Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Temmuz 2024) () ( |
Mançurya (Mançuca: Manju; Çince (basitleştirilmiş): 满洲; Çince (geleneksel): 滿洲; pinyin: Mǎnzhōu; Rusça: Маньчжурия; Moğolca: Манж), Doğu Asya'da bugünkü Çin'in kuzeydoğu bölgesi ve Rusya'nın Primorski bölgesini kapsayan tarihî bir bölge.
Batısında İç Moğolistan, güneyinde Çin, kuzeyinde Doğu Sibirya, güneydoğusunda Kore bulunur. Amur Nehri kuzeyinde, Sarıdeniz güneyinde bulunmaktadır. En önemli bölümü Güney Mançurya'dır. Güney Mançurya büyük bozkırlar ile kaplıdır. Mançurya adını bölgenin yerli halkı olan Mançulardan almıştır.
Tarihçe
19. yüzyılın sonuna değin Mançurya, Avrasya düzlüklerini geçerek Volga'dan Kore Yarımadası'na giden göçebe halklarının izlediği yolun doğudaki son durağıydı. MÖ 1000'den kalma Çin kaynaklarında bazı Mançuryalı kabilelerden söz edilir. Mançurya'nın bir bölümü, Han hanedanı döneminde (MÖ 206-MS 220), fethettikleri toprakları askeri komutanlık bölgelerine ayıran Hanların egemenliği altına girdi. Hanedanın çöküşünü izleyen karışıklık döneminde, Çinlilerin Mançurya üzerinde egemenlikleri zayıfladı.
Sui (581 - 618) ve Tang (618 - 907) hanedanları döneminde Çin, Mançuryanın güney kesiminde ancak sınırlı bir denetim kurabildi. Mançurya'nın kırsal kesiminde yaşayan Tungular 7. yüzyıl sonlarında, bağımsızlıklarını ilan ederek 712'de Pohai Krallığı'na dönüşecek olan Zhen Krallığı'nı kurdular(698). Bugünkü Jilin yönetim bölgesinin bulunduğu toprakları merkez alan Pohai Krallığı, bugünkü Mançurya'nın hemen tümünü ve Kuzey kore'yi kapsayan bir bölgeyi denetim altına aldı. 907'de Tang hanedanının çöküşünden sonra Mançurya yavaş yavaş Kitan adıyla bilinen Moğol kökenli bir halkın denetimine girmeye başladı. Güneyde Çinlileri, batıdaysa Türkleri geriletmeyi başaran Kitanlar, 926'da 'nı devirdiler. Liao hanedanı döneminde güçlerinin doruğuna ulaşarak Mançurya'nın hemen tümünü, Kuzey Kore'yle Kuzey Çin'in bir bölümünü ve Moğol Platosunun büyük bölümünü kapsayan bir bölgeyi denetimleri altına aldılar.
11. yüzyılın sonlarında Kitan İmparatorluğu bir gerileme dönemine girdi ve imparatorluğa bağlı halklar sık sık ayaklanmaya başladı. Bu ayaklanmaların en önemlilerinden birini Liao topraklarının dışında yaşamakla birlikte Liao sarayına vergi veren başlattı.
1115'te Ruzhenlerin önderi Aguda'nın Jin Krallığı'nın kurulduğunu ilan etmesi, Kitanların bölgedeki tüm güçlerini yitirdiğini ortaya koyuyordu. 1125'te Çindeki Song hanedanının yardımıyla Liao İmparatorluğu'na son veren Jinler daha sonra Songlara karşı mücadeleye giriştiler ve 1127'de Song başkentini yağmaladılar. Songlar bunun üzerine güneye çekilerek Güney Song Hanedanı adıyla varlıklarını sürdürdüler. Jinler ise işgal ettikleri Song topraklarını ihlak etmeye karar verdiler ve başkentlerini Mançurya'dan Yanging'e (bugün Pekin) taşıdılar. Ama bu tarihten sonra askerî güçlerini yitirmeye başladılar.
1211'de, Cengiz Han'ın önderliğindeki Moğol kuvvetleri Jin topraklarını istila etti. 1234'e doğru Moğolların güneydeki Song Hanedanı'yla kurduğu ittifak sonucu Jin Hanedanı yıkıldı. Moğollar daha sonra bütün Mançurya'yı işgal ederek yöreyi Liaoyang adını taşıyan tek bir yönetim bölgesi haline getirdiler. 1280'de de Çin'in fethini tamamlayarak Yuan hanedanını kurdular. Ama zamanlar Moğolların set yönetimi Çinliler arasında bir dizi ayaklanmaya yol açtı ve 1368'de Yuan hanedanı devrildi. Ardından Ming adını taşıyan yeni bir Çin hanedanı kuruldu ve Moğolların bölgeden sürülmesiyle Liaodong yeniden Çinlilerin denetimi altına girdi.
Moğollar 15. ve 16. yüzyıllarda yeniden toparlanarak Çin sınırına saldırılar düzenlemeye başladılar. Bu saldırılar sonucunda Ming hanedanının Mançurya'daki konumu giderek zayıfladı ve Ruzhenler 17. yüzyılda Ming egemenliğini tehdit eder duruma geldiler. Sonunda kurmayı başardılar. 1583'ten başlayarak bölgeye bir dizi sefer düzenleyen Nurhaçi, sonunda bütün Ruzhen kabilelerini denetimi altına aldı ve 1616'da han ilan edildi. Nurhaçi, Ruzhen halkında imparatorluğun büyüklüğü duygusunu yeniden canlandırmak amacıyla Qin adını verdi. Ölümünden sonra yerine geçen oğlu Abahay, ülke sınırlarını genişletmeyi sürdürdü. Abahay 1643'te öldüğünde Mançu orduları doğuda Kore'ye, kuzeyde Amur ve Ussuri vadilerine, batıda İç Moğolistan'a, güneyde de Çin Seddi'ne dayanmıştı. Abahay, halkına Mançu adını verdi ve hanedanı Qing olarak değiştirdi. Mançular 1644'te Pekin'e girerek kendi hükümdarlarını Çin imparatoru ilan ettiler. Qing (Mançu) hanedanının Çin'deki egemenliği 1911/12'ye değin sürdü. Liao Ovası'nı yaklaşık bin yıl önce sömürgeleştirmeye başlamalarına ve bölgeyi kültürel bakımdan etkileri altına almak için büyük çaba göstermelerine karşın Çinliler Kuzey Mançurya'da tutunamamışlar ve bu yöre, daha çok çeşitli kabilelerin yaşadığı bir bölge olarak kalmıştı. Qing hanedanı bölge ekonomisini canlandırabilmek amacıyla Çinlilerin Liaodong'a göçünü destekledi. 1688'den sonra Çinlilerin bölgeye göçüne bazı sınırlamalar getirildiysede Mançurya'yı tecrit politikasına çok geçmeden son verildi ve Rus birliklerinin doğuya doğru ilerlemesi üzerine, 'ndeki dağınık Mançu garnizonları Çin askerleriyle desteklendi. Öte yandan, bütün kısıtlamalara karşın, Mançurya'nın doğal kaynakları topraksız köylüleri sürekli kendine çekti. Qing hükûmetinin Jilin'le Heilongjiang'da ki işlenmemiş toprakları planlı olarak yerleşime açtığı 19. ve 20. yüzyıllarda Çinlilerin bölgeye göçü doruk noktasına ulaştı. Bölgedeki Çinli nüfusun artması, önceleri yalnızca kendi gereksinimlerini karşılayabilen Mançurya'nın uluslararası bir ticaret merkezi durumuna gelmesinde önemli rol oynadı. Bu uygulamaların sonucunda Mançular zamanla Çinli nüfus içinde eridiler.
1900'lerden bu yana Mançurya
19. yüzyılın sonlarına doğru, başta Rusya ve Japonya olmak üzere çeşitli güçler Mançurya'yı ele geçirmek için birbirleriyle mücadeleye giriştiler. Rusya ve Japonya arasında Mançurya konusundaki ilk anlaşmazlık Liaodong Yarımadası'nın denetimi konusunda çıktı. Birinci Çin-Japon Savaşı'ndan (1894-95) zaferle çıkan Japonya, Çin'den Liaodong Yarımadası'nın kendisine verilmesini istedi. Ama Fransa'yla Almanya'dan destek alan Rusya'nın müdahalesiyle Japonya bu talebinden vazgeçmek zorunda kaldı. Öte yandan Rusya yıldırma ve entrika yoluyla Çin'den Dairen (Lüda) limanı ve Port Arthur (Lüshun) Doğu Çin Demiryolu'nu birleştirecek bir demiryolu inşa etme hakkını elde etti ve Liaodong Yarımadası'nı 25 yıllığına kiraladı. Rusya ve Japonya'nın Mançurya ve Kore üzerindeki çıkarlarının çatışması 1904-05 Rus-Japon Savaşı'nın patlak vermesine yol açtı. Bu savaşın sonunda yenilgiye uğrayan Rusya, Güney Mançurya'daki tüm haklarını Japonya'ya devretmek zorunda kaldı.
Mançurya 1911 Çin Devrimi'nden sonra askeri yardım karşılığında Japonlara geniş ayrıcalıklar tanıyan Zhang Zuolin adlı bir savaş ağasının denetimi altına girdi. 1915'te Japonya'nın Çin'e sunduğu Yirmi Bir Talep adlı ünlü belgeyle, Çin, Japonya'nın Guangdong bölgesindeki (Liaodong Yarımadası'nın ucunda) kira süresini 99 yıl uzatmak ve Japonlara Mançurya'da uzun süreli hukuksal ve ticari ayrıcalıklar tanımak zorunda kaldı. Çin iç savaşı sırasında Japonlar Guandong, ordusunun desteğiyle Güney Mançurya'yı denetimleri altına aldılar.
Zhang Zuolin'in 1928'de öldürülmesinden sonra yerine geçen oğlu Zhang Xuehiang, Japonların uyarılarına aldırış etmeyerek Nanjing'deki milliyetçi hükûmetle ittifak kurdu. Bunun üzerine Japon birlikleri 18 Eylül 1931'de Shenyang kentindeki Çin kışlasına saldırdılar ve ertesi gün kenti ele geçirdiler. Sonraki beş ay içinde bütün Mançurya'yı işgal eden Japonlar 9 Mart 1932'de Mançurya'daki üç tarihsel yönetim bölgesini bir araya getirerek Mançukuo adlı bir kukla devlet kurdular. Eski Çin İmparatoru Puyi, Tianjin'den Mançurya'ya getirilerek önce "baş yönetici", ardından da imparator yapıldı. Kâğıt üzerinde Çin'in denetiminde bulunan Mançukuo hükûmeti, gerçekte Mançurya'yı Asya'da izleyecekleri yayılmacı politika için bir üs haline getirmek isteyen Japonya'nın sıkı denetim ve gözetimi altındaydı. Japonlar bölgedeki bütün önemli sanayi kollarının yönetimini üstlenerek II. Dünya Savaşı sonuna doğru Mançurya'yı Çin'in en sanayileşmiş bölgesi durumuna getirdiler. Mançurya, 1932'den 1945'e değin Japonya'nın yönetimi altında kaldı. Mançurya'nın düşmesinden sonra çok sayıda Mançuryalı asker ve silahlı sivil yeraltındaki Çinli komünistlerle işbirliği yaparak Japonya'ya karşı bir gerilla hareketi örgütledi.
Şubat 1945'teki Yalta Konferansı'nda Sovyet lideri Stalin, Sovyetlerin Pasifik Savaş'ına girmesi karşılığında Rusya'nın Mançurya üzerindeki bütün eski hak ve ayrıcalıklarının yeniden tanınmasını talep etti. Bu isteği Müttefik devlet başkanları tarafından derhal kabul edildi. Sovyet birlikleri Mayıs 1945'te Avrupa'dan Asya'ya doğru ilerlemeye başladı. 8 Ağustos'ta Japonya'ya savaş ilan eden Sovyetler Birliği, 9 Ağustos'ta Mançurya'ya saldırdı. Savaş 14 Ağustos'ta sona erdi. 16 Ağustos'ta Mançukuo imparatoru Puyi Ruslar tarafından tutsak alındı. Sovyet birlikleri, Mançurya'yı fethedilmiş bir toprak gibi görerek, bölgedeki gıda maddelerine, altın külçelerine, sanayi makinelerine ve başka mallara el koymaya başladılar. Sovyet ordusunun koruması altındaki Çinli komünist gerillalar Kuzey Çin'deki komünist birlikleriyle birleşerek 'yu kurdular ve Mançurya'nın büyük bölümünü ele geçirdiler. Kuomintang birliklerinin Mançurya'daki yenilgisi kesinleşti.
Komünist yönetimin Mançurya ekonomisini yeniden canlandırma çalışmaları 1946'da toprak reformuyla başladı. 1949 sonuna gelindiğinde Mançurya topraklarının tamamı köylüler arasında yeniden paylaştırılmış ve böylece toprak ağalarının gücü kırılmıştı. Komünistlerin sanayi alanındaki ilk işi ise yöreyi önemli bir sanayi merkezi haline getirmek için bölgedeki fabrikaları yeniden kurmak oldu. 1953-57 arasındaki I. Beş Yıllık Kalkınma Planı döneminde, sanayi yatırımlarının büyük bölümü Mançurya'ya ayrıldı. Ağustos 1949'da, Mançurya'da bazı yönetsel düzenlemelere gidilerek Kuzeydoğu Halkı Hükûmeti kuruldu ve Kuzeydoğu bölgesinin yöneticiliğine Gao Gang getirildi. Mançurya, Gao Gang'ın yönetimi altında oldukça özerk bir yapıya kavuştu. Ama Gao Gang ile merkezî hükûmet arasında çıkan anlaşmazlıklar sonunda, Pekin yönetimi 1953'te Kuzeydoğu Halkı Hükûmeti'ne son vererek, Mançurya'yı Liaoning, Jilin ve Heilongjiang adını taşıyan üç yönetim bölgesine böldü. Gao Gang Pekin'e alındı ve 1955'te partiden atıldı. O dönemden beri Çin'in siyasi yapısıyla bütünleşmiş olan Mançurya Çin sanayisinin merkezi olma özelliğini bugünde korumaktadır.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
Rusya ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Mancurya haber gazete kitap akademik JSTOR Temmuz 2024 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Mancurya Mancuca Manju Cince basitlestirilmis 满洲 Cince geleneksel 滿洲 pinyin Mǎnzhōu Rusca Manchzhuriya Mogolca Manzh Dogu Asya da bugunku Cin in kuzeydogu bolgesi ve Rusya nin Primorski bolgesini kapsayan tarihi bir bolge Mancurya Batisinda Ic Mogolistan guneyinde Cin kuzeyinde Dogu Sibirya guneydogusunda Kore bulunur Amur Nehri kuzeyinde Sarideniz guneyinde bulunmaktadir En onemli bolumu Guney Mancurya dir Guney Mancurya buyuk bozkirlar ile kaplidir Mancurya adini bolgenin yerli halki olan Manculardan almistir Tarihce19 yuzyilin sonuna degin Mancurya Avrasya duzluklerini gecerek Volga dan Kore Yarimadasi na giden gocebe halklarinin izledigi yolun dogudaki son duragiydi MO 1000 den kalma Cin kaynaklarinda bazi Mancuryali kabilelerden soz edilir Mancurya nin bir bolumu Han hanedani doneminde MO 206 MS 220 fethettikleri topraklari askeri komutanlik bolgelerine ayiran Hanlarin egemenligi altina girdi Hanedanin cokusunu izleyen karisiklik doneminde Cinlilerin Mancurya uzerinde egemenlikleri zayifladi Sui 581 618 ve Tang 618 907 hanedanlari doneminde Cin Mancuryanin guney kesiminde ancak sinirli bir denetim kurabildi Mancurya nin kirsal kesiminde yasayan Tungular 7 yuzyil sonlarinda bagimsizliklarini ilan ederek 712 de Pohai Kralligi na donusecek olan Zhen Kralligi ni kurdular 698 Bugunku Jilin yonetim bolgesinin bulundugu topraklari merkez alan Pohai Kralligi bugunku Mancurya nin hemen tumunu ve Kuzey kore yi kapsayan bir bolgeyi denetim altina aldi 907 de Tang hanedaninin cokusunden sonra Mancurya yavas yavas Kitan adiyla bilinen Mogol kokenli bir halkin denetimine girmeye basladi Guneyde Cinlileri batidaysa Turkleri geriletmeyi basaran Kitanlar 926 da ni devirdiler Liao hanedani doneminde guclerinin doruguna ulasarak Mancurya nin hemen tumunu Kuzey Kore yle Kuzey Cin in bir bolumunu ve Mogol Platosunun buyuk bolumunu kapsayan bir bolgeyi denetimleri altina aldilar 11 yuzyilin sonlarinda Kitan Imparatorlugu bir gerileme donemine girdi ve imparatorluga bagli halklar sik sik ayaklanmaya basladi Bu ayaklanmalarin en onemlilerinden birini Liao topraklarinin disinda yasamakla birlikte Liao sarayina vergi veren baslatti 1115 te Ruzhenlerin onderi Aguda nin Jin Kralligi nin kuruldugunu ilan etmesi Kitanlarin bolgedeki tum guclerini yitirdigini ortaya koyuyordu 1125 te Cindeki Song hanedaninin yardimiyla Liao Imparatorlugu na son veren Jinler daha sonra Songlara karsi mucadeleye giristiler ve 1127 de Song baskentini yagmaladilar Songlar bunun uzerine guneye cekilerek Guney Song Hanedani adiyla varliklarini surdurduler Jinler ise isgal ettikleri Song topraklarini ihlak etmeye karar verdiler ve baskentlerini Mancurya dan Yanging e bugun Pekin tasidilar Ama bu tarihten sonra askeri guclerini yitirmeye basladilar 1211 de Cengiz Han in onderligindeki Mogol kuvvetleri Jin topraklarini istila etti 1234 e dogru Mogollarin guneydeki Song Hanedani yla kurdugu ittifak sonucu Jin Hanedani yikildi Mogollar daha sonra butun Mancurya yi isgal ederek yoreyi Liaoyang adini tasiyan tek bir yonetim bolgesi haline getirdiler 1280 de de Cin in fethini tamamlayarak Yuan hanedanini kurdular Ama zamanlar Mogollarin set yonetimi Cinliler arasinda bir dizi ayaklanmaya yol acti ve 1368 de Yuan hanedani devrildi Ardindan Ming adini tasiyan yeni bir Cin hanedani kuruldu ve Mogollarin bolgeden surulmesiyle Liaodong yeniden Cinlilerin denetimi altina girdi Mogollar 15 ve 16 yuzyillarda yeniden toparlanarak Cin sinirina saldirilar duzenlemeye basladilar Bu saldirilar sonucunda Ming hanedaninin Mancurya daki konumu giderek zayifladi ve Ruzhenler 17 yuzyilda Ming egemenligini tehdit eder duruma geldiler Sonunda kurmayi basardilar 1583 ten baslayarak bolgeye bir dizi sefer duzenleyen Nurhaci sonunda butun Ruzhen kabilelerini denetimi altina aldi ve 1616 da han ilan edildi Nurhaci Ruzhen halkinda imparatorlugun buyuklugu duygusunu yeniden canlandirmak amaciyla Qin adini verdi Olumunden sonra yerine gecen oglu Abahay ulke sinirlarini genisletmeyi surdurdu Abahay 1643 te oldugunde Mancu ordulari doguda Kore ye kuzeyde Amur ve Ussuri vadilerine batida Ic Mogolistan a guneyde de Cin Seddi ne dayanmisti Abahay halkina Mancu adini verdi ve hanedani Qing olarak degistirdi Mancular 1644 te Pekin e girerek kendi hukumdarlarini Cin imparatoru ilan ettiler Qing Mancu hanedaninin Cin deki egemenligi 1911 12 ye degin surdu Liao Ovasi ni yaklasik bin yil once somurgelestirmeye baslamalarina ve bolgeyi kulturel bakimdan etkileri altina almak icin buyuk caba gostermelerine karsin Cinliler Kuzey Mancurya da tutunamamislar ve bu yore daha cok cesitli kabilelerin yasadigi bir bolge olarak kalmisti Qing hanedani bolge ekonomisini canlandirabilmek amaciyla Cinlilerin Liaodong a gocunu destekledi 1688 den sonra Cinlilerin bolgeye gocune bazi sinirlamalar getirildiysede Mancurya yi tecrit politikasina cok gecmeden son verildi ve Rus birliklerinin doguya dogru ilerlemesi uzerine ndeki daginik Mancu garnizonlari Cin askerleriyle desteklendi Ote yandan butun kisitlamalara karsin Mancurya nin dogal kaynaklari topraksiz koyluleri surekli kendine cekti Qing hukumetinin Jilin le Heilongjiang da ki islenmemis topraklari planli olarak yerlesime actigi 19 ve 20 yuzyillarda Cinlilerin bolgeye gocu doruk noktasina ulasti Bolgedeki Cinli nufusun artmasi onceleri yalnizca kendi gereksinimlerini karsilayabilen Mancurya nin uluslararasi bir ticaret merkezi durumuna gelmesinde onemli rol oynadi Bu uygulamalarin sonucunda Mancular zamanla Cinli nufus icinde eridiler 1900 lerden bu yana Mancurya 19 yuzyilin sonlarina dogru basta Rusya ve Japonya olmak uzere cesitli gucler Mancurya yi ele gecirmek icin birbirleriyle mucadeleye giristiler Rusya ve Japonya arasinda Mancurya konusundaki ilk anlasmazlik Liaodong Yarimadasi nin denetimi konusunda cikti Birinci Cin Japon Savasi ndan 1894 95 zaferle cikan Japonya Cin den Liaodong Yarimadasi nin kendisine verilmesini istedi Ama Fransa yla Almanya dan destek alan Rusya nin mudahalesiyle Japonya bu talebinden vazgecmek zorunda kaldi Ote yandan Rusya yildirma ve entrika yoluyla Cin den Dairen Luda limani ve Port Arthur Lushun Dogu Cin Demiryolu nu birlestirecek bir demiryolu insa etme hakkini elde etti ve Liaodong Yarimadasi ni 25 yilligina kiraladi Rusya ve Japonya nin Mancurya ve Kore uzerindeki cikarlarinin catismasi 1904 05 Rus Japon Savasi nin patlak vermesine yol acti Bu savasin sonunda yenilgiye ugrayan Rusya Guney Mancurya daki tum haklarini Japonya ya devretmek zorunda kaldi Mancurya 1911 Cin Devrimi nden sonra askeri yardim karsiliginda Japonlara genis ayricaliklar taniyan Zhang Zuolin adli bir savas agasinin denetimi altina girdi 1915 te Japonya nin Cin e sundugu Yirmi Bir Talep adli unlu belgeyle Cin Japonya nin Guangdong bolgesindeki Liaodong Yarimadasi nin ucunda kira suresini 99 yil uzatmak ve Japonlara Mancurya da uzun sureli hukuksal ve ticari ayricaliklar tanimak zorunda kaldi Cin ic savasi sirasinda Japonlar Guandong ordusunun destegiyle Guney Mancurya yi denetimleri altina aldilar Zhang Zuolin in 1928 de oldurulmesinden sonra yerine gecen oglu Zhang Xuehiang Japonlarin uyarilarina aldiris etmeyerek Nanjing deki milliyetci hukumetle ittifak kurdu Bunun uzerine Japon birlikleri 18 Eylul 1931 de Shenyang kentindeki Cin kislasina saldirdilar ve ertesi gun kenti ele gecirdiler Sonraki bes ay icinde butun Mancurya yi isgal eden Japonlar 9 Mart 1932 de Mancurya daki uc tarihsel yonetim bolgesini bir araya getirerek Mancukuo adli bir kukla devlet kurdular Eski Cin Imparatoru Puyi Tianjin den Mancurya ya getirilerek once bas yonetici ardindan da imparator yapildi Kagit uzerinde Cin in denetiminde bulunan Mancukuo hukumeti gercekte Mancurya yi Asya da izleyecekleri yayilmaci politika icin bir us haline getirmek isteyen Japonya nin siki denetim ve gozetimi altindaydi Japonlar bolgedeki butun onemli sanayi kollarinin yonetimini ustlenerek II Dunya Savasi sonuna dogru Mancurya yi Cin in en sanayilesmis bolgesi durumuna getirdiler Mancurya 1932 den 1945 e degin Japonya nin yonetimi altinda kaldi Mancurya nin dusmesinden sonra cok sayida Mancuryali asker ve silahli sivil yeraltindaki Cinli komunistlerle isbirligi yaparak Japonya ya karsi bir gerilla hareketi orgutledi Subat 1945 teki Yalta Konferansi nda Sovyet lideri Stalin Sovyetlerin Pasifik Savas ina girmesi karsiliginda Rusya nin Mancurya uzerindeki butun eski hak ve ayricaliklarinin yeniden taninmasini talep etti Bu istegi Muttefik devlet baskanlari tarafindan derhal kabul edildi Sovyet birlikleri Mayis 1945 te Avrupa dan Asya ya dogru ilerlemeye basladi 8 Agustos ta Japonya ya savas ilan eden Sovyetler Birligi 9 Agustos ta Mancurya ya saldirdi Savas 14 Agustos ta sona erdi 16 Agustos ta Mancukuo imparatoru Puyi Ruslar tarafindan tutsak alindi Sovyet birlikleri Mancurya yi fethedilmis bir toprak gibi gorerek bolgedeki gida maddelerine altin kulcelerine sanayi makinelerine ve baska mallara el koymaya basladilar Sovyet ordusunun korumasi altindaki Cinli komunist gerillalar Kuzey Cin deki komunist birlikleriyle birleserek yu kurdular ve Mancurya nin buyuk bolumunu ele gecirdiler Kuomintang birliklerinin Mancurya daki yenilgisi kesinlesti Komunist yonetimin Mancurya ekonomisini yeniden canlandirma calismalari 1946 da toprak reformuyla basladi 1949 sonuna gelindiginde Mancurya topraklarinin tamami koyluler arasinda yeniden paylastirilmis ve boylece toprak agalarinin gucu kirilmisti Komunistlerin sanayi alanindaki ilk isi ise yoreyi onemli bir sanayi merkezi haline getirmek icin bolgedeki fabrikalari yeniden kurmak oldu 1953 57 arasindaki I Bes Yillik Kalkinma Plani doneminde sanayi yatirimlarinin buyuk bolumu Mancurya ya ayrildi Agustos 1949 da Mancurya da bazi yonetsel duzenlemelere gidilerek Kuzeydogu Halki Hukumeti kuruldu ve Kuzeydogu bolgesinin yoneticiligine Gao Gang getirildi Mancurya Gao Gang in yonetimi altinda oldukca ozerk bir yapiya kavustu Ama Gao Gang ile merkezi hukumet arasinda cikan anlasmazliklar sonunda Pekin yonetimi 1953 te Kuzeydogu Halki Hukumeti ne son vererek Mancurya yi Liaoning Jilin ve Heilongjiang adini tasiyan uc yonetim bolgesine boldu Gao Gang Pekin e alindi ve 1955 te partiden atildi O donemden beri Cin in siyasi yapisiyla butunlesmis olan Mancurya Cin sanayisinin merkezi olma ozelligini bugunde korumaktadir Ayrica bakinizMancukuoKaynakca a b Aras Emre Benhur Cagatay 15 Haziran 2019 Ikinci Dunya Savasi nda Stratejik Mancurya Operasyonu ve Turk Basini Karamanoglu Mehmetbey Universitesi Edebiyat Fakultesi Dergisi 2 1 ss 65 83 Erisim tarihi 17 Temmuz 2024 Rusya ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz Cin cografyasi ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz