Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mezar sanatı ölülerin kalıntılarının yerleştirildiği mezarlar veya bu yerlerde bulunan eserlerden oluşur. Mezar eşyaları, ölünün kalıntıları dışında mezarın içine yerleştirilen ve genellikle ölünün kişisel eşyalarından, cenaze töreni için özel olarak yapılmış nesnelerden ya da ölümden sonraki yaşamda ihtiyaç duyulacağına inanılan nesnelerin minyatür versiyonlarından oluşan eşyalardır. Yazılı kalıntısı bulunmayan kültürler hakkındaki bilgilerin çoğu bu kaynaklardan oluşmaktadır.
Mezar sanatının birçok kültürel işlevi bulunur. Cenaze törenlerinde bir rol oynayabilir, ölüm sonrası yaşamda ölülerin kullanabileceği eşyalar olarak görülebilir ya da ölünün yaşamında yaptıklarını kutlamak için kullanılabilir. Ayrıca kültürel değerlerin ve rollerin bir yansıması olarak insanın fani olduğunu hatırlatma, ölülerin ruhlarının yatıştırmaya yardımcı olma gibi işlevleri de bulunur.
Belirgin bir estetik kaygıyla nesnelerin insanlarla birlikte gömülmesi 50.000 yıl öteye, Neandertal adamı dönemine kadar gider ve bundan sonra gelen tüm kültürlerde görülür. Hindu kültürü bu konuya bir istisna oluşturmaktadır. Mısır piramitlerinden ilk Çin imparatoru Çin Şi Huang'ın mezarındaki Toprak askerlere, Halikarnas Mozolesi'den Tac Mahal'e eski kültürlerden gelen sanat eserlerinin en tanınmışları mezarlar ve onların içinde ya da çevresinde bulunan nesnelerden oluşur. Çoğunlukla güçlü ve varlıklılar için özel olarak yapılmış mezar sanatına rastlansa da sıradan insanların mezarlarında da basit anıtçıklar ya da kişisel eşyalarından oluşan mezar eşyalarına rastlanır.
Mezar sanatı geleneklerinin gelişmesinde önemli faktörlerden biri cenaze merasiminden sonra ziyaretçilere nelerin görünüp nelerin görünmeyeceği olmuştur. Örneğin Tutankhamun hazinesi mezarın içine saklandıktan sonra bir daha görülmesi istenmemiştir ama piramitlerin dıştan görünüşü yaratıcılarının gücünü oldukça iyi bir şekilde ve sürekli olarak yansıtabilmektedir. Benzer bir ayrıma büyük Doğu Asya mezarlarında da rastlanır. Diğer kültürlerin hemen hemen hepsinde cenaze ile ilgili sanat eserlerinin hepsi, sınırlı sayıdaki bazı mezar eşyaları dışında daha sonra ziyaretçiler tarafından görülmek üzere tasarlanmıştır. Bu kültürlerde, Antik Yunanlarda ve Roma İmparatorluğu'nda ve daha sonra da Hristiyan kültüründe lahit ve anıt-mezar gelenekleri yaygınlaşmıştır. Ziyaret edilmesi için tasarlanmış olan mozoleler klasik dünyadaki en büyük mezar tipleridir ve daha sonra türbeler olarak İslami kültürde de yaygınlaşmıştır.
Tarihçe
Tarih öncesi
İnsanlığın bilinen en eski arkeolojik eserlerinin çoğu mezarlardır. Çoğunluğu megalitik olan bilinen en eski yapılar birbirlerinin birkaç yüzyıl arasında olduğu bilinse de biçim ve amaç olarak oldukça büyük farklılıklar gösterirler. İber Yarımadası'nda bulunan mezarların termolüminesans yöntemi ile MÖ 4510 yılına ait olduğu anlaşılmıştır. Bretanya'da bulunan Carnac taşları da MÖ beşinci binyıla aittir. Bunun gibi gömü yerlerinin önemi en azından bir dönemlerinde etraflarından daha yüksek bir konumda olduğu ve yapıların ilk yapıldıklarından beri anıtsal nitelik taşıdığı gerçekleriyle belirlenmiştir. Bu etkiyi sağlamak için tek bir ölü bedeni basit bir çukura gömüldükten sonra etrafında karmaşık bir hendek ve kanalın yapılmasıyla elde edilmiştir. Yerin üzerinde gömülmenin ortak hafıza kavramı ile bağlantılı olduğu ve bu ilk dönem mezarların atalara tapınma ile ilgili olduğu düşünülmektedir. Bu tarz bir gelişme ancak yerleşik hayvancılığa geçmiş, toplumsal rolleri ve ilişkileri belirlemiş ve özelleşmiş etkinlik alanları belirlemiş kültürlerde mümkündür.
Notlar
- ^ "[Hindu] disposal of their dead by cremation and a belief in reincarnation tended to obviate an inherent interest in permanent markers". çev: [Hindu] ölülerinin yakılması ve reenkarnasyona olan inançları, kalıcı izler bırakmaya olan ilginin görülmemesini sağlamıştır. Groseclose, 23
- ^ Örneğin "Tombs for the Living and the Dead" bölümüne bakınız, Insoll 176–87
- ^ Megalitik yapıların ne işe yaradığı tam olarak açık değildir, örneğin bunların en eskilerinden Şanlıurfa'da bulunan Nevali Çori'de mezarlara rastlansa da Göbeklitepe'de bulunamamıştır.
- ^ Mohen, 70
- ^ Mohen, 87
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mezar sanati olulerin kalintilarinin yerlestirildigi mezarlar veya bu yerlerde bulunan eserlerden olusur Mezar esyalari olunun kalintilari disinda mezarin icine yerlestirilen ve genellikle olunun kisisel esyalarindan cenaze toreni icin ozel olarak yapilmis nesnelerden ya da olumden sonraki yasamda ihtiyac duyulacagina inanilan nesnelerin minyatur versiyonlarindan olusan esyalardir Yazili kalintisi bulunmayan kulturler hakkindaki bilgilerin cogu bu kaynaklardan olusmaktadir Mezar sanatinin bircok kulturel islevi bulunur Cenaze torenlerinde bir rol oynayabilir olum sonrasi yasamda olulerin kullanabilecegi esyalar olarak gorulebilir ya da olunun yasaminda yaptiklarini kutlamak icin kullanilabilir Ayrica kulturel degerlerin ve rollerin bir yansimasi olarak insanin fani oldugunu hatirlatma olulerin ruhlarinin yatistirmaya yardimci olma gibi islevleri de bulunur Belirgin bir estetik kaygiyla nesnelerin insanlarla birlikte gomulmesi 50 000 yil oteye Neandertal adami donemine kadar gider ve bundan sonra gelen tum kulturlerde gorulur Hindu kulturu bu konuya bir istisna olusturmaktadir Misir piramitlerinden ilk Cin imparatoru Cin Si Huang in mezarindaki Toprak askerlere Halikarnas Mozolesi den Tac Mahal e eski kulturlerden gelen sanat eserlerinin en taninmislari mezarlar ve onlarin icinde ya da cevresinde bulunan nesnelerden olusur Cogunlukla guclu ve varliklilar icin ozel olarak yapilmis mezar sanatina rastlansa da siradan insanlarin mezarlarinda da basit anitciklar ya da kisisel esyalarindan olusan mezar esyalarina rastlanir Mezar sanati geleneklerinin gelismesinde onemli faktorlerden biri cenaze merasiminden sonra ziyaretcilere nelerin gorunup nelerin gorunmeyecegi olmustur Ornegin Tutankhamun hazinesi mezarin icine saklandiktan sonra bir daha gorulmesi istenmemistir ama piramitlerin distan gorunusu yaraticilarinin gucunu oldukca iyi bir sekilde ve surekli olarak yansitabilmektedir Benzer bir ayrima buyuk Dogu Asya mezarlarinda da rastlanir Diger kulturlerin hemen hemen hepsinde cenaze ile ilgili sanat eserlerinin hepsi sinirli sayidaki bazi mezar esyalari disinda daha sonra ziyaretciler tarafindan gorulmek uzere tasarlanmistir Bu kulturlerde Antik Yunanlarda ve Roma Imparatorlugu nda ve daha sonra da Hristiyan kulturunde lahit ve anit mezar gelenekleri yayginlasmistir Ziyaret edilmesi icin tasarlanmis olan mozoleler klasik dunyadaki en buyuk mezar tipleridir ve daha sonra turbeler olarak Islami kulturde de yayginlasmistir TarihceTarih oncesi Insanligin bilinen en eski arkeolojik eserlerinin cogu mezarlardir Cogunlugu megalitik olan bilinen en eski yapilar birbirlerinin birkac yuzyil arasinda oldugu bilinse de bicim ve amac olarak oldukca buyuk farkliliklar gosterirler Iber Yarimadasi nda bulunan mezarlarin termoluminesans yontemi ile MO 4510 yilina ait oldugu anlasilmistir Bretanya da bulunan Carnac taslari da MO besinci binyila aittir Bunun gibi gomu yerlerinin onemi en azindan bir donemlerinde etraflarindan daha yuksek bir konumda oldugu ve yapilarin ilk yapildiklarindan beri anitsal nitelik tasidigi gercekleriyle belirlenmistir Bu etkiyi saglamak icin tek bir olu bedeni basit bir cukura gomuldukten sonra etrafinda karmasik bir hendek ve kanalin yapilmasiyla elde edilmistir Yerin uzerinde gomulmenin ortak hafiza kavrami ile baglantili oldugu ve bu ilk donem mezarlarin atalara tapinma ile ilgili oldugu dusunulmektedir Bu tarz bir gelisme ancak yerlesik hayvanciliga gecmis toplumsal rolleri ve iliskileri belirlemis ve ozellesmis etkinlik alanlari belirlemis kulturlerde mumkundur Notlar Hindu disposal of their dead by cremation and a belief in reincarnation tended to obviate an inherent interest in permanent markers cev Hindu olulerinin yakilmasi ve reenkarnasyona olan inanclari kalici izler birakmaya olan ilginin gorulmemesini saglamistir Groseclose 23 Ornegin Tombs for the Living and the Dead bolumune bakiniz Insoll 176 87 Megalitik yapilarin ne ise yaradigi tam olarak acik degildir ornegin bunlarin en eskilerinden Sanliurfa da bulunan Nevali Cori de mezarlara rastlansa da Gobeklitepe de bulunamamistir Mohen 70 Mohen 87