Azərbaycanca
Deutsch
日本語
Lietuvos
සිංහල
Türkçe
Українська
United State
Mekkizade Mustafa Asım Efendi, (d. 1762, İstanbul - ö. 1846, İstanbul) Osmanlı Devleti şeyhülislamı, kazasker, müderris. 1818-1819, 1823-1825 ve 1833-1846 dönemlerinde 3 kez şeyhulislamlık görevi yapmıştır. II. Mahmud ve Abdülmecid dönemlerindeki şeyhülislâmlığı toplam olarak yaklaşık 17 yıl 6 aydır.
Mekkizade Mustafa Asım Efendi | |
|---|---|
| Doğum | 1762 İstanbul |
| Ölüm | 1846 İstanbul |
| Meslek | Şeyhülislam, kazasker, müderris. |
Yaşamı
Yüzüncü Osmanlı Şeyhülislamıdır. I. Abdülhamid ve III. Selim devri şeyhülislâmlarından olan Mekkî Mehmet Efendi'nin oğludur. İstanbul'da doğdu, tahsilini özel olarak tamamladıktan sonra 1785'te genç yaşta hâriç derecesiyle ilmiye mesleğine girdi.
1797'de Galata kadısı, 1809'da İstanbul kadısı, 1812'de Rumeli kazaskeri oldu.
27 Ocak 1818'de ise birinci kez şeyhülislâm oldu. Fakat II. Mahmud'un zamanında rikab-ı hümayun kethüdası olan 'nin isteklerine tam olarak yerine getirmeyip, gelecekte ortaya çıkabilecek mahzurları olduğunu hissederek bu isteklere karşı çekingen bir tutum gösterdi. Bu nedenle 3 Eylül 1819'da bu görevden azledildi.
25 Eylül 1823'te ikinci kez şeyhülislâmlığa getirildi ve II. Mahmud tarafından takdir edilmeye başlandı. Fakat padişah Yeniçeri Ocağı'nı kaldırmaya karar vermişti. Bu nedenle meşihat makamında daha sert ve kararlı birinin bulunmasını istemekteydi. Halbuki şeyhülislâm olan Mustafa Asım Efendi yeniçeri ocağına yakınlığı ile bilinmişti. Bu nedenle padişah 3 Eylül 1825'te Mustafa Asım Efendi'yi görevinden azletti.
Asım Efendi, sekiz yıllık bir aradan sonra 8 Şubat 1833'te II. Mahmut onu üçüncü defa şeyhülislâmlifa getirdi. Sultan Abdülmecid tahta çıktığında onu görevinde bıraktı. Bu üçüncü şeyhülislâmlığı 19 Kasım 1846 tarihinde ölümüne kadar devam etti.
Ölünce Fatih'te babasının yanına defnedildi.
Mustafa Asim Efendi çok tutumlu olduğu için öldüğünde büyük bir servet miras bırakmıştir. Fakat bir varis çocuğu bulunmadığı için bu geride bıraktığı servet, vasiyeti üzerine, Ayasofya Cami'nin tamirine harcanmıştır.
Değerlendirme
Mustafa Âsim Efendi siyasal olayları yakından takip eden ileri görüşlü bir devlet adamı idi. On üç yıl sürenüçüncü şeyhülislâmlığı sırasında yenilikleri benimsemiştir. Ama, hem Tanzimatçılarla hem de Tanzimat aleyhtarı olanlarla iyi geçinmiştir. Ölümünden sonra yerine Arif Hikmet Bey'nin tayini münasebetiyle Sultan Abdülmecid çıkardığı fermanda Mustafa Asim Efendi'nin iffet ve ahlâk sahibi bir şahsiyeti olduğunu takdirle belirtmiştir.
