Mehmed Celaleddin Saygın ya da Celâl Hoca (d. 1872, Nevşehir – ö. 21 Mart 1954, İstanbul), Türk matematik öğretmeni, kütüphaneci, yazar.
İzmir Milli Kütüphane’nin kurucusudur. Basılmış muhtelif kitapları vardır. Adnan Saygun’un babasıdır.
Yaşamı
1872 yılında Nevşehir’de dünyaya geldi. Babası, orduya cephane sağladığı için “Fişekçizadeler” olarak bilinen aileden, “Kocahoca” lakaplı Ahmet Efendi idi.
Öğrenimine Nevşehir’deki İbrahimpaşa Medresesi’nde başladı; ailesinin İzmir’e taşınması üzerine medrese öğrenimini İzmir’de tamamladı; ardından İzmir Muallim Mektebi’ne kaydoldu. İzmir'in ünlü matematik bilgini Kurmay Selahattin Saip Bey’den özel matematik dersleri aldı ve bir matematik öğretmeni oldu.
1893’te başladığı öğretmenlik yaşamını İzmir’de Mekteb-i Sanayi’de Erkek ve Kız Sultanilerinde sürdürdü. 1929 yılında emekli oldu
1903 yılında kendisinden 15 yaş küçük Zeynep Seniha Hanım (1827-1905) ile evlendi. Bu evlilikten Nebile (1905-1968) ve Ahmet Adnan (1907-1991) adlı çocukları dünyaya geldi.
İzmir’de bir kütüphane kurmak için ilk girişimi, II. Abdülhamit döneminde kitap bağışlarıyla İkiçeşmelik Kıraathanesi’nde kitap toplama çalışması idi. Kıraathanede birkaç yüz ciltlik bir kitaplık oluşturdu; ancak devrin şartları yüzünden bu girişimden vazgeçmek zorunda kaldı.
İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin İzmir şubesi kurulduğunda ilk üyelerinden birisi oldu; cemiyetin gizli faaliyetlerine katıldığı için birkaç kere tutuklandı.II. Meşrutiyet’in ilanından sonra “sarığını çıkardı” ve mutaassıp kesim ile fikri mücadelelere girişti. Okullarda “Ulûm-u diniye” adıyla okutulan dersin amacından saptığını ileri sürerek bu dersin nasıl yapılması gerektiğini göstermek üzere “Yeni İlm-i hâl” adlı bir kitap yayımladı.
1912’de bir kütüphane kurmak fikrini gerçekleştirmek üzere birkaç arkadaşıyla birlikte yeniden girişimde bulundu ve hayırsever Salepçioğulları ailesinin konağında, kendilerine ücretsiz olarak tahsis ettikleri selamlık kısmındaİzmir Milli Kütüphanesi açıldı. Ayrıca, kütüphaneye gelir elde etmek amacıyla bir açık hava sineması kuruldu. Celal Bey’in ileride ünlü bir müzisyen olacak olan oğlu Ahmet Adnan, 13 yaşında iken bu sinemada filmlere piyano ile eşlik etmek, gişede bilet satmak gibi işlerle ilgilendi. Mehmet Celal Bey, başından beri bu girişimin yönetimini üstlendi. İttihat ve Terakki Cemiyet’inin kütüphaneyi kendi organı haline getirme girişimine karşı çıktı.Yunan işgali sırasında, işgal güçlerinin Kütüphanedeki “milli” sıfatını kaldırması yönündeki baskılarını kabul etmediği için tutuklandı. Kütüphanenin kapatılması tehdidi karşısında işgalin sonuna kadar kütüphanenin adını "Şehir Kütüphanesi" olarak değiştirmek zorunda kaldı.
Celal Bey, Cumhuriyet devrinde yap-işlet devret sistemi ile İpekçi film şirketine bir sinema binası inşa ettirdi; sinema, “Elhamra Sineması” adını aldı. 1930 yılında milli kütüphane binası inşa edildi.
1934'te Soyadı Kanunu çıkınca aile lakabı olan “Fişekçi” soyadını almak istediyse de bu isteği “meslekle ilgili soyadı olmaz” gerekçesi ile reddedildi. Matematik öğretmeni olduğu için seçtiği ve bir süre kullandığı “Saygın” soyadı ise bu soyadının başkaları tarafından alınmış olması sebebiyle bir süre sonra “Saygun” olarak değiştirildi.
1944 yılında İzmir Milli Kütüphanesi’ndeki görevinden ayrıldıktan sonra inzivaya çekildi; matematik ve din alanında çalışmaları ile ilgilendi İnziva yıllarında gerçekleşen bazı mutaasıp olaylar üzerine “Diyanet cephesinden Atatürk inkılâpları" adlı bir eser yazdı ve yayınladı.
21 Mart 1954 günü İstanbul’da hayatını yitirdi.
Kaynakça
- ^ a b c d . 23 Eylül 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011.
- ^ a b c d e f g h Türk Kütüphaneciliğine Hizmet Edenler 8: Mehmet Celaleddin Saygın, Türk Kütüphaneciliği Dergisi, Cilt 2 Sayı 2, 1953[]
- ^ a b c d "Feruh Senan, Ahmed Adnan Saygun'un Ataları ve Mehmed Celal Saygın, Muziklopedi.org sitesi, Erişim tarihi: 01.07.2011". 8 Nisan 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 7 Nisan 2022.
- ^ . 16 Mayıs 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 21 Temmuz 2011.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mehmed Celaleddin Saygin ya da Celal Hoca d 1872 Nevsehir o 21 Mart 1954 Istanbul Turk matematik ogretmeni kutuphaneci yazar Izmir Milli Kutuphane nin kurucusudur Basilmis muhtelif kitaplari vardir Adnan Saygun un babasidir Yasami1872 yilinda Nevsehir de dunyaya geldi Babasi orduya cephane sagladigi icin Fisekcizadeler olarak bilinen aileden Kocahoca lakapli Ahmet Efendi idi Ogrenimine Nevsehir deki Ibrahimpasa Medresesi nde basladi ailesinin Izmir e tasinmasi uzerine medrese ogrenimini Izmir de tamamladi ardindan Izmir Muallim Mektebi ne kaydoldu Izmir in unlu matematik bilgini Kurmay Selahattin Saip Bey den ozel matematik dersleri aldi ve bir matematik ogretmeni oldu 1893 te basladigi ogretmenlik yasamini Izmir de Mekteb i Sanayi de Erkek ve Kiz Sultanilerinde surdurdu 1929 yilinda emekli oldu 1903 yilinda kendisinden 15 yas kucuk Zeynep Seniha Hanim 1827 1905 ile evlendi Bu evlilikten Nebile 1905 1968 ve Ahmet Adnan 1907 1991 adli cocuklari dunyaya geldi Izmir de bir kutuphane kurmak icin ilk girisimi II Abdulhamit doneminde kitap bagislariyla Ikicesmelik Kiraathanesi nde kitap toplama calismasi idi Kiraathanede birkac yuz ciltlik bir kitaplik olusturdu ancak devrin sartlari yuzunden bu girisimden vazgecmek zorunda kaldi Ittihat ve Terakki Cemiyeti nin Izmir subesi kuruldugunda ilk uyelerinden birisi oldu cemiyetin gizli faaliyetlerine katildigi icin birkac kere tutuklandi II Mesrutiyet in ilanindan sonra sarigini cikardi ve mutaassip kesim ile fikri mucadelelere giristi Okullarda Ulum u diniye adiyla okutulan dersin amacindan saptigini ileri surerek bu dersin nasil yapilmasi gerektigini gostermek uzere Yeni Ilm i hal adli bir kitap yayimladi 1912 de bir kutuphane kurmak fikrini gerceklestirmek uzere birkac arkadasiyla birlikte yeniden girisimde bulundu ve hayirsever Salepciogullari ailesinin konaginda kendilerine ucretsiz olarak tahsis ettikleri selamlik kismindaIzmir Milli Kutuphanesi acildi Ayrica kutuphaneye gelir elde etmek amaciyla bir acik hava sinemasi kuruldu Celal Bey in ileride unlu bir muzisyen olacak olan oglu Ahmet Adnan 13 yasinda iken bu sinemada filmlere piyano ile eslik etmek gisede bilet satmak gibi islerle ilgilendi Mehmet Celal Bey basindan beri bu girisimin yonetimini ustlendi Ittihat ve Terakki Cemiyet inin kutuphaneyi kendi organi haline getirme girisimine karsi cikti Yunan isgali sirasinda isgal guclerinin Kutuphanedeki milli sifatini kaldirmasi yonundeki baskilarini kabul etmedigi icin tutuklandi Kutuphanenin kapatilmasi tehdidi karsisinda isgalin sonuna kadar kutuphanenin adini Sehir Kutuphanesi olarak degistirmek zorunda kaldi Celal Bey Cumhuriyet devrinde yap islet devret sistemi ile Ipekci film sirketine bir sinema binasi insa ettirdi sinema Elhamra Sinemasi adini aldi 1930 yilinda milli kutuphane binasi insa edildi 1934 te Soyadi Kanunu cikinca aile lakabi olan Fisekci soyadini almak istediyse de bu istegi meslekle ilgili soyadi olmaz gerekcesi ile reddedildi Matematik ogretmeni oldugu icin sectigi ve bir sure kullandigi Saygin soyadi ise bu soyadinin baskalari tarafindan alinmis olmasi sebebiyle bir sure sonra Saygun olarak degistirildi 1944 yilinda Izmir Milli Kutuphanesi ndeki gorevinden ayrildiktan sonra inzivaya cekildi matematik ve din alaninda calismalari ile ilgilendi Inziva yillarinda gerceklesen bazi mutaasip olaylar uzerine Diyanet cephesinden Ataturk inkilaplari adli bir eser yazdi ve yayinladi 21 Mart 1954 gunu Istanbul da hayatini yitirdi Kaynakca a b c d 23 Eylul 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2011 a b c d e f g h Turk Kutuphaneciligine Hizmet Edenler 8 Mehmet Celaleddin Saygin Turk Kutuphaneciligi Dergisi Cilt 2 Sayi 2 1953 olu kirik baglanti a b c d Feruh Senan Ahmed Adnan Saygun un Atalari ve Mehmed Celal Saygin Muziklopedi org sitesi Erisim tarihi 01 07 2011 8 Nisan 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 7 Nisan 2022 16 Mayis 2011 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 21 Temmuz 2011