Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Müthiş Bir Tren, Sait Faik Abasıyanık'ın aynı adlı hikâyesinden Metin Erksan tarafından filme uyarlanan 1975 yapımı Türk televizyon filmi. Erksan’ın Türkiye Radyo Televizyon Kurumu için hazırladığı Türk Edebiyatı uyarlamaları seri filmlerinden ilkidir. Serinin diğer filmleri Sazlık, Hanende Melek, Geçmiş Zaman Elbiseleri ve Bir İntihar'dır.
| Yönetmen | Metin Erksan |
|---|---|
| Yapımcı | |
| Senarist | Metin Erksan |
| Oyuncular | Ahmet Arkan Zerrin Arbaş Bahri Ateş Sabahat Işık |
| Müzik | İlhan Usmanbaş Johann Sebastian Bach |
| Görüntü yönetmeni | Çetin Tunca |
| Dağıtıcı | TRT |
| Yapım yılı | 1975, Türkiye |
| Süre | 46 dakika |
| Dil | Türkçe |
Sinopsis
Bir kahvehanede nargile içen iki erkekten birisi diğerine bir hikâye anlatmaya başlar. Adam (Ahmet Arkan) anlattığının gerçekten başına gelip gelmediğinden emin değildir, rüya da olabileceğini düşünmektedir. Ama olan biten ona başından geçmiş kadar gerçek görünmektedir. O esnada, dışarıda sağanak yağmur vardır.
Hikâyeye göre adam bir tren istasyonuna gelir. Treni beklerken, istasyondaki diğer yolcularda bir tuhaflık fark eder. Herkes cansız mankenler gibi kaskatı dikilmektedir, kimse kıpırdamaz. Birazdan gelen trendeki yolcular da aynı şekilde hareketsiz oturmaktadır. Hareket eden tek kişi adamın kendisidir.
Uzunca bir süre sonra trendeki bir kadın (Zerrin Arbaş) hareket eder. Yerinden kalkar ve birine bakıyormuş gibi gelip vagonun kapısını açar. Adam kadını tanır. 10 yıl önceki karısıdır. Biraz sonra vagonda bir erkek çocuğu belirir, gelip kadının yanında durur. Adam çocuğu da tanır. Çocuk 3 yıl önce kızıl hastalığından ölen, kendi oğludur. Adam çocuğa sarılmak için hamle yapar. Ancak kadın ve çocuk içeriye kaçarlar.
Adam bütün treni dolaşır ama ikisini de bulamaz. Kompartımanlardan birinde 3 kişi görür. Bir tanesi Çanakkale'de yanında vurulup ölen asker arkadaşıdır. Arkadaşı elma soyar, yanındaki kadına () da elmanın yarısını uzatır. Kadın hareket ederek elmayı alır. Adam o anda kadının kim olduğunu da anlar. Arkadaşının vefat eden nişanlısıdır. Sonunda üçüncü kişiyi de tanır: Mektepteki musiki hocası.
Bir başka kompartımanda adam babasıyla karşılaşır. Diğer kompartmanlara da bakar ve hep tanıdığı ölüleri görür. Sonunda karısını ve çocuğunu bulur. Kadın perdeyi kapatır, adam kompartımana giremez.Kapıyı açtırmak için memuru arar ama bulamaz. Perona iner. Bu esnada tren düdük çalmadan hareket eder. Adam treni yakalamak ister ama bir türlü yerinden kıpırdayamaz. Lüks tren ölülerle birlikte uzaklaşır.
Adam hikâyesini bitirince yanındaki yaşlı adam (Bahri Ateş) ona dönüp şu soruyu sorar: "Tren gittikten sonra yağmur yağdı mı?"
Yorumlar
Sinema eleştirmenleri, filmde Alain Resnais'ye açık gönderme olduğu fikrinde birleşir. Yönetmen Erden Kıral, Karantina Günlüğü adıyla yayımladığı metinlerde Erksan'ın filmlerine eğilirken, Müthiş Bir Tren ile ilgili olarak şu yorumu yapar: "Sait Faik uyarlaması Müthiş Bir Tren’de (1975) ise kıpırtısız insan görüntülerinin Alain Resnais’nin Geçen Yıl Marienbad'da (L’année Dernière à Marienbad, 1961) filminin bahçe sahnesindeki kıpırtısız insanları çağrıştırması, olsa olsa Resnais’ye bir göndermedir (Geçen Yıl Marienbad’da filmindeki bahçe sahnesinde ağaçların gölgesi yoktur, yalnızca insan gölgelerini görürüz)."
Tartışmalar
Müthiş Bir Tren'in de dahil olduğu film serisi yayınlandıktan sonra çeşitli tartışmalara neden olmuştur. Erksan'ın deneysel anlatımının "anlaşılmaz, sıkıcı ve uzun olduğu söylenir. Halkın ödediği vergilerle finanse edilen TRT’nin halkın anlayamayacağı filmler yaptıramayacağı, yayımlayamayacağı öne sürülür. Erksan’ın hikâyeleri doğru bir şekilde yansıtmadığı, bu sebeple eserlere saygısızlık yaptığı iddia edilir."
Tartışmalar o kadar ileri gider ki, Aziz Nesin'in başkanı olduğu Yazarlar Derneği tarafından, Metin Erksan’ın “yaratıcı faaliyetlerinin kısıtlanmasının gerektiği” üzerine bir yazı yayınlanır.
İddialardan bir Sait Faik'in hikâyesinin özgün olmadığı, Ferenc Herczeg'in bir hikâyesinden uyarlama olduğudur. Müthiş Bir Tren'in de içinde bulunduğu Az Şekerli kitabı, yazarın ölümünden 7 ay sonra, onun kontrolü dışında yayınlanmıştır. Sait Faik 1948'de, Hürriyet gazetesindeki ilk yayınlanışında, bu hikâyenin altına ”'yazan’ değil de ‘yayınlayan’ diye imza atmış"tır. Bununla birlikte kitabın ilk baskılarında bu detay gözden kaçırılmıştır. Bu durum, ancak filmin yayınlanmasından 9 yıl sonra, 1984 baskısında düzeltilmiştir. Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları, bütün bu tartışmaları da dikkate alarak 2017 baskısında, Az Şekerli'deki hikâyeleri, "Son Hikâyeleri" ve "Eski Hikâyelerinden" şeklinde iki bölüme ayırmıştır. Müthiş Bir Tren de kitabın ikinci bölümünde yer almıştır.
Dönemin muhafazakâr gazetelerinden Tercüman'da ise filmin komünizm propagandası yaptığı iddia edilmiştir. Gazete de çıkan yazıda şu görüşler dile getirilmiştir: "Bir devri simgeleyen tren sessizce gidecek ve istasyona halkın beklediği tren gelecektir. İşlenen temaya göre bu tren komünizmdir. Hiç konuşmayan ve Lenin’e gerçekten ustaca benzetilen sakallı kişi, macerasını anlatan adama soruyor: "Tren gittikten sonra yağmur yağdı mı?" Komünist sözcüğünde ‘yağmur’ kelimesi ‘komünizm ihtilali’ şeklinde kullanılır. Ha! Bir noktayı unuttuk. Filmin çekilmesi için günlerce bir istasyon aranmış. Nihayet Kızıltoprak Tren İstasyonu uygun görülmüş. Böylece Kızıltoprak istasyonunu kızıllar, Kızıl Toprak şekline dönüştürmeyi başarmışlardır. Bunda şaşılacak bir şey yok, beş yaşındaki çocuğu da kızıl hastalığından ölmemiş miydi?" Oysa Metin Erksan, filmi Göztepe Tren İstasyonu'nda çekmek istemiş ancak o tarihte istasyon bakımda olduğu için, filmin yapımcısı , TCDD'den Kızıltoprak Tren İstasyonu'nu alabilmiştir.
Kaynakça
- ^ "Müthiş Bir Tren". YouTube. 10 Haziran 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Metin ERKSAN – Müthiş Bir Tren (1973)". Sinematik Yeşilçam. 29 Mart 2013. 10 Ocak 2014 tarihinde kaynağından .
- ^ "Erden Kıral'ın Karantina Günlüğü #3: Surete Âşık Olmak". Altyazı. 30 Mayıs 2020. 7 Haziran 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ "Metin Erksan'ın Deneysel TRT Filmleri". Filmloverss. 25 Temmuz 2016. 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından .
- ^ a b "Müthiş Bir Tren (1975): Bilinçaltının Dehlizlerinde". Bir Dünya Film. 12 Ağustos 2018. 8 Haziran 2020 tarihinde kaynağından .
- ^ a b c "Müthiş Bir Tren". Açık Gazete. 6 Temmuz 2005. 6 Haziran 2020 tarihinde kaynağından .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muthis Bir Tren Sait Faik Abasiyanik in ayni adli hikayesinden Metin Erksan tarafindan filme uyarlanan 1975 yapimi Turk televizyon filmi Erksan in Turkiye Radyo Televizyon Kurumu icin hazirladigi Turk Edebiyati uyarlamalari seri filmlerinden ilkidir Serinin diger filmleri Sazlik Hanende Melek Gecmis Zaman Elbiseleri ve Bir Intihar dir Muthis Bir TrenYonetmenMetin ErksanYapimciSenaristMetin ErksanOyuncularAhmet Arkan Zerrin Arbas Bahri Ates Sabahat IsikMuzikIlhan Usmanbas Johann Sebastian BachGoruntu yonetmeniCetin TuncaDagiticiTRTYapim yili1975 TurkiyeSure46 dakikaDilTurkceSinopsisBir kahvehanede nargile icen iki erkekten birisi digerine bir hikaye anlatmaya baslar Adam Ahmet Arkan anlattiginin gercekten basina gelip gelmediginden emin degildir ruya da olabilecegini dusunmektedir Ama olan biten ona basindan gecmis kadar gercek gorunmektedir O esnada disarida saganak yagmur vardir Hikayeye gore adam bir tren istasyonuna gelir Treni beklerken istasyondaki diger yolcularda bir tuhaflik fark eder Herkes cansiz mankenler gibi kaskati dikilmektedir kimse kipirdamaz Birazdan gelen trendeki yolcular da ayni sekilde hareketsiz oturmaktadir Hareket eden tek kisi adamin kendisidir Uzunca bir sure sonra trendeki bir kadin Zerrin Arbas hareket eder Yerinden kalkar ve birine bakiyormus gibi gelip vagonun kapisini acar Adam kadini tanir 10 yil onceki karisidir Biraz sonra vagonda bir erkek cocugu belirir gelip kadinin yaninda durur Adam cocugu da tanir Cocuk 3 yil once kizil hastaligindan olen kendi ogludur Adam cocuga sarilmak icin hamle yapar Ancak kadin ve cocuk iceriye kacarlar Adam butun treni dolasir ama ikisini de bulamaz Kompartimanlardan birinde 3 kisi gorur Bir tanesi Canakkale de yaninda vurulup olen asker arkadasidir Arkadasi elma soyar yanindaki kadina da elmanin yarisini uzatir Kadin hareket ederek elmayi alir Adam o anda kadinin kim oldugunu da anlar Arkadasinin vefat eden nisanlisidir Sonunda ucuncu kisiyi de tanir Mektepteki musiki hocasi Bir baska kompartimanda adam babasiyla karsilasir Diger kompartmanlara da bakar ve hep tanidigi oluleri gorur Sonunda karisini ve cocugunu bulur Kadin perdeyi kapatir adam kompartimana giremez Kapiyi actirmak icin memuru arar ama bulamaz Perona iner Bu esnada tren duduk calmadan hareket eder Adam treni yakalamak ister ama bir turlu yerinden kipirdayamaz Luks tren olulerle birlikte uzaklasir Adam hikayesini bitirince yanindaki yasli adam Bahri Ates ona donup su soruyu sorar Tren gittikten sonra yagmur yagdi mi YorumlarSinema elestirmenleri filmde Alain Resnais ye acik gonderme oldugu fikrinde birlesir Yonetmen Erden Kiral Karantina Gunlugu adiyla yayimladigi metinlerde Erksan in filmlerine egilirken Muthis Bir Tren ile ilgili olarak su yorumu yapar Sait Faik uyarlamasi Muthis Bir Tren de 1975 ise kipirtisiz insan goruntulerinin Alain Resnais nin Gecen Yil Marienbad da L annee Derniere a Marienbad 1961 filminin bahce