M. Sunullah Arısoy (25 Mart 1925, Şile, İstanbul - 19 Aralık 1989, Söke, Aydın), Türk şair ve yazar.
Sunullah Arısoy | |
---|---|
Doğum | 25 Mart 1925 Şile, İstanbul |
Ölüm | 19 Aralık 1989 (64 yaşında) Kuşadası, İzmir |
Meslek | Şair, yazar. |
Milliyet | Türk |
1948'de ilk şiir kitabını, 1958'de ilk ve tek romanını, 1962'de ilk ve tek hikâye kitabını yayımladı. Daha çok şiirleri ile tanındı. Türkçenin arılaşması için çalışan Arısoy'un kitapları dışında çeşitli dergilerde hikâyeleri, şiirleri ve düşünce yazıları yayımladı; şiir ve mizah antolojileri de hazırladı.
Yaşamı
1925 yılında Şile'de doğdu. Babasının subay olması nedeniyle çocukluk yılları Anadolu’da geçti. Diyarbakır Süleyman Nazif İlkokulu’ndan 1935 yılında mezun oldu. İstanbul Üsküdar I. Ortaokulu’ndan sonra Haydarpaşa Lisesine girdi, fakat eğitimini yarıda bırakıp çeşitli işlerde çalıştı. Lise eğitimini sonradan tamamladı.
1948-1949 ders yılında Tavşanlı'nın Kızılçukur köyünde öğretmenlik yaptı. Ardında Garp Linyitleri Tunçbilek İşletmesi Yeni Cezaevinde baş kontrolör ve cezaevi öğretmeni olarak görev yaptı. Cezaevi lağvedildikten sonra Ankara'ya gitti; Sümerbank Satın Alma Müdürlüğü'nde Ticaret Şefi olarak çalıştı.
İş yaşamının yanı sıra hayatı boyunca kültür ve sanat derneklerinde çeşitli görevler aldı. 1953'te bir grup arkadaşıyla Cahit Sıtkı Tarancı’nın başkanlığında 'ni kurdu; derneğin genel sekreterliğini üstledi. Ayrıca 15 yıl Ankara Sanatseverler Derneği'nin sanat kolu başkanlığını yürüttü.
Halkevleri'nde amatör olarak tiyatroculukla ilgilenen Arsoy, 1961’de Meydan Sahnesi'nde profesyonel oyunculuk yaptı. 1961-1963 yılları arasında Türk Dil Kurumu'nda tanıtma kolu başkanlığı, Türk Dili dergisinde yazı kurulu üyeliği yaptı. Türkçe'nin arılaşması adına çalışmalar yaptı; "Arı Dile Doğru" başlıklı radyo konuşmaları bu çalışmalarındandır.
1968 yılında Sümerbank Genel Müdürlüğü'nden emekliye ayrıldıktan sonra 1982'ye kadar Türk Tarih Kurumu Basımevi'nde Müdür Yardımcılığı yaptı. 1969-1979 yılları arasında TRT Ankara Televizyonunda programlar yaptı, belgesel filmler seslendirdi.
1982'de Türk Tarih Kurumu'ndaki görevinden alınınca Kuşadası'na yerleşti. 19 Aralık 1989’da Kuşadası’nda öldü.
M. Sunullah Arısoy Şiir Ödülü
Ölümünden sonra yazara ait beş bin kitap eşi Ülkü Arısoy tarafından Kuşadası Eğitim ve Geliştirme Vakfı (KEGEV)’na bağışlandı. Vakıf, yazarın hatırasını yaşatmak üzere 1997'den beri her yıl "M. Sunullah Arısoy Şiir Ödülü" vermektedir.
Yazın yaşamı
Sunulah Arısoy'un yazın yaşamı 1941 de başladı. İlk şiiri 1941 yılında Yücel Dergisi’nde yayımlanan Vasiyet adlı şiiridir. Aynı yıl, "18 Yılda Türk Edebiyatı" başlıklı ilk yazısı Yeni Türk dergisinde yayımlandı. Şiirlerini Dost, Türk Dili, Varlık, Pazar Postası ve Akis gibi dergilerde yayımlamayı sürdürdü.
Arısoy’un ilk şiirlerinde Garip şiirinin etkisi görülmekteydi. Cemal Süreya, Edip Cansever, Turgut Uyar gibi şairlerle çokça vakit geçiren şair, İkinci Yeni şiirinin etkisiyle şiirler yazdı. 1956'da yayımlanan Yaban Mavisi, İkinci Yeni şiirine yaklaştığı ilk eseridir. 1960 sonrasında toplumsal gerçekçi çizgide karamsar içerikli, kısa şiirler yazmaya yöneldi.Divan edebiyatı’na özgü gazel tarzı şiirler denedi, Türk halk şiirinin özelliklerinden ve temalarından yararlandı.
