Bu madde, uygun değildir.Mayıs 2012) ( |
Kırmızı mercan takı yapmak için kullanılan özellikle Akdeniz'de bulunan özel kırmızı renkte bir mercan yani coralliidae (Corallium rubrum Linnaeus, 1758) türüdür. Kırmızı mercan denizaltinda küçük yapraksız kırmızı renkli bir metre yükseklikte küçük dalları olan bir çalıya benzer. Rengi çok sıcak kırmızımsı pembe ile çok koyu bir kırmızı arasında değişebilir. Bu koyu kırmızı bazen 'mercan rengi' adıyla anılır. Kırmızı mercanın 3,86 olup Mohs sertlik skalası'na göre sertliği 3,5'dur. Kırmızı mercanın yaşayan satıh tarafı normal olarak kırmızıdır ve nadiren beyaz olur ve bu yaşayan satıh bir koyu kırmızı renkli kireç taşından oluşmuş bir dallı budaklı şekilli nüve üstündedir ve bu yaşamayan nüve takı, boncuk veya heykelcik yapmak için kullanılır. Parlaklığı ve çok koyu ve değişmez rengi dolayısıyla kırmızı mercan takı yapmak için ta antik çağlardan beri kullanılmıştır. Halen de takı olarak tercih edilir bir madde olarak kullanılmaktadır.
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTgyTHpaaEwwdHZjbUZzYjNkcFpXTXVhbkJuTHpJeU1IQjRMVXR2Y21Gc2IzZHBaV011YW5Cbi5qcGc=.jpg)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTlrTDJReUwwTnZjbUZzWDNkdmJXRnVYM0F4TURjd01qVTRMbXB3Wnk4eU1qQndlQzFEYjNKaGJGOTNiMjFoYmw5d01UQTNNREkxT0M1cWNHYz0uanBn.jpg)
![image](https://www.wikipedia.tr-tr.nina.az/image/aHR0cHM6Ly93d3cud2lraXBlZGlhLnRyLXRyLm5pbmEuYXovaW1hZ2UvYUhSMGNITTZMeTkxY0d4dllXUXVkMmxyYVcxbFpHbGhMbTl5Wnk5M2FXdHBjR1ZrYVdFdlkyOXRiVzl1Y3k5MGFIVnRZaTltTDJaakwwdHZjbUZzTVM1cWNHY3ZNakl3Y0hndFMyOXlZV3d4TG1wd1p3PT0uanBn.jpg)
Mercan takılar eski Mısır ve diğer tarih öncesi mezarlarda bulunmuştur. Klasik edebiyatta geçer; Romalı şair Ovid kırmızı mercanı Perseus'un başını keşmis olduğu Gorgon'dan akan kanların o Medusa'nın bakışları ile taşlaşmasından oluştuğunu tanımlar. MÖ 1. yüzyılda Akdeniz'den Hindistan'a mercan ihraç edildiğini yazmaktadır. Romalılar mercanın çocukları kem gözden koruduğuna inanırlar ve mercandan çocuk boncukları ve takıları kullanırlardı. Ayrıca mercanın sağlıklı etkileri olduğuna inanırlar; öğütülmüş mercanı yılan ve akrep sokmasına karşı ilaç olarak kullanırlar ve bazı hastalıkların mercanın renk değiştirmesi suretiyle teşhis edilebileceğini sanırlardı. Hindistan'da ise antik 'ye göre kırmızı mercan Merih gezegeni ile bağlantılıydı.
Kırmızı mercan Akdeniz'de 10 ile 300 metre derinlikte ve karanlıkta deniz mağaralarında veya üzerinde sarkan kayalar bulunan alanlarda düz olan denizaltı sathında yaşar. Yüzyıllardır taki ve heykelcik yapma için kullanıldığı için artık sığlarda çok az bulunmakta ve 1 metreden uzun ve 30 kgm'dan büyük kırmızı mercanlar bulunmamaktadır. Son iki yüzyılda özellikle Korsika, Sardinya, Tunus ve az olarak Hırvatistan açıklarında dalgıçlar tarafından bulunup su yüzüne çıkarılmaktadır.
Akdeniz kırmızı mercanı, sıcak okyanuslarda bulunan sert mercanlara nazaran, kesmek ve kazmak için daha uygun yumuşaklıktadır ve içinde çatlak ve delikcikler bulunmadığı için küçük bibloların, takıların ve boncukların yapılmasına çok elverişlidir. Geleneksel olarak Avrupa'da tanınmış olarak mercandan takı ve heykelciklerin yapılma merkezi İtalya'da Napoli şehri yakınında bulunan şehridir.
Mercan takılar veya heykelcikler yapılması şu aşamalardan geçer:
- Dalgıçlarin çıkarmış olduğu dallı mercan parçaları önce beyazlaştıcı ile yıkanır.
- Sonra su ile soğutulan döner yuvarlak testereler ile ince kesitlere kesilir ve bu kesitler zımparadan geçirilip keskin kısımlar düzleştirilir.
- Bu kesitler özel dişçi aletlerine benzeyen matkaplar, ufak testereler, keskiler, zımparalama, cilalama aletleri ile vasıflı deneyimli ustalar tarafından şekillendirilirler. Bu sırada kesit kurutulmaz; işlenmekte iken devamlı olarak ıslak tutulur.
- Takı veya heykelcik ortaya çıkartıldıktan sonra terabantinle karışık zeytinyağı ile boyanıp ve yumuşak bezlerle cilanalıp mercana has özel bir parıltı kazanır.
Dipnotları
- ^ Ayni tur mercan Atlantik Okyanusu'nda Cebelitarık Boğazı açıklarında ve Yeşil Burun Adaları etrafında da bulunmakta ve Pasifik Okyanusu'nda ise Japonya ve Tayvan adaları açıklarında 350-1500 metrede akıntılı sularda benzer nitelikli ama değişik mercan türü bulunmaktadır.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Bu madde Vikipedi bicem el kitabina uygun degildir Maddeyi Vikipedi standartlarina uygun bicimde duzenleyerek Vikipedi ye katkida bulunabilirsiniz Gerekli duzenleme yapilmadan bu sablon kaldirilmamalidir Mayis 2012 Kirmizi mercan taki yapmak icin kullanilan ozellikle Akdeniz de bulunan ozel kirmizi renkte bir mercan yani coralliidae Corallium rubrum Linnaeus 1758 turudur Kirmizi mercan denizaltinda kucuk yapraksiz kirmizi renkli bir metre yukseklikte kucuk dallari olan bir caliya benzer Rengi cok sicak kirmizimsi pembe ile cok koyu bir kirmizi arasinda degisebilir Bu koyu kirmizi bazen mercan rengi adiyla anilir Kirmizi mercanin 3 86 olup Mohs sertlik skalasi na gore sertligi 3 5 dur Kirmizi mercanin yasayan satih tarafi normal olarak kirmizidir ve nadiren beyaz olur ve bu yasayan satih bir koyu kirmizi renkli kirec tasindan olusmus bir dalli budakli sekilli nuve ustundedir ve bu yasamayan nuve taki boncuk veya heykelcik yapmak icin kullanilir Parlakligi ve cok koyu ve degismez rengi dolayisiyla kirmizi mercan taki yapmak icin ta antik caglardan beri kullanilmistir Halen de taki olarak tercih edilir bir madde olarak kullanilmaktadir Cilalanmis kirmizi mercan parcalariCin isi mercan heykelcikMercan kupeler Mercan takilar eski Misir ve diger tarih oncesi mezarlarda bulunmustur Klasik edebiyatta gecer Romali sair Ovid kirmizi mercani Perseus un basini kesmis oldugu Gorgon dan akan kanlarin o Medusa nin bakislari ile taslasmasindan olustugunu tanimlar MO 1 yuzyilda Akdeniz den Hindistan a mercan ihrac edildigini yazmaktadir Romalilar mercanin cocuklari kem gozden koruduguna inanirlar ve mercandan cocuk boncuklari ve takilari kullanirlardi Ayrica mercanin saglikli etkileri olduguna inanirlar ogutulmus mercani yilan ve akrep sokmasina karsi ilac olarak kullanirlar ve bazi hastaliklarin mercanin renk degistirmesi suretiyle teshis edilebilecegini sanirlardi Hindistan da ise antik ye gore kirmizi mercan Merih gezegeni ile baglantiliydi Kirmizi mercan Akdeniz de 10 ile 300 metre derinlikte ve karanlikta deniz magaralarinda veya uzerinde sarkan kayalar bulunan alanlarda duz olan denizalti sathinda yasar Yuzyillardir taki ve heykelcik yapma icin kullanildigi icin artik siglarda cok az bulunmakta ve 1 metreden uzun ve 30 kgm dan buyuk kirmizi mercanlar bulunmamaktadir Son iki yuzyilda ozellikle Korsika Sardinya Tunus ve az olarak Hirvatistan aciklarinda dalgiclar tarafindan bulunup su yuzune cikarilmaktadir Akdeniz kirmizi mercani sicak okyanuslarda bulunan sert mercanlara nazaran kesmek ve kazmak icin daha uygun yumusakliktadir ve icinde catlak ve delikcikler bulunmadigi icin kucuk biblolarin takilarin ve boncuklarin yapilmasina cok elverislidir Geleneksel olarak Avrupa da taninmis olarak mercandan taki ve heykelciklerin yapilma merkezi Italya da Napoli sehri yakininda bulunan sehridir Mercan takilar veya heykelcikler yapilmasi su asamalardan gecer Dalgiclarin cikarmis oldugu dalli mercan parcalari once beyazlastici ile yikanir Sonra su ile sogutulan doner yuvarlak testereler ile ince kesitlere kesilir ve bu kesitler zimparadan gecirilip keskin kisimlar duzlestirilir Bu kesitler ozel disci aletlerine benzeyen matkaplar ufak testereler keskiler zimparalama cilalama aletleri ile vasifli deneyimli ustalar tarafindan sekillendirilirler Bu sirada kesit kurutulmaz islenmekte iken devamli olarak islak tutulur Taki veya heykelcik ortaya cikartildiktan sonra terabantinle karisik zeytinyagi ile boyanip ve yumusak bezlerle cilanalip mercana has ozel bir parilti kazanir Dipnotlari Ayni tur mercan Atlantik Okyanusu nda Cebelitarik Bogazi aciklarinda ve Yesil Burun Adalari etrafinda da bulunmakta ve Pasifik Okyanusu nda ise Japonya ve Tayvan adalari aciklarinda 350 1500 metrede akintili sularda benzer nitelikli ama degisik mercan turu bulunmaktadir