Bu maddedeki bilgilerin için ek kaynaklar gerekli.Ocak 2023) () ( |
Mehmet Akan, (5 Aralık 1939, Şanlıurfa - 9 Temmuz 2006, İstanbul), Türk tiyatro ve sinema dizi oyuncusu, yönetmen, koreograf, folklorcu ve yazar.
Mehmet Akan | |
---|---|
Doğum | 5 Aralık 1939 Birecik, Şanlıurfa, Türkiye |
Ölüm | 9 Temmuz 2006 (66 yaşında) İstanbul, Türkiye |
Milliyet | Türk |
Meslek | Oyuncu, Yönetmen, Yazar |
Yaşamı
Profesyonel oyunculuğa Gülriz Sururi-Engin Cezzar Tiyatrosu'nda adım atmıştır. “Bizimkiler” dizisindeki apartman yöneticisi Sabri Bey rolü, ona ulusal çapta ün getirmiştir.
Ortaokulu Birecik'te, liseyi Haydarpaşa Lisesinde, üniversiteyi İstanbul Teknik Üniversitesinde Makine Mühendisliği Bölümünde son sınıfa kadar okumuştur. Burada, çalışmalarını takdirle yakından takip ettiği Genç Oyuncular topluluğuna (1959) katılmıştır. Kiraz Çiçek Açıyor Aykırı Dal Üstüne (1961) ve Akçagüller ile Karagülmez (1962) adlı 2 oyunu bu toplulukta sahneledi. İlk yazarlık denemelerini burada gerçekleştirmiştir. Türk Devrim Ocakları'nda halk dansları çalıştı. Madam Helenar'dan bale dersi aldı.
Profesyonel oyunculuğa (1962) Gülriz Sururi - Engin Cezzar Tiyatrosu'nda başlayan Akan, ilk yönetmenliğini de bu toplulukta yapmıştır. Yönettiği ilk oyun Haldun Taner'in 'sidir. Bu tiyatro topluluğunda profesyonel olarak 4 yıl boyunca Aklın Oyunu, Othello, Midasın Kulakları, Ferhat ile Şirin, Keşanlı Ali Destanı gibi oyunlarda rol almıştır.
Akan daha sonra Ulvi Uraz Tiyatrosu'na geçmiş, burada rol aldığı oyunların yanı sıra kendi yazdığı Ham Hum Şaralop (1968) oyununu sahnelemiştir. Daha sonra 1969'dan başlayarak Dostlar Tiyatrosu'nun kuruluş aşamasında yer almış, daha sonra bu tiyatronun çeşitli oyunlarında oyunculuk, yönetmenlik ve koreograflık yapmıştır. Burada oynadığı Abdülcanbaz, Düşmanlar, Gün Dönerken, Rosenbergler Ölmemeli, Şili'de Av, Yaz isimli oyunlarda başarılı kompozisyonlar çizdi.
Bu tiyatroya bağlı olarak HASAD'ı kurmuş, bu topluluk ile birlikte halk danslarımızdan yola çıkarak çağdaş bir dans yaratma yolunda önemli adımlar atmıştır. Bu toplulukta tanıştığı dansçı Alev Akçin ile evlenmiştir. Çiftin 1981 yılında Saliha Şirvan adında bir kızı olmuştur. 1974'te Çekoslovakya'da Keşanlı Ali Destanı'nın koreografisini gerçekleştirdi.
Yazdığı en önemli oyunlardan olan Hikâye-i Mahmud Bedreddin (1982), önce Ankara Sanat Tiyatrosu'nda, daha sonra İstanbul Devlet Tiyatroları'nda sahnelenmiştir. Bu oyunla Ulvi Uraz ve Ankara Sanatsevenler Derneği'nin en iyi yönetmen, İsmet Küntay en iyi yazar ödüllerini almıştır. Geleneksel Türk tiyatrosu özelliklerinin günümüz tiyatrosunda kullanılması için önemli çabalarda bulunmuştur.
Dostlar Tiyatrosu'nda Oyun Sonu adlı oyunun provalarındayken, midesindeki bir kitlenin alınması amacıyla ameliyat olmak üzere hastaneye yatmıştır. Ameliyattan sonra kanama geçirerek 66 yaşında ölmüştür. Mezarı, Zincirlikuyu Mezarlığı'ndadır.
Sanatçının adı, doğum yeri olan Birecik'te bir caddeye ve kültür merkezine verilmiştir. Mehmet Akan Kültür Merkezi, Birecik'te her yıl çeşitli kültürel organizasyonlara ev sahipliği yapmaktadır.
Tiyatro oyunları
Filmografisi
Sinema
- Gönderilmemiş Mektuplar - 2003 (yönetmen: Yusuf Kurçenli)
- Duruşma - 1999 (yönetmen: Yalçın Yelence)
- Kurt Kanunu - 1992 (yönetmen: Ersin Pertan)
- Melodram - 1988 (yönetmen: İrfan Tözüm)
- - 1988
- - 1987
- Gramofon Avrat - 1987 (yönetmen: Yusuf Kurçenli)
- Kadının Adı Yok - 1987 (yönetmen: Atıf Yılmaz)
- - 1986 (yönetmen: Atıf Yılmaz)
- (Asiye Nasıl Kurtulur) - 1986 (yönetmen: Atıf Yılmaz)
- Teyzem - 1986 (yönetmen: Halit Refiğ)
Diziler
- - 2005
- Kurşun Yarası - 2004
- - 2004
- Bir İstanbul Masalı - 2003
- Tatlı Hayat - Gazete bayi sahibi İsmail bey rolünde - Konuk oyuncu
- - 2002
- - 2002
- Oğlum Adam Olacak - 1996
- Yazlıkçılar - 1993
- Bizimkiler - 1989
- - 1988
- Elif Ana-Ayşe Kız - 1987
Ödülleri
- 1981: Sanat Kurumu - En İyi Yönetmen, "Hikâye-i Mahmut Bedrettin" adlı çalışmasıyla
Kaynakça
- Özel
- Genel
Dış bağlantılar
- IMDb'de Mehmet Akan
- Sinema Türk'te Mehmet Akan[]
- Mehmet Akan 20 Aralık 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde . - T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu maddedeki bilgilerin dogrulanabilmesi icin ek kaynaklar gerekli Lutfen guvenilir kaynaklar ekleyerek maddenin gelistirilmesine yardimci olun Kaynaksiz icerik itiraz konusu olabilir ve kaldirilabilir Kaynak ara Mehmet Akan haber gazete kitap akademik JSTOR Ocak 2023 Bu sablonun nasil ve ne zaman kaldirilmasi gerektigini ogrenin Mehmet Akan 5 Aralik 1939 Sanliurfa 9 Temmuz 2006 Istanbul Turk tiyatro ve sinema dizi oyuncusu yonetmen koreograf folklorcu ve yazar Mehmet AkanDogum5 Aralik 1939 Birecik Sanliurfa TurkiyeOlum9 Temmuz 2006 66 yasinda Istanbul TurkiyeMilliyetTurkMeslekOyuncu Yonetmen YazarYasamiProfesyonel oyunculuga Gulriz Sururi Engin Cezzar Tiyatrosu nda adim atmistir Bizimkiler dizisindeki apartman yoneticisi Sabri Bey rolu ona ulusal capta un getirmistir Ortaokulu Birecik te liseyi Haydarpasa Lisesinde universiteyi Istanbul Teknik Universitesinde Makine Muhendisligi Bolumunde son sinifa kadar okumustur Burada calismalarini takdirle yakindan takip ettigi Genc Oyuncular topluluguna 1959 katilmistir Kiraz Cicek Aciyor Aykiri Dal Ustune 1961 ve Akcaguller ile Karagulmez 1962 adli 2 oyunu bu toplulukta sahneledi Ilk yazarlik denemelerini burada gerceklestirmistir Turk Devrim Ocaklari nda halk danslari calisti Madam Helenar dan bale dersi aldi Profesyonel oyunculuga 1962 Gulriz Sururi Engin Cezzar Tiyatrosu nda baslayan Akan ilk yonetmenligini de bu toplulukta yapmistir Yonettigi ilk oyun Haldun Taner in sidir Bu tiyatro toplulugunda profesyonel olarak 4 yil boyunca Aklin Oyunu Othello Midasin Kulaklari Ferhat ile Sirin Kesanli Ali Destani gibi oyunlarda rol almistir Akan daha sonra Ulvi Uraz Tiyatrosu na gecmis burada rol aldigi oyunlarin yani sira kendi yazdigi Ham Hum Saralop 1968 oyununu sahnelemistir Daha sonra 1969 dan baslayarak Dostlar Tiyatrosu nun kurulus asamasinda yer almis daha sonra bu tiyatronun cesitli oyunlarinda oyunculuk yonetmenlik ve koreograflik yapmistir Burada oynadigi Abdulcanbaz Dusmanlar Gun Donerken Rosenbergler Olmemeli Sili de Av Yaz isimli oyunlarda basarili kompozisyonlar cizdi Bu tiyatroya bagli olarak HASAD i kurmus bu topluluk ile birlikte halk danslarimizdan yola cikarak cagdas bir dans yaratma yolunda onemli adimlar atmistir Bu toplulukta tanistigi dansci Alev Akcin ile evlenmistir Ciftin 1981 yilinda Saliha Sirvan adinda bir kizi olmustur 1974 te Cekoslovakya da Kesanli Ali Destani nin koreografisini gerceklestirdi Yazdigi en onemli oyunlardan olan Hikaye i Mahmud Bedreddin 1982 once Ankara Sanat Tiyatrosu nda daha sonra Istanbul Devlet Tiyatrolari nda sahnelenmistir Bu oyunla Ulvi Uraz ve Ankara Sanatsevenler Dernegi nin en iyi yonetmen Ismet Kuntay en iyi yazar odullerini almistir Geleneksel Turk tiyatrosu ozelliklerinin gunumuz tiyatrosunda kullanilmasi icin onemli cabalarda bulunmustur Dostlar Tiyatrosu nda Oyun Sonu adli oyunun provalarindayken midesindeki bir kitlenin alinmasi amaciyla ameliyat olmak uzere hastaneye yatmistir Ameliyattan sonra kanama gecirerek 66 yasinda olmustur Mezari Zincirlikuyu Mezarligi ndadir Sanatcinin adi dogum yeri olan Birecik te bir caddeye ve kultur merkezine verilmistir Mehmet Akan Kultur Merkezi Birecik te her yil cesitli kulturel organizasyonlara ev sahipligi yapmaktadir Tiyatro oyunlariHisteri Yaz Galileo Galilei Kafkas Tebesir Dairesi Bitmeyen Kavga Kesanli Ali Destani SorusturmaFilmografisiSinema Gonderilmemis Mektuplar 2003 yonetmen Yusuf Kurcenli Durusma 1999 yonetmen Yalcin Yelence Kurt Kanunu 1992 yonetmen Ersin Pertan Melodram 1988 yonetmen Irfan Tozum 1988 1987 Gramofon Avrat 1987 yonetmen Yusuf Kurcenli Kadinin Adi Yok 1987 yonetmen Atif Yilmaz 1986 yonetmen Atif Yilmaz Asiye Nasil Kurtulur 1986 yonetmen Atif Yilmaz Teyzem 1986 yonetmen Halit Refig Diziler 2005 Kursun Yarasi 2004 2004 Bir Istanbul Masali 2003 Tatli Hayat Gazete bayi sahibi Ismail bey rolunde Konuk oyuncu 2002 2002 Oglum Adam Olacak 1996 Yazlikcilar 1993 Bizimkiler 1989 1988 Elif Ana Ayse Kiz 1987Odulleri1981 Sanat Kurumu En Iyi Yonetmen Hikaye i Mahmut Bedrettin adli calismasiylaKaynakcaOzel a b AST 45 Yil Kitabi Haz R Onur Duru Senol Onder s 128 Konuk Oyuncu Tatli Hayat 30 Aralik 2020 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 13 Aralik 2020 GenelTanzimat tan Bugune Edebiyatcilar Ansiklopedisi 1 3 bas Istanbul YKY Mart 2010 s 47 48 ISBN 9789750805684 Dis baglantilarIMDb de Mehmet Akan Sinema Turk te Mehmet Akan olu kirik baglanti Mehmet Akan 20 Aralik 2016 tarihinde Wayback Machine sitesinde T C Kultur ve Turizm Bakanligi