sahnesindeki kipirtisiz insanlari cagristirmasi olsa olsa Resnais ye bir gondermedir Gecen Yil Marienbad da filmindeki bahce sahnesinde agaclarin golgesi yoktur yalnizca insan golgelerini goruruz TartismalarMuthis Bir Tren in de dahil oldugu film serisi yayinlandiktan sonra cesitli tartismalara neden olmustur Erksan in deneysel anlatiminin anlasilmaz sikici ve uzun oldugu soylenir Halkin odedigi vergilerle finanse edilen TRT nin halkin anlayamayacagi filmler yaptiramayacagi yayimlayamayacagi one surulur Erksan in hikayeleri dogru bir sekilde yansitmadigi bu sebeple eserlere saygisizlik yaptigi iddia edilir Tartismalar o kadar ileri gider ki Aziz Nesin in baskani oldugu Yazarlar Dernegi tarafindan Metin Erksan in yaratici faaliyetlerinin kisitlanmasinin gerektigi uzerine bir yazi yayinlanir Iddialardan bir Sait Faik in hikayesinin ozgun olmadigi Ferenc Herczeg in bir hikayesinden uyarlama oldugudur Muthis Bir Tren in de icinde bulundugu Az Sekerli kitabi yazarin olumunden 7 ay sonra onun kontrolu disinda yayinlanmistir Sait Faik 1948 de Hurriyet gazetesindeki ilk yayinlanisinda bu hikayenin altina yazan degil de yayinlayan diye imza atmis tir Bununla birlikte kitabin ilk baskilarinda bu detay gozden kacirilmistir Bu durum ancak filmin yayinlanmasindan 9 yil sonra 1984 baskisinda duzeltilmistir Turkiye Is Bankasi Kultur Yayinlari butun bu tartismalari da dikkate alarak 2017 baskisinda Az Sekerli deki hikayeleri Son Hikayeleri ve Eski Hikayelerinden seklinde iki bolume ayirmistir Muthis Bir Tren de kitabin ikinci bolumunde yer almistir Donemin muhafazakar gazetelerinden Tercuman da ise filmin komunizm propagandasi yaptigi iddia edilmistir Gazete de cikan yazida su gorusler dile getirilmistir Bir devri simgeleyen tren sessizce gidecek ve istasyona halkin bekledigi tren gelecektir Islenen temaya gore bu tren komunizmdir Hic konusmayan ve Lenin e gercekten ustaca benzetilen sakalli kisi macerasini anlatan adama soruyor Tren gittikten sonra yagmur yagdi mi Komunist sozcugunde yagmur kelimesi komunizm ihtilali seklinde kullanilir Ha Bir noktayi unuttuk Filmin cekilmesi icin gunlerce bir istasyon aranmis Nihayet Kiziltoprak Tren Istasyonu uygun gorulmus Boylece Kiziltoprak istasyonunu kizillar Kizil Toprak sekline donusturmeyi basarmislardir Bunda sasilacak bir sey yok bes yasindaki cocugu da kizil hastaligindan olmemis miydi Oysa Metin Erksan filmi Goztepe Tren Istasyonu nda cekmek istemis ancak o tarihte istasyon bakimda oldugu icin filmin yapimcisi TCDD den Kiziltoprak Tren Istasyonu nu alabilmistir Kaynakca Muthis Bir Tren YouTube 10 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Metin ERKSAN Muthis Bir Tren 1973 Sinematik Yesilcam 29 Mart 2013 10 Ocak 2014 tarihinde kaynagindan Erden Kiral in Karantina Gunlugu 3 Surete Asik Olmak Altyazi 30 Mayis 2020 7 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan Metin Erksan in Deneysel TRT Filmleri Filmloverss 25 Temmuz 2016 28 Temmuz 2016 tarihinde kaynagindan a b Muthis Bir Tren 1975 Bilincaltinin Dehlizlerinde Bir Dunya Film 12 Agustos 2018 8 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan a b c Muthis Bir Tren Acik Gazete 6 Temmuz 2005 6 Haziran 2020 tarihinde kaynagindan