Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lolan aşireti (Lolan, Lolıj veya Lol ), Türkiye'nin Doğu Anadolu Bölgesinde yaşayan Dersim aşiretlerinden birisi olan ve Zazaca konuşan Kürt aşireti.Pülümür, Çemişgezek, Varto, Nazımiye, Hınıs,Tercan, Aşkale, Tekman, Bayburt, Kelkit, Ardahan, Bingöl, Erzincan, Kahramanmaraş gibi geniş bir coğrafyaya yayılmıştır.
Aşiretin Irak-İran sınırında yaşayan kısmı ise çoğunlukla Soranice az bir kısmı ise Goranice (Hewramani) konuşur.
Lolan aşiretinin İran-Irak-Türkiye topraklarının kesiştiği bölgeden geldiği, bu bölgede halen Lolan ismini taşıyan birçok mezra ve kazanın bulunmasının bunu kanıtladığı öne sürülür. Aşiretin Türkmen kökenli olduğuna ilişkin iddialar da bulunmaktadır.
1981-1908 yılları arasında ile uzun bir mücadele yürütmüşlerdir.
24 Ocak 1923'te Lozan Barış Konferansı sırasında Lord Curzon'a Kürtler adına bir mektup gönderilmiş ve mektubu Umûm Kürt Amele ve Esnâf Cem'iyyeti Re'isi Salih Kahyâ nâmına Erzurumlu İsa-zâde Ahmet ve İstanbul'da Umûm Kürtler nâmına Lolan Aşîreti Re'isi ve sâbık Kürt Gençler Cem'iyeti Re'isi (Düzer)-zâde Dersimli Mehmet Sabri imzalamıştır.
1925'te Şeyh Said İsyanı sırasında önemli bir kısmı Şeyh Said'e karşı durdular.
1938 Dersim Katliamı'nda dönemin hükûmeti tarafından köyleri yakıldı, aralarında ileri gelenler olmak üzere mensupları katledildi.
1959 Mayıs'ında Toprak Reformu uygulamalarına karşı ayaklandılar.
Seyahatname'de Lolan Aşireti
Evliya Çelebi Seyahatname'sinde, o dönemde Bingöl'de bulunan Zazaca ve Kurmançça konuşan aşiretleri Ekrad (Kürt) olarak adlandırmıştır ve Lolo (Lolan) aşiretini de bunların arasında anmıştır.
"Ahali-yi Bingöli beyan eder: Evvela Ekrad-ı Zaza ve Lolo ve İzolî ve Yezîdî ve Haltî ve Çekvanî ve Şîqaqî ve Kîkî ve Pîsyanî ve Mudkî..."
"Bu şehre Palu kalasından sekiz saadde gelirken Nehr-i Murad üzre Çabakçur cisr-i aziminden ubur ederken Bingöl yaylasına çıkan aşiret-i Halti ve aşiret-i Çekvanî ve aşiret-i Yezîdî ve aşiret-i Zaza ve Zebarî ve Lolo ve aşiret-i Îzolî ve Şiqaqî ve Kiki aşiretleri ki cümle iki yüz bin âdem-i Ekrad ve on kere yüz bin gûsfendi devabat olup bu cisr üzre Çapakçur beginin âdemleri kuş uçurmayıp öşür alırlar..."
Lolan ve Lolıj Adlandırması
Zazaki ; Lolan (Türkçesi Lollar Manasında)
Zazaki ; Lolıj (Türkçesi Lol'lu manasında)
Kaynakça
- ^ Aşiretler raporu. Kaynak Yayınları. 1998. ISBN . 19 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 21 Kasım 2023.
- ^ a b Çem, Munzur. Dêrsim merkezli Kürt aleviliği:. Vate. ss. 149, 284.
- ^ Baytekin, Alican (2004). Öteki Aleviler: Şare Ma. Eko. s. 34.
- ^ Şener, Cemal. . Us Düşün ve Ötesi. 10 Eylül 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 4 Eylül 2016.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 4 Mart 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2023.
- ^ a b . 15 Ocak 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 10 Haziran 2023.
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 3 Mayıs 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2023.
- ^ "Kırmancca ( Zazaca) Konuşan Kürtler Ve 20. Yüzyıl Kürt Direnişlerinde Rolleri". Gelawej. 19 Eki 2007 – Internet Archive vasıtasıyla.
- ^ Türk dünyası araştırmaları. Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı. 1984. 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2023.
- ^ San, M. Salih (1982). Doğu Anadolu ve Muşʼun izahlı kronolojik tarihi. Türk Kültürünü Araştırma Enstitüsü. s. 189.
- ^ Ergül, Cevdet (1997). İkinci Abdülhamid'in Doğu politikası ve Hamidiye alayları. Çağlayan Yayınları. 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2023.
- ^ Güzel, Hasan Celal. "Kürtlerin Lozan Konferansı'na gönderdiği mesaj". Radikal Gazetesi. 26 Mayıs 2008 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Eylül 2016.
- ^ Mumcu, Uğur (1991). Kürt-İslam ayaklanması, 1919-1925. Tekin Yayınevi. s. 100. ISBN .
- ^ Çolpan, Rıza (2007). Coğrafyasını arayan ırmak: acı ve yaşam. Doz Yayınları. s. 54. ISBN .
- ^ Bilgin, M. Sıraç (1992). Barzani. Fırat Yayınları. s. 136. ISBN .
- ^ Çelebi, Evliya (1996). Evliya Çelebi Seyahatnâmesi: Topkapı Sarayı Bağdat 304 Yazmasının transkripsiyonu, dizini. Yapı Kredi Yayınları Limited Şti. s. 143. ISBN . 10 Haziran 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Haziran 2023.
Dış Bağlantılar
- Doğu Anadolu’da Yer Alan Alevi/Türkmen Kökenli (Loulan)-Lolan Oymağı’nın Etimolojik Araştırma Raporu, Burhan Kocadağ [1]
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lolan asireti Lolan Lolij veya Lol Turkiye nin Dogu Anadolu Bolgesinde yasayan Dersim asiretlerinden birisi olan ve Zazaca konusan Kurt asireti Pulumur Cemisgezek Varto Nazimiye Hinis Tercan Askale Tekman Bayburt Kelkit Ardahan Bingol Erzincan Kahramanmaras gibi genis bir cografyaya yayilmistir Asiretin Irak Iran sinirinda yasayan kismi ise cogunlukla Soranice az bir kismi ise Goranice Hewramani konusur Lolan asiretinin Iran Irak Turkiye topraklarinin kesistigi bolgeden geldigi bu bolgede halen Lolan ismini tasiyan bircok mezra ve kazanin bulunmasinin bunu kanitladigi one surulur Asiretin Turkmen kokenli olduguna iliskin iddialar da bulunmaktadir 1981 1908 yillari arasinda ile uzun bir mucadele yurutmuslerdir 24 Ocak 1923 te Lozan Baris Konferansi sirasinda Lord Curzon a Kurtler adina bir mektup gonderilmis ve mektubu Umum Kurt Amele ve Esnaf Cem iyyeti Re isi Salih Kahya namina Erzurumlu Isa zade Ahmet ve Istanbul da Umum Kurtler namina Lolan Asireti Re isi ve sabik Kurt Gencler Cem iyeti Re isi Duzer zade Dersimli Mehmet Sabri imzalamistir 1925 te Seyh Said Isyani sirasinda onemli bir kismi Seyh Said e karsi durdular 1938 Dersim Katliami nda donemin hukumeti tarafindan koyleri yakildi aralarinda ileri gelenler olmak uzere mensuplari katledildi 1959 Mayis inda Toprak Reformu uygulamalarina karsi ayaklandilar Seyahatname de Lolan Asireti Evliya Celebi Seyahatname sinde o donemde Bingol de bulunan Zazaca ve Kurmancca konusan asiretleri Ekrad Kurt olarak adlandirmistir ve Lolo Lolan asiretini de bunlarin arasinda anmistir Ahali yi Bingoli beyan eder Evvela Ekrad i Zaza ve Lolo ve Izoli ve Yezidi ve Halti ve Cekvani ve Siqaqi ve Kiki ve Pisyani ve Mudki Bu sehre Palu kalasindan sekiz saadde gelirken Nehr i Murad uzre Cabakcur cisr i aziminden ubur ederken Bingol yaylasina cikan asiret i Halti ve asiret i Cekvani ve asiret i Yezidi ve asiret i Zaza ve Zebari ve Lolo ve asiret i Izoli ve Siqaqi ve Kiki asiretleri ki cumle iki yuz bin adem i Ekrad ve on kere yuz bin gusfendi devabat olup bu cisr uzre Capakcur beginin ademleri kus ucurmayip osur alirlar Lolan ve Lolij Adlandirmasi Zazaki Lolan Turkcesi Lollar Manasinda Zazaki Lolij Turkcesi Lol lu manasinda Kaynakca Asiretler raporu Kaynak Yayinlari 1998 ISBN 978 975 343 220 7 19 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 21 Kasim 2023 a b Cem Munzur Dersim merkezli Kurt aleviligi Vate ss 149 284 Baytekin Alican 2004 Oteki Aleviler Sare Ma Eko s 34 Sener Cemal Us Dusun ve Otesi 10 Eylul 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Eylul 2016 Arsivlenmis kopya 4 Mart 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2023 a b 15 Ocak 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 10 Haziran 2023 Arsivlenmis kopya 3 Mayis 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2023 Kirmancca Zazaca Konusan Kurtler Ve 20 Yuzyil Kurt Direnislerinde Rolleri Gelawej 19 Eki 2007 Internet Archive vasitasiyla Arsivlenmesi gereken baglantiya sahip kaynak sablonu iceren maddeler link Turk dunyasi arastirmalari Turk Dunyasi Arastirmalari Vakfi 1984 10 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2023 San M Salih 1982 Dogu Anadolu ve Musʼun izahli kronolojik tarihi Turk Kulturunu Arastirma Enstitusu s 189 Ergul Cevdet 1997 Ikinci Abdulhamid in Dogu politikasi ve Hamidiye alaylari Caglayan Yayinlari 10 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2023 Guzel Hasan Celal Kurtlerin Lozan Konferansi na gonderdigi mesaj Radikal Gazetesi 26 Mayis 2008 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Eylul 2016 Mumcu Ugur 1991 Kurt Islam ayaklanmasi 1919 1925 Tekin Yayinevi s 100 ISBN 978 975 478 088 8 Colpan Riza 2007 Cografyasini arayan irmak aci ve yasam Doz Yayinlari s 54 ISBN 978 9944 227 00 1 Bilgin M Sirac 1992 Barzani Firat Yayinlari s 136 ISBN 978 9944 108 02 7 Celebi Evliya 1996 Evliya Celebi Seyahatnamesi Topkapi Sarayi Bagdat 304 Yazmasinin transkripsiyonu dizini Yapi Kredi Yayinlari Limited Sti s 143 ISBN 978 975 08 0075 7 10 Haziran 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Haziran 2023 Dis BaglantilarDogu Anadolu da Yer Alan Alevi Turkmen Kokenli Loulan Lolan Oymagi nin Etimolojik Arastirma Raporu Burhan Kocadag 1