramik parçasına rastlanmıştır. Tabaka XIV kazı alanı içindeki en derin kültür seviyesine sahiptir. Dolgunun altında yaklaşık 1 m derinliğinde içinde hiçbir buluntunun yer almadığı toprak atılmış ve olasılıkla anakayaya ulaşılmıştır.
Geç Antik/Erken Bizans Dönemi seramiği
13-29 Ağustos 2015 tarihlerinde Limyra’nın Batı ve Doğu Kapıları ve çevresinde yapılan kazılarda ele geçen seramikler üzerindeki çalışmanın üç amacı vardır.
- Batı Kapı’da 2012 yılında yapılan kazılarda az miktardaki kontekstin geri kalanının incelenmesi ve değerlendirilmesi ve 2011 yılında ele geçirilen malzeme üzerinde çalışmaya başlanması;
- Mevcut düşünce ve yorumların test edip geliştirilmesi;
- Üretim yerlerini saptamak amacıyla laboratuvar analizleri için daha fazla örnek seçilmesi. Önceki iki sezonda olduğu gibi, seramik buluntuları, tam kantifikasyon denilen yöntemle işlendi. Bu tür ham veriler, malzemenin stratigrafiye göre (muhtemelen)
gömüldüğü üzerine bir şeyler söylenebilecek temeli; seramiklerin daha genelde işlevsel-mimari konteksti dahilinde neyi temsil ettiği üzerine fikirler geliştirilmesini; daha geniş Doğu Akdeniz kontekstinde Limyra’daki seramik ithalatının incelenmesini sağlar. Şu ana kadar, yaklaşık 286 kg. ağırlığında 12.000 civarında seramik parçası sayılmıştır.
Ornimythos Kemeri
Ornimythos’un onursal kemeri üzerine yapılan araştır-malar 2016 ve 2017’deki iki yıllık aradan sonra, 2018’de tekrar başlatılmıştır. Bu proje, yazıtla ilgili araştırmalar-dan sorumlu olan M. Wörrle (Münih Alman Arkeoloji Enstitüsü Eskiçağ Tarihi ve Epigrafi Komisyonu) ve anıtın mimari araştırması ve rekonstrüksiyonundan sorumlu olan U. Quatember ve A.K.Y. Leung tarafından ortak ola-rak yürütülmektedir. Bu erken İmparatorluk Dönemi anı-tına dair ayrıntılı araştırmalar, yalnızca yapının istisnai mimari özelliklerini değil aynı zamanda kültürel ve tarihi önemini de aydınlatmayı amaçlamaktadır. Tüm mevcut mimari unsurların dokümantasyonu arazide tamamlanmıştır. Aynı zamanda, araştırma ekibi mimari kanıtlar ve ithaf yazıtının ışığında tüm mevcut kemer taş-larının anıttaki orijinal pozisyonunu belirleyebilmiştir.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ a b c d e "Türkiye Arkeolojik Yerleşmeleri - TAY Projesi". 26 Eylül 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 26 Eylül 2021.
- ^ SEYER, Martin (2016). (2016) Limyra 2015: Geç Antik/Erken Bizans Çömleği. ANMED ANADOLU AKDENİZİ Arkeoloji Haberleri. s. 82. 2 Ekim 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 2 Ekim 2021.
- ^ DOLEA, Alexandra (2018). The Urbanistic Development of Limyra in the Hellenistic Period. ss. 193,195. 11 Kasım 2021 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Kasım 2021.
 | Antalya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
 | Arkeoloji ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
| Wikimedia Commons'ta Limira ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Kasim 2023 Limira veya Limyra Antalya il sinirlari Finike ilcesi yakinlarinda bulunan bir antik kenttir LimiraLimyraLimira Antik SehriKonumAntalya FinikeBolgeLikyaKoordinatlar36 20 44 K 30 10 22 D 36 34556 K 30 17278 D 36 34556 30 17278TarihceKultur ler Klasik Arkaik Hellenistik Donem Gec Roma Roma Donemi Erken Bizans DonemiBuluntu lar Tiyatro piskopos kilisesi sutunlu cadde akropol sur kalintilari asagi kale sarniclar Bizans kilisesi Kral Perikle ye ait anit mezar ic kale mermer kabartmalar ptolemaion kaya mezari kitabeler Ornimythos kemeriSehrin ana caddesi uzerinden akan akarsu Bir tepenin kenarina insa edilmis ve bir diazoma ile bolunmus 30 oturma sirasina sahip stadion Opramoas Rhodiapolis ten bir maecenas insa edilmesi icin 20 000 denarii bagisladi Konumu ve cevresel ozellikleriLimyra Zemuri Turuncova Zengeder Finike nin 9 km kuzey dogusunda bulunan antik Likya sehirlerinden biri Limyra dir Turuncova Kumluca arasindaki Torunlar da bulunan antik kent 1216 m yuksetlikteki bir tepenin eteginde kurulmus olup yol uzerindedir Limyra antik kenti bir donem Lykia medeniyetinin baskentligini yapmistir Likya medeniyetinin dogudaki baskenti Likya iken batidaki baskenti ise Xanthos dur Eskicag bilginlerinden Plinius Limyra antik kentinden soyle soz etmekte Limyra icine Arykandos un Aykiri Cay dokuldugu nehrin oldugu sehir diyerek kentin yerini belirttigi gorulmektedir kaynak belirtilmeli TarihceArastirma ve kazi1838 de C Fellows Limyra nin kalintilarini tesadufen gormus ve arastirma yapmak icin iki yil sonra tekrar gelmistir Daha sonra 1842 de J A Schonborn tarafindan ziyaret edilmistir Onun ardindan Ingiliz arastirmacilar Spratte ve Forbes Limyros Cayi ndan yukariya dogru ilerleyerek kalintilarla karsilasmistir Spratt ve Forbes den sonra uzun bir sure Limyra ile ilgili arastirma yapilmamistir Istanbul Alman Arkeoloji Enstitusu uzmani J Borchart 1965 te Myra da yuzey arastirmasi yaparken Limyra yi da ziyaret etmis ve 1969 74 yillarinda kazi yapmistir Kazi calismalari 2002 yilindan itibaren T Marksteiner baskanliginda Avusturya Viyana Universitesi Arkeoloji Bolumu bunyesinde surdurulmektedir TabakalanmaOnceki kazi kampanyalarinda arastirma alani icinde ust uste yer alan 13 katman ortaya cikartilmistir Bunlarin her birinde mimari kalintilar belirlenmistir I V katman arasi Hellenistik Donem VI VII katman arasi MO 4 yuzyil IX XI katman arasi MO 5 yuzyil XII katman MO 6 yuzyil XIII katman MO 7 yuzyildir BuluntularMimari 2005 yilinda calisma alaninin merkezinde SO9W1 SO9O1 bir onceki yil acilan erken donem tabakalari bunlarin altinda yer alan stratigrafinin ve gorunen yapi kalintilarinin dokumunu yapmak uzere kaldirilmistir Yine ayni amacla kazi alaninin bati kismindaki kazilarda daha derine inilmistir SO 31 Plan SO9O SO31 de acilan tabakalar Klasik sur duvarinin kuzeyinde yer alan ve SO35O olarak adlandirilan kazi alani SO9O ve SO35 te tespit edilen antik yamac yapilasmasini genis ve kapsamli bir alanda incelemek amaciyla doguya dogru 4 m uzatilmistir SO35O deki kazilarda 2003 yilinda SO35 te ortaya cikartilan ve teras duvarlari olarak yorumlanan duvarlarin dogu uzantisi belirlenmistir Bu duvar Tabaka VIII in M3 uzerinde yer almaktadir ve MO 4 yuzyila tarihlenerek Klasik sur duvarinin yapim tabakasina denk gelmektedir Dogu bati yonunde uzanan M3 duvari ile baglantili olan M7 duvari bu duvara dik olarak guneye dogru devam eder ve neredeyse Klasik sur duvarinin ic yuzune kadar ulastiktan sonra buradaki Bizans Donem i yapilasmasi nedeniyle kaybolur Sur duvarinin arka tarafinda yer alan ve buyuk bir bolumu gectigimiz kazi sezonlarinda belirlenmis olan 20x7 m lik bos bir alanin dogu sinirini olusturur Buradan temeli kucuk taslarla dosenmis ahsap bir yapidan gecilerek tahta destekler uzerinde yer alan sur duvarinin gezinti yoluna ulasilmaktaydi M7 nin uzerinde doguya dogru Tabaka VIII yuksekliginde harc ile saglamlastirilmis bir taban yer alir Bu taban burada bir ic mekanin bulundugunu gostermektedir Daha yukaridaki seviyelerde duvar M3 uzerinde oldukca derine ulasan gec donemdeki hasar ve yapilasmalar nedeniyle stratigrafileri belirlenemeyen micir tas duvarlar insa edilmistir Cikartilan stratigrafik siralamaya gore M3 un MO 4 yuzyilin sonuna kadar kullanildigi anlasilmaktadir Tabaka V in olusumuyla birlikte MO 3 yuzyilin basinda buyuk bir kismi sokulmus ve uzeri kapatilmistir Sondaj 35 in bulundugu alan Tabaka VIII in olusumu ve M3 M7 yapilarinin insa edilmesi ile daha erken doneme ait olan Tabaka IX un buyuk bir kismi zarar gormustur Daha iyi korunmus olan Tabaka X da tabani kucuk tas dosemeli dikdortgen bir yapinin kosesi ortaya cikartilmistir M11 duvari M3 un altindan batiya dogru uzanan M12 nin Tabaka XI e ait oldugu belirlenmistir Acilan kucuk kesit yapinin strukturu hakkinda herhangi bir bilgi vermemistir SO31 de Tabaka XIII de kucuk orthogon bir yapi bulunmustur Yapinin kucuk veya orta boydaki islenmemis micir taslardan olusan duvarlari Tabaka XIII un dolgusuna oturtulmustur Bu yapidan Dogu ya dogru yine ayni basit yapi ozelliklerini gosteren diger bir duvar devam eder Yapinin icinde olasilikla uzerinde ocak olan ezilmis balcikli toprak bir zemin gorulur Uzerinde tas temeller uzerine oturtulmus kerpic tugladan veya kerpicten duvarlar yer alir Kuzeye dogru gidildiginde bu buluntuya Tabaka II de yer alan bir kuyu icin acilmis cukurla zarar verildigi gorulur SO9W1 de yapilan kucuk bir acma ile Tabaka XIII un altinda bir antropojen seviye daha tespit edilmistir Tabaka XIV Buyuk islenmemis bloklardan meydana gelen kalintilar yamaca paralel olarak batidan doguya dogru uzanir Bunun arka kisminda yamac tarafinda yerel kirmizi erozyon malzemesi neredeyse yatay bir platform olusturur Bu dolgu malzeme icinde az sayida el yapimi seramik parcasina rastlanmistir Tabaka XIV kazi alani icindeki en derin kultur seviyesine sahiptir Dolgunun altinda yaklasik 1 m derinliginde icinde hicbir buluntunun yer almadigi toprak atilmis ve olasilikla anakayaya ulasilmistir Gec Antik Erken Bizans Donemi seramigi 13 29 Agustos 2015 tarihlerinde Limyra nin Bati ve Dogu Kapilari ve cevresinde yapilan kazilarda ele gecen seramikler uzerindeki calismanin uc amaci vardir Bati Kapi da 2012 yilinda yapilan kazilarda az miktardaki kontekstin geri kalaninin incelenmesi ve degerlendirilmesi ve 2011 yilinda ele gecirilen malzeme uzerinde calismaya baslanmasi Mevcut dusunce ve yorumlarin test edip gelistirilmesi Uretim yerlerini saptamak amaciyla laboratuvar analizleri icin daha fazla ornek secilmesi Onceki iki sezonda oldugu gibi seramik buluntulari tam kantifikasyon denilen yontemle islendi Bu tur ham veriler malzemenin stratigrafiye gore muhtemelen gomuldugu uzerine bir seyler soylenebilecek temeli seramiklerin daha genelde islevsel mimari konteksti dahilinde neyi temsil ettigi uzerine fikirler gelistirilmesini daha genis Dogu Akdeniz kontekstinde Limyra daki seramik ithalatinin incelenmesini saglar Su ana kadar yaklasik 286 kg agirliginda 12 000 civarinda seramik parcasi sayilmistir Ornimythos Kemeri Ornimythos un onursal kemeri uzerine yapilan arastir malar 2016 ve 2017 deki iki yillik aradan sonra 2018 de tekrar baslatilmistir Bu proje yazitla ilgili arastirmalar dan sorumlu olan M Worrle Munih Alman Arkeoloji Enstitusu Eskicag Tarihi ve Epigrafi Komisyonu ve anitin mimari arastirmasi ve rekonstruksiyonundan sorumlu olan U Quatember ve A K Y Leung tarafindan ortak ola rak yurutulmektedir Bu erken Imparatorluk Donemi ani tina dair ayrintili arastirmalar yalnizca yapinin istisnai mimari ozelliklerini degil ayni zamanda kulturel ve tarihi onemini de aydinlatmayi amaclamaktadir Tum mevcut mimari unsurlarin dokumantasyonu arazide tamamlanmistir Ayni zamanda arastirma ekibi mimari kanitlar ve ithaf yazitinin isiginda tum mevcut kemer tas larinin anittaki orijinal pozisyonunu belirleyebilmistir Ayrica bakinizKirk Goz KemeriKaynakca a b c d e Turkiye Arkeolojik Yerlesmeleri TAY Projesi 26 Eylul 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 26 Eylul 2021 SEYER Martin 2016 2016 Limyra 2015 Gec Antik Erken Bizans Comlegi ANMED ANADOLU AKDENIZI Arkeoloji Haberleri s 82 2 Ekim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 2 Ekim 2021 DOLEA Alexandra 2018 The Urbanistic Development of Limyra in the Hellenistic Period ss 193 195 11 Kasim 2021 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Kasim 2021 Antalya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Arkeoloji ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Wikimedia Commons ta Limira ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir