Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Limoniidae, çift kanatlılar (Diptera) takımından böcek familyası.
| Limoniidae | ||||||||||||||||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
 Limonia nubeculosa | ||||||||||||||||||||||
| Biyolojik sınıflandırma | ||||||||||||||||||||||
| ||||||||||||||||||||||
| |
Yakın akraba olduğu Tipulidae ve türleri gibi uzun bacaklı, ince ve narin yapılı vücutlu içerir. Görünüşçe (habitus) de benzediği bunlardan kanat damarlanması ve duyargalarının yapısıyla ayrılırlar. Sokucu iğneleri olmadığından kesinlikle sokamaz ve kan ememezler. Dünya genelinde 11.000 türü bulunur. Palearktik bölgede 4 altfamilyada toplanan 88 cins ve 1700'ü aşkın tür vardır. Avrupa'da 650 kadar türü biliniyor. Türkiye'de 52 türü bulunur. Daha önceleri altfamilya (Pediciinae) olarak bağlanan türleri şimdi Pediciidae adıyla kendi familyasında ele alınır.
Morfoloji
Birkaç cinsinde (, ve ) uzun olsa da çoğunda rostrum kısadır. Nasus ve ocelli (nokta gözler) yoktur. Maksillar palplerin son segmentleri çoğunlukla kısa, yaklaşık önde bulunan iki segmentle aynı uzunluktadır. Duyargalar genellikle 14-16 segmentlidir. Ancak bazen az (), bazen de fazla () olabilir. Duyarganın kamçı segmentleri çoğunlukla basit yapılı oval, yuvarlağımsı veya silindirik olabilir. Bazen vücudun tamamı kadardır veya daha da uzundur ( ve ). 'da pektinat tip duyarga görülür. Toraksın mesonotal suturlarda 'V' biçimli ve çapraz şekildedir. Kanatlar uzamıştır ve 2 anal damara sahiptir. Bu anal damarlar kanat kenarına kadar ulaşır. Kanatlar bazen indirgenmiş ( ve ) olabilir. Bacaklar genellikle çok uzun ve narindir. Eklem yerlerinden kolayca kırılabilir özelliktedir. Tibialar 1 veya iki apikal mahmuza sahiptir ya da hiç bulunmayabilir. Abdomen genellikle uzun ve narindir.
Erkek terminali (hypopygium) çoğunlukla türlerin ayrımında kullanılabilen çok çeşitli karakteristik yapılara sahiptir. Genellikle gonostylusların iki parçası mevcuttur; iç ve dış gonostylus, ama bazen bir veya üç parça halinde bulunabilir. Dişi terminali (ovipositor) çok çeşitli şekillerde modifiye olmuştur, ama genelde iki parçalı valve'den oluşur. Cercuslar genellikle uzamış ve sivridir.
Biyolojisi
Yaşam döngüsü kısa bir yumurta (6-14 gün), 4 larva evresi ile kısa bir pupa evresinden (5-12 gün) oluşur. Ergin evresi de genellikle kısa sürer. Döngü, çevre faktörlerine, bilhassa sıcaklık ve neme bağlı olmak üzere 6 haftadan kısa olabildiği gibi 4 yıldan da fazla olabilmektedir. Özellikle uzun döngüler arktik türlerde görülür. Birçok tür sıcaklık ve yüksekliğe bağlı olarak yılda 1 veya 2 nesil verebilir.
Yumurtalar suya, bataklığa benzer topraklara, bitki orijinli ayrışmış çeşitli organik çökeltilere (çürümüş odunlar, orman altı bölgeleri vb.) rutubetli yosunlara ve mantarlarına bırakılır.
Larvalar, uzun silindirik yapılıdır. Baş kapsülü belli, ön tarafta iyi sertleşmiş, ventralde ve bazen dorsalde derince oyulmuştur. Larvalar genellikle yaşamlarının büyük bir kısmını sucul ve yarı sucul çevrelerde geçirirler. Pupasyon için kenarlara ya da daha kuru ortamlara hareket ederler. Genellikle az çok ıslak, organik toprak ve çürümekte olan vejetasyon içinde veya çaylar, göller, bataklıklar boyunca ya da kütük yüzeylerinde bulunurlar.
Pupalar obtecta tipte olup uzun yapılıdır. Gözler çıkıntılıdır.
Habitat
Nemli ve sıcak ortamlara uyum göstermiştir. Erginler genellikle akarsu, dere kenarlarında bulunan tek yıllık otsu bitkilerin çalılıklarla karıştığı yerler ya da ormanlık alanlarda otsu bitkilerin ve eğreltilerin bol bulunduğu alanlarda, göl ve akarsu kenarındaki alt vejetasyon arasında bulunur. Ancak birkaç tür açık alanlarda, çayırlarda, kuru habitatlarda, hatta çöllerde yaşayabilirler.
Yararı ve Zararı
Hem larvaları hem de erginleri diğer hayvanlara besin teşkil etmeleri bakımından önemlidir. Çoğu kuş türlerinin yanı sıra balıklar, kurbağalar ve çeşitli omurgasız hayvanların besin kaynağını teşkil ederler. Çoğu tatlı su habitatlarında özellikle gölcük, dere ve selin oluşturduğu ovalarda Limonidae larvaları yaprak döküntülerini parçalayarak diğer türlerin beslenmesi için daha küçük organik partiküller oluştururlar.
Tarımsal ürün zararlısı olarak bilinen larvaları özellikle zirai bitkilere (buğday, şeker kamışı, şeker pancarı, yonca, pamuk), ormanlardaki ağaçların kök ve genç sürgünlerine zarar verirler. Bitkilerin ya da fidanların sürgünlerini toprak üzerinden ya da altından keserek koparırlar.
Türkiye'deki türleri
Türkiye'deki Limonidae türleri üzerine ilk kayıt 1940 yılında Lackschewitz tarafından verilmiştir. Bugün 51 tür bulunmaktadır.
- Alt familya:
- (Loew, 1873)
- Mendl, 1986
- (Meigen, 1804)
- Mendl, 1987
- (Mannheims, 1967)
- (von Roser, 1840)
- Mendl, 1987
- Edwards, 1838
- Meigen, 1804
- (Loew, 1873)
- (Becker, 1908)
- (Alexander, 1975)
- (Meigen, 1804)
- Stary, 1978
- Mendl, 1984
- (Meigen, 1818)
- (Meigen, 1818)
- (Walker, 1848)
- (Curtis, 1835)
- (Meigen, 1818)
- Alt familya:
- Alt familya:
- (Linnaeus, 1761)
- (Meigen, 1804)
- (Scopoli, 1763)
- (Curtis, 1836)
- (Meigen, 1818)
- (Meigen, 1818)
- Alt familya:
- (Mik, 1883)
- Lackschewitz, 1928
- Meigen, 1818
- (Walker, 1848)
- (Schummel, 1829)
- Edwards, 1928
- (Fabricius, 1787)
- Becker, 1908
- Mik, 1867
- Meigen, 1804
- (Kowarz, 1868)
- (Schrank, 1781)
- (Linnaeus, 1761)
- (Zetterstedt, 1851)
Kaynakça
- Prof. Dr. Ali Demirsoy (1992), Yaşamın Temel Kuralları (Entomoloji)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Limoniidae cift kanatlilar Diptera takimindan bocek familyasi LimoniidaeLimonia nubeculosaBiyolojik siniflandirmaUst alem EukaryotaAlem AnimaliaAlt alem EumetazoaSube ArthropodaAlt sube HexapodaSinif InsectaTakim Diptera Cift kanatlilar Alt takim Sivrisinekler Infra takim Ust familya Familya LimoniidaeAlt familyalarLimoniinae Dicranomyia amp Dicranoptycha Limnophilinae Chilelimnophila amp Paradelphomyia Limnophilinae Paradelphomyia amp Chioneinae Eugnophomyia Limnophilinae Epiphragma amp Chioneinae Neocladura Dactylolabidinae Yakin akraba oldugu Tipulidae ve turleri gibi uzun bacakli ince ve narin yapili vucutlu icerir Gorunusce habitus de benzedigi bunlardan kanat damarlanmasi ve duyargalarinin yapisiyla ayrilirlar Sokucu igneleri olmadigindan kesinlikle sokamaz ve kan ememezler Dunya genelinde 11 000 turu bulunur Palearktik bolgede 4 altfamilyada toplanan 88 cins ve 1700 u askin tur vardir Avrupa da 650 kadar turu biliniyor Turkiye de 52 turu bulunur Daha onceleri altfamilya Pediciinae olarak baglanan turleri simdi Pediciidae adiyla kendi familyasinda ele alinir MorfolojiBirkac cinsinde ve uzun olsa da cogunda rostrum kisadir Nasus ve ocelli nokta gozler yoktur Maksillar palplerin son segmentleri cogunlukla kisa yaklasik onde bulunan iki segmentle ayni uzunluktadir Duyargalar genellikle 14 16 segmentlidir Ancak bazen az bazen de fazla olabilir Duyarganin kamci segmentleri cogunlukla basit yapili oval yuvarlagimsi veya silindirik olabilir Bazen vucudun tamami kadardir veya daha da uzundur ve da pektinat tip duyarga gorulur Toraksin mesonotal suturlarda V bicimli ve capraz sekildedir Kanatlar uzamistir ve 2 anal damara sahiptir Bu anal damarlar kanat kenarina kadar ulasir Kanatlar bazen indirgenmis ve olabilir Bacaklar genellikle cok uzun ve narindir Eklem yerlerinden kolayca kirilabilir ozelliktedir Tibialar 1 veya iki apikal mahmuza sahiptir ya da hic bulunmayabilir Abdomen genellikle uzun ve narindir Erkek terminali hypopygium cogunlukla turlerin ayriminda kullanilabilen cok cesitli karakteristik yapilara sahiptir Genellikle gonostyluslarin iki parcasi mevcuttur ic ve dis gonostylus ama bazen bir veya uc parca halinde bulunabilir Disi terminali ovipositor cok cesitli sekillerde modifiye olmustur ama genelde iki parcali valve den olusur Cercuslar genellikle uzamis ve sivridir BiyolojisiYasam dongusu kisa bir yumurta 6 14 gun 4 larva evresi ile kisa bir pupa evresinden 5 12 gun olusur Ergin evresi de genellikle kisa surer Dongu cevre faktorlerine bilhassa sicaklik ve neme bagli olmak uzere 6 haftadan kisa olabildigi gibi 4 yildan da fazla olabilmektedir Ozellikle uzun donguler arktik turlerde gorulur Bircok tur sicaklik ve yukseklige bagli olarak yilda 1 veya 2 nesil verebilir Yumurtalar suya batakliga benzer topraklara bitki orijinli ayrismis cesitli organik cokeltilere curumus odunlar orman alti bolgeleri vb rutubetli yosunlara ve mantarlarina birakilir Larvalar uzun silindirik yapilidir Bas kapsulu belli on tarafta iyi sertlesmis ventralde ve bazen dorsalde derince oyulmustur Larvalar genellikle yasamlarinin buyuk bir kismini sucul ve yari sucul cevrelerde gecirirler Pupasyon icin kenarlara ya da daha kuru ortamlara hareket ederler Genellikle az cok islak organik toprak ve curumekte olan vejetasyon icinde veya caylar goller batakliklar boyunca ya da kutuk yuzeylerinde bulunurlar Pupalar obtecta tipte olup uzun yapilidir Gozler cikintilidir HabitatNemli ve sicak ortamlara uyum gostermistir Erginler genellikle akarsu dere kenarlarinda bulunan tek yillik otsu bitkilerin caliliklarla karistigi yerler ya da ormanlik alanlarda otsu bitkilerin ve egreltilerin bol bulundugu alanlarda gol ve akarsu kenarindaki alt vejetasyon arasinda bulunur Ancak birkac tur acik alanlarda cayirlarda kuru habitatlarda hatta collerde yasayabilirler Yarari ve ZarariHem larvalari hem de erginleri diger hayvanlara besin teskil etmeleri bakimindan onemlidir Cogu kus turlerinin yani sira baliklar kurbagalar ve cesitli omurgasiz hayvanlarin besin kaynagini teskil ederler Cogu tatli su habitatlarinda ozellikle golcuk dere ve selin olusturdugu ovalarda Limonidae larvalari yaprak dokuntulerini parcalayarak diger turlerin beslenmesi icin daha kucuk organik partikuller olustururlar Tarimsal urun zararlisi olarak bilinen larvalari ozellikle zirai bitkilere bugday seker kamisi seker pancari yonca pamuk ormanlardaki agaclarin kok ve genc surgunlerine zarar verirler Bitkilerin ya da fidanlarin surgunlerini toprak uzerinden ya da altindan keserek koparirlar Turkiye deki turleriIlisia maculataPhylidorea ferrugineaMetalimnobia quadrimaculataDactylolabis sexmaculata Turkiye deki Limonidae turleri uzerine ilk kayit 1940 yilinda Lackschewitz tarafindan verilmistir Bugun 51 tur bulunmaktadir Alt familya Loew 1873 Mendl 1986 Meigen 1804 Mendl 1987 Mannheims 1967 von Roser 1840 Mendl 1987 Edwards 1838 Meigen 1804 Loew 1873 Becker 1908 Alexander 1975 Meigen 1804 Stary 1978 Mendl 1984 Meigen 1818 Meigen 1818 Walker 1848 Curtis 1835 Meigen 1818 Alt familya Alt familya Linnaeus 1761 Meigen 1804 Scopoli 1763 Curtis 1836 Meigen 1818 Meigen 1818 Alt familya Mik 1883 Lackschewitz 1928 Meigen 1818 Walker 1848 Schummel 1829 Edwards 1928 Fabricius 1787 Becker 1908 Mik 1867 Meigen 1804 Kowarz 1868 Schrank 1781 Linnaeus 1761 Zetterstedt 1851 KaynakcaProf Dr Ali Demirsoy 1992 Yasamin Temel Kurallari Entomoloji