Müzik mitolojisi, müzikle ilgili mitleri araştırır. Bunlar genellikle müziğin ortaya çıkışı, müzik aletlerinin oluşumu ve müzisyenlere gelen ilham konularında yoğunlaşır.
Kapsamı
Müziğin ortaya çıkışı genel olarak ilham veren ruhsal varlıklara bağlanmıştır. Çalgıların ortaya çıkışı ise kozmogonik (kainatın oluşumu) kökenli anlatılara kadar uzanan kimi efsane ve öykülerde yer almıştır. Müzisyenlere gelen ilham ise hir biri kendine özgü olarak gelişen olaylar çerçevesinde anlatılır.
Farklı kültürlerde müzik ve mitoloji ilişkisi
Müziğe dair efsanelerin daha çok Yunan mitolojisi içerisinde ön plana çıkmış olduğu sanılsa da farklı kültürler içerisinde de müzik aletlerinin veya müziğin icat edilmesi etrafında oluşan mitler oldukça fazladır. Bunlar eski Türk kültüründe ve Anadolu efsaneleri arasında da varlıklarını gösterirler.
İran'da 15. yüzyıla ait bir müzik mitine göre, Safiyyüddin Abdülmümin'in müziğin kıymetli ve değerli bir bilim olduğunu göstermek için susuz deveyi müziğiyle yönlendirmesi örneği anlatılır.
Türk halk kültüründe
Hayvanlarla iletişim kurabilme bazen çalgının kendi gücünden kaynaklanır, bazen çalan kişinin yeteneğinden dolayıdır."Aşık Çoban ve Karakoyun" hikâyesinde bu konunun işlendiği görülür.
Telli çalgıların bulunuşu
Anadolu'da derlenmiş olan bir efsaneye göre Akbaba kuşu yakaladığı tavşanı ağaçta yerken bağırsağı yanlışlıkla bir dala takılarak gerilir ve orada kurur. Çıkan sesleri "Ilgıs" adındaki bir ruh duyarak çalmaya başlar. Bunu duyan avcılar sese gelirler ve bağırsaktan oluşan bu teli bir çubuğa gererek çalgı haline dönüştürürler. "Ilgıs" ise avcılara çubuğun altına bir kütük ekleyerek içini oymalarını söyler (veya ilham verir). İlk telli saz böylece oluşur.
Dipnotlar
- ^ Türk Kültüründe Çalgıların Ortaya Çıkışı ile İlgili Efsaneler, Hande DEVRİM KÜÇÜKEBE, Ege Üniversitesi Devlet Türk Musikisi Konservatuvarı Dergisi, Yıl: 2016, Sayı: 9, Sayfa: 51-62
- ^ Karakoyun Efsanesi 11 Şubat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ., İsmet Alpaslan (Ağrı yöresi), Milli Folklor Dergisi, Sayı: 15, Sayfa:31-32
- ^ Sivas İlbeyli Yöresinden Derlenen Efsaneler”, Kadir Pürlü, Revak 98, (Sivas Vakıflar Bölge Müdürlüğü yay.) Sivas-Aralık 1998, Sayfa:57
- ^ Sivas Efsaneleri, Kutlu Özen, 2001, Dilek Matbaası (Sayfa:349-350, "Ilgıs ve Saz Efsanesi" başlığı)
Ayrıca bakınız
Dış bağlantılar
- Karakoyun Efsanesi
Müzik ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muzik mitolojisi muzikle ilgili mitleri arastirir Bunlar genellikle muzigin ortaya cikisi muzik aletlerinin olusumu ve muzisyenlere gelen ilham konularinda yogunlasir KapsamiMuzigin ortaya cikisi genel olarak ilham veren ruhsal varliklara baglanmistir Calgilarin ortaya cikisi ise kozmogonik kainatin olusumu kokenli anlatilara kadar uzanan kimi efsane ve oykulerde yer almistir Muzisyenlere gelen ilham ise hir biri kendine ozgu olarak gelisen olaylar cercevesinde anlatilir Farkli kulturlerde muzik ve mitoloji iliskisiMuzige dair efsanelerin daha cok Yunan mitolojisi icerisinde on plana cikmis oldugu sanilsa da farkli kulturler icerisinde de muzik aletlerinin veya muzigin icat edilmesi etrafinda olusan mitler oldukca fazladir Bunlar eski Turk kulturunde ve Anadolu efsaneleri arasinda da varliklarini gosterirler Iran da 15 yuzyila ait bir muzik mitine gore Safiyyuddin Abdulmumin in muzigin kiymetli ve degerli bir bilim oldugunu gostermek icin susuz deveyi muzigiyle yonlendirmesi ornegi anlatilir Turk halk kulturundeHayvanlarla iletisim kurabilme bazen calginin kendi gucunden kaynaklanir bazen calan kisinin yeteneginden dolayidir Asik Coban ve Karakoyun hikayesinde bu konunun islendigi gorulur Telli calgilarin bulunusu Anadolu da derlenmis olan bir efsaneye gore Akbaba kusu yakaladigi tavsani agacta yerken bagirsagi yanlislikla bir dala takilarak gerilir ve orada kurur Cikan sesleri Ilgis adindaki bir ruh duyarak calmaya baslar Bunu duyan avcilar sese gelirler ve bagirsaktan olusan bu teli bir cubuga gererek calgi haline donustururler Ilgis ise avcilara cubugun altina bir kutuk ekleyerek icini oymalarini soyler veya ilham verir Ilk telli saz boylece olusur Dipnotlar Turk Kulturunde Calgilarin Ortaya Cikisi ile Ilgili Efsaneler Hande DEVRIM KUCUKEBE Ege Universitesi Devlet Turk Musikisi Konservatuvari Dergisi Yil 2016 Sayi 9 Sayfa 51 62 Karakoyun Efsanesi 11 Subat 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde Ismet Alpaslan Agri yoresi Milli Folklor Dergisi Sayi 15 Sayfa 31 32 Sivas Ilbeyli Yoresinden Derlenen Efsaneler Kadir Purlu Revak 98 Sivas Vakiflar Bolge Mudurlugu yay Sivas Aralik 1998 Sayfa 57 Sivas Efsaneleri Kutlu Ozen 2001 Dilek Matbaasi Sayfa 349 350 Ilgis ve Saz Efsanesi basligi Ayrica bakinizAydin Ata Korkut AtaDis baglantilarKarakoyun EfsanesiMuzik ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz