Midilli Kuşatması, 1463-1479 Osmanlı-Venedik Savaşı'nda evre.
Midilli Kuşatması | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
1463-1479 Osmanlı-Venedik Savaşı | |||||||
Pîrî Reis'in çizimiyle Midilli ve Ayvalık | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
Osmanlı İmparatorluğu | Venedik Cumhuriyeti | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
Veli Mahmud Paşa | (ölü) | ||||||
Güçler | |||||||
400 Muhafız 110 kadırga ve 4-5.000 asker (takviye gücü) | 32 kadırga, 35-40 nakliye gemisi 3.000 asker | ||||||
Kayıplar | |||||||
Çok az | Ağır |
Orsato Giustiniano komutasındaki Venedik donanması 1 Nisan-15 Mayıs 1464 tarihleri arasında Midilli'yi kuşattıysa da başarısız olduğu gibi, Osmanlı donanmasının yaklaşması üzerine kuşatmayı kaldırarak çekildi.
Kuşatma öncesi
Osmanlı İmparatorluğu ile Venedik Cumhuriyeti arasında 1463'te başlayan savaşta tarafların ilk çarpıştığı cephe Mora oldu. Müteakip sene ise Venedikliler 1717'ye kadar hemen her savaşta başvurdukları Çanakkale Boğazı'nın ablukaya alma stratejisini uygulamaya koyuldular. Bu çerçevede, 1464 ilkbaharında Venedik Amirali 'nun ardılı Ege Denizi'ne gelerek kısa süre önce Türk egemenliğine girmiş Kuzey Ege adalarına taarruz etti.
Kuşatma
32 kadırga ve nakliye gemileriyle taşınan 3.000 ağır teçhizatlı piyadeye komuta eden Giustiniani 1456'da Osmanlılarca ele geçirilen Limni, Semadirek ve Bozcaada'yı işgal ettikten sonra en önemli hedefi iki yıl önce II. Mehmed tarafından fethedilen Midilli oldu ve Nisan başında (tahminen 1 Nisan) adaya hücum ederek merkezdeki kaleyi altı hafta boyunca kuşattı.
Yanlarında büyük miktarda silah, mancınık, top, merdiven ve kuşatmalarda kullanılan teçhizat taşıyan Venedik donanması Midilli limanına demir atarak karaya çıktıktan sonra Midilli şehrinin yakınlarında karargah kurup şehrin ve sakinlerinin teslimini talep etti. Buna mukabil, kaleyi II. Mehmed'in hassa alaylarından 400 seçkin muhafızın savunuyor olmasına güvenerek şehir halkı teslim olmayı reddetti. Venedikliler ekili arazinin bir kısmını tahrip ettikten sonra kaleyi karadan askerler ve denizden gemilerle kuşattılar. Gündüz sürdürülen salvo ateşi kalenin surlarını tahrip etmeye başladıysa da, geceleri şehir halkı taş, kereste ve toprak taşıyarak surları onardı. Ayrıca, büyük kalaslar getirerek surların önünde çepeçevre bir set inşa ettiler ve bazı kalasları da zincirlerle bağlayıp sarkıttılar. Bu şekilde top ateşiyle gelen taş güllelerin hızı kesilerek surlara büyük zarar vermeleri önlendi. Kaledeki garnizon da huruç harekâtlarıyla Venedik askerlerini kayıplara uğratmaya başladı. Venedikliler bazı yerlerde lağım açarak bazı yerlerde ise merdivenlerle surları aşmaya çalıştılarsa da başarılı olamadılar.
Eşzamanlı olarak, adadaki savunmasız iki kasaba Venediklilerce işgal edilmişti ve Midilli kalesinin de düşmesi halinde adanın Venedik işgaline gireceği kesindi. Bu tehlikeden haberdar olan II. Mehmed Veli Mahmud Paşa'ya süratle Osmanlı donanmasıyla adanın yardımına yetişmesini emretti.
İki günde Gelibolu'ya ulaşan Veli Mahmud Paşa 110 kadırgadan oluşan Osmanlı donanmasının komutasını devralarak Çanakkale Boğazı'ndan çıktı. Bozcaada önünde devriye gezen Venedik kadırgalarını mağlup ettikten sonra Midilli'nin yolunu tuttu. Sözkonusu muharebede Osmanlı donanmasından kaçmayı başaran iki Venedik kadırgası da adaya ulaşarak Osmanlı donanmasının gelişini Venedikli Amiral Giustiniani'ye haber verdi. Adadaki Venediklilerin ise kale önünde herhangi bir ilerleme sağlayamadıkları gibi kayıpları artmıştı.
Venedikli Amiral haberi alınca, kuşatmayı kaldırdı ve tüm ağırlıkları ile işgal ettikleri iki kasabanın halkını gemilere yükleyerek (Osmanlı donanmasının gelişinden sekiz saat önce) süratle adayı terketti ve (daha önce işgal ettiği) Limni yönüne seyretti. Daha sonra ise Eğriboz'a çekildi.Veli Mahmud Paşa önce Venediklileri takip ettiyse de, sonrasında Midilli'ye dönerek 14 gün boyunca adadaki kaleyi tahkim ve garnizonu takviye etti.
Venedikli Amiral Giustiniani Osmanlı donanmasının bölgeden ayrılmasını fırsat bilerek 10 Temmuz'da adaya ikinci bir taarruzda bulundu. Aya Todori kalesini işgal ederek Midilli kalesini ikinci kez hücum eden Venedikliler ağır kayıplara uğradılar ve tekrar yenilgiye uğrayarak yeniden Eğriboz'a çekildiler. Venedik donanması ardından Modon'a çekilirken Amiral Orsato Giustiniano da Midilli'de aldığı ağır yaralar neticesinde burada öldü. Yerine Giacomo Loredan getirildi.
Kaynakça
- ^ "Osmanlı İmparatorluğu Tarihi", Johann Wilhelm Zinkeisen, Yeditepe Yayınları, İstanbul, 2011, s.2019
- ^ "Kritovulos Tarihi 1451- 1467", Kritovulos, Heyamola Yayınları, İstanbul (2013), s.599-607
- ^ Midilli'nin Fethi ve Osmanlı Hakimiyetinin Kurulması, Merve Sağlamer, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir (2016), s.95
- ^ a b "Büyük Osmanlı Tarihi", Joseph von Hammer, c.3, s.80
- ^ "Treccani" çevrimiçi ansiklopedi, "Orsato Giustiniano" maddesi (İtalyanca)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Midilli Kusatmasi 1463 1479 Osmanli Venedik Savasi nda evre Midilli Kusatmasi1463 1479 Osmanli Venedik SavasiPiri Reis in cizimiyle Midilli ve AyvalikTarih1 Nisan 15 Mayis ve 10 Temmuz 1464BolgeMidilli YunanistanSonucKesin Osmanli Zaferi Midilli adasina yonelik Venedik saldirisi puskurtulduTaraflarOsmanli ImparatorluguVenedik CumhuriyetiKomutanlar ve liderlerVeli Mahmud Pasa olu Gucler400 Muhafiz 110 kadirga ve 4 5 000 asker takviye gucu 32 kadirga 35 40 nakliye gemisi 3 000 askerKayiplarCok azAgir Orsato Giustiniano komutasindaki Venedik donanmasi 1 Nisan 15 Mayis 1464 tarihleri arasinda Midilli yi kusattiysa da basarisiz oldugu gibi Osmanli donanmasinin yaklasmasi uzerine kusatmayi kaldirarak cekildi Kusatma oncesiOsmanli Imparatorlugu ile Venedik Cumhuriyeti arasinda 1463 te baslayan savasta taraflarin ilk carpistigi cephe Mora oldu Muteakip sene ise Venedikliler 1717 ye kadar hemen her savasta basvurduklari Canakkale Bogazi nin ablukaya alma stratejisini uygulamaya koyuldular Bu cercevede 1464 ilkbaharinda Venedik Amirali nun ardili Ege Denizi ne gelerek kisa sure once Turk egemenligine girmis Kuzey Ege adalarina taarruz etti KusatmaMidilli kalesi 32 kadirga ve nakliye gemileriyle tasinan 3 000 agir techizatli piyadeye komuta eden Giustiniani 1456 da Osmanlilarca ele gecirilen Limni Semadirek ve Bozcaada yi isgal ettikten sonra en onemli hedefi iki yil once II Mehmed tarafindan fethedilen Midilli oldu ve Nisan basinda tahminen 1 Nisan adaya hucum ederek merkezdeki kaleyi alti hafta boyunca kusatti Yanlarinda buyuk miktarda silah mancinik top merdiven ve kusatmalarda kullanilan techizat tasiyan Venedik donanmasi Midilli limanina demir atarak karaya ciktiktan sonra Midilli sehrinin yakinlarinda karargah kurup sehrin ve sakinlerinin teslimini talep etti Buna mukabil kaleyi II Mehmed in hassa alaylarindan 400 seckin muhafizin savunuyor olmasina guvenerek sehir halki teslim olmayi reddetti Venedikliler ekili arazinin bir kismini tahrip ettikten sonra kaleyi karadan askerler ve denizden gemilerle kusattilar Gunduz surdurulen salvo atesi kalenin surlarini tahrip etmeye basladiysa da geceleri sehir halki tas kereste ve toprak tasiyarak surlari onardi Ayrica buyuk kalaslar getirerek surlarin onunde cepecevre bir set insa ettiler ve bazi kalaslari da zincirlerle baglayip sarkittilar Bu sekilde top atesiyle gelen tas gullelerin hizi kesilerek surlara buyuk zarar vermeleri onlendi Kaledeki garnizon da huruc harekatlariyla Venedik askerlerini kayiplara ugratmaya basladi Venedikliler bazi yerlerde lagim acarak bazi yerlerde ise merdivenlerle surlari asmaya calistilarsa da basarili olamadilar Eszamanli olarak adadaki savunmasiz iki kasaba Venediklilerce isgal edilmisti ve Midilli kalesinin de dusmesi halinde adanin Venedik isgaline girecegi kesindi Bu tehlikeden haberdar olan II Mehmed Veli Mahmud Pasa ya suratle Osmanli donanmasiyla adanin yardimina yetismesini emretti Iki gunde Gelibolu ya ulasan Veli Mahmud Pasa 110 kadirgadan olusan Osmanli donanmasinin komutasini devralarak Canakkale Bogazi ndan cikti Bozcaada onunde devriye gezen Venedik kadirgalarini maglup ettikten sonra Midilli nin yolunu tuttu Sozkonusu muharebede Osmanli donanmasindan kacmayi basaran iki Venedik kadirgasi da adaya ulasarak Osmanli donanmasinin gelisini Venedikli Amiral Giustiniani ye haber verdi Adadaki Venediklilerin ise kale onunde herhangi bir ilerleme saglayamadiklari gibi kayiplari artmisti Venedikli Amiral haberi alinca kusatmayi kaldirdi ve tum agirliklari ile isgal ettikleri iki kasabanin halkini gemilere yukleyerek Osmanli donanmasinin gelisinden sekiz saat once suratle adayi terketti ve daha once isgal ettigi Limni yonune seyretti Daha sonra ise Egriboz a cekildi Veli Mahmud Pasa once Venediklileri takip ettiyse de sonrasinda Midilli ye donerek 14 gun boyunca adadaki kaleyi tahkim ve garnizonu takviye etti Venedikli Amiral Giustiniani Osmanli donanmasinin bolgeden ayrilmasini firsat bilerek 10 Temmuz da adaya ikinci bir taarruzda bulundu Aya Todori kalesini isgal ederek Midilli kalesini ikinci kez hucum eden Venedikliler agir kayiplara ugradilar ve tekrar yenilgiye ugrayarak yeniden Egriboz a cekildiler Venedik donanmasi ardindan Modon a cekilirken Amiral Orsato Giustiniano da Midilli de aldigi agir yaralar neticesinde burada oldu Yerine Giacomo Loredan getirildi Kaynakca Osmanli Imparatorlugu Tarihi Johann Wilhelm Zinkeisen Yeditepe Yayinlari Istanbul 2011 s 2019 Kritovulos Tarihi 1451 1467 Kritovulos Heyamola Yayinlari Istanbul 2013 s 599 607 Midilli nin Fethi ve Osmanli Hakimiyetinin Kurulmasi Merve Saglamer Dokuz Eylul Universitesi Izmir 2016 s 95 a b Buyuk Osmanli Tarihi Joseph von Hammer c 3 s 80 Treccani cevrimici ansiklopedi Orsato Giustiniano maddesi Italyanca