Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Lidya Litvyak (Лидия Владимировна Литвяк / Lidya Vladimirovna Litvyak, 18 Ağustos 1921 – 1 Ağustos 1943), Lily Litvak olarak da bilinen Sovyet, kadın, savaş uçağı pilotu. II. Dünya Savaşı sırasında 12 Alman uçağını düşürdü. Düşman bir uçağı düşürmeyi başaran ilk kadın pilot. As ünvanını kazanan ve bir kadın savaş pilotu tarafından en fazla öldürme rekoruna sahip olan iki kadın savaş pilotundan ilki. Kursk Muharebesi sırasında bir Alman uçağı oluşumuna saldırırken Oryol yakınlarında vurularak öldürüldü.
| Lidya Litvyak | |
|---|---|
 Lydia Litvyak | |
| Lakabı | Stalingrad'ın Beyaz Gülü (Белая лилия Сталинграда) |
| Doğum | 18 Ağustos 1921 Moskova, Rusya SFSC |
| Ölüm | 1 Ağustos 1943 (21 yaşında) Dmitriyevka, Şahtar Rayonu, Donetsk Oblastı, Ukrayna SSC |
| Bağlılığı |  Sovyetler Birliği |
| Branşı |  Sovyet Hava Kuvvetleri |
| Hizmet yılları | 1941-1943 |
| Rütbesi | Teğmen |
| Birimi | 586. Avcı Uçak Alayı 437. Avcı Uçak Alayı 9. Muhafız Avcı Uçak Alayı 296. Avcı Uçak Alayı |
| Çatışma/savaşları | II. Dünya Savaşı |
| Ödülleri |      |
Biyografisi
Moskova'da Rus bir ailede dünyaya geldi. Annesi Anna Vasilievna Litvyak bir tezgâhtar, babası Vladimir Leontievich Litvyak (1892–1937) demir yolu görevlisi, şoför ve tezgâhtardı. Büyük Temizlik sırasında babası "halk düşmanı" olarak tutuklandı ve ortadan kayboldu. Lydia, küçük yaşlarda havacılığa ilgi duymaya başladı. 14 yaşında bir uçuş kulübüne kaydoldu. İlk solo uçuşunu 15 yaşında gerçekleştirdi ve daha sonra Herson askerî uçuş okulundan mezun oldu. Kalinin Airclub'da uçuş öğretmeni oldu ve Alman-Sovyet savaşı patlak verdiğinde çoktan 45 pilot yetiştirmişti.
Alman saldırısının ardından Haziran 1941'de gönüllü olarak orduya katılmak ister ancak gerekli uçuş tecrübesi olmadığı için kabul edilmedi. Uçuş saatini 100'e çıkararak 'nın kurduğu 586. Alaya katıldı. Burada Yakovlev Yak-1 uçakları ile kendini geliştirdi.
1942 yılında Saratov'da ilk kez bir savaş uçağı ile Saratov semalarında uçtu. Eylül'de Katya Budanova'nın da içinde olduğu diğer pilot kadınlarla Stalingrad'daki savaşa dâhil oldu. Lovoçkin La-5 uçağı kullandı. 13 Eylül 1942'de ilk Alman uçağını, bir bombardıman uçağını ve avcı uçağını düşürdü. İleriki aylarda başarılarını devam ettirdi.
23 Şubat 1943'te Kızıl Yıldız Nişanı ile ödüllendirildi. 2 kere çatışma sırasında yere inmek zorunda kaldı. 22 Mart ve 16 Temmuz 1943'te olmak üzere iki kere yaralanır. 1943'ün başlarında teğmen olur. 21 Mayıs 1943 tarihinde 23 yaşındaki sevgilisi eğitim uçuşunda keskin dönüş yaparken irtifa kaybederek yere çarptı ve hayatını kaybetti.
1 Ağustos 1943'te girdiği bir çatışmadan yenik ayrıldı. Öldüğünde henüz 21 yaşındaydı. Önce tutsak düştüğünden şüphelenildi. 1979'da uçağının Dmitriyevka yakınlarında düştüğü ve burada öldüğü anlaşıldı.
1990 yılında Mihail Gorbaçov tarafından devlet cenaze töreni düzenlendi ve Sovyetler Birliği Kahramanı ünvanı verildi.
