Maşenka (Rusça: Машенька), Vladimir Nabokov'un 1926 yılında Rus yayımcı Slovo tarafından V. Sirin rumuzuyla yayımladığı ilk romanıdır.
Машенька | ||||
1926 tarihli ilk Rusça baskısı | ||||
Yazar | Vladimir Nabokov | |||
---|---|---|---|---|
Çevirmen | Esra Birkan | |||
Dil | Rusça | |||
Tür | Roman | |||
Yayım | 1926 (özgün) 2012 (Türkçe) | |||
Yayımcı | İletişim Yayınları | |||
Seri | ||||
|
Konusu
Maşenka, Rus Devrimi sırasında yurtsuzlaşan bir Beyaz Rus ve eski Beyaz Ordu subayı olan Lev Gleboviç Ganin'in hikâyesidir. Ganin, Berlin'deki bir pansiyonda Alman genç kız Klara, yaşlı bir Rus şair olan Anton Sergeyeviç Podtyagin, ev sahibi Lydia Nikolaevna Dorn ve romanın başında karanlık, bozuk asansörde rastlaştığı komşusu Aleksey İvanoviç Alfyorov ile birlikte yaşamaktadır. Ganin, Alfyorov ile yaptığı sohbetlerden ve gördüğü bir fotoğraftan sonra, unutamadığı ilk aşkı Maşenka'nın sevimsiz komşusu ile evli olduğunu, yakında kocasının yanına geleceğini öğrenir. Ganin öğrenir öğrenmez sevgilisi Lyudmila'dan ayrılır ve Maşenka'yla Rusya'da geçirdiği, "yaşamındaki en mutlu [...] gün"ler olduğunu söylediği devrin hatıralarına kendini kaptırır. Maşenka tarafından böylece sarsılan ve Alfyorov'un ona sahip olmasına izin veremeyen Ganin, kendisini hâlâ sevdiğine inandığı Maşenka'yla tekrar bir araya gelmek için planlar kurmaya başlar. Nihayet Maşenka'nın döneceği günün arifesinde Berlin'den ayrılmaya karar verdiğini söyler ve pansiyondaki dostlarının kendisi için düzenlediği davete katılır. Ganin, Alfyorov'a içki ardından içki içirir ve adamı çok kötü sarhoş eder. Alfyorov sızmadan hemen önce Ganin'den saatini yedi buçuğa kurmasını ister; ertesi sabah Maşenka'yı istasyonda karşılayacaktır. Ganin ise saati on bire kurar ve Maşenka'yla kendisi buluşmaya karar verir. Gelgelelim tren istasyonuna geldiğinde, "Ganin'in içinde yaşadığı anılar dünyası, gerçekte neyse o oldu: uzak geçmiş [...] O hayalden başka bir Maşenka hiç olmamıştı ve zaten var olamazdı." Maşenka'yla buluşmak yerine Ganin, Fransa'ya giden bir trene binip hayatına devam etmeye karar verir.
Kitap ayrıca Ganin'in yıllar sonraki hali gibi anlatılan yaşlı Rus şair Anton Sergeyeviç Podtyagin'i de konu eder. Podtyagin Berlin'den ayrılıp Paris'e gitme hayalleri kursa da, başına gelen bir dizi talihsizlik sonucu (pasaportunu kaybetmesi gibi) bir türlü gidemez.
Maşenka karakterleri
Lev Gleboviç Ganin: Romanın baş kahramanı olan Ganin, Berlin'de yaşamakta olan, ilk aşkı Maşenka'yı unutamamış genç bir göçmen yazardır.
Aleksey İvanoviç Alfyorov: Maşenka'nın kocası ve Ganin'in komşusu.
Lydia Nikolaevna Dorn: Ganin'in kaldığı pansiyonun sahibi.
Lyudmila: Romanın ilk bölümlerinde Ganin'in kız arkadaşı.
Klara: Ganin ile aynı binada kalan Alman bir genç kız. Lyudmila, Ganin'in ona âşık olduğuna inanmaktadır.
Anton Sergeyeviç Podtyagin: Berlin'den Paris'e taşınma hayalleri kuran ama bu hayalleri bir türlü gerçekleştiremeyen yaşlı Rus şair. romanında kısaca tekrar karşımıza çıkar.
Maşenka Alfyorov: Kitaba adını veren karakter ve Ganin'in ilk aşkı. Maşenka romanın geçtiği zamanda karşımıza çıkmaz, yalnız Ganin'in hafızasındaki haliyle anlatılır.
Romanın arka planı
Maşenka 1920'lerin ortasında, Nabokov'un Berlin'de kaldığı dönemde yazılmış ve yayımlanmıştır. Nabokov'un (ya da o dönemki adıyla "Sirin"in) ilk romanı çoğu romanında da karşımıza çıkan otobiyografik öğeler taşımaktadır. Brian Boyd'a göre, Nabokov'un Maşenka Alfyorov karakteri için ilham kaynağı, 1915 yılında on altı yaşındayken Vyra isimli malikânede tanıştığı ilk aşkı, on beş yaşındaki Valentina (Lyussya) Evgeniyevna Şulgin'dir. Nabokov'un Lyussya ile olan ilişkisi 'nın ona "Tamara" ismini verdiği son bölümünde anlatılır. Nabokov bu bağlantıyı kitabın çevirisinde de kabul eder ve kitabın önsözünde "Ganin'in Maşenkası, benim Tamaramın ikiz kardeşidir" diye yazar. Ganin gibi Nabokov da Rus Devrimi yüzünden Lyussya'sından (ya da Tamara) ayrılmak ve Berlin'e göçmen olarak yerleşmek zorunda kalmıştır.
Eleştirisi
Romanın karşılanması
Romanın yapısının sergilediği yaratıcılık ve Çarlık Rusya'sına dair çarpıcı tasvirleri ilk yayımlandığı 1920'lerde övgü toplamıştır. Çağdaş eleştirmenler ise bu romanı Nabokov'un erken dönemine ait, kalemini geliştirmeden önce yazdığı bir gençlik eseri olarak kabul eder. Nabokov da en azından teknik anlamda bu fikirleri paylaşmakta, kitabın önsözünde "herhangi bir eleştirmenin rahatlıkla dalgaya alabileceği, deneyimsizlikten kaynaklanan kusurlar"dan bahsetmektedir. Dahası, Nabokov'un Rusçada kaleme aldığı romanların sonuncusu olarak Maşenka'yı seçmesi, romanın niteliğine dair düşüncesini ele vermektedir (en sevdiği Rusça eserleri ve yıllar önce İngilizceye çevrilmiş ve yayımlanmıştı.) Buna rağmen yazar ilk romanını bütünüyle reddetmemiş, "ilk kitabıma olan duygusal bağlılığımı itiraf etmekten çekinmiyorum," diye yazmıştır.
Romanın analizi
Maşenka'da Nabokov'un Fransız filozof Henri Bergson'un metafiziğe dair pek çok fikrini ele almakta ve zaman, hafıza ve bilinç arasındaki bağlantıyı konu etmekte olduğunu Boyd ve Eric Laursen gibi akademisyenler belirtmektedir. Dahası, Alfred Appel'e göre Nabokov'un eserlerinin "merkezinde" yer alan solipsizm konusu, Ganin'in büyük ölçüde kafasında ürettiği ilk aşkını anlattığı için Maşenka boyunca da önemlidir.
Sinema, televizyon ve sahne uyarlamaları
Sinema
"Maşenka" adında bir film uyarlaması 1987 yılında vizyona girmiştir. John Mortimer'in senaristliğini, John Goldschmidt'in yönetmenliğini yaptığı filmin başrollerinde Cary Elwes (Ganin) ve Irina Brook (Maşenka) yer alıyordu. John Goldschmidt, "Maşenka" ile Monte Carlo TV Festivali'nde Cine de Luca Ödülü'ne layık görülmüştür.
Yayım tarihi
Roman İngilizcede ilk olarak 1970 tarihinde Mary adıyla yayımlanmış, Michael Glenny metni yazarla birlikte İngilizceye çevirmiştir. Nabokov, "roman bana ait olmasaydı da ısrar edeceğim gibi, çevirinin asıl metne olabildiğince sadık kalması gerektiğini çevirinin başına oturur oturmaz fark ettim," diye yazar. Aynı zamanda "Gerekli gördüğüm değişiklikler yalnızca Ruslara özgü [...] kısımlarda yapılmalı, bir de Ganin'in Jülyen takvimindeki tarihler, Gregoryen takvime çevrilmelidir" diye de belirtir.
Maşenka, Türkçeye Esra Birkan tarafından çevrilmiş ve 2012 yılında İletişim Yayınları tarafından yayımlanmıştır.
Kaynakça
- ^ Vladimir Nabokov: The Russian Years. Princeton, NJ: Princeton University Press, 1991.
- ^ Konuş, Hafıza: Tekrar Ele Alınmış Bir Biyografi. çev. Yiğit Yavuz. İstanbul: İletişim, 2015.
- ^ Nabokov, Vladimir. Maşenka. çev. Esra Birkan. İstanbul: İletişim, 2012. s. 9.
- ^ a b Nabokov, Vladimir. Maşenka. çev. Esra Birkan. İstanbul: İletişim, 2012. s. 10.
- ^ Laursen, Eric (1 Ocak 1996). "Memory in Nabokov's Mary". The Russian Review. 55 (1). ss. 55-64. doi:10.2307/131909. JSTOR 131909.
- ^ Republic, The New (14 Ocak 1967). . 26 Ağustos 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 22 Aralık 2016.
- ^ Vladimir Nabokov, Mary. New York: Vintage International, 1989. s. xiv.
- ^ Nabokov, Vladimir. Maşenka. çev. Esra Birkan. İstanbul: İletişim, 2012. s. 11.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Masenka Rusca Mashenka Vladimir Nabokov un 1926 yilinda Rus yayimci Slovo tarafindan V Sirin rumuzuyla yayimladigi ilk romanidir MasenkaMashenka1926 tarihli ilk Rusca baskisiYazarVladimir NabokovCevirmenEsra BirkanDilRuscaTurRomanYayim1926 ozgun 2012 Turkce YayimciIletisim YayinlariSeriMasenkaKonusuMasenka Rus Devrimi sirasinda yurtsuzlasan bir Beyaz Rus ve eski Beyaz Ordu subayi olan Lev Glebovic Ganin in hikayesidir Ganin Berlin deki bir pansiyonda Alman genc kiz Klara yasli bir Rus sair olan Anton Sergeyevic Podtyagin ev sahibi Lydia Nikolaevna Dorn ve romanin basinda karanlik bozuk asansorde rastlastigi komsusu Aleksey Ivanovic Alfyorov ile birlikte yasamaktadir Ganin Alfyorov ile yaptigi sohbetlerden ve gordugu bir fotograftan sonra unutamadigi ilk aski Masenka nin sevimsiz komsusu ile evli oldugunu yakinda kocasinin yanina gelecegini ogrenir Ganin ogrenir ogrenmez sevgilisi Lyudmila dan ayrilir ve Masenka yla Rusya da gecirdigi yasamindaki en mutlu gun ler oldugunu soyledigi devrin hatiralarina kendini kaptirir Masenka tarafindan boylece sarsilan ve Alfyorov un ona sahip olmasina izin veremeyen Ganin kendisini hala sevdigine inandigi Masenka yla tekrar bir araya gelmek icin planlar kurmaya baslar Nihayet Masenka nin donecegi gunun arifesinde Berlin den ayrilmaya karar verdigini soyler ve pansiyondaki dostlarinin kendisi icin duzenledigi davete katilir Ganin Alfyorov a icki ardindan icki icirir ve adami cok kotu sarhos eder Alfyorov sizmadan hemen once Ganin den saatini yedi bucuga kurmasini ister ertesi sabah Masenka yi istasyonda karsilayacaktir Ganin ise saati on bire kurar ve Masenka yla kendisi bulusmaya karar verir Gelgelelim tren istasyonuna geldiginde Ganin in icinde yasadigi anilar dunyasi gercekte neyse o oldu uzak gecmis O hayalden baska bir Masenka hic olmamisti ve zaten var olamazdi Masenka yla bulusmak yerine Ganin Fransa ya giden bir trene binip hayatina devam etmeye karar verir Kitap ayrica Ganin in yillar sonraki hali gibi anlatilan yasli Rus sair Anton Sergeyevic Podtyagin i de konu eder Podtyagin Berlin den ayrilip Paris e gitme hayalleri kursa da basina gelen bir dizi talihsizlik sonucu pasaportunu kaybetmesi gibi bir turlu gidemez Masenka karakterleriLev Glebovic Ganin Romanin bas kahramani olan Ganin Berlin de yasamakta olan ilk aski Masenka yi unutamamis genc bir gocmen yazardir Aleksey Ivanovic Alfyorov Masenka nin kocasi ve Ganin in komsusu Lydia Nikolaevna Dorn Ganin in kaldigi pansiyonun sahibi Lyudmila Romanin ilk bolumlerinde Ganin in kiz arkadasi Klara Ganin ile ayni binada kalan Alman bir genc kiz Lyudmila Ganin in ona asik olduguna inanmaktadir Anton Sergeyevic Podtyagin Berlin den Paris e tasinma hayalleri kuran ama bu hayalleri bir turlu gerceklestiremeyen yasli Rus sair romaninda kisaca tekrar karsimiza cikar Masenka Alfyorov Kitaba adini veren karakter ve Ganin in ilk aski Masenka romanin gectigi zamanda karsimiza cikmaz yalniz Ganin in hafizasindaki haliyle anlatilir Romanin arka planiMasenka 1920 lerin ortasinda Nabokov un Berlin de kaldigi donemde yazilmis ve yayimlanmistir Nabokov un ya da o donemki adiyla Sirin in ilk romani cogu romaninda da karsimiza cikan otobiyografik ogeler tasimaktadir Brian Boyd a gore Nabokov un Masenka Alfyorov karakteri icin ilham kaynagi 1915 yilinda on alti yasindayken Vyra isimli malikanede tanistigi ilk aski on bes yasindaki Valentina Lyussya Evgeniyevna Sulgin dir Nabokov un Lyussya ile olan iliskisi nin ona Tamara ismini verdigi son bolumunde anlatilir Nabokov bu baglantiyi kitabin cevirisinde de kabul eder ve kitabin onsozunde Ganin in Masenkasi benim Tamaramin ikiz kardesidir diye yazar Ganin gibi Nabokov da Rus Devrimi yuzunden Lyussya sindan ya da Tamara ayrilmak ve Berlin e gocmen olarak yerlesmek zorunda kalmistir ElestirisiRomanin karsilanmasi Romanin yapisinin sergiledigi yaraticilik ve Carlik Rusya sina dair carpici tasvirleri ilk yayimlandigi 1920 lerde ovgu toplamistir Cagdas elestirmenler ise bu romani Nabokov un erken donemine ait kalemini gelistirmeden once yazdigi bir genclik eseri olarak kabul eder Nabokov da en azindan teknik anlamda bu fikirleri paylasmakta kitabin onsozunde herhangi bir elestirmenin rahatlikla dalgaya alabilecegi deneyimsizlikten kaynaklanan kusurlar dan bahsetmektedir Dahasi Nabokov un Ruscada kaleme aldigi romanlarin sonuncusu olarak Masenka yi secmesi romanin niteligine dair dusuncesini ele vermektedir en sevdigi Rusca eserleri ve yillar once Ingilizceye cevrilmis ve yayimlanmisti Buna ragmen yazar ilk romanini butunuyle reddetmemis ilk kitabima olan duygusal bagliligimi itiraf etmekten cekinmiyorum diye yazmistir Romanin analizi Masenka da Nabokov un Fransiz filozof Henri Bergson un metafizige dair pek cok fikrini ele almakta ve zaman hafiza ve bilinc arasindaki baglantiyi konu etmekte oldugunu Boyd ve Eric Laursen gibi akademisyenler belirtmektedir Dahasi Alfred Appel e gore Nabokov un eserlerinin merkezinde yer alan solipsizm konusu Ganin in buyuk olcude kafasinda urettigi ilk askini anlattigi icin Masenka boyunca da onemlidir Sinema televizyon ve sahne uyarlamalariSinema Masenka adinda bir film uyarlamasi 1987 yilinda vizyona girmistir John Mortimer in senaristligini John Goldschmidt in yonetmenligini yaptigi filmin basrollerinde Cary Elwes Ganin ve Irina Brook Masenka yer aliyordu John Goldschmidt Masenka ile Monte Carlo TV Festivali nde Cine de Luca Odulu ne layik gorulmustur Yayim tarihiRoman Ingilizcede ilk olarak 1970 tarihinde Mary adiyla yayimlanmis Michael Glenny metni yazarla birlikte Ingilizceye cevirmistir Nabokov roman bana ait olmasaydi da israr edecegim gibi cevirinin asil metne olabildigince sadik kalmasi gerektigini cevirinin basina oturur oturmaz fark ettim diye yazar Ayni zamanda Gerekli gordugum degisiklikler yalnizca Ruslara ozgu kisimlarda yapilmali bir de Ganin in Julyen takvimindeki tarihler Gregoryen takvime cevrilmelidir diye de belirtir Masenka Turkceye Esra Birkan tarafindan cevrilmis ve 2012 yilinda Iletisim Yayinlari tarafindan yayimlanmistir Kaynakca Vladimir Nabokov The Russian Years Princeton NJ Princeton University Press 1991 Konus Hafiza Tekrar Ele Alinmis Bir Biyografi cev Yigit Yavuz Istanbul Iletisim 2015 Nabokov Vladimir Masenka cev Esra Birkan Istanbul Iletisim 2012 s 9 a b Nabokov Vladimir Masenka cev Esra Birkan Istanbul Iletisim 2012 s 10 Laursen Eric 1 Ocak 1996 Memory in Nabokov s Mary The Russian Review 55 1 ss 55 64 doi 10 2307 131909 JSTOR 131909 Republic The New 14 Ocak 1967 26 Agustos 2016 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 22 Aralik 2016 Vladimir Nabokov Mary New York Vintage International 1989 s xiv Nabokov Vladimir Masenka cev Esra Birkan Istanbul Iletisim 2012 s 11