Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Bu sayfanın tamamının ya da bir kısmının Türkçeye çevrilmesi gerekmektedir. Bu sayfanın tamamı ya da bir kısmı Türkçe dışındaki bir dilde yazılmıştır. Madde, alakalı dilin okuyucuları için oluşturulmuşsa o dildeki Vikipedi'ye aktarılmalıdır. İlgili değişiklikler gerçekleşmezse maddenin tamamının ya da çevrilmemiş kısımların silinmesi sözkonusu olabilecektir. İlgili çalışmayı yapmak üzere |
Luna programı (Rusça bir kelime olan "Luna"nın anlamı "Ay"dır), zaman zaman Lunik ya da Lunnik olarak telaffuz edilen, Sovyetler Birliği tarafından 1959'dan 1976'ya kadar Ay'a yollanan robotik uzay araçları programıdır. Bu program sayesinde Ay'daki; toprağın kimyasal yapısı, yer çekimi, sıcaklık ve radyasyon miktarı hakkında bilgiler elde edilmiştir. Proje kapsamında, toplamda 24 araç görev almıştır.
| Луна Космическая Программа Luna Kosmicheskaya Programma | |
 Ay üzerindeki Luna iniş alanları kırmızı renkte işaretlenmiştir; Apollo görevleri yeşil renkte ve Surveyor görevleri sarı renkte işaretlenmiştir. | |
| Ülke | Sovyetler Birliği |
|---|---|
| Amaç | Mürettebatsız Ay araştırması |
| Durum | Tamamlandı |
| Program geçmişi | |
| Süre | 1958–1976 |
| İlk uçuş |
|
| Son uçuş |
|
| Başarılar | 15 |
| Başarısızlıklar | 29 |
| Kısmi başarısızlıklar | 0 |
| Fırlatma yeri | Baykonur Uzay Üssü |
| Araç bilgisi | |
| Fırlatma aracı | |
ABD ile Sovyetler Birliği arasında yaklaşık 10 yıl süre Ay yarışını Temmuz 1969'da ABD, Apollo 11 ile kazanmıştı. Bundan sonra ABD uzay çalışmalarını biraz yavaşlatırken Sovyet Rusya uzay programlarını aksatmadan, hatta geliştirerek sürdürdü. SSCB'nin büyük programın bir bölümünü de 1959'da başlatan Luna programı oluşturuyordu. Bu programın bir öğesi olan adlı uzay aracı, 20 Eylül 1970'te aya indi. İndikten 26 saat sonra, uzay aracı, altındaki toprağı delmeye başladı. 35 cm derinden 101 gr. toprak örneği aldı. Toprağı sırtında getirdiği dönüş kapsülüne yerleştirdi. Kısa bir süre sonra kapsül kendi roketini ateşledi, Luna-16'dan ayrıldı ve Dünya'ya dönüş yolculuğuna başladı. 24 Eylül'de ay toprağı taşıyan kapsül paraşütle Kazakistan topraklarına iniş yaptı. SSCB, bu etkileyici girşimi aslında Apollo 11'in aya indiği gün, Luna 15 ile gerçekleştirmeyi planlamıştı. Böylece hem bütün dünyayı bir kez daha şaşırtacak hem de Amerikalılardan önce ay toprağını getireceklerdi. Ne var ki Luna 15, iniş sırasında Ay'daki dağlara çarparak parçalandı. Bu görev de 1,5 yıl sonra Luna 16'ya kaldı.
Görevler
-
- Başlatma hatası, 23 Eylül 1958
- Lunar impact attempt
-
- Başlatma hatası, 11 Ekim 1958
- Lunar impact attempt
-
- Başlatma hatası, 4 Aralık 1958
- Lunar impact attempt
-
- Başlatma hatası, 17 Aralık 1958
- Lunar impact attempt
- Luna 1
- 2 Ocak 1959'da fırlatıld
- Lunar (Impact) Flyby
-
- Başlatma hatası, 18 Haziran 1959
- Lunar impact attempt
- Luna 2
- 12 Eylül 1959'da fırlatıldı
- Lunar impact 14 Eylül 1959
- Latitude 29.10 N, Longitude 0.00 -
- Luna 3
- 4 Ekim 1959'da fırlatıldı
- Lunar Flyby
-
- Başlatma hatası, 15 Nisan 1960
- Lunar flyby attempt
-
- Başlatma hatası, 19 Nisan 1960
- Lunar flyby attempt
- Luna -
- 4 Ocak 1963'te fırlatıldı (yörüngeden çıkamadı ve sadece bir gün sonra atmosfere geri döndü)
- Soft landing attempt
-
- Başlatma hatası, 3 Şubat 1963
- Soft landing attempt
-
- 2 Nisan 1963'te fırlatıldı
- Lunar Flyby (Soft landing attempt)
-
- Başlatma hatası, 21 Mart 1964
- Soft landing attempt
-
- Başlatma hatası, 20 Nisan 1964
- Soft landing attempt
- Luna -
- 12 Mart 1965'te fırlatıldı (yörüngeden çıkamadı ve sadece beş gün sonra atmosfere geri döndü)
- Soft landing attempt
-
- Başlatma hatası, 10 Nisan 1965
- Soft landing attempt
-
- 9 Mayıs 1965'te fırlatıldı
- Lunar impact (yumuşak iniş denemesi) -
-
- 8 Haziran 1965'te fırlatıldı
- Attempted Lander - Missed Moon
-
- 4 Ekim 1965'te fırlatıldı
- Lunar Impact -
-
- 3 Aralık 1965'te fırlatıldı
- Lunar Impact - Fırtınalar Denizi
- Luna 9
- 31 Ocak 1966'da fırlatıldı
- 3 Şubat 1966'da Ay'a iniş yaptı
- Latitude 7.08 N, Longitude 295.63 E -
- Luna -
- 1 Mart 1966'da fırlatıldı (yörüngeden çıkamadı ve sadece iki gün sonra atmosfere geri döndü)
- Lunar orbit attempt
- Luna 10
- 31 Mart 1966'da fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- Başlatma hatası, 30 Nisan 1966
- Lunar Orbiter attempt
-
- 24 Ağustos 1966'da fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- 22 Ekim 1966'da fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- 21 Aralık 1966'da fırlatıldı
- 24 Aralık 1966'da Ay'a iniş yaptı
- Latitude 18.87 N, 297.95 E - Oceanus Procellarum
-
- Başlatma hatası, 7 Şubat 1968
- Lunar Orbiter attempt
-
- 7 Nisan 1968'de fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- Başlatma hatası, 19 Şubat 1969
- Lunar Rover attempt
-
- Başlatma hatası, 15 Nisan 1969
- Lunar Sample Return attempt
-
- Başlatma hatası, 14 Haziran 1969
- Lunar Sample Return attempt
- Luna 15
- 13 Haziran 1969'da fırlatıldı
- Lunar Orbiter (attempted lander)
- Luna -
- 23 Eylül 1969'da fırlatıldı
- Lunar Sample Return attempt (yörüngeden çıkamadı ve sadece dört gün sonra atmosfere geri döndü)
- Luna -
- 22 Ekim 1969'da fırlatıldı
- Lunar Sample Return attempt (yörüngeden çıkamadı ve sadece iki gün sonra atmosfere geri döndü)
-
- Başlatma hatası, 6 Şubat 1970
- Lunar Sample Return attempt
-
- Başlatma hatası, 19 Şubat 1970
- Lunar Orbiter attempt
-
- 12 Eylül 1970'te fırlatıldı
- 20 Eylül 1970'te Ay'a iniş yaptı
- Latitude 0.68 S, Longitude 56.30 E -
- Lunar Sample Return to Earth 24 Eylül 1970
- /Lunokhod 1
- 10 Kasım 1970'te fırlatıldı
- 17 Kasım 1970'te Ay'a iniş yaptı
- Latitude 38.28 N, Longitude 325.00 E -
- Lunar Rover - Lunokhod 1
-
- 2 Eylül 1971'de fırlatıldı
- Lunar Impact (Lunar Sample Return attempt)
- Latitude 3.57 N, Longitude 50.50 E - Mare Fecunditatis
-
- 28 Eylül 1971'de fırlatıldı
- Lunar Orbiter
- Luna 20
- 14 Şubat 1972'de fırlatıldı
- 21 Şubat 1972'de Ay'a iniş yaptı
- Latitude 3.57 N, Longitude 56.50 E - Mare Fecunditatis
- Lunar Sample Return to Earth 25 Şubat 1972
- /Lunokhod 2
- 8 Ocak 1973'te fırlatıldı
- Moon 15 Ocak 1973'te Ay'a iniş yaptı
- Latitude 25.85 N, Longitude 30.45 E -
- Lunar Rover -
-
- 29 Mayıs 1974'te fırlatıldı
- Lunar Orbiter
-
- 28 Ekim 1974'te fırlatıldı
- Lunar Lander (Lunar Sample Return attempt) -
-
- 16 Ekim 1975'te fırlatma başarısız oldu
- Lunar Sample Return attempt -
-
- 9 Ağustos 1976'da fırlatıldı
- 18 Ağustos 1976'da Ay'a iniş yaptı
- Latitude 12.25 N, Longitude 62.20 E - Mare Crisium
- Lunar Sample Return-
Kaynakça
- ^ Teitel, Amy Shira (30 Ocak 2016). "How Russia Beat the U.S. to the Moon". The Daily Beast (İngilizce). 22 Mayıs 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 15 Şubat 2024.
Dış bağlantılar
| Wikimedia Commons'ta Luna programı ile ilgili ortam dosyaları bulunmaktadır. |
- Lunar and Planetary Department Moscow University25 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- by NASA's Solar System Exploration8 Şubat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Soviet Lunar Images16 Eylül 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Exploring the Moon: Luna Missions14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu sayfanin tamaminin ya da bir kisminin Turkceye cevrilmesi gerekmektedir Bu sayfanin tamami ya da bir kismi Turkce disindaki bir dilde yazilmistir Madde alakali dilin okuyuculari icin olusturulmussa o dildeki Vikipedi ye aktarilmalidir Ilgili degisiklikler gerceklesmezse maddenin tamaminin ya da cevrilmemis kisimlarin silinmesi sozkonusu olabilecektir Ilgili calismayi yapmak uzere bu sayfadan destek alabilirsiniz Luna programi Rusca bir kelime olan Luna nin anlami Ay dir zaman zaman Lunik ya da Lunnik olarak telaffuz edilen Sovyetler Birligi tarafindan 1959 dan 1976 ya kadar Ay a yollanan robotik uzay araclari programidir Bu program sayesinde Ay daki topragin kimyasal yapisi yer cekimi sicaklik ve radyasyon miktari hakkinda bilgiler elde edilmistir Proje kapsaminda toplamda 24 arac gorev almistir Luna uzay programiLuna Kosmicheskaya Programma Luna Kosmicheskaya ProgrammaAy uzerindeki Luna inis alanlari kirmizi renkte isaretlenmistir Apollo gorevleri yesil renkte ve Surveyor gorevleri sari renkte isaretlenmistir UlkeSovyetler BirligiAmacMurettebatsiz Ay arastirmasiDurumTamamlandiProgram gecmisiSure1958 1976Ilk ucus23 Eylul 1958Son ucus22 Agustos 1976Basarilar15Basarisizliklar29Kismi basarisizliklar0Firlatma yeriBaykonur Uzay UssuArac bilgisiFirlatma araciProton K ABD ile Sovyetler Birligi arasinda yaklasik 10 yil sure Ay yarisini Temmuz 1969 da ABD Apollo 11 ile kazanmisti Bundan sonra ABD uzay calismalarini biraz yavaslatirken Sovyet Rusya uzay programlarini aksatmadan hatta gelistirerek surdurdu SSCB nin buyuk programin bir bolumunu de 1959 da baslatan Luna programi olusturuyordu Bu programin bir ogesi olan adli uzay araci 20 Eylul 1970 te aya indi Indikten 26 saat sonra uzay araci altindaki topragi delmeye basladi 35 cm derinden 101 gr toprak ornegi aldi Topragi sirtinda getirdigi donus kapsulune yerlestirdi Kisa bir sure sonra kapsul kendi roketini atesledi Luna 16 dan ayrildi ve Dunya ya donus yolculuguna basladi 24 Eylul de ay topragi tasiyan kapsul parasutle Kazakistan topraklarina inis yapti SSCB bu etkileyici girsimi aslinda Apollo 11 in aya indigi gun Luna 15 ile gerceklestirmeyi planlamisti Boylece hem butun dunyayi bir kez daha sasirtacak hem de Amerikalilardan once ay topragini getireceklerdi Ne var ki Luna 15 inis sirasinda Ay daki daglara carparak parcalandi Bu gorev de 1 5 yil sonra Luna 16 ya kaldi GorevlerBaslatma hatasi 23 Eylul 1958 Lunar impact attempt Baslatma hatasi 11 Ekim 1958 Lunar impact attempt Baslatma hatasi 4 Aralik 1958 Lunar impact attempt Baslatma hatasi 17 Aralik 1958 Lunar impact attempt Luna 1 2 Ocak 1959 da firlatild Lunar Impact Flyby Baslatma hatasi 18 Haziran 1959 Lunar impact attempt Luna 2 12 Eylul 1959 da firlatildi Lunar impact 14 Eylul 1959 Latitude 29 10 N Longitude 0 00 Luna 3 4 Ekim 1959 da firlatildi Lunar Flyby Baslatma hatasi 15 Nisan 1960 Lunar flyby attempt Baslatma hatasi 19 Nisan 1960 Lunar flyby attempt Luna 4 Ocak 1963 te firlatildi yorungeden cikamadi ve sadece bir gun sonra atmosfere geri dondu