Düşürdüğü uçakların sayısı hakkında değişik iddialar bulunmaktadır. Tek 11, Takım olarak 3 bazı kaynaklar ise Tek 8, takım olarak 3 uçak düşürdüğünü söyler. Ayrıca 31 Mayıs 1943 yılında bir de gözcü balonu düşürmüştür. Bir kere Kızıl Bayrak Nişanı, bir kere Kızıl Yıldız Nişanı ve 2 kere Vatanseverlik Savaşı Nişanı ile ödüllendirilmiştir.
Ayrıca Stalingrad'ın beyaz gülü olarak da bilinir. Kendisi ile ilgili bir tiyatro oyunu Belgrad Stüdyo Tiyatrosu'nda gösterilmiştir.
Kariyer listesi
| Dönem | Birim | Zafer |
|---|---|---|
| 1942 | 586. Avcı Uçak Alayı (Kadın Avcı Uçak Alayı) | 3 |
| Ağustos 1942 | 586. Avcı Uçak Alayı | |
| Eylül 1942 | 437. Avcı Uçak Alayı 201. Avcı Uçak Tümeni | |
| Eylül 1942 | 287. Avcı Uçak Tümeni | |
| 1942 | 9. Muhafız Avcı Uçak Alayı | 3 |
| 1942 - Ağustos 1943 | 296. Avcı Uçak Alayı (73. Muhafız Avcı Uçak Alayı) | 5 |
| 1 Ağustos 1943 | 73. Muhafız Avcı Uçak Alayı | (ölü) |
- Toplam uçuş: 168
- Toplam zafer: 11 (takım olarak + 3)
Çatışmalara göre zaferler
| Tarih | Düşürdüğü uçak | Yer | Kullandığı uçak |
|---|---|---|---|
| 13 Eylül 1942 | Ju 88 | — | Yak-1 |
| 11 Şubat 1943 | Ju 87 | — | |
| 11 Şubat 1943 | Fw 190 (takım olarak) | — | |
| 22 Mart 1943 | Ju 88 | Rostov-na-Donu | |
| 22 Mart 1943 | Bf 109 | — | |
| 5 Mayıs 1943 | Bf 109 | — | |
| 7 Mayıs 1943 | Bf 109 | — | |
| 31 Mayıs 1943 | Balon | — | |
| 16 Temmuz 1943 | Ju 88 | — | |
| 16 Temmuz 1943 | Bf 109 (takım olarak) | — | |
| 19 Temmuz 1943 | Bf 109 | — | |
| 21 Temmuz 1943 | Bf 109 | — | |
| 1 Ağustos 1943 | Bf 109 (takım olarak) | — | |
| 1 Ağustos 1943 | Bf 109 | — |
Dış bağlantılar
- Fotoğraflar6 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Hakkında 1 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- The Guardian da hakkında 15 Kasım 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Lidya Litvyak Lidiya Vladimirovna Litvyak Lidya Vladimirovna Litvyak 18 Agustos 1921 1 Agustos 1943 Lily Litvak olarak da bilinen Sovyet kadin savas ucagi pilotu II Dunya Savasi sirasinda 12 Alman ucagini dusurdu Dusman bir ucagi dusurmeyi basaran ilk kadin pilot As unvanini kazanan ve bir kadin savas pilotu tarafindan en fazla oldurme rekoruna sahip olan iki kadin savas pilotundan ilki Kursk Muharebesi sirasinda bir Alman ucagi olusumuna saldirirken Oryol yakinlarinda vurularak olduruldu Lidya LitvyakLydia LitvyakLakabiStalingrad in Beyaz Gulu Belaya liliya Stalingrada Dogum18 Agustos 1921 1921 08 18 Moskova Rusya SFSCOlum1 Agustos 1943 21 yasinda Dmitriyevka Sahtar Rayonu Donetsk Oblasti Ukrayna SSCBagliligi Sovyetler BirligiBransi Sovyet Hava KuvvetleriHizmet yillari1941 1943RutbesiTegmenBirimi586 Avci Ucak Alayi 437 Avci Ucak Alayi 9 Muhafiz Avci Ucak Alayi 296 Avci Ucak AlayiCatisma savaslariII Dunya SavasiOdulleriBiyografisiMoskova da Rus bir ailede dunyaya geldi Annesi Anna Vasilievna Litvyak bir tezgahtar babasi Vladimir Leontievich Litvyak 1892 1937 demir yolu gorevlisi sofor ve tezgahtardi Buyuk Temizlik sirasinda babasi halk dusmani olarak tutuklandi ve ortadan kayboldu Lydia kucuk yaslarda havaciliga ilgi duymaya basladi 14 yasinda bir ucus kulubune kaydoldu Ilk solo ucusunu 15 yasinda gerceklestirdi ve daha sonra Herson askeri ucus okulundan mezun oldu Kalinin Airclub da ucus ogretmeni oldu ve Alman Sovyet savasi patlak verdiginde coktan 45 pilot yetistirmisti Alman saldirisinin ardindan Haziran 1941 de gonullu olarak orduya katilmak ister ancak gerekli ucus tecrubesi olmadigi icin kabul edilmedi Ucus saatini 100 e cikararak nin kurdugu 586 Alaya katildi Burada Yakovlev Yak 1 ucaklari ile kendini gelistirdi 1942 yilinda Saratov da ilk kez bir savas ucagi ile Saratov semalarinda uctu Eylul de Katya Budanova nin da icinde oldugu diger pilot kadinlarla Stalingrad daki savasa dahil oldu Lovockin La 5 ucagi kullandi 13 Eylul 1942 de ilk Alman ucagini bir bombardiman ucagini ve avci ucagini dusurdu Ileriki aylarda basarilarini devam ettirdi 23 Subat 1943 te Kizil Yildiz Nisani ile odullendirildi 2 kere catisma sirasinda yere inmek zorunda kaldi 22 Mart ve 16 Temmuz 1943 te olmak uzere iki kere yaralanir 1943 un baslarinda tegmen olur 21 Mayis 1943 tarihinde 23 yasindaki sevgilisi egitim ucusunda keskin donus yaparken irtifa kaybederek yere carpti ve hayatini kaybetti 1 Agustos 1943 te girdigi bir catismadan yenik ayrildi Oldugunde henuz 21 yasindaydi Once tutsak dustugunden suphelenildi 1979 da ucaginin Dmitriyevka yakinlarinda dustugu ve burada oldugu anlasildi 1990 yilinda Mihail Gorbacov tarafindan devlet cenaze toreni duzenlendi ve Sovyetler Birligi Kahramani unvani verildi Dusurdugu ucaklarin sayisi hakkinda degisik iddialar bulunmaktadir Tek 11 Takim olarak 3 bazi kaynaklar ise Tek 8 takim olarak 3 ucak dusurdugunu soyler Ayrica 31 Mayis 1943 yilinda bir de gozcu balonu dusurmustur Bir kere Kizil Bayrak Nisani bir kere Kizil Yildiz Nisani ve 2 kere Vatanseverlik Savasi Nisani ile odullendirilmistir Ayrica Stalingrad in beyaz gulu olarak da bilinir Kendisi ile ilgili bir tiyatro oyunu Belgrad Studyo Tiyatrosu nda gosterilmistir Kariyer listesiDonem Birim Zafer1942 586 Avci Ucak Alayi Kadin Avci Ucak Alayi 3Agustos 1942 586 Avci Ucak AlayiEylul 1942 437 Avci Ucak Alayi 201 Avci Ucak TumeniEylul 1942 287 Avci Ucak Tumeni1942 9 Muhafiz Avci Ucak Alayi 31942 Agustos 1943 296 Avci Ucak Alayi 73 Muhafiz Avci Ucak Alayi 51 Agustos 1943 73 Muhafiz Avci Ucak Alayi olu Toplam ucus 168 Toplam zafer 11 takim olarak 3 Catismalara gore zaferlerTarih Dusurdugu ucak Yer Kullandigi ucak13 Eylul 1942 Ju 88 Yak 111 Subat 1943 Ju 87 11 Subat 1943 Fw 190 takim olarak 22 Mart 1943 Ju 88 Rostov na Donu22 Mart 1943 Bf 109 5 Mayis 1943 Bf 109 7 Mayis 1943 Bf 109 31 Mayis 1943 Balon 16 Temmuz 1943 Ju 88 16 Temmuz 1943 Bf 109 takim olarak 19 Temmuz 1943 Bf 109 21 Temmuz 1943 Bf 109 1 Agustos 1943 Bf 109 takim olarak 1 Agustos 1943 Bf 109 Dis baglantilarFotograflar6 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde Hakkinda 1 Mart 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde The Guardian da hakkinda 15 Kasim 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Kaynakca