Mardakan arboretumu, yarı kurak Abşeron Yarımadası'ndaki Mardakan ilçesinde yer almaktadır ve Bakü'ye 40 km uzaklıktadır. 1895-1920'lerde zamanının iş adamı ve petrol milyoneri Murtuza Muhtarov'un şahsi bahçesiydi. Şu anda, Arboretumun bir bölümü 24 hektardır. Arboretum, flora türlerinin sayısı ve yaşı açısından dünyanın en zengin koleksiyonları arasında listelenmiştir. Azerbaycan ve diğer birçok ülkeden 1.540 bitki türü ve cinsi içeren yaklaşık 1.800 tür ziyaretçilere tanıtılmaktadır.
Mardakan Arboretumu | |
---|---|
![]() | |
![]() | |
Konum | Mardakan, Bakü, Azerbaycan |
Koordinatlar | 40°29′24″K 50°09′32″D / 40.49000°K 50.15889°D |
Yüzölçümü | 12 ha. |
Kuruluş | 1926 |
Kurucu | Nikolai Vavilov |
Tasarımcı | Nikolai Vavilov |
Tarihi
- 1920: Murtuza Muhtarov'un bahçesi devlet mülkiyetine dönüştürüldü.
- 1924-1926: Tüm Birlik Uygulamalı Botanik Enstitüsü'nün Doğu Transkafkasya şubesi, eski banliyö devlet çiftliği temelinde düzenlendi.
- 1926: Arboretum, tanınmış botanikçi ve akademisyen Nikolai Vavilov tarafından kuruldu.
- 1930: Tüm-Birlik Uygulamalı botanik ve yeni kültürler Enstitüsünün yeniden düzenlenmesinden sonra şube, departmanı olarak Tüm-Birlik Bahçe Bitkileri Enstitüsü sistemine girdi.
- 1936: Kuru subtropiklere deneysel istasyon atandı.
- 1945 ile 1964 arasında: Bahçecilik, bağcılık için bir araştırma ve geliştirme üssü dahil edildi.
- 1945 ile 1963 arasında: Yeni türler tanıtıldı. Bu, subtropikal bitki yetiştiriciliğinin gelişmesine, nar, zeytin, incir, Asya hurması türlerinin seçimi ve iyileştirilmesine ve ayrıca parkın bilimsel olarak bölümlere ayrılmasına yardımcı oldu.
- 1964-1966 arası: Park, Azerbaycan SSC Sağlık Bakanlığı tarafından yönetildi.
- 1966: Devlet tarafından Azerbaycan SSC Ulusal Bilimler Akademisi botanik enstitüsüne bağışlandı.
- 1996: Mardakan Arboretumu, ANAS Biyolojik Bilimler Bölümü'ne bağlandı.
- 2014: Mardakan Arboretumu, Azerbaycan Bakanlar Kurulunun emriyle Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi Dendroloji Enstitüsü adını aldı.
Arboretumun faaliyetleri
Mardakan Arboretumu Hazar Denizi kıyısına 4,5 km uzaklıktadır. Arboretumun toprakları 12 hektardır. Arboretumun %80-85'i kireç taşı ile kaplıdır. Toprak örtüsü çeşitli toprak bileşimleri ile temsil edilir. Denizden artan mesafe ile 0,5 ila 1,5 metre arasında önemsiz bir derinlikten oluşan daha ağır ve daha hafif kumlu tınlı zeminlere rastlanır. Yalnızca doğal odunözü ve çalılar neredeyse yoktur. Kayalar arasında Cascara buckthorn, Gürcü hanımeli, ılgın, yabani incir ve diğer bitkiler görülmektedir. Arboretum'un bitki örtüsü, Lenkeran'dan ithal edilen ve yapay sulama ile zeminde bulunur.
Su, derin kuyulardan alınır, 30–80 m derinlikte kireçtaşından süzülür. Kuyulardan gelen su, parkın topraklarından borularla yönlendirildiği havuzlara çekilir. Kuyuların çapı 8–13 m ve ortalama derinliği 36 m'dir. Yesenin Ev Müzesi'nin yakınında bulunan en derin kuyu 1835 yılında inşa edilmiştir ve toplam uzunluğu 27 metredir. Kuyu kale şeklinde yuvarlak bir taş duvarla çevrilidir ve yaklaşık 18 metre yüksekliğinde dairesel bir merdivene sahiptir. Kuyunun yer altı geçitleri bulunur.
Havuzlar 1903-1905 yılları arasında inşa edildi. Bahçeye su havuzları ile birlikte 6 yapay şelale kuruldu. Dörtgen havuz 35 metre genişliğe, 50 metre uzunluğa ve 30 metre derinliğe sahiptir. Diğer havuz 1840 yılında zemine inşa edilmiştir ve oraya tırmanmak için merdivenler kullanılmıştır.
Mardakan Arboretumu müdürü Tofig Mammadov'a göre, arboretumdaki flora ve fauna türlerinin toplam miktarı yaklaşık 1.700'dür.
Bitkiler
Doğal bitkiler sergisi
Bahçenin orta sokağının sağında ve solunda doğal bitki sergileri sergilenmektedir. Sergiler 8 botanik-coğrafi gruba ayrılmıştır: Doğu Asya florası, Orta Asya florası, Kuzey Amerika florası, Güney Amerika florası, Akdeniz ülkelerinin florası, Avustralya ve Yeni Zelanda florası, Kafkas florası ve Afrika florası.
Çiçekli ve dekoratif bitkiler sergisi
Bu sergide 22 tür ve 300 cins gül, 9 tür ve 35 cins nergis, 6 tür ve 12 cins süsen, 28 tür ve 56 cins kaktüs, 15 tür ve 26 cins haşhaş bulunmaktadır.
Ekili bitkiler sergisi
600 tür ve 760 cins kültür bitkisinin bulunduğu sergi 12 gruba ayrılmıştır. Nar ve diğer meyve ağaçlarını, yemişleri, Şifalı bitkileri ve diğerlerini içerir.
Müzeler
Mardakan Arboretumu bölgesinde 2 müze bulunmaktadır: Sovyet botanikçi Nikolai Vavilov'a adanmış "Botanik müzesi" ve Rus şair Sergey Yesenin'e adanmış "Sergey Yesenin Müzesi".
Yesenin Müzesi
Burası 1924-1925'te burada yaşamış Rus şair Sergey Yesenin'in müze evidir. Haydar Aliyev'in girişimiyle 1974 yılında kurulan müze, Yesenin'in 80. doğum yıl dönümü vesilesiyle 1 Nisan 1975'te açıldı. Bu müzenin bulunduğu cadde ismini Sergey Yesenin'den almıştır. Müze 1999 yılından beri Azerbaycan Edebiyat Müzesi bünyesinde faaliyet göstermektedir. 2008 yılında Edebiyat Müzesi yapısının yeniden kurulmasının ardından Sergey Yesenin Evi-Müzesi, S. A. Yesenin adını taşıyan Rus-Azerbaycan edebi ilişkilerinin merkezine dönüşmüştür. Merkez, şairin hayatı ve şiirleri hakkında bilgi vermenin yanı sıra, Rusya-Azerbaycan edebi ilişkileri ile ilgili materyalleri toplar ve araştırır.
Çekimler
Azerbaycan filmlerinden "Bez Seyyarcı", "Qorxma, mən səninləyəm" (1981), "Bаşsız аtlı", "Lənkəran xanının vəziri" gibi filmlerin bazı sahneleri bu bahçede çekildi.
Fotoğraflar
Kaynakça
- ^ "Arşivlenmiş kopya". 12 Eylül 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 17 Ekim 2020.
- ^ "History | Institute of Dendrology". dendrologiya.az. 13 Ağustos 2020 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ a b c "Murtuza Muxtarov". dendrologiya.az. 17 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ a b c "Mərdəkan Dendrarisi". www.anl.az. 4 Mayıs 2011. 20 Ekim 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ a b c "Təbii bitki ekspozisiyaları". dendrologiya.az. 17 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ "İnstitut haqqında". dendrologiya.az. 17 Kasım 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- ^ "Center of the Russian-Azerbaijan literary relations named after S.A.Yesenin". nizamimuseum.az. 27 Kasım 2018 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 31 Ekim 2018.
- İslam dünyası bilimi 17 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi. Azerbaycan
- Mardakan Arboretum web sitesi 23 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arşivlendi.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mardakan arboretumu yari kurak Abseron Yarimadasi ndaki Mardakan ilcesinde yer almaktadir ve Baku ye 40 km uzakliktadir 1895 1920 lerde zamaninin is adami ve petrol milyoneri Murtuza Muhtarov un sahsi bahcesiydi Su anda Arboretumun bir bolumu 24 hektardir Arboretum flora turlerinin sayisi ve yasi acisindan dunyanin en zengin koleksiyonlari arasinda listelenmistir Azerbaycan ve diger bircok ulkeden 1 540 bitki turu ve cinsi iceren yaklasik 1 800 tur ziyaretcilere tanitilmaktadir Mardakan ArboretumuKonumMardakan Baku AzerbaycanKoordinatlar40 29 24 K 50 09 32 D 40 49000 K 50 15889 D 40 49000 50 15889Yuzolcumu12 ha Kurulus1926KurucuNikolai VavilovTasarimciNikolai VavilovTarihi1920 Murtuza Muhtarov un bahcesi devlet mulkiyetine donusturuldu 1924 1926 Tum Birlik Uygulamali Botanik Enstitusu nun Dogu Transkafkasya subesi eski banliyo devlet ciftligi temelinde duzenlendi 1926 Arboretum taninmis botanikci ve akademisyen Nikolai Vavilov tarafindan kuruldu 1930 Tum Birlik Uygulamali botanik ve yeni kulturler Enstitusunun yeniden duzenlenmesinden sonra sube departmani olarak Tum Birlik Bahce Bitkileri Enstitusu sistemine girdi 1936 Kuru subtropiklere deneysel istasyon atandi 1945 ile 1964 arasinda Bahcecilik bagcilik icin bir arastirma ve gelistirme ussu dahil edildi 1945 ile 1963 arasinda Yeni turler tanitildi Bu subtropikal bitki yetistiriciliginin gelismesine nar zeytin incir Asya hurmasi turlerinin secimi ve iyilestirilmesine ve ayrica parkin bilimsel olarak bolumlere ayrilmasina yardimci oldu 1964 1966 arasi Park Azerbaycan SSC Saglik Bakanligi tarafindan yonetildi 1966 Devlet tarafindan Azerbaycan SSC Ulusal Bilimler Akademisi botanik enstitusune bagislandi 1996 Mardakan Arboretumu ANAS Biyolojik Bilimler Bolumu ne baglandi 2014 Mardakan Arboretumu Azerbaycan Bakanlar Kurulunun emriyle Azerbaycan Ulusal Bilimler Akademisi Dendroloji Enstitusu adini aldi Arboretumun faaliyetleriMardakan Arboretumu Hazar Denizi kiyisina 4 5 km uzakliktadir Arboretumun topraklari 12 hektardir Arboretumun 80 85 i kirec tasi ile kaplidir Toprak ortusu cesitli toprak bilesimleri ile temsil edilir Denizden artan mesafe ile 0 5 ila 1 5 metre arasinda onemsiz bir derinlikten olusan daha agir ve daha hafif kumlu tinli zeminlere rastlanir Yalnizca dogal odunozu ve calilar neredeyse yoktur Kayalar arasinda Cascara buckthorn Gurcu hanimeli ilgin yabani incir ve diger bitkiler gorulmektedir Arboretum un bitki ortusu Lenkeran dan ithal edilen ve yapay sulama ile zeminde bulunur Su derin kuyulardan alinir 30 80 m derinlikte kirectasindan suzulur Kuyulardan gelen su parkin topraklarindan borularla yonlendirildigi havuzlara cekilir Kuyularin capi 8 13 m ve ortalama derinligi 36 m dir Yesenin Ev Muzesi nin yakininda bulunan en derin kuyu 1835 yilinda insa edilmistir ve toplam uzunlugu 27 metredir Kuyu kale seklinde yuvarlak bir tas duvarla cevrilidir ve yaklasik 18 metre yuksekliginde dairesel bir merdivene sahiptir Kuyunun yer alti gecitleri bulunur Havuzlar 1903 1905 yillari arasinda insa edildi Bahceye su havuzlari ile birlikte 6 yapay selale kuruldu Dortgen havuz 35 metre genislige 50 metre uzunluga ve 30 metre derinlige sahiptir Diger havuz 1840 yilinda zemine insa edilmistir ve oraya tirmanmak icin merdivenler kullanilmistir Mardakan Arboretumu muduru Tofig Mammadov a gore arboretumdaki flora ve fauna turlerinin toplam miktari yaklasik 1 700 dur BitkilerDogal bitkiler sergisi Bahcenin orta sokaginin saginda ve solunda dogal bitki sergileri sergilenmektedir Sergiler 8 botanik cografi gruba ayrilmistir Dogu Asya florasi Orta Asya florasi Kuzey Amerika florasi Guney Amerika florasi Akdeniz ulkelerinin florasi Avustralya ve Yeni Zelanda florasi Kafkas florasi ve Afrika florasi Cicekli ve dekoratif bitkiler sergisi Bu sergide 22 tur ve 300 cins gul 9 tur ve 35 cins nergis 6 tur ve 12 cins susen 28 tur ve 56 cins kaktus 15 tur ve 26 cins hashas bulunmaktadir Ekili bitkiler sergisi 600 tur ve 760 cins kultur bitkisinin bulundugu sergi 12 gruba ayrilmistir Nar ve diger meyve agaclarini yemisleri Sifali bitkileri ve digerlerini icerir MuzelerMardakan Arboretumu bolgesinde 2 muze bulunmaktadir Sovyet botanikci Nikolai Vavilov a adanmis Botanik muzesi ve Rus sair Sergey Yesenin e adanmis Sergey Yesenin Muzesi Yesenin Muzesi Burasi 1924 1925 te burada yasamis Rus sair Sergey Yesenin in muze evidir Haydar Aliyev in girisimiyle 1974 yilinda kurulan muze Yesenin in 80 dogum yil donumu vesilesiyle 1 Nisan 1975 te acildi Bu muzenin bulundugu cadde ismini Sergey Yesenin den almistir Muze 1999 yilindan beri Azerbaycan Edebiyat Muzesi bunyesinde faaliyet gostermektedir 2008 yilinda Edebiyat Muzesi yapisinin yeniden kurulmasinin ardindan Sergey Yesenin Evi Muzesi S A Yesenin adini tasiyan Rus Azerbaycan edebi iliskilerinin merkezine donusmustur Merkez sairin hayati ve siirleri hakkinda bilgi vermenin yani sira Rusya Azerbaycan edebi iliskileri ile ilgili materyalleri toplar ve arastirir CekimlerAzerbaycan filmlerinden Bez Seyyarci Qorxma men seninleyem 1981 Bassiz atli Lenkeran xaninin veziri gibi filmlerin bazi sahneleri bu bahcede cekildi FotograflarKaynakca Arsivlenmis kopya 12 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 17 Ekim 2020 History Institute of Dendrology dendrologiya az 13 Agustos 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2018 a b c Murtuza Muxtarov dendrologiya az 17 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2018 a b c Merdekan Dendrarisi www anl az 4 Mayis 2011 20 Ekim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2018 a b c Tebii bitki ekspozisiyalari dendrologiya az 17 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2018 Institut haqqinda dendrologiya az 17 Kasim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2018 Center of the Russian Azerbaijan literary relations named after S A Yesenin nizamimuseum az 27 Kasim 2018 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 31 Ekim 2018 Islam dunyasi bilimi 17 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi Azerbaycan Mardakan Arboretum web sitesi 23 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde arsivlendi