Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Luigi Ferdinando Marsigli (d. 10 Temmuz 1658 - ö. Bologna, 1730), İtalyan asker ve araştırmacı.
Luigi Ferdinando Marsigli | |
|---|---|
 | |
| Doğum | 10 Temmuz 1658 Bologna |
| Ölüm | 1 Kasım 1730 (72 yaşında) Bologna |
| Milliyet | İtalyan |
| Diğer ad(lar)ı | De Marsili, Marsili |
| Meslek | Bilim insanı, asker ve elçi |
Viyana’da kısa süre Tatarlara esir düşmüş, Habsburg ordusunda, ’da subaylık yapmış ve daha sonra Avrupa’nın ilk oşinografi araştırma merkezini Fransa’nın güneyinde Cassis’de kurmuştu. Ama daha sonra yaptığı hiçbir iş Boğaz’ın alttan geçen akıntısını keşfetmesi kadar önemli değildi. Ayrıca Karadeniz araştırmalarının da ilk adımıydı.
Alttan geçen akıntı (Marsigli’nin verdiği adla Corrento Sottano), Marsigli’nin de mertçe itiraf ettiği gibi, boğazın sularında çalışıp yaşamını kazanan insanlar tarafından biliniyordu. Buluşuyla ilgili ilk açıklamasında “Bu tasavvurum yalnızca kendi kafamdan doğan düşüncelerin biçimlendirilişiyle canlanmadı, ama birçok Türk balıkçının anlattıklarıyla, hepsinden önemlisi Majesteleri İngiltere Kralı'nın Bâb-ı Âli elçisi ve doğa incelemeleri konusunda büyük bir alim olan Signor Cavalier Finch’in Sir teşvikleriyle de yönlendirildi diye yazar, “bu düşünce ona ilk kez gemilerinden birinin kaptanı tarafından, belki de zamansızlık nedeniyle deney yapamadığı için kesin bir sonuca varamadan dile getirilmişti...”
Derinliği ölçtükten sonra farklı derinliklerden örnekler aldı ve alttan geçen akıntının suyunun, Karadeniz'den gelen akıntıdan daha yoğun ve tuzlu olduğunu kanıtlamayı da başardı. Sonra bunu gösterecek bir düzenek inşa etti: Dikey olarak derecelendirilmiş bir su tankının bir yarısını tuzlu ve boyalı deniz suyuyla, öteki yarısını tuzu daha az suyla doldurdu. Tankı ayıran bölmede bir kapak açarak, iki suyun karışmasını gözlemledi; boyalı deniz suyu, gözle görünür biçimde tankın dibine akarak burada tabaka oluşturdu. Marsigli, gerçekten ne yaptığının tam farkında olmadan, oşinografinin temel olgularından birini de keşfetmişti: Akıntılar, ırmakların akması gibi, akışkanlar mekaniğinin ilkelerince belirlenen başka kuvvetlerle, bu durumda basınç etkisiyle hareket ederler, yerçekimiyle değil. Daha ağır Akdeniz suyunun Karadeniz’e doğru akması, daha hafif suyu ters yönde hareket etmeye zorluyordu.
Kaynakça
- Neal Ascherson. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. s. 14-15
- C MARSILLI, L. F. 1681. ROMA. 3 (Alıntı: Bilimsel Açıdan Marmara Denizi
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Luigi Ferdinando Marsigli d 10 Temmuz 1658 o Bologna 1730 Italyan asker ve arastirmaci Luigi Ferdinando MarsigliDogum10 Temmuz 1658 1658 07 10 BolognaOlum1 Kasim 1730 72 yasinda BolognaMilliyetItalyanDiger ad lar iDe Marsili MarsiliMeslekBilim insani asker ve elci Viyana da kisa sure Tatarlara esir dusmus Habsburg ordusunda da subaylik yapmis ve daha sonra Avrupa nin ilk osinografi arastirma merkezini Fransa nin guneyinde Cassis de kurmustu Ama daha sonra yaptigi hicbir is Bogaz in alttan gecen akintisini kesfetmesi kadar onemli degildi Ayrica Karadeniz arastirmalarinin da ilk adimiydi Alttan gecen akinti Marsigli nin verdigi adla Corrento Sottano Marsigli nin de mertce itiraf ettigi gibi bogazin sularinda calisip yasamini kazanan insanlar tarafindan biliniyordu Bulusuyla ilgili ilk aciklamasinda Bu tasavvurum yalnizca kendi kafamdan dogan dusuncelerin bicimlendirilisiyle canlanmadi ama bircok Turk balikcinin anlattiklariyla hepsinden onemlisi Majesteleri Ingiltere Krali nin Bab i Ali elcisi ve doga incelemeleri konusunda buyuk bir alim olan Signor Cavalier Finch in Sir tesvikleriyle de yonlendirildi diye yazar bu dusunce ona ilk kez gemilerinden birinin kaptani tarafindan belki de zamansizlik nedeniyle deney yapamadigi icin kesin bir sonuca varamadan dile getirilmisti Derinligi olctukten sonra farkli derinliklerden ornekler aldi ve alttan gecen akintinin suyunun Karadeniz den gelen akintidan daha yogun ve tuzlu oldugunu kanitlamayi da basardi Sonra bunu gosterecek bir duzenek insa etti Dikey olarak derecelendirilmis bir su tankinin bir yarisini tuzlu ve boyali deniz suyuyla oteki yarisini tuzu daha az suyla doldurdu Tanki ayiran bolmede bir kapak acarak iki suyun karismasini gozlemledi boyali deniz suyu gozle gorunur bicimde tankin dibine akarak burada tabaka olusturdu Marsigli gercekten ne yaptiginin tam farkinda olmadan osinografinin temel olgularindan birini de kesfetmisti Akintilar irmaklarin akmasi gibi akiskanlar mekaniginin ilkelerince belirlenen baska kuvvetlerle bu durumda basinc etkisiyle hareket ederler yercekimiyle degil Daha agir Akdeniz suyunun Karadeniz e dogru akmasi daha hafif suyu ters yonde hareket etmeye zorluyordu KaynakcaNeal Ascherson Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari s 14 15 C MARSILLI L F 1681 ROMA 3 Alinti Bilimsel Acidan Marmara Denizi