Soft landing attempt Baslatma hatasi 3 Subat 1963 Soft landing attempt 2 Nisan 1963 te firlatildi Lunar Flyby Soft landing attempt Baslatma hatasi 21 Mart 1964 Soft landing attempt Baslatma hatasi 20 Nisan 1964 Soft landing attempt Luna 12 Mart 1965 te firlatildi yorungeden cikamadi ve sadece bes gun sonra atmosfere geri dondu Soft landing attempt Baslatma hatasi 10 Nisan 1965 Soft landing attempt 9 Mayis 1965 te firlatildi Lunar impact yumusak inis denemesi 8 Haziran 1965 te firlatildi Attempted Lander Missed Moon 4 Ekim 1965 te firlatildi Lunar Impact 3 Aralik 1965 te firlatildi Lunar Impact Firtinalar Denizi Luna 9 31 Ocak 1966 da firlatildi 3 Subat 1966 da Ay a inis yapti Latitude 7 08 N Longitude 295 63 E Luna 1 Mart 1966 da firlatildi yorungeden cikamadi ve sadece iki gun sonra atmosfere geri dondu Lunar orbit attempt Luna 10 31 Mart 1966 da firlatildi Lunar Orbiter Baslatma hatasi 30 Nisan 1966 Lunar Orbiter attempt 24 Agustos 1966 da firlatildi Lunar Orbiter 22 Ekim 1966 da firlatildi Lunar Orbiter 21 Aralik 1966 da firlatildi 24 Aralik 1966 da Ay a inis yapti Latitude 18 87 N 297 95 E Oceanus Procellarum Baslatma hatasi 7 Subat 1968 Lunar Orbiter attempt 7 Nisan 1968 de firlatildi Lunar Orbiter Baslatma hatasi 19 Subat 1969 Lunar Rover attempt Baslatma hatasi 15 Nisan 1969 Lunar Sample Return attempt Baslatma hatasi 14 Haziran 1969 Lunar Sample Return attempt Luna 15 13 Haziran 1969 da firlatildi Lunar Orbiter attempted lander Luna 23 Eylul 1969 da firlatildi Lunar Sample Return attempt yorungeden cikamadi ve sadece dort gun sonra atmosfere geri dondu Luna 22 Ekim 1969 da firlatildi Lunar Sample Return attempt yorungeden cikamadi ve sadece iki gun sonra atmosfere geri dondu Baslatma hatasi 6 Subat 1970 Lunar Sample Return attempt Baslatma hatasi 19 Subat 1970 Lunar Orbiter attempt 12 Eylul 1970 te firlatildi 20 Eylul 1970 te Ay a inis yapti Latitude 0 68 S Longitude 56 30 E Lunar Sample Return to Earth 24 Eylul 1970 Lunokhod 1 10 Kasim 1970 te firlatildi 17 Kasim 1970 te Ay a inis yapti Latitude 38 28 N Longitude 325 00 E Lunar Rover Lunokhod 1 2 Eylul 1971 de firlatildi Lunar Impact Lunar Sample Return attempt Latitude 3 57 N Longitude 50 50 E Mare Fecunditatis 28 Eylul 1971 de firlatildi Lunar Orbiter Luna 20 14 Subat 1972 de firlatildi 21 Subat 1972 de Ay a inis yapti Latitude 3 57 N Longitude 56 50 E Mare Fecunditatis Lunar Sample Return to Earth 25 Subat 1972 Lunokhod 2 8 Ocak 1973 te firlatildi Moon 15 Ocak 1973 te Ay a inis yapti Latitude 25 85 N Longitude 30 45 E Lunar Rover 29 Mayis 1974 te firlatildi Lunar Orbiter 28 Ekim 1974 te firlatildi Lunar Lander Lunar Sample Return attempt 16 Ekim 1975 te firlatma basarisiz oldu Lunar Sample Return attempt 9 Agustos 1976 da firlatildi 18 Agustos 1976 da Ay a inis yapti Latitude 12 25 N Longitude 62 20 E Mare Crisium Lunar Sample Return Kaynakca Teitel Amy Shira 30 Ocak 2016 How Russia Beat the U S to the Moon The Daily Beast Ingilizce 22 Mayis 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 15 Subat 2024 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Luna programi ile ilgili ortam dosyalari bulunmaktadir Lunar and Planetary Department Moscow University25 Mart 2018 tarihinde Wayback Machine sitesinde by NASA s Solar System Exploration8 Subat 2008 tarihinde Wayback Machine sitesinde Soviet Lunar Images16 Eylul 2009 tarihinde Wayback Machine sitesinde Exploring the Moon Luna Missions14 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde