İslam peygamberi Muhammed, şehrin sıkıntı çektiği kabileler arasındaki anlaşmazlıkları karara bağlamak için şehir liderleri tarafından Medine'ye davet edilmişti. Muhammed Medine'ye hicret edip burada işleri yola koyduktan sonra 629 yılının Kasım ayında Mekke'yi fethetti.
Tarih
Olayların arkaplanı
Medine'nin on iki önemli kabilesinin temsilcilerinden oluşan bir heyet, Muhammed'i tüm toplumun tarafsız bir baş hakemi olması için davet etti. Medine'de 620'den önce yaklaşık yüz yıldır süren ve çoğunlukla Arap ve Yahudi sakinlerinin çatışmalarını içeren bir dizi olay vardı. Özellikle tüm kabilelerin dahil olduğu Buas muharebesinden sonra ortaya çıkan iddialar üzerine tekrarlanan katliamlar ve anlaşmazlıklar, kabilelerin kan davası ve dişe diş kavramlarının artık işe yaramadığını onlara açıkça gösterdi. Medine'den gelen heyet, kendilerine ve yurttaşlarına, Muhammed'i kendi toplumlarına kabul edeceklerine ve onu kendilerinden biri olarak sayacaklarına ve onu fiziksel olarak koruyacaklarına dair söz verdiler.
Muhammed'in hayatının zaman çizelgesi | ||
---|---|---|
Muhammed'in hayatındaki önemli olaylar, tarihler ve yerler | ||
Tarih | Yaşı | Olay(lar) |
y. 570 | - | Babası Abdullah'ın ölümü |
570 | 0 | Arabistan'ın Mekke kentindeki muhtemel doğum tarihi (12 ya da 17 Rebiülevvel) |
577 | 6 | Annesi Amine'nin ölüm yılı |
583 | 12 - 13 | Amcası Ebu Talib'le Suriye'ye gidişi |
595 | 24 - 25 | Hatice ile tanışıp evlenmesi |
599 | 28 - 29 | İlk kızı Zeyneb'le birlikte sırasıyla diğer kızlarının doğması: Rukiye, Ümmü Gülsüm ve Fatıma |
610 | 40 | 40 yaşındayken Nur Dağı'ndaki Hira Mağarası'nda ilk vahyi alması. |
Mekke'de gizlice İslam'ı yayma girişimine başlıyor. | ||
613 | 43 | İslam'ın mesajını tüm Mekkelilere alenen yaymaya başlar. |
614 | 43 - 44 | Müslümanlara yönelik zulüm dönemi başlıyor. |
615 | 44 - 45 | Bir grup müslüman Habeşistan'a hicret eder. |
616 | 45 - 46 | Kabilenin boykotu başlıyor. |
619 | 49 | Kabilenin boykotu sona eriyor. |
Karısı Hatice ve amcası Ebu Talib'in öldüğü Hüzün Senesi. | ||
620 | 49 - 50 | Miraç (Göğe yükselerek Allah'la buluşması.) |
622 | 51 - 52 | Medine'ye (Yesrib) hicret etmesi. |
624 | 53 - 54 | Bedir Muharebesi |
625 | 54 - 55 | Uhud Muharebesi |
627 | 56 - 57 | Hendek Muharebesi (Medine Kuşatması olarak da bilinir.) |
628 | 57 - 58 | Mekkeli Kureyş kabilesi ile Medine'deki Müslümanlar arasında Hudeybiye Antlaşması adı verilen 10 yıllık bir ateşkes anlaşması imzalandı. |
630 | 59 - 60 | Mekke'nin Fethi |
632 | 61 - 62 | Veda Haccı, Veda Hutbesi, Gadiri Hum olayı ve ölümü |
Muhammed, takipçilerine neredeyse hepsi Mekke'yi terk edene kadar Medine'ye hicret etmeleri talimatını verdi. Kaynaklara göre Müslümanların ayrılışından paniğe kapılan Mekkeliler, ona suikast düzenlemeyi planladılar. Kuzeni ve damadı Ali'ye, suikastçıları kandırmak için yatağında uyuması talimatını verdi ve gizlice şehirden uzaklaştı. 622 yılına gelindiğinde Muhammed, büyük bir tarım merkezi olan ve o zamanlar Yesrib olarak bilinen Medine'ye hicret etmişti. Hicretin ardından Mekkeliler, Müslümanların Mekke'deki mallarına el koydu.
Muhammed'in Medine'ye geldiğinde Kuba Mescidi adı verilen bir mescid inşa ettirdiği bilinmektedir.
Muhammed'in Medine kabileleri arasında uzun süredir devam eden şikayetleri çözmek için yaptığı şeyler arasında, Medine Sözleşmesi olarak bilinen bir belge hazırlamak da vardı; bu belge, sekiz Medine kabilesi ile Mekke'den gelen Müslüman göçmenler arasında bir tür kardeşlik tesis ediyordu.
Medine'de İslam'ı kabul eden ilk paganlar, büyük liderler yetiştirememiş ve diğer kabilelerin savaşçı liderlerinden sıkıntı çeken kabilelerdi. Bu yayılışı, bazı istisnalar dışında, Medine'deki müşrik halkın genel olarak İslam'ı kabul etmeye başlaması izledi. İbn İshak'a göre bunun sebebi, Medine'nin önde gelen liderlerinden biri olan 'ın İslam'a geçmesiydi.
Semavi topluluklarla ilişkiler
Muhammed, Mekke'de İslamı yayarken, Hristiyanları ve Yahudileri (her ikisi de "Ehli Kitap" olarak bilinir.) doğal müttefikler, İbrahimi dinlerin bir parçası ve öğretilerinin temel ilkelerini paylaşan kişiler olarak gördü. Müslümanlar da Yahudiler gibi o dönemde Kudüs'ü kıble olarak görüyorlardı. Medine Sözleşmesi'nde Muhammed, birçok anlaşmada Yahudilere bazı haklar ve özgürlükler tanıyarak onların siyasi sadakatini talep ediyordu. Ancak bazı Yahudi kabileleri, Müslümanlarla aralarındaki anlaşmazlık nedeniyle bu anlaşmalara uymadılar bazı kabilelerde din değiştirerek Müslüman oldular. Muhammed'in Medine'ye hicretinden sonra Hristiyanlara ve Yahudilere karşı tutumu "ihanet deneyimi nedeniyle" değişti. Bu Norman Stillman şöyle diyor:
Hicret'ten sonra gerilimlerle dolu bu vahim dönemde, Muhammed, Medine'deki Yahudi alimlerin çelişkileriyle, alaylarıyla ve reddedilmeleriyle karşılaştığında, Medine'de Yahudi bilginleri kabul ettiği Ehli Kitap kavramı hakkında radikal biçimde daha olumsuz bir görüş benimsemeye başladı. Peygamber'in Yahudiler ve Hristiyanlar arasındaki antipatinin ve aynı dinin mensupları arasındaki anlaşmazlıkların ve çekişmelerin daha fazla farkına varmasıyla bu tutum Mekke döneminde zaten gelişmeye başlamıştı. Kur'anda bu konuda "Doğrusu bu Kur’an, İsrâiloğulları’na, üzerinde anlaşamadıkları pek çok şeyi açıklamaktadır." denmektedir.
Kureyşlilerle yaşanan gerilimler
Bedir Savaşı
Hicret'ten sonra Müslümanlar Kureyş kervanlarına saldırılar düzenlediler. Bu saldırıların birinde Müslümanlar, içinde bin deve ve yarım milyon dirhem değerinde ticari mal bulunan bir kervanı dönüş yolunda hedef almak istediler. İslam peygamberi Muhammed, bu sefer için orduyu topladı. Bedir'e giderken, Ravhâ kasabasında bir kuyunun yanında namaz kıldı; bu mekânda Mescid-i B'iri Ravhâ inşa edilmiştir. Toplanan 305 kişi, Muhammed komutasında Bedir yakınlarına gelerek kervanı beklemeye başladı. Ancak kervanın lideri Ebu Süfyan, Müslümanların kervanı beklediğini öğrendi ve Mekke'ye haber yolladı. Ayrıca kervanın yolunu da değiştirdi. Müslümanların kervana saldırmaya hazırlandığı haberini duyan Mekkeliler, Ebu Süfyan'ın tehlikenin atlatıldığını haber veren ikinci mesajına rağmen Müslümanların üzerine yürümeye karar verdiler. Mekkeliler, oluşturdukları 950 kişilik kuvvetle Bedir'e doğru yola çıktılar.
İki ordu karşı karşıya gelince, Arap savaşlarında bir gelenek haline gelen "er dileme" (mübareze) hadisesi için taraflar içlerinden üçer kişi seçtiler. Buna göre, İslam ordusundan Hamza, ve Ali ile; Mekkelilerden Utbe, kardeşi Şeybe ve oğlu Velid karşı karşıya geldi. Her üç çarpışmayı da Müslüman savaşçılar kazandı.
Er dileme hadisesinden sonra savaş başladı. Muhammed'in savaşı idare etmesi için Bedir'e hâkim bir tepede gölgelik kuruldu, burada Mescid-i Arîş inşa edilmiştir. Çarpışmaların ilerleyen aşamalarında Mekkeli Kureyşliler dağılma belirtileri gösterdi; komutanları Amr bin Hişam öldürülünce de iyice dağıldılar.
Uhud Savaşı
Muharebeye neden olan durumlar
Mekkeli paganlar, Bedir Muharebesi'nde (624) Müslümanlara karşı yaşadıkları büyük bozgunu unutamıyorlardı. Çünkü, Şam ticaret yolu Müslümanların eline geçmiş ve Muhammed iyice güçlenmişti. Mekkeliler, Ebu Süfyan öncülüğünde ikinci bir savaşa hazırlandılar. 200'ü süvari, 700'ü zırhlı olmak üzere yaklaşık 3.000 kişilik bir ordu hazırlandı ve yola çıkıldı.
Muharebe
Muhammed, iki ordunun karşılaştığı Uhud Dağı'ndaki dar bir geçidin iki tarafına okçularını yerleştirdi. Bu taktikle Mekkelilerin Uhud Dağı'nın etrafından dolaşarak Müslümanlara olası bir saldırma ihtimalini önlemek istiyordu. Okçularına, "Haber verilmeden yerinizi terk etmeyiniz!" emrini verdi.
İki tarafın kuvvetleri, Uhud Dağı eteklerinde karşılaştı. Savaşın ilk zamanlarında Müslümanların etkili taarruzlarıyla Mekkeliler geri çekilmeye başladı. Bunu gören okçular, muharebenin kazanıldığını sanarak yerlerini terk ettiler ve Mekkelilerin bıraktıkları ganimetleri yağmalamaya başladılar. Bu vaziyetten yararlanan Halid bin Velid, komutasındaki kuvvetlerle okçuların terk ettiği geçitten Müslümanlara saldırdı. Bu saldırı sonucu İslam ordusu zor duruma düştü. Çekilen Mekke ordusu geri dönüp Müslümanlara saldırdı. Müslümanlar Uhud Dağı'na doğru çekildiler. Dağa saldıran Mekkeliler, okçu atışları ile geri püskürtüldü. Mekke ordusu da kesin bir üstünlük elde edemeyip geri döndü. Müslümanların ağır kayıplarına rağmen Medine ele geçirilemedi ve İslam dini ortadan kaldırılamadı.
Muharebenin etkileri
Bu muharebe İslam dünyasını ciddi anlamda sarsmıştır. Müslümanlardan Hamza bin Abdülmuttalip ve Abdullah bin Cübeyr gibi sahabeler muharebe esnasında ölmüştür.
Hendek Muharebesi
Medine'nin büyük ölçüde sayıca az olan savunucuları, çoğunlukla İslam peygamberi Muhammed tarafından yönetilen Müslümanlar, Selmanı Farisi'nin önerisi üzerine bir hendek kazdılar. Bu hendek, Medine'nin doğal tahkimatlarıyla birlikte, iki tarafı bir çıkmazda kilitleyerek kureyşilerin atlardan ve develerden oluşan süvarilerini işe yaramaz hale getirdi. Kureyşliler, aynı anda birkaç saldırı yapmayı umarak, Müslümanların müttefiki olan Medine Yahudileri Beni Kurayza'yı şehre güneyden saldırmaya ikna ettiler. Ancak Muhammed'in diplomasisi sayesinde bu ittifak dağıldı.
Muharebenin sonuçları
Kuşatma, Müslümanların çok az zayiat vererek taktiksel olarak rakiplerini yendikleri bir "fikir savaşı" oldu. Müslümanları yenilgiye uğratma çabaları başarısız oldu ve İslam bölgede etkili oldu. Ardından Müslüman ordusu Beni Kurayza kabilesini kuşatarak onları teslim aldı.
Yenilgi Mekkelilerin ticaret ve prestijlerinin çoğunu kaybetmelerine neden oldu.
Hudeybiye Antlaşması
Hicret'in altıncı yılında (Mart 628) İslam peygamberi Muhammed bin Abdullah, gördüğü bir rüya üzerine 1400-1500 Müslümanla birlikte umre yapmak için Medine’den Mekke’ye doğru harekete geçti. Hudeybiye’ye vardıklarında Muhammed’in Kasvâ adlı devesinin yere çökmesiyle Müslümanlar burada kaldılar. Mekkeliler, Müslümanların umre amacıyla Mekke'ye geldiklerini bilmelerine rağmen onları Mekke’ye sokmamaya karar verdiler. Bu amaçla Halid bin Velid kumandasında 200 kişilik bir süvari birliğini Gamîm mevkiine gönderdiler. Muhammed, önce Hırâş bin Ümeyye’yi elçi olarak Mekke'ye yolladı. Ancak elçinin Mekkeliler tarafından iyi karşılanmaması üzerine Kureyşliler arasında birçok akrabası bulunan Osman bin Affan elçi olarak gönderildi.
Mekkeliler tarafından iyi karşılanan Osman bin Affan, amaçlarının umre ziyareti olduğunu belirtmesine rağmen Mekkeliler, Müslümanların gelmesine izin vermedikleri gibi elçiye de sert tepki gösterdiler, hatta hapsettiler. Müslümanlar arasında onun öldürüldüğü haberleri yayıldı. Bunun üzerine Muhammed savaş kararı aldı ve çevresindekiler de ona sonraları "Rıdvan Ağacı", denilecek yerde biat ettiler. Kureyşliler arasında olay olarak duyuldu ve Müslümanlardan korkmaya başladılar. Kureyşliler Müslümanları denemek ve tepkisini ölçmek için küçük bir askerî birlik gönderdi ancak bu birlik Müslümanlarca esir alındı. Bunun üzerine Kureyşliler anlaşmaya razı oldu ve Süheyl bin Amr’ı da elçi olarak gönderdiler. Yapılan tartışmalardan sonra Ali bin Ebu Talib tarafından kaleme alınan anlaşma metni Muhammed ve Mekkelileri temsilen Süheyl bin Amr tarafından imzalandı.
Maddeleri
- Esirler karşılıksız serbest bırakılacak.
- Mekke'den bir müslüman Medine'ye gidemeyecek, Medine'ye girmeye çalışırsa geri çevrilecektir.
- Medine'den Mekke'ye sığınan olursa geri çevrilmeyecek ve geri verilmeyecektir.
- Müslümanlarla karşı taraf arasında 10 yıl savaş olmayacak, iki tarafın hiçbiri diğerinin malına ve canına dokunmayacak.
- Müslümanlar bu yıl Kâbe'yi ziyaret etmeksizin geri dönecekler. Gelecek yıl üç günden fazla olmamak üzere Mekke'ye gelip Kâbe'yi ziyaret edecekler. Bu üç gün süresince Mekkeliler şehir dışına çıkacaklar.
- Müslümanlardan Kureyş'e sığınacak olursa geri döndürülmeyecek, fakat onlardan Müslümanlara sığınanlar geri döndürülecek.
- Müslümanlardan hac, umre ve ticaret için Mekke'ye gideceklerin canları ve malları güven altında olacak. Kureyş tarafında Mısır'a ve Şam'a gidenlerle ticarette bulunmak üzere Medine'ye gelenlerin de canları ve malları güven altında bulunacak.
- Kureyş'ten başka diğer kabileler isterlerse Müslümanların, isterlerse Kureyş'in koruması altına girebilecek.
Mekke'nin Fethi
Muhammed, çevredeki Müslüman kabilelere de haber göndererek savaşa hazır olmalarını söyledi. Ardından yaklaşık 10.000 kişilik bir ordu kuruldu ve Muhammed, Hicret'in 8. yılında, Ramazan ayının 13. günü Medine'den yola çıktı (4 Ocak 630). Bu, o zamana kadar toplanmış en büyük Müslüman kuvvetti.
On günlük bir yolculuğun ardından Müslüman ordusu Mekke yakınlarına geldi. Burada Muhammed, Mekkelilere ordunun büyüklüğünü abartı göstermek için herkese ateş yakmasını emretti. Kısa sürede 10.000'den fazla ateş yakıldı. Ateşleri gören Mekkeli paganlar telaşlandı.
Ebu Süfyan, hazırlanarak hemen Müslümanların yanına gitti. Muhammed ile görüştü. Ebu Süfyan ve beraberindeki heyet, İslam'ı kabul etmiş bir hâlde şehre döndüler. Bu durum karşısında Mekke halkı, bu orduya karşı konulamayacağını kabullendi. Ebu Süfyan, Kâbe'nin avlusuna gidip Mekkelilere kendisinin İslam'ı kabul ettiğini ve teslim olmaktan başka çarelerinin kalmadığını söyleyerek kendi evlerine sığınmalarını tavsiye etti. Bu, Mekke'nin teslimi anlamına geliyordu.
Muhammed, başta Ebu Süfyan olmak üzere evine sığınan birçok Mekkeliye himaye hakkı verdi. Ebu Süfyan'dan sonra Mekke'ye gelen Muhammed'in amcası Abbas da Mekkelilere benzer şeyler söyledi; onlar da Mescid-i Haram'ın içerisine veya evlerine dağıldılar.
Muhammed, dört koldan aynı anda Mekke'ye girmeyi planlıyordu. Bu yüzden ordusunu dört kola ayırdı ve bölük kumandanlarına Safâ tepesinde kendisiyle buluşmalarını bildirdikten sonra onlara şu emri verdi:
"Size karşı konulmadıkça, size saldırılmadıkça, hiç kimseyle çarpışmaya girmeyeceksiniz, hiç kimseyi öldürmeyeceksiniz."
Muhammed hareket emri verdi ve Fetih Suresi'ni okuyarak Mekke'ye girdi. Muhammed'in ordusunun 3 kolu herhangi bir direnişle karşılaşmazken, Halid bin Velid'in komutasındaki 4. kol, Mekkeli müşriklerden İkrime bin Ebu Cehil önderliğindeki küçük bir saldırıyı geri püskürttü.
Muhammed, şehrin hakimiyetini ele geçirip Mekke'ye girer girmez genel af ilan edildiğini bildirdi ve Ebu Süfyan'a bildirdiği şekilde kimseye dokunulmayacağını ilan etti. Neticede, yapılan ufak tefek çarpışmalardan 2 Müslüman ölürken, karşılık veren Mekkelilerden de 13 kişi ölmüştü.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ^ Esposito (1998), ss. 17.
- ^ a b c d The Cambridge History of Islam (1977), ss. 39
- ^ "BUÂS". TDV İslâm Ansiklopedisi. 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.
- ^ a b c Alford Welch, Muhammad, Encyclopedia of Islam
- ^ Moojan Momen, An Introduction to Shi'i Islam: The History and Doctrines of Twelver Shiʻism, Yale Üniversitesi Basımı, ss. 5
- ^ a b "HİCRET". TDV İslâm Ansiklopedisi. 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.
- ^ Fazlur Rahman (1979), p. 21
- ^ Esposito (1998), ss.17
- ^ Neusner (2003), ss.153
- ^ Watt (1956), ss. 175-177.
- ^ "Neml Suresi 76-78. Ayet Tefsiri - Diyanet İşleri BaşKanlığı". kuran.diyanet.gov.tr. 2 Eylül 2023 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 3 Eylül 2023.
- ^ a b Hicaz Albümü: Fotoğraflarla Kutsal Topraklar, Diyanet İşleri Başkanlığı, 2010,
- ^ Hamidullah Muhammad, a.g.e., s. 34
- ^ Suruç Salih, a.g.e., c. 2, s. 29
- ^ Suruç Salih, a.g.e., c. 2, s. 35
- ^ Uğurlu, Nur, Hz. Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Nuh Yayınları. (sayfa: 205)
- ^ "UHUD GAZVESİ - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 24 Ocak 2022.
- ^ The Sealed Nectar by Safi-ur-Rahman.
- ^ Watt, Muhammad: Prophet and Statesman, pp. 167–174.
- ^ Fehmü'l Kur'ân, Cilt 3, Syf. 420
- ^ Fehm'ül Kur'an, Cilt3, Syf 420
- ^ a b Uğurlu, Nur, Hz. Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem, Nuh Yayınları.
- ^ a b "MEKKE - TDV İslâm Ansiklopedisi". TDV İslam Ansiklopedisi. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 22 Haziran 2022.
- ^ a b . TDV İslam Ansiklopedisi. 14 Ekim 2019 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 23 Ocak 2022.
- ^ "Sahih-i Buhari, Mekke'nin Fethi Gazası URL erişim tarihi:04 Ağustos 2008". 23 Ağustos 2011 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 4 Ağustos 2008.
- ^ Hamidullah, Muhammad. a.g.e. Yenişafak. s. 88.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Islam peygamberi Muhammed sehrin sikinti cektigi kabileler arasindaki anlasmazliklari karara baglamak icin sehir liderleri tarafindan Medine ye davet edilmisti Muhammed Medine ye hicret edip burada isleri yola koyduktan sonra 629 yilinin Kasim ayinda Mekke yi fethetti TarihOlaylarin arkaplani Medine nin on iki onemli kabilesinin temsilcilerinden olusan bir heyet Muhammed i tum toplumun tarafsiz bir bas hakemi olmasi icin davet etti Medine de 620 den once yaklasik yuz yildir suren ve cogunlukla Arap ve Yahudi sakinlerinin catismalarini iceren bir dizi olay vardi Ozellikle tum kabilelerin dahil oldugu Buas muharebesinden sonra ortaya cikan iddialar uzerine tekrarlanan katliamlar ve anlasmazliklar kabilelerin kan davasi ve dise dis kavramlarinin artik ise yaramadigini onlara acikca gosterdi Medine den gelen heyet kendilerine ve yurttaslarina Muhammed i kendi toplumlarina kabul edeceklerine ve onu kendilerinden biri olarak sayacaklarina ve onu fiziksel olarak koruyacaklarina dair soz verdiler Hicret rotasiMuhammed in hayatinin zaman cizelgesiMuhammed in hayatindaki onemli olaylar tarihler ve yerlerTarih Yasi Olay lar y 570 Babasi Abdullah in olumu570 0 Arabistan in Mekke kentindeki muhtemel dogum tarihi 12 ya da 17 Rebiulevvel 577 6 Annesi Amine nin olum yili583 12 13 Amcasi Ebu Talib le Suriye ye gidisi595 24 25 Hatice ile tanisip evlenmesi599 28 29 Ilk kizi Zeyneb le birlikte sirasiyla diger kizlarinin dogmasi Rukiye Ummu Gulsum ve Fatima610 40 40 yasindayken Nur Dagi ndaki Hira Magarasi nda ilk vahyi almasi Mekke de gizlice Islam i yayma girisimine basliyor 613 43 Islam in mesajini tum Mekkelilere alenen yaymaya baslar 614 43 44 Muslumanlara yonelik zulum donemi basliyor 615 44 45 Bir grup musluman Habesistan a hicret eder 616 45 46 Kabilenin boykotu basliyor 619 49 Kabilenin boykotu sona eriyor Karisi Hatice ve amcasi Ebu Talib in oldugu Huzun Senesi 620 49 50 Mirac Goge yukselerek Allah la bulusmasi 622 51 52 Medine ye Yesrib hicret etmesi 624 53 54 Bedir Muharebesi625 54 55 Uhud Muharebesi627 56 57 Hendek Muharebesi Medine Kusatmasi olarak da bilinir 628 57 58 Mekkeli Kureys kabilesi ile Medine deki Muslumanlar arasinda Hudeybiye Antlasmasi adi verilen 10 yillik bir ateskes anlasmasi imzalandi 630 59 60 Mekke nin Fethi632 61 62 Veda Hacci Veda Hutbesi Gadiri Hum olayi ve olumuBu kutu goruntuletartisdegistir Muhammed takipcilerine neredeyse hepsi Mekke yi terk edene kadar Medine ye hicret etmeleri talimatini verdi Kaynaklara gore Muslumanlarin ayrilisindan panige kapilan Mekkeliler ona suikast duzenlemeyi planladilar Kuzeni ve damadi Ali ye suikastcilari kandirmak icin yataginda uyumasi talimatini verdi ve gizlice sehirden uzaklasti 622 yilina gelindiginde Muhammed buyuk bir tarim merkezi olan ve o zamanlar Yesrib olarak bilinen Medine ye hicret etmisti Hicretin ardindan Mekkeliler Muslumanlarin Mekke deki mallarina el koydu Muhammed in Medine ye geldiginde Kuba Mescidi adi verilen bir mescid insa ettirdigi bilinmektedir Muhammed in Medine kabileleri arasinda uzun suredir devam eden sikayetleri cozmek icin yaptigi seyler arasinda Medine Sozlesmesi olarak bilinen bir belge hazirlamak da vardi bu belge sekiz Medine kabilesi ile Mekke den gelen Musluman gocmenler arasinda bir tur kardeslik tesis ediyordu Medine de Islam i kabul eden ilk paganlar buyuk liderler yetistirememis ve diger kabilelerin savasci liderlerinden sikinti ceken kabilelerdi Bu yayilisi bazi istisnalar disinda Medine deki musrik halkin genel olarak Islam i kabul etmeye baslamasi izledi Ibn Ishak a gore bunun sebebi Medine nin onde gelen liderlerinden biri olan in Islam a gecmesiydi Semavi topluluklarla iliskiler Muhammed Mekke de Islami yayarken Hristiyanlari ve Yahudileri her ikisi de Ehli Kitap olarak bilinir dogal muttefikler Ibrahimi dinlerin bir parcasi ve ogretilerinin temel ilkelerini paylasan kisiler olarak gordu Muslumanlar da Yahudiler gibi o donemde Kudus u kible olarak goruyorlardi Medine Sozlesmesi nde Muhammed bircok anlasmada Yahudilere bazi haklar ve ozgurlukler taniyarak onlarin siyasi sadakatini talep ediyordu Ancak bazi Yahudi kabileleri Muslumanlarla aralarindaki anlasmazlik nedeniyle bu anlasmalara uymadilar bazi kabilelerde din degistirerek Musluman oldular Muhammed in Medine ye hicretinden sonra Hristiyanlara ve Yahudilere karsi tutumu ihanet deneyimi nedeniyle degisti Bu Norman Stillman soyle diyor Hicret ten sonra gerilimlerle dolu bu vahim donemde Muhammed Medine deki Yahudi alimlerin celiskileriyle alaylariyla ve reddedilmeleriyle karsilastiginda Medine de Yahudi bilginleri kabul ettigi Ehli Kitap kavrami hakkinda radikal bicimde daha olumsuz bir gorus benimsemeye basladi Peygamber in Yahudiler ve Hristiyanlar arasindaki antipatinin ve ayni dinin mensuplari arasindaki anlasmazliklarin ve cekismelerin daha fazla farkina varmasiyla bu tutum Mekke doneminde zaten gelismeye baslamisti Kur anda bu konuda Dogrusu bu Kur an Israilogullari na uzerinde anlasamadiklari pek cok seyi aciklamaktadir denmektedir Kureyslilerle yasanan gerilimler Bedir Savasi Bedir Muharebesi Hicret ten sonra Muslumanlar Kureys kervanlarina saldirilar duzenlediler Bu saldirilarin birinde Muslumanlar icinde bin deve ve yarim milyon dirhem degerinde ticari mal bulunan bir kervani donus yolunda hedef almak istediler Islam peygamberi Muhammed bu sefer icin orduyu topladi Bedir e giderken Ravha kasabasinda bir kuyunun yaninda namaz kildi bu mekanda Mescid i B iri Ravha insa edilmistir Toplanan 305 kisi Muhammed komutasinda Bedir yakinlarina gelerek kervani beklemeye basladi Ancak kervanin lideri Ebu Sufyan Muslumanlarin kervani bekledigini ogrendi ve Mekke ye haber yolladi Ayrica kervanin yolunu da degistirdi Muslumanlarin kervana saldirmaya hazirlandigi haberini duyan Mekkeliler Ebu Sufyan in tehlikenin atlatildigini haber veren ikinci mesajina ragmen Muslumanlarin uzerine yurumeye karar verdiler Mekkeliler olusturduklari 950 kisilik kuvvetle Bedir e dogru yola ciktilar Iki ordu karsi karsiya gelince Arap savaslarinda bir gelenek haline gelen er dileme mubareze hadisesi icin taraflar iclerinden ucer kisi sectiler Buna gore Islam ordusundan Hamza ve Ali ile Mekkelilerden Utbe kardesi Seybe ve oglu Velid karsi karsiya geldi Her uc carpismayi da Musluman savascilar kazandi Er dileme hadisesinden sonra savas basladi Muhammed in savasi idare etmesi icin Bedir e hakim bir tepede golgelik kuruldu burada Mescid i Aris insa edilmistir Carpismalarin ilerleyen asamalarinda Mekkeli Kureysliler dagilma belirtileri gosterdi komutanlari Amr bin Hisam oldurulunce de iyice dagildilar Uhud Savasi Muharebeye neden olan durumlar Mekkeli paganlar Bedir Muharebesi nde 624 Muslumanlara karsi yasadiklari buyuk bozgunu unutamiyorlardi Cunku Sam ticaret yolu Muslumanlarin eline gecmis ve Muhammed iyice guclenmisti Mekkeliler Ebu Sufyan onculugunde ikinci bir savasa hazirlandilar 200 u suvari 700 u zirhli olmak uzere yaklasik 3 000 kisilik bir ordu hazirlandi ve yola cikildi Muharebe Muhammed iki ordunun karsilastigi Uhud Dagi ndaki dar bir gecidin iki tarafina okcularini yerlestirdi Bu taktikle Mekkelilerin Uhud Dagi nin etrafindan dolasarak Muslumanlara olasi bir saldirma ihtimalini onlemek istiyordu Okcularina Haber verilmeden yerinizi terk etmeyiniz emrini verdi Iki tarafin kuvvetleri Uhud Dagi eteklerinde karsilasti Savasin ilk zamanlarinda Muslumanlarin etkili taarruzlariyla Mekkeliler geri cekilmeye basladi Bunu goren okcular muharebenin kazanildigini sanarak yerlerini terk ettiler ve Mekkelilerin biraktiklari ganimetleri yagmalamaya basladilar Bu vaziyetten yararlanan Halid bin Velid komutasindaki kuvvetlerle okcularin terk ettigi gecitten Muslumanlara saldirdi Bu saldiri sonucu Islam ordusu zor duruma dustu Cekilen Mekke ordusu geri donup Muslumanlara saldirdi Muslumanlar Uhud Dagi na dogru cekildiler Daga saldiran Mekkeliler okcu atislari ile geri puskurtuldu Mekke ordusu da kesin bir ustunluk elde edemeyip geri dondu Muslumanlarin agir kayiplarina ragmen Medine ele gecirilemedi ve Islam dini ortadan kaldirilamadi Muharebenin etkileri Bu muharebe Islam dunyasini ciddi anlamda sarsmistir Muslumanlardan Hamza bin Abdulmuttalip ve Abdullah bin Cubeyr gibi sahabeler muharebe esnasinda olmustur Hendek Muharebesi Hendek Muharebesi Medine nin buyuk olcude sayica az olan savunuculari cogunlukla Islam peygamberi Muhammed tarafindan yonetilen Muslumanlar Selmani Farisi nin onerisi uzerine bir hendek kazdilar Bu hendek Medine nin dogal tahkimatlariyla birlikte iki tarafi bir cikmazda kilitleyerek kureysilerin atlardan ve develerden olusan suvarilerini ise yaramaz hale getirdi Kureysliler ayni anda birkac saldiri yapmayi umarak Muslumanlarin muttefiki olan Medine Yahudileri Beni Kurayza yi sehre guneyden saldirmaya ikna ettiler Ancak Muhammed in diplomasisi sayesinde bu ittifak dagildi Muharebenin sonuclari Kusatma Muslumanlarin cok az zayiat vererek taktiksel olarak rakiplerini yendikleri bir fikir savasi oldu Muslumanlari yenilgiye ugratma cabalari basarisiz oldu ve Islam bolgede etkili oldu Ardindan Musluman ordusu Beni Kurayza kabilesini kusatarak onlari teslim aldi Yenilgi Mekkelilerin ticaret ve prestijlerinin cogunu kaybetmelerine neden oldu Hudeybiye Antlasmasi Hicret in altinci yilinda Mart 628 Islam peygamberi Muhammed bin Abdullah gordugu bir ruya uzerine 1400 1500 Muslumanla birlikte umre yapmak icin Medine den Mekke ye dogru harekete gecti Hudeybiye ye vardiklarinda Muhammed in Kasva adli devesinin yere cokmesiyle Muslumanlar burada kaldilar Mekkeliler Muslumanlarin umre amaciyla Mekke ye geldiklerini bilmelerine ragmen onlari Mekke ye sokmamaya karar verdiler Bu amacla Halid bin Velid kumandasinda 200 kisilik bir suvari birligini Gamim mevkiine gonderdiler Muhammed once Hiras bin Umeyye yi elci olarak Mekke ye yolladi Ancak elcinin Mekkeliler tarafindan iyi karsilanmamasi uzerine Kureysliler arasinda bircok akrabasi bulunan Osman bin Affan elci olarak gonderildi Mekkeliler tarafindan iyi karsilanan Osman bin Affan amaclarinin umre ziyareti oldugunu belirtmesine ragmen Mekkeliler Muslumanlarin gelmesine izin vermedikleri gibi elciye de sert tepki gosterdiler hatta hapsettiler Muslumanlar arasinda onun olduruldugu haberleri yayildi Bunun uzerine Muhammed savas karari aldi ve cevresindekiler de ona sonralari Ridvan Agaci denilecek yerde biat ettiler Kureysliler arasinda olay olarak duyuldu ve Muslumanlardan korkmaya basladilar Kureysliler Muslumanlari denemek ve tepkisini olcmek icin kucuk bir askeri birlik gonderdi ancak bu birlik Muslumanlarca esir alindi Bunun uzerine Kureysliler anlasmaya razi oldu ve Suheyl bin Amr i da elci olarak gonderdiler Yapilan tartismalardan sonra Ali bin Ebu Talib tarafindan kaleme alinan anlasma metni Muhammed ve Mekkelileri temsilen Suheyl bin Amr tarafindan imzalandi Maddeleri Esirler karsiliksiz serbest birakilacak Mekke den bir musluman Medine ye gidemeyecek Medine ye girmeye calisirsa geri cevrilecektir Medine den Mekke ye siginan olursa geri cevrilmeyecek ve geri verilmeyecektir Muslumanlarla karsi taraf arasinda 10 yil savas olmayacak iki tarafin hicbiri digerinin malina ve canina dokunmayacak Muslumanlar bu yil Kabe yi ziyaret etmeksizin geri donecekler Gelecek yil uc gunden fazla olmamak uzere Mekke ye gelip Kabe yi ziyaret edecekler Bu uc gun suresince Mekkeliler sehir disina cikacaklar Muslumanlardan Kureys e siginacak olursa geri dondurulmeyecek fakat onlardan Muslumanlara siginanlar geri dondurulecek Muslumanlardan hac umre ve ticaret icin Mekke ye gideceklerin canlari ve mallari guven altinda olacak Kureys tarafinda Misir a ve Sam a gidenlerle ticarette bulunmak uzere Medine ye gelenlerin de canlari ve mallari guven altinda bulunacak Kureys ten baska diger kabileler isterlerse Muslumanlarin isterlerse Kureys in korumasi altina girebilecek Mekke nin Fethi Muhammed cevredeki Musluman kabilelere de haber gondererek savasa hazir olmalarini soyledi Ardindan yaklasik 10 000 kisilik bir ordu kuruldu ve Muhammed Hicret in 8 yilinda Ramazan ayinin 13 gunu Medine den yola cikti 4 Ocak 630 Bu o zamana kadar toplanmis en buyuk Musluman kuvvetti On gunluk bir yolculugun ardindan Musluman ordusu Mekke yakinlarina geldi Burada Muhammed Mekkelilere ordunun buyuklugunu abarti gostermek icin herkese ates yakmasini emretti Kisa surede 10 000 den fazla ates yakildi Atesleri goren Mekkeli paganlar telaslandi Ebu Sufyan hazirlanarak hemen Muslumanlarin yanina gitti Muhammed ile gorustu Ebu Sufyan ve beraberindeki heyet Islam i kabul etmis bir halde sehre donduler Bu durum karsisinda Mekke halki bu orduya karsi konulamayacagini kabullendi Ebu Sufyan Kabe nin avlusuna gidip Mekkelilere kendisinin Islam i kabul ettigini ve teslim olmaktan baska carelerinin kalmadigini soyleyerek kendi evlerine siginmalarini tavsiye etti Bu Mekke nin teslimi anlamina geliyordu Muhammed basta Ebu Sufyan olmak uzere evine siginan bircok Mekkeliye himaye hakki verdi Ebu Sufyan dan sonra Mekke ye gelen Muhammed in amcasi Abbas da Mekkelilere benzer seyler soyledi onlar da Mescid i Haram in icerisine veya evlerine dagildilar Muhammed dort koldan ayni anda Mekke ye girmeyi planliyordu Bu yuzden ordusunu dort kola ayirdi ve boluk kumandanlarina Safa tepesinde kendisiyle bulusmalarini bildirdikten sonra onlara su emri verdi Size karsi konulmadikca size saldirilmadikca hic kimseyle carpismaya girmeyeceksiniz hic kimseyi oldurmeyeceksiniz Muhammed hareket emri verdi ve Fetih Suresi ni okuyarak Mekke ye girdi Muhammed in ordusunun 3 kolu herhangi bir direnisle karsilasmazken Halid bin Velid in komutasindaki 4 kol Mekkeli musriklerden Ikrime bin Ebu Cehil onderligindeki kucuk bir saldiriyi geri puskurttu Muhammed sehrin hakimiyetini ele gecirip Mekke ye girer girmez genel af ilan edildigini bildirdi ve Ebu Sufyan a bildirdigi sekilde kimseye dokunulmayacagini ilan etti Neticede yapilan ufak tefek carpismalardan 2 Musluman olurken karsilik veren Mekkelilerden de 13 kisi olmustu Ayrica bakinizMedine Islam Devleti Hicret Bedir Muharebesi Uhud Muharebesi Hendek Muharebesi Mekke nin Fethi Muhammed ve Hristiyanlar Muhammed ve YahudilerKaynakca Esposito 1998 ss 17 a b c d The Cambridge History of Islam 1977 ss 39 BUAS TDV Islam Ansiklopedisi 2 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2023 a b c Alford Welch Muhammad Encyclopedia of Islam Moojan Momen An Introduction to Shi i Islam The History and Doctrines of Twelver Shiʻism Yale Universitesi Basimi ss 5 a b HICRET TDV Islam Ansiklopedisi 12 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2023 Fazlur Rahman 1979 p 21 Esposito 1998 ss 17 Neusner 2003 ss 153 Watt 1956 ss 175 177 Neml Suresi 76 78 Ayet Tefsiri Diyanet Isleri BasKanligi kuran diyanet gov tr 2 Eylul 2023 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 3 Eylul 2023 a b Hicaz Albumu Fotograflarla Kutsal Topraklar Diyanet Isleri Baskanligi 2010 ISBN 975 19 3879 1 Hamidullah Muhammad a g e s 34 Suruc Salih a g e c 2 s 29 Suruc Salih a g e c 2 s 35 Ugurlu Nur Hz Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem Nuh Yayinlari sayfa 205 UHUD GAZVESI TDV Islam Ansiklopedisi TDV Islam Ansiklopedisi 3 Temmuz 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 24 Ocak 2022 The Sealed Nectar by Safi ur Rahman Watt Muhammad Prophet and Statesman pp 167 174 Fehmu l Kur an Cilt 3 Syf 420 Fehm ul Kur an Cilt3 Syf 420 a b Ugurlu Nur Hz Muhammed Sallallahu Aleyhi ve Sellem Nuh Yayinlari a b MEKKE TDV Islam Ansiklopedisi TDV Islam Ansiklopedisi 14 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 22 Haziran 2022 a b TDV Islam Ansiklopedisi 14 Ekim 2019 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 23 Ocak 2022 Sahih i Buhari Mekke nin Fethi Gazasi URL erisim tarihi 04 Agustos 2008 23 Agustos 2011 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 4 Agustos 2008 Hamidullah Muhammad a g e Yenisafak s 88