Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Manzara ekolojisi coğrafyanın ve ekolojinin alt disiplinidir. Alan; Alman coğrafyacı Carl Troll tarafından kurulmuştur. Landscape ekolojisi problemlere uygulamalı ve bütüncül bağlamda yaklaşır. Biyocoğrafyayla arasındaki temel fark enerji ve materyallerin dağılımını incelemesidir.
İngilizce olan Landscapein karşılığı peyzaj, kır manzarası olarak verilmektedir. Coğrafi görünüm olarak da kullanılmaktadır. Landscape; herhangi bir alanın tüm unsurlarıyla beraber görünümünü ifade eder. 19 yüzyılda; üstündeki tüm unsurlarla insanın bir kerede görebileceği alan tanımı yapılmıştır.
Mekân kavramının tartışıldığı gibi, mekânsal görünüm (landscape) tartışılsa da coğrafyanın köklü geleneklerinden kabul edilir. Manzara eklojisi ekolü Beşeri coğrafyayı mekândaki görünür biçimler ve bunların bileşimi ile ilişkilerini de ifade eden kültür ile beraber ele alır.
Amerikalı bilim insanı Carl Sauer; coğrafyacıların, toplumların doğal ortamları nasıl kültürel ortama dönüştürdüğünü incelemeleri gerektiğini ileri sürmüştür. İnsan kültürü ile ilgili her şeyin manzara/coğrafi görünüm üzerinde belirleyici olduğunu söylemiştir. Fikirleriyle Sauer, coğrafyada landscape ekolünün kurucusu olarak kabul edilmektedir.
Alman Otto Schlüter 1906 yılında; coğrafyacıların başlangıçtaki doğal peyzajın, nasıl kültürel peyzaja dönüştüğünü araştırmaları gerektiğini ifade etmiştir. Bu bakış açısı 1950'li yıllar kadar beşeri coğrafyacıları etkilemiş ve yönlendirmiştir. Meinig; aynı alana bakan insanların aynı şeyleri algılayacağını söyler. Kişi maddi unsur olarak gördüklerini zihnindeki düşüncelere, tecrübesine, yorumlama şekline göre algılar. Bir köylü için odun deposu olan orman, şehirli için rekreasyon, turizm alanı olabilir. Türkiye'de doğal peyzajı okumada jeomorfologlar başarılı olsa da, kültürel peyzajı okumada beşeri coğrafyacılar başarısızdır.
Peyzaj doğal peyzaj ve kültürel peyzaj olmak üzere iki bölümde incelenir. Doğal peyzajı yeryüzü şekilleri, bitki toplulukları, toprak, nehirleri göller oluşturur. Kültürel peyzaj ise doğal peyzaj üzerinde insan eseri olan tüm unsurları kapsar. İnsan, faaliyetleriyle doğal peyzajı değiştirmiş, şekillendirmiştir. Kültürel peyzaja yapılandırılmış veya inşa edilmiş ortam da denilmektedir.
Peirce Lewis, peyzajın anlaşılması için şu ilkeleri önermiştir: 1. Kültürü anlamada peyzaj bir ipucudur. 2.Peyzajlar arasında önem farkı yoktur. 3. Yaygın peyzajlar dikkate alınarak bilimsel olarak çalışılmamıştır. 4. Peyzajda tarihsel gerçekler önemlidir. Bugün anlamsız olan bir eser önceki insanların ihtiyacını karşılıyor olabilir. 5. Peyzajdaki bazı ögeler bulunduğu kültürde anlam ifade eder, başka kültürlerde anlamsız olabilir. 6. Doğal peyzaj hakkında bilgi sahibi olamadan kültürel peyzaj anlaşılamaz. 7. Peyzaj oldukça karmaşık bir yapıdır. Anadolu uygarlıkların her biri peyzajda izler bırakmıştır, bu ancak geçmişle bağlantı kurularak anlaşılabilir.
Kaynakça
- ^ a b c ARI, Yrd. Dr. Yılmaz. (PDF). AMERİKAN KÜLTÜREL COĞRAFYASINDA PEYZAJ KAVRAMI. balikesir.edu.tr. 9 Kasım 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2014.
- ^ ÖZDER, Âdem. (PDF). Bosna-Hersek Cumhuriyetinde Coğrafyanın Halk Kültürüne Etkisi. 23 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2014.
- ^ ÖZGÜÇ, Prof. Dr. Nazmiye. (PDF). COĞRAFYA: GEÇMİŞ-KAVRAMLAR-COĞRAFYACILAR. auzefcografya.com. 28 Ekim 2014 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2014.
- ^ ÖZGEN, Nurettin. (PDF). Bilim Olarak Coğrafya ve Evrimsel Paradigmalar. cografya.ege.edu.tr. 18 Ekim 2013 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ekim 2014.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Manzara ekolojisi cografyanin ve ekolojinin alt disiplinidir Alan Alman cografyaci Carl Troll tarafindan kurulmustur Landscape ekolojisi problemlere uygulamali ve butuncul baglamda yaklasir Biyocografyayla arasindaki temel fark enerji ve materyallerin dagilimini incelemesidir Ingilizce olan Landscapein karsiligi peyzaj kir manzarasi olarak verilmektedir Cografi gorunum olarak da kullanilmaktadir Landscape herhangi bir alanin tum unsurlariyla beraber gorunumunu ifade eder 19 yuzyilda ustundeki tum unsurlarla insanin bir kerede gorebilecegi alan tanimi yapilmistir Mekan kavraminin tartisildigi gibi mekansal gorunum landscape tartisilsa da cografyanin koklu geleneklerinden kabul edilir Manzara eklojisi ekolu Beseri cografyayi mekandaki gorunur bicimler ve bunlarin bilesimi ile iliskilerini de ifade eden kultur ile beraber ele alir Amerikali bilim insani Carl Sauer cografyacilarin toplumlarin dogal ortamlari nasil kulturel ortama donusturdugunu incelemeleri gerektigini ileri surmustur Insan kulturu ile ilgili her seyin manzara cografi gorunum uzerinde belirleyici oldugunu soylemistir Fikirleriyle Sauer cografyada landscape ekolunun kurucusu olarak kabul edilmektedir Alman Otto Schluter 1906 yilinda cografyacilarin baslangictaki dogal peyzajin nasil kulturel peyzaja donustugunu arastirmalari gerektigini ifade etmistir Bu bakis acisi 1950 li yillar kadar beseri cografyacilari etkilemis ve yonlendirmistir Meinig ayni alana bakan insanlarin ayni seyleri algilayacagini soyler Kisi maddi unsur olarak gorduklerini zihnindeki dusuncelere tecrubesine yorumlama sekline gore algilar Bir koylu icin odun deposu olan orman sehirli icin rekreasyon turizm alani olabilir Turkiye de dogal peyzaji okumada jeomorfologlar basarili olsa da kulturel peyzaji okumada beseri cografyacilar basarisizdir Peyzaj dogal peyzaj ve kulturel peyzaj olmak uzere iki bolumde incelenir Dogal peyzaji yeryuzu sekilleri bitki topluluklari toprak nehirleri goller olusturur Kulturel peyzaj ise dogal peyzaj uzerinde insan eseri olan tum unsurlari kapsar Insan faaliyetleriyle dogal peyzaji degistirmis sekillendirmistir Kulturel peyzaja yapilandirilmis veya insa edilmis ortam da denilmektedir Peirce Lewis peyzajin anlasilmasi icin su ilkeleri onermistir 1 Kulturu anlamada peyzaj bir ipucudur 2 Peyzajlar arasinda onem farki yoktur 3 Yaygin peyzajlar dikkate alinarak bilimsel olarak calisilmamistir 4 Peyzajda tarihsel gercekler onemlidir Bugun anlamsiz olan bir eser onceki insanlarin ihtiyacini karsiliyor olabilir 5 Peyzajdaki bazi ogeler bulundugu kulturde anlam ifade eder baska kulturlerde anlamsiz olabilir 6 Dogal peyzaj hakkinda bilgi sahibi olamadan kulturel peyzaj anlasilamaz 7 Peyzaj oldukca karmasik bir yapidir Anadolu uygarliklarin her biri peyzajda izler birakmistir bu ancak gecmisle baglanti kurularak anlasilabilir Kaynakca a b c ARI Yrd Dr Yilmaz PDF AMERIKAN KULTUREL COGRAFYASINDA PEYZAJ KAVRAMI balikesir edu tr 9 Kasim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2014 OZDER Adem PDF Bosna Hersek Cumhuriyetinde Cografyanin Halk Kulturune Etkisi 23 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2014 OZGUC Prof Dr Nazmiye PDF COGRAFYA GECMIS KAVRAMLAR COGRAFYACILAR auzefcografya com 28 Ekim 2014 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2014 OZGEN Nurettin PDF Bilim Olarak Cografya ve Evrimsel Paradigmalar cografya ege edu tr 18 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 23 Ekim 2014