Mezozoyik Zaman,Triyas, Jura ve Kretase Dönemi'ni kapsayan, günümüzden yaklaşık 252 milyon yıl öncesinden 66 milyon yıl öncesine kadarlık süreyi kapsayan, yerküre tarihindeki sondan bir önceki jeolojik zamandır. Dinozorlar gibi arkozor sürüngenlerinin baskınlığı; bol miktarda açık tohumlu bitki ve eğrelti otları; sıcak bir ; ve Pangea'nın tektonik olarak parçalanması gibi olaylar ve koşullar, Mezozoyik Zaman'ı diğer jeolojik zamanlardan ayırır. Mezozoyik, Fanerozoyik'in ikinci zamanı olup karmaşık canlıların evrimleşmesinden sonra gelen üç zamanın (Paleozoyik, Mezozoyik ve Senozoyik) ortasında yer alır.
Mezozoyik | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|
251,902 ± 0,024 - 66,0 myö | ||||||
Kronoloji | ||||||
| ||||||
Etimoloji | ||||||
Diğer telaffuz(lar) | Mezozoik | |||||
Takma ad(lar) | Sürüngenler Çağı, İğne Yapraklılar Çağı | |||||
Kullanım bilgisi | ||||||
Gök cismi | Dünya | |||||
Bölgesel kullanım | Küresel (ICS) | |||||
Kullanılan zaman çizelgesi | ICS Zaman Cetveli | |||||
Tanım | ||||||
Kronolojik birim | (Zaman) | |||||
Stratigrafik birim | ||||||
Zaman aralığının resmîyeti | Resmî | |||||
Alt sınırını belirleyen | Bir konodont olan 'un ilk ortaya çıkışı | |||||
Alt sınır KSKN | Meishan, Zhejiang, Çin 31°04′47″N 119°42′21″E / 31.0798°K 119.7058°D | |||||
KSKN onayı | 2001 | |||||
Üst sınırını belirleyen | Büyük bir göktaşı çarpması ve akabinde K-Pj yok oluşuyla ilişkili, iridyum açısından zengin bir jeolojik katman. | |||||
Üst sınır KSKN | El Kâf Bölümü, El Kâf, Tunus 36°09′13″N 8°38′55″E / 36.1537°K 8.6486°D | |||||
KSKN onayı | 1991 | |||||
Atmosfer ve iklim verileri |
Mezozoyik, yerküre tarihinin iyi belgelenmiş en büyük kitlesel yok oluşu olan Permiyen-Triyas yok oluşunun ardından başladı ve kuş harici dinozorlar, teruzorlar, mosasaurlar ve plesiosaurların da bulunduğu bir başka kitlesel yok oluş olan Kretase-Paleojen yok oluşuyla sona erdi. Mezozoyik, kayda değer tektonik, iklimsel ve evrimsel faaliyetlerin gerçekleştiği bir zamandı. Bu jeolojik zamanda, süperkıta Pangea, Mezozoyik'ten sonra gelen zamanda mevcut konumlarına hareket edecek olan ayrı kara kütlelerine kademeli olarak parçalandı. Mezozoyik sırasında ısınma ve soğuma dönemleri arasında değişkenlik gösteren çeşitli bir iklim mevcuttu. Bununla birlikte, yerküre genel olarak bugün olduğundan daha sıcaktı. Dinozorlar ilk olarak Orta Triyas'ta ortaya çıktılar ve Geç Triyas ila Erken Jura'da baskın kara omurgalıları hâline geldiler. Dinozorlar, Kretase Dönemi'nin sonunda nesilleri tükeninceye kadar yaklaşık 150 ila 135 milyon yıl boyunca baskın olmaya devam ettiler. Arkaik kuşlar, Jura Dönemi'nde, teropod dinozorların bir dalından evrimleşerek ortaya çıktı. Ardından Kretase'de gerçek dişsiz kuşlar ortaya çıktı. İlk memeliler de Mezozoyik'te ortaya çıktı, ancak Senozoyik'e kadar vücut boyutları açısından küçük (15 kg'dan (33 lb) daha az) kaldılar. Çiçekli bitkiler erken Kretase Dönemi'nde ortaya çıktı ve dönemin sonunda hızla çeşitlenerek o zamana kadar baskın bitki grubu olan kozalaklı ağaçların ve diğer açık tohumluların yerini aldı.
Adlandırma
"Sürüngenler Çağı" ifadesi, Mezozoyik Zaman'ı, Iguanodon, Megalosaurus, Plesiosaurus ve Pterodactylus gibi diapsidlerin hakimiyetinde gören 19. yüzyılda yaşamış bir paleontolog olan tarafından ortaya atıldı.
Mevcut ad ise 1840 yılında İngiliz jeolog John Phillips (1800-1874) tarafından ortaya atıldı. "Mezozoyik", kelimenin tam anlamıyla "orta yaşam" anlamına gelir ve Grekçe meso- (μεσο- "arasında") ve zōon (ζῷον "hayvan, yaşayan varlık") ön ekinden türemiştir. Bu açıdan Mezozoyik, Senozoyik ("yeni yaşam" olarak anılır) ve Paleozoyik ("eski yaşam") ve Proterozoyik ("önceki yaşam") ile karşılaştırılabilir.
Mezozoyik Zaman, eskiden "birincil" (Paleozoyik) dönemin ardından ve Tersiyer'den önce gelen "ikincil" zaman olarak tanımlanıyordu.
Kaynakça
- ^ (2003) [1917], Peter Roach; James Hartmann; Jane Setter (Ed.), English Pronouncing Dictionary, Cambridge: Cambridge University Press, ISBN
- ^ Bakınız:
- Phillips, John (1840). "Palæozoic series". Penny Cyclopaedia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge. 17. Londra: Charles Knight and Co. ss. 153-54. "As many systems or combinations of organic forms as are clearly traceable in the stratified crust of the globe, so many corresponding terms (as Palæozoic, Mesozoic, Kainozoic, &c.) may be made, … "
- Wilmarth, Mary Grace (1925). Bulletin 769: The Geologic Time Classification of the United States Geological Survey Compared With Other Classifications, accompanied by the original definitions of era, period and epoch terms. Washington, D.C.: U.S. Government Printing Office. s. 9.
- ^ "Mesozoic". Online Etymology Dictionary. 24 Eylül 2017 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 18 Haziran 2023.
- ^ Tang, Carol Marie. . Encyclopædia Britannica. Encyclopædia Britannica. 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. Erişim tarihi: 5 Eylül 2019.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mezozoyik Zaman Triyas Jura ve Kretase Donemi ni kapsayan gunumuzden yaklasik 252 milyon yil oncesinden 66 milyon yil oncesine kadarlik sureyi kapsayan yerkure tarihindeki sondan bir onceki jeolojik zamandir Dinozorlar gibi arkozor surungenlerinin baskinligi bol miktarda acik tohumlu bitki ve egrelti otlari sicak bir ve Pangea nin tektonik olarak parcalanmasi gibi olaylar ve kosullar Mezozoyik Zaman i diger jeolojik zamanlardan ayirir Mezozoyik Fanerozoyik in ikinci zamani olup karmasik canlilarin evrimlesmesinden sonra gelen uc zamanin Paleozoyik Mezozoyik ve Senozoyik ortasinda yer alir Mezozoyik251 902 0 024 66 0 myo Had nArkeenProterozoyikFa Kronoloji 260 240 220 200 180 160 140 120 100 80 60 F a n e r o z o y i kPaleozoyikM e z o z o y i kSenozoyikTriyasJuraKretase Mezozoyik te yasanan ana olaylarin yaklasik bir kronolojisi Eksen olcegi milyon yil once EtimolojiDiger telaffuz lar MezozoikTakma ad lar Surungenler Cagi Igne Yapraklilar CagiKullanim bilgisiGok cismiDunyaBolgesel kullanimKuresel ICS Kullanilan zaman cizelgesiICS Zaman CetveliTanimKronolojik birimZamanStratigrafik birimZaman araliginin resmiyetiResmiAlt sinirini belirleyenBir konodont olan un ilk ortaya cikisiAlt sinir KSKNMeishan Zhejiang Cin 31 04 47 N 119 42 21 E 31 0798 K 119 7058 D 31 0798 119 7058KSKN onayi2001Ust sinirini belirleyenBuyuk bir goktasi carpmasi ve akabinde K Pj yok olusuyla iliskili iridyum acisindan zengin bir jeolojik katman Ust sinir KSKNEl Kaf Bolumu El Kaf Tunus 36 09 13 N 8 38 55 E 36 1537 K 8 6486 D 36 1537 8 6486KSKN onayi1991Atmosfer ve iklim verileri Mezozoyik yerkure tarihinin iyi belgelenmis en buyuk kitlesel yok olusu olan Permiyen Triyas yok olusunun ardindan basladi ve kus harici dinozorlar teruzorlar mosasaurlar ve plesiosaurlarin da bulundugu bir baska kitlesel yok olus olan Kretase Paleojen yok olusuyla sona erdi Mezozoyik kayda deger tektonik iklimsel ve evrimsel faaliyetlerin gerceklestigi bir zamandi Bu jeolojik zamanda superkita Pangea Mezozoyik ten sonra gelen zamanda mevcut konumlarina hareket edecek olan ayri kara kutlelerine kademeli olarak parcalandi Mezozoyik sirasinda isinma ve soguma donemleri arasinda degiskenlik gosteren cesitli bir iklim mevcuttu Bununla birlikte yerkure genel olarak bugun oldugundan daha sicakti Dinozorlar ilk olarak Orta Triyas ta ortaya ciktilar ve Gec Triyas ila Erken Jura da baskin kara omurgalilari haline geldiler Dinozorlar Kretase Donemi nin sonunda nesilleri tukeninceye kadar yaklasik 150 ila 135 milyon yil boyunca baskin olmaya devam ettiler Arkaik kuslar Jura Donemi nde teropod dinozorlarin bir dalindan evrimleserek ortaya cikti Ardindan Kretase de gercek dissiz kuslar ortaya cikti Ilk memeliler de Mezozoyik te ortaya cikti ancak Senozoyik e kadar vucut boyutlari acisindan kucuk 15 kg dan 33 lb daha az kaldilar Cicekli bitkiler erken Kretase Donemi nde ortaya cikti ve donemin sonunda hizla cesitlenerek o zamana kadar baskin bitki grubu olan kozalakli agaclarin ve diger acik tohumlularin yerini aldi Adlandirma Surungenler Cagi ifadesi Mezozoyik Zaman i Iguanodon Megalosaurus Plesiosaurus ve Pterodactylus gibi diapsidlerin hakimiyetinde goren 19 yuzyilda yasamis bir paleontolog olan tarafindan ortaya atildi Mevcut ad ise 1840 yilinda Ingiliz jeolog John Phillips 1800 1874 tarafindan ortaya atildi Mezozoyik kelimenin tam anlamiyla orta yasam anlamina gelir ve Grekce meso meso arasinda ve zōon zῷon hayvan yasayan varlik on ekinden turemistir Bu acidan Mezozoyik Senozoyik yeni yasam olarak anilir ve Paleozoyik eski yasam ve Proterozoyik onceki yasam ile karsilastirilabilir Mezozoyik Zaman eskiden birincil Paleozoyik donemin ardindan ve Tersiyer den once gelen ikincil zaman olarak tanimlaniyordu Kaynakca 2003 1917 Peter Roach James Hartmann Jane Setter Ed English Pronouncing Dictionary Cambridge Cambridge University Press ISBN 978 3 12 539683 8 Bakiniz Phillips John 1840 Palaeozoic series Penny Cyclopaedia of the Society for the Diffusion of Useful Knowledge 17 Londra Charles Knight and Co ss 153 54 As many systems or combinations of organic forms as are clearly traceable in the stratified crust of the globe so many corresponding terms as Palaeozoic Mesozoic Kainozoic amp c may be made Wilmarth Mary Grace 1925 Bulletin 769 The Geologic Time Classification of the United States Geological Survey Compared With Other Classifications accompanied by the original definitions of era period and epoch terms Washington D C U S Government Printing Office s 9 Mesozoic Online Etymology Dictionary 24 Eylul 2017 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 18 Haziran 2023 Tang Carol Marie Encyclopaedia Britannica Encyclopaedia Britannica 4 Temmuz 2015 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 5 Eylul 2019 Oncesinde gelen Proterozoyik Ust Zaman Fanerozoyik Ust ZamanPaleozoyik Zaman Mezozoyik Zaman Senozoyik ZamanKambriyen Ordovisiyen Siluriyen Devoniyen Karbonifer Permiyen Triyas Jura Kretase Paleojen Neojen Kv