Ajuga, Lamiaceae familyasına bağlı bir bitki cinsidir.Ajuga cinsi, çoğunlukla eski dünyanın kuzey ılıman bölgelerine dağılmış 64 türden oluşur. Cins Güney Afrika ve Avustralya'da da görülür. Türkiye florasında 14 tür ve 27 alt taksonla temsil edilir. (Davis 1982,1988, Baytop 1999).
Ajuga | |||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
Korunma durumu | |||||||||||||
Değerlendirilmedi (IUCN 3.1) | |||||||||||||
Biyolojik sınıflandırma | |||||||||||||
|
Bitkiler yıllık, iki yıllık veya çok yıllık, otsu, nadiren çalı formundadır. Çiçekleri gösterişli, çanak yaprağın üst dudağı düz genellikle 2 lopludur. Çiçeklenme yoğun, uçta, çiçek kümesi ana eksen üzerinde dallar salkım (rasemoz) ikinci derecedeki yanal dalların talkımsı (kimoz) olarak dizilir fakat bazen de çiçek kümesi bir ana eksen ve üzerine dizilmiş saplı çiçeklerden oluşur ya da çiçek durumu sapsız çiçeklerin etlenmiş bir ana eksen üzerinde sık ve çok sayıda yerleşerek oluşturdukları salkımsı yapıdadır. Taç yapraklar kalıcıdır, geniş tabanı meyveyi kaplar.
Ajuga chia, A.reptans ve A.genevensis türleri tıbbi özellikleri ile yaygın olarak bilinir. A.reptans yapraklarında provitamin A bulunur. Hemostatik ve yara iyileştirici etkileri nedeniyle A.chia ve A.reptans özel ilgi çekmektedir.
Taksonomi
Ajuga cinsine bağlı türler:
- P.H.Davis - Suudi Arabistan
- R.Br. - Avustralya
- Ajuga bombycina Boiss. - Ege adaları, Türkiye
- Maxim. - Ogasawara-shoto (Bonin Adaları, Japonya)
- Maxim. - Nepal, kuzey Hindistan
- Diels - Yunnan
- C.Y.Wu & C.Chen - Tibet, orta Çin
- Ging. ex Benth. - İran, Afganistan
- (L.) Schreb. - Orta ve güney Avrupa, orta ve güneybatı Asya
- P.H.Davis - Suriye
- Bunge - Çin, Kore, Japonya
- Kit Tan & Yildiz - Türkiye
- Danguy ex R.A.Clement - Madagaskar
- Thunb. - Çin, Kore, Japonya, Tayvan, Ryukyu Adaları
- Hayata - Çin, Vietnam, Tayvan, Ryukyu Adaları
- H.Lév. & Vaniot - Kore
- Baker - Madagaskar
- Diels - Çin, Tibet, Nepal
- L. - Orta ve güney Avrupa, Kafkaslar
- Stapf - Güney Avustralya
- Maxim - Honshu Adası, Japonya
- Buch.-Ham. - Orta ve doğu Afrika, güney Asya, Yeni Gine
- (L.) Schreb. - Akdeniz Havzası
- Miq. - Japonya
- (Murray) Benth. - Güneydoğu Avrupa, Türkiye, Kafkaslar
- Ajuga leucantha Lukhoba - Uganda, Demokratik Kongo, Etiyopya
- Ajuga linearifolia Pamp. - Çin
- D.Don - Çin, Nepal, Bhutan, Assam, Myanmar
- Maxim. - Çin, Nepal, Bhutan, Assam
- Wall. ex Benth. - Çin, Nepal, Bhutan, Assam, kuzey ve doğu Hindistan, kuzey Hindiçin
- Nakai - Honshu Adası, Japonya
- Gladkova - Kırım
- Bunge - Çin, Kore, Amur, Primorye
- Ajuga nipponensis Makino - Çin, Kore, Japonya, Vietnam, Tayvan
- A.J.Paton & R.J.Johns - Yeni Gine
- Diels - Tibet, Siçuan, Yunnan
- M.Bieb. - Irak, Kafkaslar
- Baker - Madagaskar
- Burch. ex Benth. - Güney Afrika, Lesotho
- L. - Doğu Akdeniz
- Bureau & Franch. - Çin
- - Filistin, Türkiye
- Hand.-Mazz. - Yunnan
- Benth. - Afganistan, Pakistan, kuzey Hindistan, Nepal
- Degen & Bald. - Arnavutluk, Yugoslavya
- Briq. - Türkiye
- A.Gray - Çin, Japonya, Tayvan, Ryukyu Adaları
- L. - Orta ve güney Avrupa
- P.H.Davis - Türkiye
- Ajuga reptans L. - Avrupa, Cezayir, Tunus, İran, Türkiye, Kafkaslar
- Baker - Madagaskar
- Ajuga salicifolia (L.) Schreb. - Balkanlar, Kırım, güney Rusya, Türkiye
- Assadi & Jamzad - İran
- W.W.Sm..- southwestern Çin
- Miyabe & Tatew - Japonya, Kuril Adaları
- R.Br. - Yeni Güney Galler
- Nakai - Kore
- Ajuga taiwanensis Nakai ex Murata - Tayvan, Ryukyu Adaları, Filipinler
- C.Presl in J.S.Presl & C.B.Presl - İtalya
- (Regel) Briq. - Tacikistan, Özbekistan
- Herder - Kırgızistan
- Boiss. - Türkiye, İran
- Kit Tan - Türkiye
- Maxim. ex Franch. & Sav. - Japonya
- Rech.f. - Irak
Kaynakça
- ^ "ITIS". 30 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 5 Temmuz 2022.
- ^ Li, X. & Hedge, I.C 1994. Lamiaceae. Pp. 50 inWu, Zh.Y. & Raven, P.H. (eds.), Flora of China. Volume 17: Verbenaceae through Solanaceae. Science Press, Beijing & Missouri Botanical Garden Press, St. Louis, .
- ^ Pis'yaukova, V.V. 1954. Ajuga. Pp. 13 inKomarov, V.L. & Schischkin, B.K. (eds.), Flora URSS (Flora Unionis Rerumpublicarum Sovieticarum Socaialisticarum) XX. Labiatae. 1-389 pp., Academia Scientiarum URSS, Mosqua, Leningrad. BHL (English translation)
- ^ "Ajuga chamaepitys subsp. Palaestina (Boiss.) Bornm". 15 Mart 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Ekim 2023.
Dış bağlantılar
- Wikimedia Commons'ta Ajuga ile ilgili çoklu ortam belgeleri bulunur.
- Vikitür'de Ajuga ile ilgili ayrıntılı taksonomik bilgiler bulunur.
Lamiaceae ile ilgili bu madde seviyesindedir. Madde içeriğini genişleterek Vikipedi'ye katkı sağlayabilirsiniz. |
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ajuga Lamiaceae familyasina bagli bir bitki cinsidir Ajuga cinsi cogunlukla eski dunyanin kuzey iliman bolgelerine dagilmis 64 turden olusur Cins Guney Afrika ve Avustralya da da gorulur Turkiye florasinda 14 tur ve 27 alt taksonla temsil edilir Davis 1982 1988 Baytop 1999 AjugaKorunma durumuDegerlendirilmedi IUCN 3 1 Biyolojik siniflandirmaAlem PlantaeSube TracheophytaSinif MagnoliopsidaTakim LamialesFamilya LamiaceaeCins Ajuga Bitkiler yillik iki yillik veya cok yillik otsu nadiren cali formundadir Cicekleri gosterisli canak yapragin ust dudagi duz genellikle 2 lopludur Ciceklenme yogun ucta cicek kumesi ana eksen uzerinde dallar salkim rasemoz ikinci derecedeki yanal dallarin talkimsi kimoz olarak dizilir fakat bazen de cicek kumesi bir ana eksen ve uzerine dizilmis sapli ciceklerden olusur ya da cicek durumu sapsiz ciceklerin etlenmis bir ana eksen uzerinde sik ve cok sayida yerleserek olusturduklari salkimsi yapidadir Tac yapraklar kalicidir genis tabani meyveyi kaplar Ajuga chia A reptans ve A genevensis turleri tibbi ozellikleri ile yaygin olarak bilinir A reptans yapraklarinda provitamin A bulunur Hemostatik ve yara iyilestirici etkileri nedeniyle A chia ve A reptans ozel ilgi cekmektedir TaksonomiAjuga cinsine bagli turler P H Davis Suudi Arabistan R Br Avustralya Ajuga bombycina Boiss Ege adalari Turkiye Maxim Ogasawara shoto Bonin Adalari Japonya Maxim Nepal kuzey Hindistan Diels Yunnan C Y Wu amp C Chen Tibet orta Cin Ging ex Benth Iran Afganistan L Schreb Orta ve guney Avrupa orta ve guneybati Asya P H Davis Suriye Bunge Cin Kore Japonya Kit Tan amp Yildiz Turkiye Danguy ex R A Clement Madagaskar Thunb Cin Kore Japonya Tayvan Ryukyu Adalari Hayata Cin Vietnam Tayvan Ryukyu Adalari H Lev amp Vaniot Kore Baker Madagaskar Diels Cin Tibet Nepal L Orta ve guney Avrupa Kafkaslar Stapf Guney Avustralya Maxim Honshu Adasi Japonya Buch Ham Orta ve dogu Afrika guney Asya Yeni Gine L Schreb Akdeniz Havzasi Miq Japonya Murray Benth Guneydogu Avrupa Turkiye Kafkaslar Ajuga leucantha Lukhoba Uganda Demokratik Kongo Etiyopya Ajuga linearifolia Pamp Cin D Don Cin Nepal Bhutan Assam Myanmar Maxim Cin Nepal Bhutan Assam Wall ex Benth Cin Nepal Bhutan Assam kuzey ve dogu Hindistan kuzey Hindicin Nakai Honshu Adasi Japonya Gladkova Kirim Bunge Cin Kore Amur Primorye Ajuga nipponensis Makino Cin Kore Japonya Vietnam Tayvan A J Paton amp R J Johns Yeni Gine Diels Tibet Sicuan Yunnan M Bieb Irak Kafkaslar Baker Madagaskar Burch ex Benth Guney Afrika Lesotho L Dogu Akdeniz Bureau amp Franch Cin Filistin Turkiye Hand Mazz Yunnan Benth Afganistan Pakistan kuzey Hindistan Nepal Degen amp Bald Arnavutluk Yugoslavya Briq Turkiye A Gray Cin Japonya Tayvan Ryukyu Adalari L Orta ve guney Avrupa P H Davis Turkiye Ajuga reptans L Avrupa Cezayir Tunus Iran Turkiye Kafkaslar Baker Madagaskar Ajuga salicifolia L Schreb Balkanlar Kirim guney Rusya Turkiye Assadi amp Jamzad Iran W W Sm southwestern Cin Miyabe amp Tatew Japonya Kuril Adalari R Br Yeni Guney Galler Nakai Kore Ajuga taiwanensis Nakai ex Murata Tayvan Ryukyu Adalari Filipinler C Presl in J S Presl amp C B Presl Italya Regel Briq Tacikistan Ozbekistan Herder Kirgizistan Boiss Turkiye Iran Kit Tan Turkiye Maxim ex Franch amp Sav Japonya Rech f IrakKaynakca ITIS 30 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 5 Temmuz 2022 Li X amp Hedge I C 1994 Lamiaceae Pp 50 inWu Zh Y amp Raven P H eds Flora of China Volume 17 Verbenaceae through Solanaceae Science Press Beijing amp Missouri Botanical Garden Press St Louis 0 915279 24 X Pis yaukova V V 1954 Ajuga Pp 13 inKomarov V L amp Schischkin B K eds Flora URSS Flora Unionis Rerumpublicarum Sovieticarum Socaialisticarum XX Labiatae 1 389 pp Academia Scientiarum URSS Mosqua Leningrad BHL English translation Ajuga chamaepitys subsp Palaestina Boiss Bornm 15 Mart 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Ekim 2023 Dis baglantilarWikimedia Commons ta Ajuga ile ilgili coklu ortam belgeleri bulunur Vikitur de Ajuga ile ilgili ayrintili taksonomik bilgiler bulunur Lamiaceae ile ilgili bu madde taslak seviyesindedir Madde icerigini genisleterek Vikipedi ye katki saglayabilirsiniz