Liç işlemi temel olarak hidrometalurjik zenginleştirme yöntemlerinden biridir. Pirometalurjik işlemlere kıyasla, liçin uygulaması çok daha kolay ve işlem sırasında herhangi bir gaz salınımı olmadığı için çevreye çok fazla zarar vermemektedir. Liçin tek dezavantajı ise, düşük sıcaklık nedeniyle kimyasal reaksiyonların yavaş gerçekleşmesi ve bunun sonucunda tüm işlemin yavaş olmasıdır.
Liç işleminde, malzeme içindeki kıymetli metaller asit ve baz gibi kimyasallarla sıvı forma geçerler. Çözeltiye alınan metallerin konsantrasyonu belli bir değere ulaşıncaya kadar, liç solüsyonu devridaim yaptırılır.
Liç prosesi genelde, mekanik ayrıştırmanın yetersiz kaldığı durumlarda uygulanmaktadır. Liç uygulanacak malzeme kırma, ve bazı durumlarda da kavurma işlemleri ile hazırlanır. Zenginleştirme işlemi sırasında en çok gideri oluşturan maddeler kimyasallardır. Yapılacak liç yöntemine göre prosesin süresi değişmektedir.
Liç türleri
Yerinde liç
Bu metot genelde düşük tenörlü cevherlere uygulanmaktadır. Bu yöntemde, çözme işlemi yeraltında gerçekleştirilmektedir. Yeraltına pompalarla gönderilen çözücüler, metalleri çözeltiye aldıktan sonra, toplayıcı pompalarla yeryüzüne çekilerek elde edilmektedir. Ancak yerinde liç uygulamalarında dikkat edilmesi gereken birkaç husus vardır:
- Cevher yatağı, geçirgen olmayan bir tabaka ile çevrilmiş olmalıdır. Aksi halde, yeraltına gönderilen çözücü, pompalarla toplanamayarak, başka bölgelere sızacaktır.
- Cevher liç çözeltisini geçirmelidir. Aksi halde, verimli bir çözme işlemi gerçekleşemez.
- Düşük tenörlü yüksek rezevli maden yataklarina uygulanır. Uygulanma şekli;
->Yatağın gevşetilmesi ve kırklandırılması ->Çözücünün cevherle temasi
Yağmurlama Boru yöntemi Yatağin çözücü ile kaplanması
Yığın liçi
Geçirimsiz bir tabaka üzerine yığılmış olan malzemeye, çözücü kimyasalların verilmesiyle, kıymetli metallerin çözeltiye alınmasıdır. Liç yapılmak istenen malzemenin tabanına, liç çözeltisini geçirmeyecek bir yalıtım yapılır. Bu şekilde liç çözeltisi kolayca toplanır ve çevre kirliliği önlenir. Toplanan çözelti ile ayrıştırılabilir.
Kolon liçi
Genelde laboratuvar ölçekli araştırmalarda kullanılan bir prosestir. Buna karşın, bazı büyük ölçekli işletmelerde de kolonlar kullanılmaktadır. Bu yöntemde, kolon altında, malzemenin geçemeyeceği gözeneklere sahip olan bir filtre vardır. Cevher kolona doldurulduktan sonra, kolonun üzerinden verilen çözücü, kıymetli metalleri çözeltiye alarak aşağıya süzülür. En alttaki filtreden geçtikten sonra havuzda toplanır. Toplanan çözelti, özel pompalarla tekrar kolona beslenir. Çözelti içindeki metal miktarı belli bir değere ulaşıncaya kadar işlem sürdürülür.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lic islemi temel olarak hidrometalurjik zenginlestirme yontemlerinden biridir Pirometalurjik islemlere kiyasla licin uygulamasi cok daha kolay ve islem sirasinda herhangi bir gaz salinimi olmadigi icin cevreye cok fazla zarar vermemektedir Licin tek dezavantaji ise dusuk sicaklik nedeniyle kimyasal reaksiyonlarin yavas gerceklesmesi ve bunun sonucunda tum islemin yavas olmasidir Lic isleminde malzeme icindeki kiymetli metaller asit ve baz gibi kimyasallarla sivi forma gecerler Cozeltiye alinan metallerin konsantrasyonu belli bir degere ulasincaya kadar lic solusyonu devridaim yaptirilir Lic prosesi genelde mekanik ayristirmanin yetersiz kaldigi durumlarda uygulanmaktadir Lic uygulanacak malzeme kirma ve bazi durumlarda da kavurma islemleri ile hazirlanir Zenginlestirme islemi sirasinda en cok gideri olusturan maddeler kimyasallardir Yapilacak lic yontemine gore prosesin suresi degismektedir Lic turleriYerinde lic Yerinde Lic Bu metot genelde dusuk tenorlu cevherlere uygulanmaktadir Bu yontemde cozme islemi yeraltinda gerceklestirilmektedir Yeraltina pompalarla gonderilen cozuculer metalleri cozeltiye aldiktan sonra toplayici pompalarla yeryuzune cekilerek elde edilmektedir Ancak yerinde lic uygulamalarinda dikkat edilmesi gereken birkac husus vardir Cevher yatagi gecirgen olmayan bir tabaka ile cevrilmis olmalidir Aksi halde yeraltina gonderilen cozucu pompalarla toplanamayarak baska bolgelere sizacaktir Cevher lic cozeltisini gecirmelidir Aksi halde verimli bir cozme islemi gerceklesemez Dusuk tenorlu yuksek rezevli maden yataklarina uygulanir Uygulanma sekli gt Yatagin gevsetilmesi ve kirklandirilmasi gt Cozucunun cevherle temasi Yagmurlama Boru yontemi Yatagin cozucu ile kaplanmasi Yigin lici Gecirimsiz bir tabaka uzerine yigilmis olan malzemeye cozucu kimyasallarin verilmesiyle kiymetli metallerin cozeltiye alinmasidir Lic yapilmak istenen malzemenin tabanina lic cozeltisini gecirmeyecek bir yalitim yapilir Bu sekilde lic cozeltisi kolayca toplanir ve cevre kirliligi onlenir Toplanan cozelti ile ayristirilabilir Kolon lici Genelde laboratuvar olcekli arastirmalarda kullanilan bir prosestir Buna karsin bazi buyuk olcekli isletmelerde de kolonlar kullanilmaktadir Bu yontemde kolon altinda malzemenin gecemeyecegi gozeneklere sahip olan bir filtre vardir Cevher kolona doldurulduktan sonra kolonun uzerinden verilen cozucu kiymetli metalleri cozeltiye alarak asagiya suzulur En alttaki filtreden gectikten sonra havuzda toplanir Toplanan cozelti ozel pompalarla tekrar kolona beslenir Cozelti icindeki metal miktari belli bir degere ulasincaya kadar islem surdurulur Kaynakca Arsivlenmis kopya 30 Nisan 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2008 Arsivlenmis kopya 11 Agustos 2008 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 18 Temmuz 2008