Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lvov-Sandomierz Taarruzu ya da Lvov-Sandomierz Stratejik Taarruz Harekâtı, Kızıl Ordu'nun 1944 yılı Temmuz ayı ortalarında başladığı ve Alman kuvvetlerini Ukrayna'dan ve Doğu Polonya'dan atmayı amaçlayan genel taarruzudur. Bir aydan uzun bir süre devam eden Sovyet taarruzları, belirlenen hedeflerine ulaşmıştır. Lvov-Sandomierz Stratejik Taarruz Harekâtı, üç taarruz harekâtından oluşmaktadır.
- (13 - 27 Temmuz 1944)
- (13 - 27 Temmuz 1944)
- (28 Temmuz - 29 Ağustos 1944)
| Lvov-Sandomierz Taarruzu | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Doğu Cephesi, II. Dünya Savaşı | |||||||
 Sovyet askerleri Lviv'de. | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Almanya Macaristan |  Sovyetler Birliği | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
 Josef Harpe Otto Dessioch Erhard Raus Walther Nehring |  İvan Konev | ||||||
| Güçler | |||||||
| Kuzey Ukrayna Ordular Grubu | 1. Ukrayna Cephesi | ||||||
Lvov-Sandomierz Stratejik Taarruz Harekâtı genellikle, eşzamanlı olarak uygulamaya konulan ve parlak başarısıyla Alman Merkez Ordular Grubu'nu yıkıma uğratan Bagration Harekâtı'nın gölgesinde kalmıştır. Gerçekte Kızıl Ordu'nun ve Sovyet Hava Kuvvetleri'nin en geniş kaynakları, Belarus'taki Bagration Harekâtı'na değil, Lvov-Sandomierz Stratejik Taarruz Harekâtı'na tahsis edilmişti. Rusçada Maskirovka olarak geçen askeri aldatma uygulamaları bu harekâtta da ikili blöf şeklinde uygulanmıştır. Güney Polonya'da ve Ukrayna'da yığınak yapılarak Alman mekanize ve motorize birlikleri güneye çekildi. Böylece Alman Merkez Ordular Grubu, bir Sovyet genel taarruzu karşısında zayıf kalmıştı. Merkez Ordular Grubu'na karşı Bagration Harekâtı başladığında Alman cephesinin merkez kesiminde bir kriz ortaya çıkacaktı. Bu durumda güçlü panzer kuvvetleri cephenin merkezine çekilecek ve karşılarında güçlü bir kuvvet kalmayan Sovyet kuvvetleri, Vistül Nehri üzerinde köprübaşları elde ederek Romanya için sağlam dayanaklar sağlayacaklardı.
Harekât öncesi
Mareşal Walter Model'in Kuzey Ukrayna Ordular Grubu, 1944 yılı Haziran ayı ortalarında Dinyeper gerisine atılmıştı ve umutsuzca Kuzeybatı Ukrayna'daki mevzilerine yapışmıştı. Stalin, tüm Ukrayna'nın geri alınmasını emretti ve STAVKA, Lvov-Sandomierz Stratejik Taarruz Harekâtı'nın planlaması için harekete geçti. Planlamanın başlangıç aşamalarında taarruz, Lvov-Przemisl Harekâtı olarak tanımlanmıştı. Taarruz için öngörülen hedefler, Mareşal Konev'in 1. Ukrayna Cephesi kuvvetlerinin işgal etmesi ve Alman kuvvetlerini Ukrayna'dan atarak Vistül üzerinde bir dizi köprübaşı ele geçirmesidir.
STAVKA ayrıca, kod adı Bagration Harekâtı olan ve Mareşal Konev'in taarruzundan daha da geniş kapsamlı bir genel taarruz planlıyordu. Bagration Harekâtı'nın operatif hedefleri de geniş kapsamlıydı, Belarus'un tümünde Alman işgaline son vermeyi, dahası Alman kuvvetlerini Doğu Polonya'dan sürmeyi amaçlıyordu. Lvov-Sandomierz Stratejik Taarruz Harekâtı, Alman Merkez Ordular Grubu'na OKH tarafından ihtiyatların kaydırılmasından yoksun bırakmanın bir yöntemi olacaktı
Kuvvetler
STAVKA, taarruz planlarının hazırlıklarını tamamladığı sırada Alman Kuzey Ukrayna Ordular Grubu Komutası'nda bir değişiklik oldu. Mareşal Model görevden alınarak yerine General Josef Harpe atandı. General Harpe kuvvetleri iki panzer ordusundan oluşmaktadır. Bunlar, General Gotthard Heinrici'nin 1. Panzer Ordusu ve General Walther Nehring komutasındaki 4. Panzer Ordusu'dur. 1. Panzer Ordusu'nun bünyesinde 1. Macar Ordusu bulunmaktadır. General Harpe, ancak 420 panzer, StuG III taarruz topu ve çeşitli zırhlı aracı bir araya getirebilmişti. Elindeki kuvvetler insan gücü olarak azımsanacak bir kuvvet değildi ancak, OKH Macar Ordusu'nun güvenilmez bulmaktaydı. Ordu Grubu'na, deneyimli 'nun da yer aldığı Luftflotte 4'ün 700 uçağı ve Luftflotte 6'ya bağlı 300 - 400 uçak tarafından hava desteği sağlanmaktadır.
Mareşal Konev'in 1. Ukrayna Cephesi kuvvetleri'nin, Alman Kuzey Ukrayna Ordular Grubu'ndan belirgin bir güç üstünlüğü vardır. 1. Ukrayna Cephesi kuvvetleri, 1.2 milyon erat ve subay, 2.050 tank, yaklaşık 16 bin top ve havan topu ile General 'nin 'na bağlı 3.250'den fazla uçaktan oluşan bir kuvvettir. Bütün bunlara ek olarak Mareşal Konev'in birliklerinin, Ukrayna'daki son zaferlerden sonra morali son derece yüksektir. Neredeyse bir yıldır taarruz halindeydiler ve kuzeylerinde, Alman Merkez Ordular Grubu'nun çöküşüne tanık olmuşlardı.
1. Ukrayna Cephesi'nin taarruzu, iki taarruz ekseni üzerinden yapılacaktı. Birinci taarruz ekseni, Rava-Ruska yönünde , 1. Muhafız Tank Ordusu ve tarafından yapılacak taarruzdur. İkinci taarruz ekseni ki, diğeriyle birlikte bir kıskaç hareketi gerçekleştirmiş olacaktır, doğrudan doğruya Lviv'i hedeflemektedir. Bu taarruza katılan kuvvetleri ve ile 'dur. Kızıl Ordu, taarruz cephesini 26 km ile sınırlayarak Alman kuvvetleri karşısında sıklet merkezi oluşturarak kesin bir üstünlük elde etti. Bu 26. km'lik taarruz cephesinde kilometre başına 240 top ve havan toplandı.
Taarruz
Rava-Ruska'ya yönelen kuzey taarruz ekseni, 13 Temmuz 1944 tarihinde harekete geçti. 1. Ukrayna Cephesi kuvvetleri yakınlarında kolayca Alman hatlarını yardı. Zayıf Alman 42. Kolordu'su, takviyeli artçı müfrezeleri kullanarak nispeten sağlam olarak geri çekilmeyi başardı. Gece yarısı itibarıyla 1. Ukrayna Cephesi'nin 13. Ordu'su, Alman 13. Kolordu'sunun savunma hatlarının kuzey kesiminde 20 km'lik bir derinlikte girme sağlamıştı.
Güney taarruz kolu, bir gün sonra, 14 Temmuz'da Alman 13. Kolordu cephesinin güney kesiminde, Brody civarında başladı. Kızıl Ordu birlikleri kuzeyde Horohiv civarında ve güneyde Nusçe'de vurmuştu. Gelişen durum, Alman 13. Kolordusu'nu kuşatılma tehlikesi altında bıraktı. Sovyet kuzey taarruz kolu Rava-Ruska yönünde ilerlerken Alman 13. Kolordusu'nun bazı birliklerini ayırıp kuşatmaya başladı. Bu gelişme, 13. Kolordu'nun genelde kuşatılmasını amaçlayan bir girişimi işaret etmekteydi.
Kuzey Sovyet taarruzu kısa sürede iki Alman tümeniyle muharebeye girdi ve bu tümenleri hızla geri attı. General Nehring, 15 Temmuz'da 4. Panzer Ordusu'nun tehlikede olduğunu fark etti ve elindeki iki ihtiyat tümeni olan 16. ve 17. Panzer Tümenlerine, Horokiv ve Druzhkopil ekseninde taarruz etmeleri emrini verdi. Burada General Nehring'in amacı, Sovyet kuzey ilerleme kolunu durdurmaktı. Tüm çabalara karşın bu iki tümen için ancak 43 panzer harekete hazır edilebildi ve karşı taarruz kısa sürede batağa saplandı. Kızıl Ordu'nun büyük sayısal üstünlüğü her iki tümenin de kısa sürede geri çekilerek piyade birliklerine katılmasını gerektirdi. Mareşal Konev, General emrinde oluşturulan çevik kuvvete, Alman hatlarında açılan gediğin genişletilmesine destek olması emrini verdi. Çevik grup, hava desteği örtüsü altında hızla ilerledi ve izleyen üç günde Kamionka Strumilowa kentini ele geçirmeyi ve Bug'nin batı kıyılarında bir köprübaşı tutmayı başardı. Böylece Alman 13. Kolordusu'nun ikmal ve geri çekilme hattını da kesmiş oldu.
Brody'de kuşatma
Güneyde 1. ve 4. Panzer Ordularının birleşme bölgesine yönelen bir Kızıl Ordu taarruzu 14 Temmuz'da bir piyade tümen teşkili tarafından püskürtüldü. 1. Ukrayna Cephesi, taarruzu daha güneye kaydırdı. Çok yoğun bir topçu ve hava bombardımanı ardından zaten hırpalanmış olan 349. ve 357. Alman Tümenlerinin hatlarına taarruz edildi. Bu taarruz altında 349. Piyade Tümeni dağıldı ve geriye kalanlar bozgun halinde geriye çekildi. Bununla birlikte diğer iki tümenin çabaları sonucunda Sovyet kuvvetlerinin ileri hareketi 3 – 4 km ile sınırlı kaldı. Buna karşın Kızıl Ordu birlikleri Zoloçiv ve Sasiv kasabaları yönündeki ilerlemelerine devam ederek Alman 13. Kolordusu ve 48. Panzer Kolordusu temas bölgesinde girme sağladılar.
İki Alman kolordusunun topçusu ve ayrıca 18. Topçu Tümeni, Sovyet girmesiyle oluşan dar Koltiv koridorunu bombalamaya başladılar. Bir Alman karşı saldırısı , ve Ukraynalı rejim karşıtı ve Alman işgali yanlısı gönüllülerden oluşan tarafından yapıldı. SS Galizien Tümeni ile 1. Panzer Tümeni muharebe ederken 8. Panzer Tümeni ilerleme yönünden saptı ve 13. Kolordu kesimine ulaştı. Sonuçta 48. Panzer Kolordusu ile teması kesildiği gibi taarruza katılma olanağını da yitirdi. Alman taarruzu başlangıçta gelişme gösterdiyse de 1. Ukrayna Cephesi kuvvetlerinin ve 2. Hava Ordusu'nun çabalarıyla durduruldu. 8. Panzer Tümeni'nin taarruza katılamamış olması, harekâtın başarı şansını ortadan kaldırdı. 8. Panzer Tümeni Komutanı, net emirlere aldırmadı ve kestirme bir hat üzerinde birliklerini harekete geçirdi. Tümen, Lviv - Ternopil yolunun Zoloçiv - Zboriv kesimine yöneldi ve burada Sovyet hava kuvvetlerinin akınlarına uğrayarak ağır kayıplara katlandı. Bütün bunlara karşın Sovyet güney taarruzunun ileri hızı yavaşladı.
Mareşal Konev, 16 Temmuz'da güney saldırı kolu için büyük bir risk üstlenerek General komutasındaki 3. Muhafız Tank Ordusu'nu muharebeye soktu. Buradaki risk, ordunun dar Koltiv Koridoru boyunca yoğun topçu ateşi altında ve Alman taarruzlarını karşılamak zorunda olmasındadır. 3. Muhafız Tank Ordusu, Lviv yönünde dengeyi düzeltti ve kısa süre sonra Kızıl Ordu birliklerinin batı yönünde ilerlemesi yeniden başladı. Gelişen durumda 13. Alman Kolordusu Komutanı, kuşatılmamak için geri çekilmenin gerekli olduğunu gördü. Tüm kolordu birliklerine, Prinz-Eugen-Sellung savunma hattına çekilme emri verildi. Ternopil'in yaklaşık 35 km batısında, kısmen Stripa Nehri boyunca uzanan boş bir dizi savunma hattıydı ve 1944 Haziran ayında inşa edilmişti. Güçlü Kızıl Ordu taarruzları 17 Temmuz günü boyunca bu savunma hattının bazı bölümlerine girmeyi başardı. SS Galizien Tümeni ve , bu bölümleri geri almak için birlikte girişimde bulundular. Sovyet tank birlikleri karşısında başlarda ilerleme kaydettiyse de sonuçta ileri hareket durduruldu. Astlarının tekrarladığı uyarılara karşın Kolordu Komutanı General , daha geriye çekilme yönünde emir vermedi. Böylece 13. Kolordu ve , Brody bölgesinde kuşatılmış oldu.
1. Ukrayna Cephesi'nin Lviv operatif ekseninde yenilenen taarruzu 18 Temmuz'da Alman hatlarında bir girme sağladı. Gün sonunda "Cephe"nin farklı yönlerden ilerleyen öncü kuvvetleri Busk yakınlarında temas sağladılar. Sovyet birliklerinin bu taarruzuyla 45 bin mevcuduyla 13. Kolordu Brodi civarında kuşatılmış oldu ve Alman Kuzey Ukrayna Ordular Grubu cephesinde 200 km'lik bir gedik oluştu.
Brodi Muharebesi
Brodi'de kuşatma altında kalan Alman birlikleri için dış yardım gelmedi. Bitkin ve zayıf düşmüş 48. Panzer Kolordusu ve 24. Panzer Kolordusu birliklerinin karşı birkaç umutsuz taarruz girişimlerine karşın 1. Ukrayna Cephesi kuvvetlerinin kuşatması giderek daraldı. General Harpe, devam eden Kızıl Ordu taarruzları altındaki kendi birliklerine 13. Kolordu'yu kuşatma altında bırakarak geri çekilme emri verdi. Alman birliklerinin, yoğun topçu ateşi ve hava akınları altında giriştikleri birkaç yarma girişimi, Sovyet zırhlı unsurlarınca kolaylıkla püskürtüldü ve Alman birlikleri ağır kayıplara uğradılar. Sovyet birliklerinin 22 Temmuz'da başlattıkları bir taarruzla kuşatılan Alman birlikleri ikiye bölündü ve gece yarısına doğru tüm direnme kırılmıştı. Alman birlikleri küçük ve dağınık gruplar halinde kuşatmadan çıkmaya çalıştılar. Bu unsurlardan 3.500'ü Galizien Tümeni'nden olmak üzere bir kısmı Alman mevzilerine ulaşmayı başardı. Harekâtın başlamasından önce Tümen mevcudu 11 bin kişiydi. General Harpe'nin Ordu Grubu geri alındı. Bu birliklerden 4. Panzer Ordusu Vistül Nehri kesimine, 1. Panzer Ordusu ve 1. Macar Ordusu ise Karpatlar civarına alındı.
Lviv kenti, 26 Temmuz 1944 günü, 1. Ukrayna Cephesi kuvvetlerince nispeten kolay bir şekilde geri alındı. Alman kuvvetleri Kuzey Ukrayna'dan tümüyle atılmışlardı. Bu başarıyı gören STAVKA, 28 Temmuz'da yeni emirler yayımladı. Mareşal Konev, Vistül geçişi için taarruz edecek ve Güney Polonya'da, Alman işgali altındaki Sandomierz kentini geri alacaktı.
Sandomierz taarruzu
Mareşal Konev'in birlikleri yeni taarruzlarına 29 Temmuz'da başladılar. Öncü birlikler hızla Vistül'e ulaştı ve yakınlarında sağlam bir köprübaşı elde ettiler. Sandomierz yakınlarındaki güçlü bir Alman karşı taarruzu ile Sovyet köprübaşı genişletme faaliyetleri geçici olarak durduruldu. General Harpe, bu sayede Ağustos ayı başlarında soluklanma fırsatı buldu. Bu arada biri panzer tümeni olmak üzere beş tümenlik bir takviye kuvveti, Güney Ukrayna Ordular Grubu'ndan General Harpe emrine aktarıldı. General Harpe, bu yeni kuvvetlerle vakit kaybetmeden Sandomierz bölgesinde harekete geçti. Elinin altındaki beş Alman, üç Macar tümeninde altı StuG tugayı ve Tiger II tanklarıyla donatılmış bulunmaktaydı.
Taarruz, geniş çaplı olarak Sovyet kuvvetlerini Vistül gerisine atmak için başlatıldı. Üs olarak nehrin doğu kıyılarındaki Mielec ve Tarnobrzeg kasabalarını kullanan Alman taarruzu, Sovyet kuvvetlerine ağır kayıplar verdirdi. Ağustos ayının sonlarında Mareşal Konev'in çevik kuvveti olan 'nun sadece 67 tankı kalmıştı. Alman kuvvetleri 501. Ağır Tank Taburu ve 'nin (20 tanesi Tiger II olmak üzere) 140 panzeriyle sert bir karşı taarruz başlattı. Tank sayısında zayıf olmasına karşın 6. Muhafız Tank Kolordusu, köprübaşını elde tutmayı başardı ve saldırıları sırasında on Tiger II'yi imha etti. Alman taarruzu 16 Ağustos'ta artık güç kaybetmeye başlamıştı. Sovyet köprübaşındaki kuvvetlerin komutanı General , Sovyet kontrolündeki bölgeyi 120 km'lik bir derinliğe ulaştırmayı ve Sandomierz'i almayı başardı. Her iki tarafın da muharebelere devam edecek gücü kalmamıştı. Karşılıklı taarruzlar söndü ve Sovyet genel taarruzu sona ermiş oldu.
Dipnotlar
Kaynakça
İngilizce Wikipedia maddesinden yararlanılmıştır. Lvov–Sandomierz Offensive
- Feeling the Full Force of a Four Point Offensive: Re-Interpreting The Red Army's 1944 Belorussian and L'vov-Przemyśl Operations - Robert Watt
- The Soviet Air Force in World War II: the official hist - Ray Wagner
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lvov Sandomierz Taarruzu ya da Lvov Sandomierz Stratejik Taarruz Harekati Kizil Ordu nun 1944 yili Temmuz ayi ortalarinda basladigi ve Alman kuvvetlerini Ukrayna dan ve Dogu Polonya dan atmayi amaclayan genel taarruzudur Bir aydan uzun bir sure devam eden Sovyet taarruzlari belirlenen hedeflerine ulasmistir Lvov Sandomierz Stratejik Taarruz Harekati uc taarruz harekatindan olusmaktadir 13 27 Temmuz 1944 13 27 Temmuz 1944 28 Temmuz 29 Agustos 1944 Lvov Sandomierz TaarruzuDogu Cephesi II Dunya SavasiSovyet askerleri Lviv de Tarih13 Temmuz 29 Agustos 1944BolgeDogu Polonya Bati UkraynaSonucSovyet zaferiTaraflar Almanya Macaristan Sovyetler BirligiKomutanlar ve liderlerJosef Harpe Otto Dessioch Erhard Raus Walther NehringIvan KonevGuclerKuzey Ukrayna Ordular Grubu1 Ukrayna Cephesi Lvov Sandomierz Stratejik Taarruz Harekati genellikle eszamanli olarak uygulamaya konulan ve parlak basarisiyla Alman Merkez Ordular Grubu nu yikima ugratan Bagration Harekati nin golgesinde kalmistir Gercekte Kizil Ordu nun ve Sovyet Hava Kuvvetleri nin en genis kaynaklari Belarus taki Bagration Harekati na degil Lvov Sandomierz Stratejik Taarruz Harekati na tahsis edilmisti Ruscada Maskirovka olarak gecen askeri aldatma uygulamalari bu harekatta da ikili blof seklinde uygulanmistir Guney Polonya da ve Ukrayna da yiginak yapilarak Alman mekanize ve motorize birlikleri guneye cekildi Boylece Alman Merkez Ordular Grubu bir Sovyet genel taarruzu karsisinda zayif kalmisti Merkez Ordular Grubu na karsi Bagration Harekati basladiginda Alman cephesinin merkez kesiminde bir kriz ortaya cikacakti Bu durumda guclu panzer kuvvetleri cephenin merkezine cekilecek ve karsilarinda guclu bir kuvvet kalmayan Sovyet kuvvetleri Vistul Nehri uzerinde koprubaslari elde ederek Romanya icin saglam dayanaklar saglayacaklardi Harekat oncesiMaresal Walter Model in Kuzey Ukrayna Ordular Grubu 1944 yili Haziran ayi ortalarinda Dinyeper gerisine atilmisti ve umutsuzca Kuzeybati Ukrayna daki mevzilerine yapismisti Stalin tum Ukrayna nin geri alinmasini emretti ve STAVKA Lvov Sandomierz Stratejik Taarruz Harekati nin planlamasi icin harekete gecti Planlamanin baslangic asamalarinda taarruz Lvov Przemisl Harekati olarak tanimlanmisti Taarruz icin ongorulen hedefler Maresal Konev in 1 Ukrayna Cephesi kuvvetlerinin isgal etmesi ve Alman kuvvetlerini Ukrayna dan atarak Vistul uzerinde bir dizi koprubasi ele gecirmesidir STAVKA ayrica kod adi Bagration Harekati olan ve Maresal Konev in taarruzundan daha da genis kapsamli bir genel taarruz planliyordu Bagration Harekati nin operatif hedefleri de genis kapsamliydi Belarus un tumunde Alman isgaline son vermeyi dahasi Alman kuvvetlerini Dogu Polonya dan surmeyi amacliyordu Lvov Sandomierz Stratejik Taarruz Harekati Alman Merkez Ordular Grubu na OKH tarafindan ihtiyatlarin kaydirilmasindan yoksun birakmanin bir yontemi olacaktiKuvvetlerSTAVKA taarruz planlarinin hazirliklarini tamamladigi sirada Alman Kuzey Ukrayna Ordular Grubu Komutasi nda bir degisiklik oldu Maresal Model gorevden alinarak yerine General Josef Harpe atandi General Harpe kuvvetleri iki panzer ordusundan olusmaktadir Bunlar General Gotthard Heinrici nin 1 Panzer Ordusu ve General Walther Nehring komutasindaki 4 Panzer Ordusu dur 1 Panzer Ordusu nun bunyesinde 1 Macar Ordusu bulunmaktadir General Harpe ancak 420 panzer StuG III taarruz topu ve cesitli zirhli araci bir araya getirebilmisti Elindeki kuvvetler insan gucu olarak azimsanacak bir kuvvet degildi ancak OKH Macar Ordusu nun guvenilmez bulmaktaydi Ordu Grubu na deneyimli nun da yer aldigi Luftflotte 4 un 700 ucagi ve Luftflotte 6 ya bagli 300 400 ucak tarafindan hava destegi saglanmaktadir Maresal Konev in 1 Ukrayna Cephesi kuvvetleri nin Alman Kuzey Ukrayna Ordular Grubu ndan belirgin bir guc ustunlugu vardir 1 Ukrayna Cephesi kuvvetleri 1 2 milyon erat ve subay 2 050 tank yaklasik 16 bin top ve havan topu ile General nin na bagli 3 250 den fazla ucaktan olusan bir kuvvettir Butun bunlara ek olarak Maresal Konev in birliklerinin Ukrayna daki son zaferlerden sonra morali son derece yuksektir Neredeyse bir yildir taarruz halindeydiler ve kuzeylerinde Alman Merkez Ordular Grubu nun cokusune tanik olmuslardi 1 Ukrayna Cephesi nin taarruzu iki taarruz ekseni uzerinden yapilacakti Birinci taarruz ekseni Rava Ruska yonunde 1 Muhafiz Tank Ordusu ve tarafindan yapilacak taarruzdur Ikinci taarruz ekseni ki digeriyle birlikte bir kiskac hareketi gerceklestirmis olacaktir dogrudan dogruya Lviv i hedeflemektedir Bu taarruza katilan kuvvetleri ve ile dur Kizil Ordu taarruz cephesini 26 km ile sinirlayarak Alman kuvvetleri karsisinda siklet merkezi olusturarak kesin bir ustunluk elde etti Bu 26 km lik taarruz cephesinde kilometre basina 240 top ve havan toplandi TaarruzRava Ruska ya yonelen kuzey taarruz ekseni 13 Temmuz 1944 tarihinde harekete gecti 1 Ukrayna Cephesi kuvvetleri yakinlarinda kolayca Alman hatlarini yardi Zayif Alman 42 Kolordu su takviyeli artci mufrezeleri kullanarak nispeten saglam olarak geri cekilmeyi basardi Gece yarisi itibariyla 1 Ukrayna Cephesi nin 13 Ordu su Alman 13 Kolordu sunun savunma hatlarinin kuzey kesiminde 20 km lik bir derinlikte girme saglamisti Guney taarruz kolu bir gun sonra 14 Temmuz da Alman 13 Kolordu cephesinin guney kesiminde Brody civarinda basladi Kizil Ordu birlikleri kuzeyde Horohiv civarinda ve guneyde Nusce de vurmustu Gelisen durum Alman 13 Kolordusu nu kusatilma tehlikesi altinda birakti Sovyet kuzey taarruz kolu Rava Ruska yonunde ilerlerken Alman 13 Kolordusu nun bazi birliklerini ayirip kusatmaya basladi Bu gelisme 13 Kolordu nun genelde kusatilmasini amaclayan bir girisimi isaret etmekteydi Kuzey Sovyet taarruzu kisa surede iki Alman tumeniyle muharebeye girdi ve bu tumenleri hizla geri atti General Nehring 15 Temmuz da 4 Panzer Ordusu nun tehlikede oldugunu fark etti ve elindeki iki ihtiyat tumeni olan 16 ve 17 Panzer Tumenlerine Horokiv ve Druzhkopil ekseninde taarruz etmeleri emrini verdi Burada General Nehring in amaci Sovyet kuzey ilerleme kolunu durdurmakti Tum cabalara karsin bu iki tumen icin ancak 43 panzer harekete hazir edilebildi ve karsi taarruz kisa surede bataga saplandi Kizil Ordu nun buyuk sayisal ustunlugu her iki tumenin de kisa surede geri cekilerek piyade birliklerine katilmasini gerektirdi Maresal Konev General emrinde olusturulan cevik kuvvete Alman hatlarinda acilan gedigin genisletilmesine destek olmasi emrini verdi Cevik grup hava destegi ortusu altinda hizla ilerledi ve izleyen uc gunde Kamionka Strumilowa kentini ele gecirmeyi ve Bug nin bati kiyilarinda bir koprubasi tutmayi basardi Boylece Alman 13 Kolordusu nun ikmal ve geri cekilme hattini da kesmis oldu Brody de kusatmaGuneyde 1 ve 4 Panzer Ordularinin birlesme bolgesine yonelen bir Kizil Ordu taarruzu 14 Temmuz da bir piyade tumen teskili tarafindan puskurtuldu 1 Ukrayna Cephesi taarruzu daha guneye kaydirdi Cok yogun bir topcu ve hava bombardimani ardindan zaten hirpalanmis olan 349 ve 357 Alman Tumenlerinin hatlarina taarruz edildi Bu taarruz altinda 349 Piyade Tumeni dagildi ve geriye kalanlar bozgun halinde geriye cekildi Bununla birlikte diger iki tumenin cabalari sonucunda Sovyet kuvvetlerinin ileri hareketi 3 4 km ile sinirli kaldi Buna karsin Kizil Ordu birlikleri Zolociv ve Sasiv kasabalari yonundeki ilerlemelerine devam ederek Alman 13 Kolordusu ve 48 Panzer Kolordusu temas bolgesinde girme sagladilar Iki Alman kolordusunun topcusu ve ayrica 18 Topcu Tumeni Sovyet girmesiyle olusan dar Koltiv koridorunu bombalamaya basladilar Bir Alman karsi saldirisi ve Ukraynali rejim karsiti ve Alman isgali yanlisi gonullulerden olusan tarafindan yapildi SS Galizien Tumeni ile 1 Panzer Tumeni muharebe ederken 8 Panzer Tumeni ilerleme yonunden sapti ve 13 Kolordu kesimine ulasti Sonucta 48 Panzer Kolordusu ile temasi kesildigi gibi taarruza katilma olanagini da yitirdi Alman taarruzu baslangicta gelisme gosterdiyse de 1 Ukrayna Cephesi kuvvetlerinin ve 2 Hava Ordusu nun cabalariyla durduruldu 8 Panzer Tumeni nin taarruza katilamamis olmasi harekatin basari sansini ortadan kaldirdi 8 Panzer Tumeni Komutani net emirlere aldirmadi ve kestirme bir hat uzerinde birliklerini harekete gecirdi Tumen Lviv Ternopil yolunun Zolociv Zboriv kesimine yoneldi ve burada Sovyet hava kuvvetlerinin akinlarina ugrayarak agir kayiplara katlandi Butun bunlara karsin Sovyet guney taarruzunun ileri hizi yavasladi Maresal Konev 16 Temmuz da guney saldiri kolu icin buyuk bir risk ustlenerek General komutasindaki 3 Muhafiz Tank Ordusu nu muharebeye soktu Buradaki risk ordunun dar Koltiv Koridoru boyunca yogun topcu atesi altinda ve Alman taarruzlarini karsilamak zorunda olmasindadir 3 Muhafiz Tank Ordusu Lviv yonunde dengeyi duzeltti ve kisa sure sonra Kizil Ordu birliklerinin bati yonunde ilerlemesi yeniden basladi Gelisen durumda 13 Alman Kolordusu Komutani kusatilmamak icin geri cekilmenin gerekli oldugunu gordu Tum kolordu birliklerine Prinz Eugen Sellung savunma hattina cekilme emri verildi Ternopil in yaklasik 35 km batisinda kismen Stripa Nehri boyunca uzanan bos bir dizi savunma hattiydi ve 1944 Haziran ayinda insa edilmisti Guclu Kizil Ordu taarruzlari 17 Temmuz gunu boyunca bu savunma hattinin bazi bolumlerine girmeyi basardi SS Galizien Tumeni ve bu bolumleri geri almak icin birlikte girisimde bulundular Sovyet tank birlikleri karsisinda baslarda ilerleme kaydettiyse de sonucta ileri hareket durduruldu Astlarinin tekrarladigi uyarilara karsin Kolordu Komutani General daha geriye cekilme yonunde emir vermedi Boylece 13 Kolordu ve Brody bolgesinde kusatilmis oldu 1 Ukrayna Cephesi nin Lviv operatif ekseninde yenilenen taarruzu 18 Temmuz da Alman hatlarinda bir girme sagladi Gun sonunda Cephe nin farkli yonlerden ilerleyen oncu kuvvetleri Busk yakinlarinda temas sagladilar Sovyet birliklerinin bu taarruzuyla 45 bin mevcuduyla 13 Kolordu Brodi civarinda kusatilmis oldu ve Alman Kuzey Ukrayna Ordular Grubu cephesinde 200 km lik bir gedik olustu Brodi MuharebesiBrodi de kusatma altinda kalan Alman birlikleri icin dis yardim gelmedi Bitkin ve zayif dusmus 48 Panzer Kolordusu ve 24 Panzer Kolordusu birliklerinin karsi birkac umutsuz taarruz girisimlerine karsin 1 Ukrayna Cephesi kuvvetlerinin kusatmasi giderek daraldi General Harpe devam eden Kizil Ordu taarruzlari altindaki kendi birliklerine 13 Kolordu yu kusatma altinda birakarak geri cekilme emri verdi Alman birliklerinin yogun topcu atesi ve hava akinlari altinda giristikleri birkac yarma girisimi Sovyet zirhli unsurlarinca kolaylikla puskurtuldu ve Alman birlikleri agir kayiplara ugradilar Sovyet birliklerinin 22 Temmuz da baslattiklari bir taarruzla kusatilan Alman birlikleri ikiye bolundu ve gece yarisina dogru tum direnme kirilmisti Alman birlikleri kucuk ve daginik gruplar halinde kusatmadan cikmaya calistilar Bu unsurlardan 3 500 u Galizien Tumeni nden olmak uzere bir kismi Alman mevzilerine ulasmayi basardi Harekatin baslamasindan once Tumen mevcudu 11 bin kisiydi General Harpe nin Ordu Grubu geri alindi Bu birliklerden 4 Panzer Ordusu Vistul Nehri kesimine 1 Panzer Ordusu ve 1 Macar Ordusu ise Karpatlar civarina alindi Lviv kenti 26 Temmuz 1944 gunu 1 Ukrayna Cephesi kuvvetlerince nispeten kolay bir sekilde geri alindi Alman kuvvetleri Kuzey Ukrayna dan tumuyle atilmislardi Bu basariyi goren STAVKA 28 Temmuz da yeni emirler yayimladi Maresal Konev Vistul gecisi icin taarruz edecek ve Guney Polonya da Alman isgali altindaki Sandomierz kentini geri alacakti Sandomierz taarruzuMaresal Konev in birlikleri yeni taarruzlarina 29 Temmuz da basladilar Oncu birlikler hizla Vistul e ulasti ve yakinlarinda saglam bir koprubasi elde ettiler Sandomierz yakinlarindaki guclu bir Alman karsi taarruzu ile Sovyet koprubasi genisletme faaliyetleri gecici olarak durduruldu General Harpe bu sayede Agustos ayi baslarinda soluklanma firsati buldu Bu arada biri panzer tumeni olmak uzere bes tumenlik bir takviye kuvveti Guney Ukrayna Ordular Grubu ndan General Harpe emrine aktarildi General Harpe bu yeni kuvvetlerle vakit kaybetmeden Sandomierz bolgesinde harekete gecti Elinin altindaki bes Alman uc Macar tumeninde alti StuG tugayi ve Tiger II tanklariyla donatilmis bulunmaktaydi Taarruz genis capli olarak Sovyet kuvvetlerini Vistul gerisine atmak icin baslatildi Us olarak nehrin dogu kiyilarindaki Mielec ve Tarnobrzeg kasabalarini kullanan Alman taarruzu Sovyet kuvvetlerine agir kayiplar verdirdi Agustos ayinin sonlarinda Maresal Konev in cevik kuvveti olan nun sadece 67 tanki kalmisti Alman kuvvetleri 501 Agir Tank Taburu ve nin 20 tanesi Tiger II olmak uzere 140 panzeriyle sert bir karsi taarruz baslatti Tank sayisinda zayif olmasina karsin 6 Muhafiz Tank Kolordusu koprubasini elde tutmayi basardi ve saldirilari sirasinda on Tiger II yi imha etti Alman taarruzu 16 Agustos ta artik guc kaybetmeye baslamisti Sovyet koprubasindaki kuvvetlerin komutani General Sovyet kontrolundeki bolgeyi 120 km lik bir derinlige ulastirmayi ve Sandomierz i almayi basardi Her iki tarafin da muharebelere devam edecek gucu kalmamisti Karsilikli taarruzlar sondu ve Sovyet genel taarruzu sona ermis oldu Dipnotlar Robert Watt Sh 683 684 Robert Watt Sh 695 700 Robert Watt Sh 695 Wagner Sh 285KaynakcaIngilizce Wikipedia maddesinden yararlanilmistir Lvov Sandomierz Offensive Feeling the Full Force of a Four Point Offensive Re Interpreting The Red Army s 1944 Belorussian and L vov Przemysl Operations Robert Watt The Soviet Air Force in World War II the official hist Ray Wagner