| Önce gelen: Mehmed Zeynelabidin Efendi | Osmanlı Şeyhülislamı 1. kez 1818-1819 | Sonra gelen: Çerkes Halil Efendi |
| Önce gelen: Ahmed Reşid Efendi | 2. kez 1823-1825 | Sonra gelen: Kadızade Mehmed Tahir Efendi |
| Önce gelen: Yasincizade Abdülvehhab Efendi | 3. kez 1833-1846 | Sonra gelen: Arif Hikmet Bey |
Kaynakça
- ^ * İpșirli, Mehmet, (1999) "Mustafa Asım Efendi (Mekkizade)", Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, C.2 s.288,
Dış bağlantılar
- İpșirli, Mehmet, (1999) "Mustafa Asım Efendi (Mekkizade)", Yaşamları ve Yapıtlarıyla Osmanlılar Ansiklopedisi, İstanbul: Yapı Kredi Yayınları, C.2 s.288,
- Mehmed Süreyya (haz. Nuri Akbayar) (1996), Sicill-i Osmani, İstanbul:Tarih Vakfı Yurt Yayınları C. s.1 [1]
- Meşihat-i Celiye-i İslamiyye Heyeti,
- Osmanlıca: (1334/1916) Ìlmiyye Salnamesi, Ìstanbul:Matbaa-i Amire s.590
- Yeni Türkçe (Haz. Seyit Ali Kahraman, Ahmed Nezih Galitekin, Cevdet Dadaş) (----) İlmiyye Salnamesi, İstanbul:İşaret Yayınları,
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mekkizade Mustafa Asim Efendi d 1762 Istanbul o 1846 Istanbul Osmanli Devleti seyhulislami kazasker muderris 1818 1819 1823 1825 ve 1833 1846 donemlerinde 3 kez seyhulislamlik gorevi yapmistir II Mahmud ve Abdulmecid donemlerindeki seyhulislamligi toplam olarak yaklasik 17 yil 6 aydir Mekkizade Mustafa Asim EfendiDogum1762 IstanbulOlum1846 IstanbulMeslekSeyhulislam kazasker muderris YasamiYuzuncu Osmanli Seyhulislamidir I Abdulhamid ve III Selim devri sey hulislamlarindan olan Mekki Mehmet Efendi nin ogludur Istanbul da dogdu tahsilini ozel olarak tamamladiktan son ra 1785 te genc yasta haric derecesiy le ilmiye meslegine girdi 1797 de Galata kadisi 1809 da Istan bul kadisi 1812 de Rumeli kazaskeri oldu 27 Ocak 1818 de ise birinci kez seyhulislam oldu Fakat II Mahmud un zamaninda rikab i humayun kethudasi olan nin isteklerine tam olarak yerine getirmeyip gelecekte ortaya ci kabilecek mahzurlari oldugunu hissederek bu isteklere karsi cekin gen bir tutum gosterdi Bu nedenle 3 Eylul 1819 da bu gorevden azle dildi 25 Eylul 1823 te ikinci kez seyhu lislamliga getirildi ve II Mahmud tarafindan takdir edilmeye baslandi Fakat padisah Yeniceri Ocagi ni kaldirmaya karar vermisti Bu nedenle mesihat makaminda daha sert ve karar li birinin bulunmasini istemekteydi Halbuki seyhulislam olan Mustafa Asim Efendi yeniceri ocagina yakinligi ile bilinmisti Bu nedenle padisah 3 Eylul 1825 te Mustafa Asim Efendi yi gorevinden azletti Asim Efendi sekiz yillik bir ara dan sonra 8 Subat 1833 te II Mahmut onu ucuncu de fa seyhulislamlifa getirdi Sultan Abdulmecid tahta ciktiginda onu gorevinde birakti Bu ucuncu seyhulislamligi 19 Kasim 1846 tarihinde olumune kadar devam etti Olunce Fatih te babasinin yanina defnedildi Mustafa Asim Efendi cok tutumlu oldugu icin oldugunde buyuk bir servet miras birakmistir Fakat bir varis cocugu bulunmadigi icin bu geride biraktigi servet vasiyeti uzerine Ayasofya Cami nin tamirine harcanmistir DegerlendirmeMustafa Asim Efendi siyasal olaylari yakindan takip eden ileri goruslu bir devlet adami idi On uc yil surenucuncu sey hulislamligi sirasinda yenilikleri benim semistir Ama hem Tanzimatcilarla hem de Tan zimat aleyhtari olanlarla iyi gecinmistir Olumunden sonra yerine Arif Hikmet Bey nin tayini munasebetiyle Sultan Abdulmecid cikardigi fermanda Mustafa Asim Efendi nin iffet ve ahlak sahibi bir sahsiyeti oldugunu takdirle belirtmistir Once gelen Mehmed Zeynelabidin Efendi Osmanli Seyhulislami 1 kez 1818 1819 Sonra gelen Cerkes Halil EfendiOnce gelen Ahmed Resid Efendi 2 kez 1823 1825 Sonra gelen Kadizade Mehmed Tahir EfendiOnce gelen Yasincizade Abdulvehhab Efendi 3 kez 1833 1846 Sonra gelen Arif Hikmet BeyKaynakca Ipșirli Mehmet 1999 Mustafa Asim Efendi Mekkizade Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Yayinlari C 2 s 288 ISBN 975 08 0073 7Dis baglantilarIpșirli Mehmet 1999 Mustafa Asim Efendi Mekkizade Yasamlari ve Yapitlariyla Osmanlilar Ansiklopedisi Istanbul Yapi Kredi Yayinlari C 2 s 288 ISBN 975 08 0073 7 Mehmed Sureyya haz Nuri Akbayar 1996 Sicill i Osmani Istanbul Tarih Vakfi Yurt Yayinlari ISBN 975 333 0383 C s 1 1 Mesihat i Celiye i Islamiyye Heyeti Osmanlica 1334 1916 Ilmiyye Salnamesi Istanbul Matbaa i Amire s 590 Yeni Turkce Haz Seyit Ali Kahraman Ahmed Nezih Galitekin Cevdet Dadas Ilmiyye Salnamesi Istanbul Isaret Yayinlari ISBN 975 350 064 5