Katapult veya başka bir deyişle mancınık, uçağın bir geminin güvertesi gibi çok sınırlı miktarda alandan havalanabilmesine imkan sağlayan bir cihazdır. En çok uçak gemilerinde kullanılmaktadır fakat nadir durumlarda kara tabanlı pistlere de monte edilebilir.
Uçağın ön tekerleklerinden, pistteki katapult sistemine bir piston, mekik veya bazı durumlarda mancınık dizgisi adı verilen tel bir halat bağlanır. Bu halat, katapultun çekme çubuğudur. Uçak kalkışa hazır olduğunda katapult silindirlerinden itki sağlayacak olan ağırlık, derrick, barut, flywheel, hava basıncı, hidrolik ya da buhar gücü aniden bırakılır ve bundan kazanılan itki, katapultun çekme çubuğuyla uçağa aktarılmış olur. Buharlı bir katapult sistemi uçağı ortalama olarak 2 saniyede 250 km/s hıza ulaştırabilmektedir. ABD Donanması, Gerald R. Ford sınıfı uçak gemilerinin yapımıyla Elektromanyetik Uçak Fırlatma Sistemlerinin kullanımını geliştirmektedir.
Tarihi
Katapult kullanılan ilk uçuş
Havacılığın öncü ismi ve Smithsonian Sekreteri Samuel Langley, başarılı uçuş modellerini ve 1903'teki başarısız Aerodrome projesini piyasaya sürmek için yaylı bir katapult kullandı. Aynı şekilde 1904'te Wright Kardeşler, uçaklarına sınırlı bir mesafede kalkışta yardımcı olmak için ağırlık ve derrick tarzı katapult kullandılar.
31 Temmuz 1912'de Theodore Gordon Ellyson, ABD Donanması'nın katapult sisteminden fırlatılan ilk kişi oldu. Basınçlı hava katapult sisteminin geliştirilmiş hali Annapolis, Maryland'deki Santee Rıhtımı'na monte etmişti. İlk denemede, uçağın burnu rampadan yukarı doğru ittirildiğinde uçak karşı rüzgara yakaladığından suya düşmüştü ve Teğmen Ellyson neredeyse ölüyordu. 12 Kasım 1912'de Teğmen Ellyson, sabit bir kömür mavnasından fırlatılarak donanmanın ilk başarılı katapult uçuşunu yaptı. 5 Kasım 1915'te, Yarbay Henry C. Mustin de bir gemide katapult sistemini kullanarak kalkış yaptı.
Özellik | İlk kullanılışı | Kullanıldığı platform | İlk görevlendirilmesi | Hizmete Girişi | Notlar |
---|---|---|---|---|---|
Deniz Katapultu | 1915 | USS North Carolina | USS Langley – basınçlı hava USS Lexington – flywheel HMS Courageous – hidrolik | 1922 1927 1934 | Henry Mustin ilk başarılı fırlatmayı 5 Kasım 1915'te yaptı. |
Buharlı Katapult | 1950 | HMS Perseus | USS Hancock | 1954 | 1953 SCB-27C yenilemesi sırasında Hancock'a eklendi. |
EMALS | 2010 | Lakehurst Maxfield Field | USS Gerald R. Ford | 2017 |
Medya
Kaynak
Aircraft catapult - Wikipedia
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Katapult veya baska bir deyisle mancinik ucagin bir geminin guvertesi gibi cok sinirli miktarda alandan havalanabilmesine imkan saglayan bir cihazdir En cok ucak gemilerinde kullanilmaktadir fakat nadir durumlarda kara tabanli pistlere de monte edilebilir T 45C USS Ronald Reagan da bir manciniga baglanmaya hazirlaniyor Ucagin on tekerleklerinden pistteki katapult sistemine bir piston mekik veya bazi durumlarda mancinik dizgisi adi verilen tel bir halat baglanir Bu halat katapultun cekme cubugudur Ucak kalkisa hazir oldugunda katapult silindirlerinden itki saglayacak olan agirlik derrick barut flywheel hava basinci hidrolik ya da buhar gucu aniden birakilir ve bundan kazanilan itki katapultun cekme cubuguyla ucaga aktarilmis olur Buharli bir katapult sistemi ucagi ortalama olarak 2 saniyede 250 km s hiza ulastirabilmektedir ABD Donanmasi Gerald R Ford sinifi ucak gemilerinin yapimiyla Elektromanyetik Ucak Firlatma Sistemlerinin kullanimini gelistirmektedir TarihiKatapult kullanilan ilk ucus Samuel Langley nin katapultu yuzen evi ve basarisiz yolcu ucagi Aerodrome 1903 Havaciligin oncu ismi ve Smithsonian Sekreteri Samuel Langley basarili ucus modellerini ve 1903 teki basarisiz Aerodrome projesini piyasaya surmek icin yayli bir katapult kullandi Ayni sekilde 1904 te Wright Kardesler ucaklarina sinirli bir mesafede kalkista yardimci olmak icin agirlik ve derrick tarzi katapult kullandilar 31 Temmuz 1912 de Theodore Gordon Ellyson ABD Donanmasi nin katapult sisteminden firlatilan ilk kisi oldu Basincli hava katapult sisteminin gelistirilmis hali Annapolis Maryland deki Santee Rihtimi na monte etmisti Ilk denemede ucagin burnu rampadan yukari dogru ittirildiginde ucak karsi ruzgara yakaladigindan suya dusmustu ve Tegmen Ellyson neredeyse oluyordu 12 Kasim 1912 de Tegmen Ellyson sabit bir komur mavnasindan firlatilarak donanmanin ilk basarili katapult ucusunu yapti 5 Kasim 1915 te Yarbay Henry C Mustin de bir gemide katapult sistemini kullanarak kalkis yapti Katapultun kullanim zaman cizelgesi Ozellik Ilk kullanilisi Kullanildigi platform Ilk gorevlendirilmesi Hizmete Girisi NotlarDeniz Katapultu 1915 USS North Carolina USS Langley basincli hava USS Lexington flywheel HMS Courageous hidrolik 1922 1927 1934 Henry Mustin ilk basarili firlatmayi 5 Kasim 1915 te yapti Buharli Katapult 1950 HMS Perseus USS Hancock 1954 1953 SCB 27C yenilemesi sirasinda Hancock a eklendi EMALS 2010 Lakehurst Maxfield Field USS Gerald R Ford 2017MedyaKaynakAircraft catapult Wikipedia