Arısoy Ulus gazetesinde yazarlık yaptı. Haftalık Aktüalite Dergisi'nin başyazarlığını yürüttü. Şiirin dışında öykü, roman, antoloji ve siyaset türlerinde eserler verdi.
Arısoy'un kaleme aldığı Karapürçek adlı roman ilk olarak Ulus gazetesinde 1958'de tefrika edildi; ilk baskısı Varlık Yayınları tarafından Mayıs 1958’de, ikinci baskısı da Eylül 1972’de yapıldı. Kendi öğretmenlik deneyiminden esinlenerek yazdığı bu romanda, kendi isteğiyle bir köyde görev yapan ve cehaleti yenmeye çalışan idealist bir öğretmenin öyküsünü anlattı.
Çeşitli dergilerde altı küçük hikayesi yayımlandı. Balıkesir Postası’nda çıkan "Deli", yazarın ilk hikâyesi idi. Kitaplaşmış bir de uzun hikayesi vardır. "Tedirginin Biri" adlı bu uzun hikâye, 1962 yılında Sun Yayınları tarafından yayınlandı. Bu hikâyede yazar, topluma yabancılaşmış, toplum tarafından dışlanmış bir kişiyi ele aldı.
Eserleri
- Garipler Treni, 1948
- Muhteşem Kavga, 1951
- Mustafa Kemal Türküsü, 1953
- Yaban Mavisi, 1956
- Dışa Vuran Karanlık, 1961
- Yanlış Yaşadık, 1970
- Karapürçek, 1958
- Tedirginin Biri, 1962
- Deste, 1953
- Türk Hiciv ve Mizah Antolojisi, 1967
- Türk Hikâye Antolojisi, 1967. (Yaşar Nabi ve Mustafa Baydar'la)
- Türk Halk Şiiri Antolojisi, 1995
- Atatürk, 1987
Kaynakça
- ^ Burada, Edebiyat (24 Nisan 2023). "M. Sunullah Arısoy 2022 Şiir Ödülü'nü Kazanan Belli Oldu". Edebiyat Burada. 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2024.
- ^ a b Kılınç, İsmail (2019). Mehmet Sunullah Arısoy, hayatı, sanatı ve eserleri. Sakarya Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü yüksek lisans tezi (Tez). 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2024.
- ^ "M. SUNULLAH ARISOY SOKAK". Aydın Didim Akköy Kültür ve Sanat Derneği. 17 Mart 2024 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 17 Mart 2024.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
M Sunullah Arisoy 25 Mart 1925 Sile Istanbul 19 Aralik 1989 Soke Aydin Turk sair ve yazar Sunullah ArisoyDogum25 Mart 1925 99 yasinda Sile IstanbulOlum19 Aralik 1989 64 yasinda Kusadasi IzmirMeslekSair yazar MilliyetTurk 1948 de ilk siir kitabini 1958 de ilk ve tek romanini 1962 de ilk ve tek hikaye kitabini yayimladi Daha cok siirleri ile tanindi Turkcenin arilasmasi icin calisan Arisoy un kitaplari disinda cesitli dergilerde hikayeleri siirleri ve dusunce yazilari yayimladi siir ve mizah antolojileri de hazirladi Yasami1925 yilinda Sile de dogdu Babasinin subay olmasi nedeniyle cocukluk yillari Anadolu da gecti Diyarbakir Suleyman Nazif Ilkokulu ndan 1935 yilinda mezun oldu Istanbul Uskudar I Ortaokulu ndan sonra Haydarpasa Lisesine girdi fakat egitimini yarida birakip cesitli islerde calisti Lise egitimini sonradan tamamladi 1948 1949 ders yilinda Tavsanli nin Kizilcukur koyunde ogretmenlik yapti Ardinda Garp Linyitleri Tuncbilek Isletmesi Yeni Cezaevinde bas kontrolor ve cezaevi ogretmeni olarak gorev yapti Cezaevi lagvedildikten sonra Ankara ya gitti Sumerbank Satin Alma Mudurlugu nde Ticaret Sefi olarak calisti Is yasaminin yani sira hayati boyunca kultur ve sanat derneklerinde cesitli gorevler aldi 1953 te bir grup arkadasiyla Cahit Sitki Taranci nin baskanliginda ni kurdu dernegin genel sekreterligini ustledi Ayrica 15 yil Ankara Sanatseverler Dernegi nin sanat kolu baskanligini yuruttu Halkevleri nde amator olarak tiyatroculukla ilgilenen Arsoy 1961 de Meydan Sahnesi nde profesyonel oyunculuk yapti 1961 1963 yillari arasinda Turk Dil Kurumu nda tanitma kolu baskanligi Turk Dili dergisinde yazi kurulu uyeligi yapti Turkce nin arilasmasi adina calismalar yapti Ari Dile Dogru baslikli radyo konusmalari bu calismalarindandir 1968 yilinda Sumerbank Genel Mudurlugu nden emekliye ayrildiktan sonra 1982 ye kadar Turk Tarih Kurumu Basimevi nde Mudur Yardimciligi yapti 1969 1979 yillari arasinda TRT Ankara Televizyonunda programlar yapti belgesel filmler seslendirdi 1982 de Turk Tarih Kurumu ndaki gorevinden alininca Kusadasi na yerlesti 19 Aralik 1989 da Kusadasi nda oldu M Sunullah Arisoy Siir OduluOlumunden sonra yazara ait bes bin kitap esi Ulku Arisoy tarafindan Kusadasi Egitim ve Gelistirme Vakfi KEGEV na bagislandi Vakif yazarin hatirasini yasatmak uzere 1997 den beri her yil M Sunullah Arisoy Siir Odulu vermektedir Yazin yasamiSunulah Arisoy un yazin yasami 1941 de basladi Ilk siiri 1941 yilinda Yucel Dergisi nde yayimlanan Vasiyet adli siiridir Ayni yil 18 Yilda Turk Edebiyati baslikli ilk yazisi Yeni Turk dergisinde yayimlandi Siirlerini Dost Turk Dili Varlik Pazar Postasi ve Akis gibi dergilerde yayimlamayi surdurdu Arisoy un ilk siirlerinde Garip siirinin etkisi gorulmekteydi Cemal Sureya Edip Cansever Turgut Uyar gibi sairlerle cokca vakit geciren sair Ikinci Yeni siirinin etkisiyle siirler yazdi 1956 da yayimlanan Yaban Mavisi Ikinci Yeni siirine yaklastigi ilk eseridir 1960 sonrasinda toplumsal gercekci cizgide karamsar icerikli kisa siirler yazmaya yoneldi Divan edebiyati na ozgu gazel tarzi siirler denedi Turk halk siirinin ozelliklerinden ve temalarindan yararlandi Arisoy Ulus gazetesinde yazarlik yapti Haftalik Aktualite Dergisi nin basyazarligini yuruttu Siirin disinda oyku roman antoloji ve siyaset turlerinde eserler verdi Arisoy un kaleme aldigi Karapurcek adli roman ilk olarak Ulus gazetesinde 1958 de tefrika edildi ilk baskisi Varlik Yayinlari tarafindan Mayis 1958 de ikinci baskisi da Eylul 1972 de yapildi Kendi ogretmenlik deneyiminden esinlenerek yazdigi bu romanda kendi istegiyle bir koyde gorev yapan ve cehaleti yenmeye calisan idealist bir ogretmenin oykusunu anlatti Cesitli dergilerde alti kucuk hikayesi yayimlandi Balikesir Postasi nda cikan Deli yazarin ilk hikayesi idi Kitaplasmis bir de uzun hikayesi vardir Tedirginin Biri adli bu uzun hikaye 1962 yilinda Sun Yayinlari tarafindan yayinlandi Bu hikayede yazar topluma yabancilasmis toplum tarafindan dislanmis bir kisiyi ele aldi EserleriGaripler Treni 1948 Muhtesem Kavga 1951 Mustafa Kemal Turkusu 1953 Yaban Mavisi 1956 Disa Vuran Karanlik 1961 Yanlis Yasadik 1970 Karapurcek 1958 Tedirginin Biri 1962 Deste 1953 Turk Hiciv ve Mizah Antolojisi 1967 Turk Hikaye Antolojisi 1967 Yasar Nabi ve Mustafa Baydar la Turk Halk Siiri Antolojisi 1995 Ataturk 1987Kaynakca Burada Edebiyat 24 Nisan 2023 M Sunullah Arisoy 2022 Siir Odulu nu Kazanan Belli Oldu Edebiyat Burada 17 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2024 a b Kilinc Ismail 2019 Mehmet Sunullah Arisoy hayati sanati ve eserleri Sakarya Universitesi Sosyal Bilimler Enstitusu yuksek lisans tezi Tez 17 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2024 M SUNULLAH ARISOY SOKAK Aydin Didim Akkoy Kultur ve Sanat Dernegi 17 Mart 2024 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 17 Mart 2024