Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Madam Butterfly Giacomo Puccini'nin üç perdelik operasıdır. İlk olarak 1904'te sahneye çıkmış, Puccini'nin en önemli operalarından biri olarak opera tarihinde yerini almıştır. Gösterinin ilk sahneleniş tarihi 17 Şubat 1904'tür. Orkestra şefi Cleofonte Campanini idi.
 | |
| Özgün isim | Madama Butterfly |
|---|---|
| Müzik | Giacomo Puccini |
| Libretto | Luigi Illica ve Giuseppe Giacosa. |
| Gala | 17 Şubat 1904 |
| İlk gösterim yeri | La Scala, Milano |
| Oyuncular |
|
Opera hakkında
Madam Butterfly (Cio-Cio-San) kendisini kocasına adamaya hazır, genç bir geyşadır. Hikâyenin başında 15 yaşında olan Butterfly, Japonya'ya gelen Amerikan subayı Pinterkon ile evlenir ve bununla da kalmayıp dinini değiştirir. Dinini değiştirmesini kendi kültürlerine bir hakaret olarak gören Butterfly'ın ailesi onu reddeder. Butterfly'ın artık Pinkerton ve sadık yardımcısı Suzuki'den başka kimsesi kalmamıştır. Pinkerton evliliklerinden bir süre sonra evi terk eder. Bu arada hamile olan Butterfly, senelerce sabırla Pinkerton'u bekler. Bu sırada Pinkerton Amerika'da evlenmiştir. Butterfly'ın yanında üç yaşına gelen oğlunu almak için Japonya'ya gelir. Pinkerton'un kendisine ihanet ettiğini gören Butterfly ise ailesinden kalma hançer ile intihar eder.
Puccini'nin Uzakdoğu ezgileri ile süslediği bu opera sahnelendiğinden bu yana çok beğenilmiş, Kuzey Amerika'da en çok sahnelenen yirmi opera arasına girmiştir. Eser, ve daha birkaç aryası ile büyük beğeni toplayıp akıllara kazınmıştır.
Madame Butterfly operası Türkiye'ye opera kültürünün girip gelişmesinde önemli bir rol oynamıştır. İkinci Dünya Savaşı'ndan önce, 1935-36 ders yılında Ankara'da Musiki Muallim Mektebi bünyesinde bir konservatuvar kurulmuş ve Türkiye'ye gelmiş olan Alman tarafından, sonradan Ankara Devlet Konservatuvarı Opera Stüdyosu olarak anılan kurumda, bir grup opera sanatı öğrencisi yetiştirilmeye başlanmıştır. Bu kurumun ilk defa Türkçe libretto çevirisi kullanarak ve kurumun öğrencilerinin rol aldığı opera eseri 1940'ta Ankara'da sahnelenen Madam Butterfly'in II. Perdesi olmuştur.
Roller
| Rol | Promiyer 17 Şubat 1904 (Orkestra şefi: ) | Brescia 28 Mayıs 1904 (Orkestra şefi: ) | |
|---|---|---|---|
| Cio-Cio San (Madam Butterfly) | Rosina Storchio | Salomea Krusceniski | |
| Suzuki, Hizmetkarı | Giuseppina Giaconia | Giovanna Lucacevska | |
| B.F.Pinkerton, ABD Deniz Gücü Teğmeni | Giovanni Zenatello | Giovanni Zenatello | |
| Sharpless, Nagasaki'de ABD konsolosu | bariton | Virgilio Bellatti | |
| Goro, çöpçatan | tenor | Gaetano Pini-Corsi | Gaetano Pini-Corsi |
| Prince Yamadori | tenor Emilio Venturini | ||
| Bonze, Cio-Cio San'ın amcası | bas | ||
| Yakuside, Cio-Cio San'in amcası | bas | Antonio Volpini | |
| İmparatorluk Komiseri | bas | Viale | |
| Resmî sicil memuru | bas | Gennari | |
| Cio-Cio San'ın annesi | mezzosoprano | Tina Alasia | |
| Teyze | soprano | Ghissoni | |
| Kuzen | soprano | Palmira Maggi | |
| Kate Pinkerton | mezzosoprano | Manfredi | |
| Dolore ('Keder'), Cio-Cio San'in oğlu | sessiz | ||
| Cio-Cio San'ın akrabaları, arkadaşları ve hizmetkarlar | |||
Konu özeti
Aşağıdaki metin, 1907'de basılan son uyarlamanın konu özetidir.
- Zaman: 1904.
- Mekân: , Japonya.
I.Perde
Perde açıldığında bir Amerikan donanması subayı olan Teğmen Benjamin Franklin Pinkerton ve Japon çöpçatan olan Goro liman koyuna tepeden bakmakta olan bir küçük evi incelemektedirler. Goro bu evi Pinkerton ve evleneceği kız için bulmuştur ve Goro küçük bir bahçesi ve itip-çekmeyle açılan kapıları olan bu tipik Japon evini Pinkerton'a göstermektedir. Hizmetliler, uşak, aşçı ve gelinin oda hizmetçisi Suzuki, bahçeye gelirler ve Pinkerton'la tanıştırıldılar. Onlar ayrılınca Gora her şeyin hazır olduğunu ve hemen Teğmen'in evleneceği Butterfly'ın geleceğini söyler. Amerikalı teğmen bütün bu olanları ciddiye almamakta ve evlenme kontratını, çöpçatan Goro'yu, evi ve hizmetçileri yabancı bir ülkede yapılan geçici yapmacık bir evlilik ve bir eğlence olarak görmektedir.
Nikâhı kıymak için Amerikan konsolosu ve Japon nikâh memuru gelecektir. Butterfly'ın amcasından başka bütün Japon akrabaları bu törende katılacaklardır. Amcası bir Japon rahibi olup bu nikâh törenine gelmeyi kabul etmemiştir. Amerikan konsolosu, Sharpless, şehirden yürüyerek gelmiş ve dik yokuşu zor çıkmıştır. Bahçeye girer; Pinkerton ve Goro'yla selamlaşır ve oradan Nagasaki limanı ve koyunun nefis manzarasını seyre koyulur. Pinkerton Sharpless'a bu evi 999 yıllık uzun bir dönem için yeni satın aldığını ve her ay başında bu satış kontratını iptal etme hakkı olduğunu anlatır. Sharpless ise yerli Japonlara karşı çok anlayışlı ve saygılıdır ve Pinkerton'un evlenmek istediği kızı konsoloslukta görmüştür. Pinkerton eline viski bardağını alarak ilk aryasına başlar; bu ahenkli bir melodidir ama ifade ettiği fikirler düşüncesizdir. Bir Amerikan denizcisinin dünyayı gezdiğinden; istediği her kadınla birlikte olduktan sonra; ondan ayrıldığından bahseder. Konsolos bu şarkıya uymanın sonunda bir felaket getirebileceğini söyler. Ama orkestra Amerikan Mili Marşı'nı çalmaya başlayınca her ikisi de ayağa kalkıp Amerika'nın şerefine bardak kaldırırlar.
Tekrar masaya oturdukları zaman atmosfer değişir; fakat çok melodik bir müzik duyulur ve sahne dışından tepeyi çıkıp evine gelen Butterfly ve arkadaşlarının sesleri gelir. Bunlar yaklaşınca Pinkerton ayağa kalkıp gelecekte bir gerçek Amerikan kadını ile yapacağı evliliğin şerefine kadehini kaldırır. Butterfly arkadaşları ve akrabaları ile eve geldiği zaman Pinkerton aylar boyu bir sürü akraba da kiraladığı şeklinde bunu alaya alır. Sharpless ise bundan çok kuşkulanır, çünkü Butterfly'ın bu evlenmeyi gerçek evlilik olarak kabul ettiğini bilmektedir. Onunla konuşmuş ve kızın bu evliliği babasının ölümü üzerine onlara zahmet olmayıp ailesinin fakir düşmesini önlemek için yaptığını öğrenir.
Akrabalar ev etrafında dolaşırlarken Butterfly, Pinkerton'a evine getirdiği kendine önemi olan küçük hatıra eşyalarını göstermeye başlar. Burada orkestra Butterfly için arp, flüt, oboa ve çanlardan oryantal sesli egzotik bir parça çalar. Butterfly yelpazesini, çubuğunu ve aynasını Pinkerton'a gösterir. Ama bir başka hatırayı "bu kutsaldır" diye göstermeden saklar. Gora sonradan bunun Mikado'nun Butterfly'ın babasına gönderdiği Samurai kılıcı olduğunu söyler. Bu kılıç emri ifade etmektedir ve bunu alan babası hemen Mikado'nun emrine uyarak bu kılıçla intihar etmiştir. Butterfly, Pinkerton'a şehirde açılmış olan bir Hristiyan misyonunu da ziyaret ettiğini ve Hristiyan olmaya karar verdiğini söyler. Pinkerton'a bir yapmacık evlilik gibi görünen, bu evliliği Butterfly bir gerçek evlilik olarak düşünmektedir ve sadece ismini değiştirmekle kalmayıp dinini de değiştirmeye kararlıdır. Kontrat imzalandıktan sonra artık Butterfly adını da kullanmayacaktır ve 'Mrs. B.F.Pinkerton' olarak anılmayı istemektedir.
Bu nikâh şenliklerine gölge düşüren bir olay bir Bonze (Japon rahibi) olan Butterfly'ın amcasının kendini göstermesi ve bu evlilik için Butterfly'ı telin etmesidir. Bu olay üzerine çok üzgün düşen Butterfly'ın akrabaları ve arkadaşları evden ayrılırlar. Butterfly'ı yeni kocası ile evinde yalnız bırakırlar. Pinkerton karısını avutmak için bir şarkıya başlar ve ikisi birlikte evlerine girmekte iken bu şarkı bir aşk ikilisine dönüşür.
II. Perde
Yeni sahne üç yıl sonrayı gösterir. Butterfly ve Suzuki hala Pinkerton'un aldığı evde yaşamaktadırlar. Amerika'dan para gelmemektedir. Fakat Butterfly bunun ne demek olduğunu kabul edemez ve sanki Amerikalı kocası yakında dönecekmiş gibi davranışlar sergiler. Buna karşılık Suzuki daha realisttir ve bir yabancı kocanın Japonya'dan ayrıldıktan sonra geri dönmeyeceğini belirtir. Butterfly, kocası Pinkerton'un geri döneceğinden emindir. Güzel, açık bir günde deniz ufkundan bir gemi dumanı görünecek; sahilden selam topu atılacak ve Pinkerton'un bulunduğu "SS Abraham Lincoln" rıhtıma yanaşacaktır. Suzuki ona inanmak istemektedir.
Onlar iç odaya çekilirler ve Sharpless ve çöpçatan Goro sahneye girerler. Sharpless, Pinkerton'dan bir mektup getirmektedir. Bu mektupta Pinkerton Amerika'da bir Amerikalı kadın ile evlendiğini ve bunu Sharpless'ın Butterfly'a söylemesini istediğini yazmaktadır. Goro, Butterfly'a laf anlatmayı neredeyse imkânsız bulmaktadır. Onun terk edildiğini ve bu nedenle kocasından boşanmış durumuna düştüğü gerçeğini Butterfly'a kabul ettiremez. Butterfly için biraz yavaş fikirli ama serveti olan yeni bir koca olarak Yamadori'yi bulmuştur. Ama Butterfly, Yamadori'nin evlilik teklifine hiç yanaşmamaktadır. Tam bu sırada (Japon İmparatorluğu Milli Marşı nameleri içinde) Yamadori de gelir. Fakat Butterfly tarafından açıkça reddedilir.
Goro, Sharpless'a Pinkerton'un gemisinin limana girmekte olduğunu fısıldar. Sharpless bunun üzerine Butterfly'a Pinkerton'un mektubunu okumaya başlar. Fakat Butterfly mektubun gelişinden çok heyecanlanmıştır ve içeriğini dinlemeye konsantre olamaz ve Sharpless'a devamlı soru sorarak onu mektubu sonuna kadar okumaktan alıkoyar. Sonunda kötü haberi böylece doğrudan vermeyi imkânsız bulan Sharpless, Butterfly'a eğer Pinkerton hiç geri gelmezse ne yapacağını sorar.
Butterfly öteki odadan Pinkerton'dan olan küçük oğlunu getirir. Çocuğa Japonya'da bir gelenek olan geçici bebeklik ismi verilmiştir ve büyüyünce Pinkerton'un yeni bir isim vereceğini söyler. Çocuğun geçici bebeklik ismi "Sevinç" olmasını istenmekle beraber nazar değmesin diye onun zıddı olan "Zahmet" olarak konmuştur. Butterfly eğer kocası kendisini terk etmişse ya tekrar "geyşa" olarak çalışmayı yahut da ölmeyi tercih edeceğini söyler. Sharpless Pinkerton'un çetrefilli işlerini kendisinin halletmesini isteyerek Pinkerton'a oğlu hakkında haber göndereceğini söyleyerek oradan ayrılır.
Bu sırada Suzuki, Gora'yı bir kenara alarak ona çıkışmaya başlar. Onu Butterfly'ın oğlunun gayrimeşru olduğuna dair dedikoduları yaymakla suçlar. Goro yarı Japon yarı Amerikan olan çocuğun geleceğini iyi görmediği hakkında birkaç laf ettiğini bildirir, ama Butterfly her ikisini de susturur. Artık Butterfly'ın kocasının kendini ve oğlunu terk edip bıraktığı gerçeğini tam anlama zamanıdır, ama bu kötümser düşünceleri geri plana iter ve büyük bir iyimserlikle Pinkerton'un mutlak geri geleceğini kabul eder.
Bu korkularına karşı bir yanıtmış gibi limandan bir selam topu duyulur. "SS Abraham Lincoln" limana gelmiştir ve rıhtıma yanaşmaktadır. İki kadın küçük evin içerisini çiceklerle doldururlar ve üç kişilik küçük aile oturup Pinkerton'un kendini göstermesini beklemeye başlarlar.
III. Perde
Sabah olmakta iken, hala onu beklemekte olan Butterfly, Suzuki ve oğlu için Pinkerton görünmez. Butterfly uykuya dalmış olan oğlunu arka odaya götürür. Tam bu sırada Sharpless ve Pinkerton yavaş yavaş eve girerler ve orada Suzuki'yi uyanık bulurlar. Pinkerton Suzuki'ye, yaptıklarını anlatır. Amerika'da evlendiği Kate Pinkerton adlı yeni Amerikan karısı ile birlikte gelmişlerdir. Karısı ve kendisi, eğer Butterfly izin verirse Butterfly'ın oğlunu evlat olarak kabul edeceklerdir; onu Amerika'ya götürüp; orada bir Amerikan olarak yetiştirmek istemektedirler. Suzuki evin bahçesine gelmiş olan Amerikan Mrs. Pinkerton ile konuşmaya razı olur ve Pinkerton'u evde yalnız bırakır. Birdenbire Butterfly'a yaptığı kötülükler Pinkerton'un kafasına tak eder ve Pinkerton çok büyük pişmanlık hislerine kapılarak çok hissî bir arya söylemeye koyulur. Fakat yine de Butterfly ile karşılaşmak için yeterli cesareti kendinde bulamaz ve sahne dışındaki Butterfly'ın sesini duyunca hemen oradan sıvışıp ayrılır.
Butterfly kocasıyla karşılaşma sevinciyle koşarak sahneye girer ama orada sadece Sharpless ve tanımadığı bir Amerikan hanımın bulunduğunu görür. Suzuki ve Kate, Butterfly'a gelirler; ona Pinkerton'un iyi olduğunu ama kendisini görmeyeceğini açıklarlar. Butterfly Kate'e bakar kalır ve "Beni korkutan bu yabancı hanım kimdir?" diye sorar. Kate büyük bir incelikle kim olduğunu, ne için oraya geldiğini, ne istediğini anlatır ve Butterfly'ın oğlunu kendi öz çocuğuymuş gibi büyük bir itina ile büyüteceğini söyler. Butterfly ona inanır. Pinkerton'a bir mesaj gönderir; eğer yarım saat sonra Pinkerton şahsen oğlunu almaya gelirse onu Amerikalılara vermeye hazırdır.
Tek başına kalan Butterfly büyük bir yeise kapılır; ama kendini hemen toplar ve Suzuki'ye odadan ayrılmasını söyler. Butterfly kendini öldürmeye karar vermiştir. Babasının kılıcını eline alır ve üzerinde kazılmış yazıyı okur: "Şerefle yaşayamayanlar şerefle ölmelidirler." Butterfly'ın oğlu içeri girer ama Suzuki yanında değildir. Butterfly oğluna annesinin onu yalnız bırakmasından çok acı duymamasını ve annesinin yüzünü her zaman hayal meyal olsa bile hatırlamasını istediğini söyler. Oğlunun eline bir Amerika gemisi modelini oyuncak olarak verir ve ona veda eder. Sonrasında ise çocuğu yere oturtarak gözlerini bağlar. Akabinde ise eline babasının kılıcını alarak paravanın arkasına geçer. Biraz sonra bir ensesine eşarp sarmış Butterfly paravanın arkasından sendeleyerek çıkar ve kanlı kılıç elinden düşer. Gözleri kapalı yerde oturan oğlunu öper ve yere yığılır kalır. Dışarıdan Pinkerton'un çığlığı işitilir: "Butterfly!"
Ünlü müziksel parçalar
I. Perde
- Viene la sera: İkili - Butterfly, Pinkerton.
- Ovunque al mondo: İkili - Pinkerton, Sharpless.
- Ecco ! Son giunte: Goro, Butterfly'in arkadaşları.
- Quanto cielo! Quanto mar!: Butterfly ve aile korosu .
- Viene la sera: İkili - Butterfly, Pinkerton.
II. Perde
- Un bel dì, vedremo: Arya -Butterfly.
- Che tua madre dovrà: Arya - Butterfly.
- Scuoti quella fronda di ciliegio: İkili - Butterfly, Suzuki.
- Koro a bocca chiusa.
- Senfonik İntermezzo II. ve III. Perde arasında.
III. Perde
- Addio, fiorito asil: İkili - Pinkerton, Sharpless.
- O a me sceso dal trono: Arya - Butterfly.
- Con onor muore: Arya - Butterfly. III. Perde finali.
Medya
- Ancora un passo aryası. Şarkıcı: "Frances Alda" (1913):
Seçilmiş ses ve video kayıtları
| Yıl | Roller (Cio-Cio San, B.F. Pinkerton, Suzuki, Sharpless) | Orkestra şefi, Opera evi ve Orkestra | Marka |
|---|---|---|---|
| 1939 | Toti dal Monte, Beniamino Gigli, Vittoria Palombini, Mario Basiola | Oliviero de Fabritiis, Rome Opera Orkestra ve Korosu | Audio CD: Naxos Historical Kat:8110183-84 |
| 1948 | Eleanor Steber, Jan Peerce, Suzanne Carre, Richard Bonelli | , Hollywood Bowl Orkestra ve Korosu | CD: Line Music Kat: 5.00962 |
| 1951 | Renata Tebaldi, Giuseppe Campora, , Giovanni Inghilleri | Alberto Erede, Accademia Nazionale di Santa Cecilia Orkestra ve Korosu | Decca Kat: 440230 |
| 1954 | Maria Callas, Nicolai Gedda, Lucia Danieli, Mario Borriello | Herbert von Karajan, La Scala Orkestra ve Korosu | CD: EMI Classics Cat: CDC56298 |
| 1957 | Anna Moffo, Cesare Valletti, Rosalind Elias, Renato Cesari | Erich Leinsdorf, Rome Opera Chorus and Orchestra | Audio CD: RCA Victor Kat: 078635414523 |
| 1966 | Renata Scotto, Carlo Bergonzi, Anna di Stasio, Rolando Panerai | John Barbirolli, Teatro dell'Opera di Roma | CD: EMI Classics Kat: 567885 |
| 1974 | Mirella Freni, Plácido Domingo, Christa Ludwig, Robert Kerns | , , Konzertvereinigung Wiener Staatsopernchor (Film rejisoru: Jean-Pierre Ponnelle) | DVD: Deutsche Grammophon Kat: 00440 073 4037 |
| 1974 | Mirella Freni, Luciano Pavarotti, Christa Ludwig, | , , Konzertvereinigung Wiener Staatsopernchor | CD: Decca |
Not: "Kat:" satıcı şirket tarafından verilen katalog numarası
Kaynakça
- ^ [1][] İstanbul Devlet Opera ve Balesi'nin İnternet sitesinde bulunan "Opera" maddesi.
- ^ a b Amadeus Almanac 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . (İtalyanca)
- ^ Bu seçim yapılma kaynağı: Holden,Amanda (ed.), The New Penguin Opera Guide, New York: Penguin Putnam, Inc, 2001. ,
- ^ [2] 13 Mayıs 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde . Gigli'nin Butterfly ses kayıt ayrıntıları.
- ^ [3] Callas'in Butterfly ses kaydi ayrıntısı için buy.com]
Dış bağlantlılar
- Madama Butterfy Opera27 Mayıs 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Madam Butterfly Giacomo Puccini nin uc perdelik operasidir Ilk olarak 1904 te sahneye cikmis Puccini nin en onemli operalarindan biri olarak opera tarihinde yerini almistir Gosterinin ilk sahnelenis tarihi 17 Subat 1904 tur Orkestra sefi Cleofonte Campanini idi Madam ButterflyOrijinal ilan 1903 Ressam Adolfo HohensteinOzgun isimMadama ButterflyMuzikGiacomo PucciniLibrettoLuigi Illica ve Giuseppe Giacosa Gala17 Subat 1904Ilk gosterim yeriLa Scala MilanoOyuncularCio Cio San Madam Butterfly Suzuki Hizmetkari B F Pinkerton ABD Deniz Gucu Tegmeni Sharpless Nagasaki de ABD konsolosu bariton Goro copcatan tenor Prens Yamadori tenor Bonze Cio Cio San in amcasi bas Yakuside Cio Cio San in amcasi bas Imparatorluk Komiseri bas Viale Resmi Sicil memuru bas Cio Cio San in annesi mezzosoprano Teyze soprano Kuzen soprano Kate Pinkerton mezzosoprano Dolore Keder Cio Cio San in oglu sessiz Cio Cio San in akrabalari arkadaslari ve hizmetkarlarOpera hakkindaMadam Butterfly Cio Cio San kendisini kocasina adamaya hazir genc bir geysadir Hikayenin basinda 15 yasinda olan Butterfly Japonya ya gelen Amerikan subayi Pinterkon ile evlenir ve bununla da kalmayip dinini degistirir Dinini degistirmesini kendi kulturlerine bir hakaret olarak goren Butterfly in ailesi onu reddeder Butterfly in artik Pinkerton ve sadik yardimcisi Suzuki den baska kimsesi kalmamistir Pinkerton evliliklerinden bir sure sonra evi terk eder Bu arada hamile olan Butterfly senelerce sabirla Pinkerton u bekler Bu sirada Pinkerton Amerika da evlenmistir Butterfly in yaninda uc yasina gelen oglunu almak icin Japonya ya gelir Pinkerton un kendisine ihanet ettigini goren Butterfly ise ailesinden kalma hancer ile intihar eder Puccini nin Uzakdogu ezgileri ile susledigi bu opera sahnelendiginden bu yana cok begenilmis Kuzey Amerika da en cok sahnelenen yirmi opera arasina girmistir Eser ve daha birkac aryasi ile buyuk begeni toplayip akillara kazinmistir Madame Butterfly operasi Turkiye ye opera kulturunun girip gelismesinde onemli bir rol oynamistir Ikinci Dunya Savasi ndan once 1935 36 ders yilinda Ankara da Musiki Muallim Mektebi bunyesinde bir konservatuvar kurulmus ve Turkiye ye gelmis olan Alman tarafindan sonradan Ankara Devlet Konservatuvari Opera Studyosu olarak anilan kurumda bir grup opera sanati ogrencisi yetistirilmeye baslanmistir Bu kurumun ilk defa Turkce libretto cevirisi kullanarak ve kurumun ogrencilerinin rol aldigi opera eseri 1940 ta Ankara da sahnelenen Madam Butterfly in II Perdesi olmustur RollerRol Promiyer 17 Subat 1904 Orkestra sefi Brescia 28 Mayis 1904 Orkestra sefi Cio Cio San Madam Butterfly Rosina Storchio Salomea KrusceniskiSuzuki Hizmetkari Giuseppina Giaconia Giovanna LucacevskaB F Pinkerton ABD Deniz Gucu Tegmeni Giovanni Zenatello Giovanni ZenatelloSharpless Nagasaki de ABD konsolosu bariton Virgilio BellattiGoro copcatan tenor Gaetano Pini Corsi Gaetano Pini CorsiPrince Yamadori tenor Emilio VenturiniBonze Cio Cio San in amcasi basYakuside Cio Cio San in amcasi bas Antonio VolpiniImparatorluk Komiseri bas VialeResmi sicil memuru bas GennariCio Cio San in annesi mezzosoprano Tina AlasiaTeyze soprano GhissoniKuzen soprano Palmira MaggiKate Pinkerton mezzosoprano ManfrediDolore Keder Cio Cio San in oglu sessizCio Cio San in akrabalari arkadaslari ve hizmetkarlarKonu ozetiAsagidaki metin 1907 de basilan son uyarlamanin konu ozetidir Zaman 1904 Mekan Japonya I Perde Perde acildiginda bir Amerikan donanmasi subayi olan Tegmen Benjamin Franklin Pinkerton ve Japon copcatan olan Goro liman koyuna tepeden bakmakta olan bir kucuk evi incelemektedirler Goro bu evi Pinkerton ve evlenecegi kiz icin bulmustur ve Goro kucuk bir bahcesi ve itip cekmeyle acilan kapilari olan bu tipik Japon evini Pinkerton a gostermektedir Hizmetliler usak asci ve gelinin oda hizmetcisi Suzuki bahceye gelirler ve Pinkerton la tanistirildilar Onlar ayrilinca Gora her seyin hazir oldugunu ve hemen Tegmen in evlenecegi Butterfly in gelecegini soyler Amerikali tegmen butun bu olanlari ciddiye almamakta ve evlenme kontratini copcatan Goro yu evi ve hizmetcileri yabanci bir ulkede yapilan gecici yapmacik bir evlilik ve bir eglence olarak gormektedir Nikahi kiymak icin Amerikan konsolosu ve Japon nikah memuru gelecektir Butterfly in amcasindan baska butun Japon akrabalari bu torende katilacaklardir Amcasi bir Japon rahibi olup bu nikah torenine gelmeyi kabul etmemistir Amerikan konsolosu Sharpless sehirden yuruyerek gelmis ve dik yokusu zor cikmistir Bahceye girer Pinkerton ve Goro yla selamlasir ve oradan Nagasaki limani ve koyunun nefis manzarasini seyre koyulur Pinkerton Sharpless a bu evi 999 yillik uzun bir donem icin yeni satin aldigini ve her ay basinda bu satis kontratini iptal etme hakki oldugunu anlatir Sharpless ise yerli Japonlara karsi cok anlayisli ve saygilidir ve Pinkerton un evlenmek istedigi kizi konsoloslukta gormustur Pinkerton eline viski bardagini alarak ilk aryasina baslar bu ahenkli bir melodidir ama ifade ettigi fikirler dusuncesizdir Bir Amerikan denizcisinin dunyayi gezdiginden istedigi her kadinla birlikte olduktan sonra ondan ayrildigindan bahseder Konsolos bu sarkiya uymanin sonunda bir felaket getirebilecegini soyler Ama orkestra Amerikan Mili Marsi ni calmaya baslayinca her ikisi de ayaga kalkip Amerika nin serefine bardak kaldirirlar Tekrar masaya oturduklari zaman atmosfer degisir fakat cok melodik bir muzik duyulur ve sahne disindan tepeyi cikip evine gelen Butterfly ve arkadaslarinin sesleri gelir Bunlar yaklasinca Pinkerton ayaga kalkip gelecekte bir gercek Amerikan kadini ile yapacagi evliligin serefine kadehini kaldirir Butterfly arkadaslari ve akrabalari ile eve geldigi zaman Pinkerton aylar boyu bir suru akraba da kiraladigi seklinde bunu alaya alir Sharpless ise bundan cok kuskulanir cunku Butterfly in bu evlenmeyi gercek evlilik olarak kabul ettigini bilmektedir Onunla konusmus ve kizin bu evliligi babasinin olumu uzerine onlara zahmet olmayip ailesinin fakir dusmesini onlemek icin yaptigini ogrenir Akrabalar ev etrafinda dolasirlarken Butterfly Pinkerton a evine getirdigi kendine onemi olan kucuk hatira esyalarini gostermeye baslar Burada orkestra Butterfly icin arp flut oboa ve canlardan oryantal sesli egzotik bir parca calar Butterfly yelpazesini cubugunu ve aynasini Pinkerton a gosterir Ama bir baska hatirayi bu kutsaldir diye gostermeden saklar Gora sonradan bunun Mikado nun Butterfly in babasina gonderdigi Samurai kilici oldugunu soyler Bu kilic emri ifade etmektedir ve bunu alan babasi hemen Mikado nun emrine uyarak bu kilicla intihar etmistir Butterfly Pinkerton a sehirde acilmis olan bir Hristiyan misyonunu da ziyaret ettigini ve Hristiyan olmaya karar verdigini soyler Pinkerton a bir yapmacik evlilik gibi gorunen bu evliligi Butterfly bir gercek evlilik olarak dusunmektedir ve sadece ismini degistirmekle kalmayip dinini de degistirmeye kararlidir Kontrat imzalandiktan sonra artik Butterfly adini da kullanmayacaktir ve Mrs B F Pinkerton olarak anilmayi istemektedir Bu nikah senliklerine golge dusuren bir olay bir Bonze Japon rahibi olan Butterfly in amcasinin kendini gostermesi ve bu evlilik icin Butterfly i telin etmesidir Bu olay uzerine cok uzgun dusen Butterfly in akrabalari ve arkadaslari evden ayrilirlar Butterfly i yeni kocasi ile evinde yalniz birakirlar Pinkerton karisini avutmak icin bir sarkiya baslar ve ikisi birlikte evlerine girmekte iken bu sarki bir ask ikilisine donusur II Perde Yeni sahne uc yil sonrayi gosterir Butterfly ve Suzuki hala Pinkerton un aldigi evde yasamaktadirlar Amerika dan para gelmemektedir Fakat Butterfly bunun ne demek oldugunu kabul edemez ve sanki Amerikali kocasi yakinda donecekmis gibi davranislar sergiler Buna karsilik Suzuki daha realisttir ve bir yabanci kocanin Japonya dan ayrildiktan sonra geri donmeyecegini belirtir Butterfly kocasi Pinkerton un geri doneceginden emindir Guzel acik bir gunde deniz ufkundan bir gemi dumani gorunecek sahilden selam topu atilacak ve Pinkerton un bulundugu SS Abraham Lincoln rihtima yanasacaktir Suzuki ona inanmak istemektedir Onlar ic odaya cekilirler ve Sharpless ve copcatan Goro sahneye girerler Sharpless Pinkerton dan bir mektup getirmektedir Bu mektupta Pinkerton Amerika da bir Amerikali kadin ile evlendigini ve bunu Sharpless in Butterfly a soylemesini istedigini yazmaktadir Goro Butterfly a laf anlatmayi neredeyse imkansiz bulmaktadir Onun terk edildigini ve bu nedenle kocasindan bosanmis durumuna dustugu gercegini Butterfly a kabul ettiremez Butterfly icin biraz yavas fikirli ama serveti olan yeni bir koca olarak Yamadori yi bulmustur Ama Butterfly Yamadori nin evlilik teklifine hic yanasmamaktadir Tam bu sirada Japon Imparatorlugu Milli Marsi nameleri icinde Yamadori de gelir Fakat Butterfly tarafindan acikca reddedilir Goro Sharpless a Pinkerton un gemisinin limana girmekte oldugunu fisildar Sharpless bunun uzerine Butterfly a Pinkerton un mektubunu okumaya baslar Fakat Butterfly mektubun gelisinden cok heyecanlanmistir ve icerigini dinlemeye konsantre olamaz ve Sharpless a devamli soru sorarak onu mektubu sonuna kadar okumaktan alikoyar Sonunda kotu haberi boylece dogrudan vermeyi imkansiz bulan Sharpless Butterfly a eger Pinkerton hic geri gelmezse ne yapacagini sorar Butterfly oteki odadan Pinkerton dan olan kucuk oglunu getirir Cocuga Japonya da bir gelenek olan gecici bebeklik ismi verilmistir ve buyuyunce Pinkerton un yeni bir isim verecegini soyler Cocugun gecici bebeklik ismi Sevinc olmasini istenmekle beraber nazar degmesin diye onun ziddi olan Zahmet olarak konmustur Butterfly eger kocasi kendisini terk etmisse ya tekrar geysa olarak calismayi yahut da olmeyi tercih edecegini soyler Sharpless Pinkerton un cetrefilli islerini kendisinin halletmesini isteyerek Pinkerton a oglu hakkinda haber gonderecegini soyleyerek oradan ayrilir Bu sirada Suzuki Gora yi bir kenara alarak ona cikismaya baslar Onu Butterfly in oglunun gayrimesru olduguna dair dedikodulari yaymakla suclar Goro yari Japon yari Amerikan olan cocugun gelecegini iyi gormedigi hakkinda birkac laf ettigini bildirir ama Butterfly her ikisini de susturur Artik Butterfly in kocasinin kendini ve oglunu terk edip biraktigi gercegini tam anlama zamanidir ama bu kotumser dusunceleri geri plana iter ve buyuk bir iyimserlikle Pinkerton un mutlak geri gelecegini kabul eder Bu korkularina karsi bir yanitmis gibi limandan bir selam topu duyulur SS Abraham Lincoln limana gelmistir ve rihtima yanasmaktadir Iki kadin kucuk evin icerisini ciceklerle doldururlar ve uc kisilik kucuk aile oturup Pinkerton un kendini gostermesini beklemeye baslarlar III Perde Sabah olmakta iken hala onu beklemekte olan Butterfly Suzuki ve oglu icin Pinkerton gorunmez Butterfly uykuya dalmis olan oglunu arka odaya goturur Tam bu sirada Sharpless ve Pinkerton yavas yavas eve girerler ve orada Suzuki yi uyanik bulurlar Pinkerton Suzuki ye yaptiklarini anlatir Amerika da evlendigi Kate Pinkerton adli yeni Amerikan karisi ile birlikte gelmislerdir Karisi ve kendisi eger Butterfly izin verirse Butterfly in oglunu evlat olarak kabul edeceklerdir onu Amerika ya goturup orada bir Amerikan olarak yetistirmek istemektedirler Suzuki evin bahcesine gelmis olan Amerikan Mrs Pinkerton ile konusmaya razi olur ve Pinkerton u evde yalniz birakir Birdenbire Butterfly a yaptigi kotulukler Pinkerton un kafasina tak eder ve Pinkerton cok buyuk pismanlik hislerine kapilarak cok hissi bir arya soylemeye koyulur Fakat yine de Butterfly ile karsilasmak icin yeterli cesareti kendinde bulamaz ve sahne disindaki Butterfly in sesini duyunca hemen oradan sivisip ayrilir Butterfly kocasiyla karsilasma sevinciyle kosarak sahneye girer ama orada sadece Sharpless ve tanimadigi bir Amerikan hanimin bulundugunu gorur Suzuki ve Kate Butterfly a gelirler ona Pinkerton un iyi oldugunu ama kendisini gormeyecegini aciklarlar Butterfly Kate e bakar kalir ve Beni korkutan bu yabanci hanim kimdir diye sorar Kate buyuk bir incelikle kim oldugunu ne icin oraya geldigini ne istedigini anlatir ve Butterfly in oglunu kendi oz cocuguymus gibi buyuk bir itina ile buyutecegini soyler Butterfly ona inanir Pinkerton a bir mesaj gonderir eger yarim saat sonra Pinkerton sahsen oglunu almaya gelirse onu Amerikalilara vermeye hazirdir Tek basina kalan Butterfly buyuk bir yeise kapilir ama kendini hemen toplar ve Suzuki ye odadan ayrilmasini soyler Butterfly kendini oldurmeye karar vermistir Babasinin kilicini eline alir ve uzerinde kazilmis yaziyi okur Serefle yasayamayanlar serefle olmelidirler Butterfly in oglu iceri girer ama Suzuki yaninda degildir Butterfly ogluna annesinin onu yalniz birakmasindan cok aci duymamasini ve annesinin yuzunu her zaman hayal meyal olsa bile hatirlamasini istedigini soyler Oglunun eline bir Amerika gemisi modelini oyuncak olarak verir ve ona veda eder Sonrasinda ise cocugu yere oturtarak gozlerini baglar Akabinde ise eline babasinin kilicini alarak paravanin arkasina gecer Biraz sonra bir ensesine esarp sarmis Butterfly paravanin arkasindan sendeleyerek cikar ve kanli kilic elinden duser Gozleri kapali yerde oturan oglunu oper ve yere yigilir kalir Disaridan Pinkerton un cigligi isitilir Butterfly Unlu muziksel parcalarI Perde Viene la sera Ikili Butterfly Pinkerton Ovunque al mondo Ikili Pinkerton Sharpless Ecco Son giunte Goro Butterfly in arkadaslari Quanto cielo Quanto mar Butterfly ve aile korosu Viene la sera Ikili Butterfly Pinkerton II Perde Un bel di vedremo Arya Butterfly Che tua madre dovra Arya Butterfly Scuoti quella fronda di ciliegio Ikili Butterfly Suzuki Koro a bocca chiusa Senfonik Intermezzo II ve III Perde arasinda III Perde Addio fiorito asil Ikili Pinkerton Sharpless O a me sceso dal trono Arya Butterfly Con onor muore Arya Butterfly III Perde finali MedyaAncora un passo aryasi Sarkici Frances Alda 1913 source source Secilmis ses ve video kayitlariYil Roller Cio Cio San B F Pinkerton Suzuki Sharpless Orkestra sefi Opera evi ve Orkestra Marka1939 Toti dal Monte Beniamino Gigli Vittoria Palombini Mario Basiola Oliviero de Fabritiis Rome Opera Orkestra ve Korosu Audio CD Naxos Historical Kat 8110183 841948 Eleanor Steber Jan Peerce Suzanne Carre Richard Bonelli Hollywood Bowl Orkestra ve Korosu CD Line Music Kat 5 009621951 Renata Tebaldi Giuseppe Campora Giovanni Inghilleri Alberto Erede Accademia Nazionale di Santa Cecilia Orkestra ve Korosu Decca Kat 4402301954 Maria Callas Nicolai Gedda Lucia Danieli Mario Borriello Herbert von Karajan La Scala Orkestra ve Korosu CD EMI Classics Cat CDC562981957 Anna Moffo Cesare Valletti Rosalind Elias Renato Cesari Erich Leinsdorf Rome Opera Chorus and Orchestra Audio CD RCA Victor Kat 0786354145231966 Renata Scotto Carlo Bergonzi Anna di Stasio Rolando Panerai John Barbirolli Teatro dell Opera di Roma CD EMI Classics Kat 5678851974 Mirella Freni Placido Domingo Christa Ludwig Robert Kerns Konzertvereinigung Wiener Staatsopernchor Film rejisoru Jean Pierre Ponnelle DVD Deutsche Grammophon Kat 00440 073 40371974 Mirella Freni Luciano Pavarotti Christa Ludwig Konzertvereinigung Wiener Staatsopernchor CD Decca Not Kat satici sirket tarafindan verilen katalog numarasiKaynakca 1 olu kirik baglanti Istanbul Devlet Opera ve Balesi nin Internet sitesinde bulunan Opera maddesi a b Amadeus Almanac 4 Ocak 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Italyanca Bu secim yapilma kaynagi Holden Amanda ed The New Penguin Opera Guide New York Penguin Putnam Inc 2001 ISBN 0 140 29312 4 ISBN 0 140 51475 9 2 13 Mayis 2012 tarihinde Wayback Machine sitesinde Gigli nin Butterfly ses kayit ayrintilari 3 Callas in Butterfly ses kaydi ayrintisi icin buy com Dis baglantlilarMadama Butterfy Opera27 Mayis 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde