Miloš Forman (doğum adıyla Jan Tomáš Forman) (d. 18 Şubat 1932, Čáslav - ö. 13 Nisan 2018), Çekoslovak göçmeni Amerikalı film yönetmeni, senarist, oyuncu ve akademisyen.
Miloš Forman | |
---|---|
Doğum | Jan Tomáš Forman 18 Şubat 1932 Čáslav, Çekoslovakya |
Ölüm | 13 Nisan 2018 (86 yaşında) Warren, Connecticut, ABD |
Meslek | oyuncu, film yönetmeni, senarist |
Etkin yıllar | 1953-2018 |
Evlilik | (1958-1962; boşanma) Vera Kresadlova-Formanova (1964-1999; boşanma) Martina Zborilova-Forman (1999-2018) |
Çocuk(lar) | 4 |
İmza | |
1975'te çektiği Guguk Kuşu (One Flew Over the Cuckoo's Nest) ve 1984'te yönettiği Amadeus filmleri ona En İyi Yönetmen Akademi Ödülü'nü getirdi, Skandalın Adı Larry Flynt (The People vs. Larry Flynt) filmiyle de bu ödüle aday gösterildi.
1951-1956 yılları arasında Prag'daki Müzik ve Dramatik Sanatlar Akademisi ile Film Akademisinde (FAMU) eğitim gördü. 1960'lı yılların başındaki Çekoslovak sineması bağlamında, Milos Forman'ın ilk filmleri olan Černý Petr (Maça Ası) ve Konkurs bir devrim olarak nitelendi. Bu filmlerde Çek yazarlarının ve geç yeni gerçekçilik akımının, özellikle Ermanno Olmi'nin etkileri oldukça belirgindi. Forman bu ilk filmlerinde sosyalist sanat kavramının ifadeleri olarak benimsendi. Mevcut şartlar Forman'ı Çek Yeni Dalgası'nın tartışmasız yıldızı haline getirdi. Üslubu, oyuncu-dışı foyunculerin duyarlı kullanımı; canlandırma, doğal seslendirme ve yarı doğaçlama diyaloglar ile Çek folk-rock'ı ve genel anlamda müziğe yönelik şaşmaz bir kulak şeklinde karakterize edilebilir. Bütün bu temel özellikler Bir Sarışının Aşkları ile Koşun İtfaiyeciler adlı filmlerinde daha da belirgindir. 1968 sonrasında Koşun İtfaiyeciler yasaklanmış ve Forman Batı'da kalmaya karar vermişti. Burada, kendi özgün fikrinden kaynaklanarak yaptığı tek Amerikan filminin senaryosu üzerinde çalışmaktaydı; diğerleri edebiyat uyarlamasıdır. Amerika öncesi Forman'ın izleri, en başarılı filmi olan ve Ken Casey'in öyküsünü kökten değiştirerek kendi objektif ve komik vizyonuna getirdiği Guguk Kuşu filminde kolaylıkla gözlemlenebilir. Bu film 1975 yılında Oscar kazandı. Aynı yıl Forman, Amerikan vatandaşlığına geçti.
Forman sinisizimle suçlanmıştır; ancak Forman'ın vizyonu Bohumil Hrabal, Hasek veya Skvorecki gibi Çek edebiyatının siniklerinin ideoloji karşıtı, realist ve Hümanist geleneğinden gelmektedir. Forman'ın yönetiminin etkisi bazı Kuzey Amerika filmlerinde bile hissedilebilir; ancak kalıcı önemi, yaptığı üç Çek filminden kaynaklanmaktadır. Bu filmlere, Amerika'yı Amerikalılara duyarlı bir yabancının gözlerinden göstermek amaçlı cesur bir çaba olan Taking Off adlı filmi de eklenmelidir.
Forman, çalışmalarını en çok satan kitap ve oyunların uyarlamaları yönünde sürdürmüştür.
Kişisel Yaşamı
Forman, bir yaz oteli işleten Anna Švábová Forman'ın oğlu olarak Çekoslovakya'daki (şimdi Çek Cumhuriyeti) Čáslav'da doğdu. Gençken biyolojik babasının profesör Rudolf Forman olduğuna inanıyordu. Nazi işgali sırasında Rudolf Forman yasaklı kitapları dağıttığı için tutuklandı ve 1944'te Mittelbau-Dora toplama kampında Gestapo tarafından sorgulanırken öldü. Forman'ın annesi bir önceki yıl Auschwitz'de öldü. Forman, 16 yaşındayken toplama kamplarının görüntülerini görene kadar kendilerine ne olduğunu tam olarak anlamadığını söyledi.
Forman daha sonra iki amca ve aile arkadaşları tarafından yetiştirildi. Ağabeyi Pavel bir ressam idi ve 1968 Çekoslovakya'nın işgalinden sonra Avustralya'ya göç etti. Forman daha sonra biyolojik babasının aslında Holokost'tan kurtulan Yahudi mimar Otto Kohn olduğunu [ve Forman'ın matematikçi Joseph J.Kohn'un üvey kardeşi olduğunu keşfetti.
Forman gençliğinde tiyatro yapımcısı olmak istedi. Savaştan sonra Poděbrady'deki King George yatılı okuluna gitti, burada arkadaşları Václav Havel, Mašín kardeşler ve gelecekteki film yapımcıları Ivan Passer ve Jerzy Skolimowski'yle tanıştı. Daha sonra Prag'daki Sahne Sanatları Akademisi'nde senaryo yazarlığı okudu. Laterna Magika'nın yaratıcısı Alfréd Radok'un asistanıydı. Film yapımcısı ve arkadaşı Passer ile birlikte, 1968 yazında Varşova Paktı'nın Çekoslovakya işgali sırasında Amerika Birleşik Devletleri için Avrupa'dan ayrıldı.
Forman'ın ilk karısı Çek film yıldızı Jana Brejchová idi. Štěňata (1957) filmi sırasında tanıştılar. 1962'de boşandılar. Forman'ın ikinci eşi Çek aktris Věra Křesadlová ile ikiz oğulları vardı. 1969'da ayrıldılar. Oğulları Petr ve Matěj (1964 doğumlu) ikisi de tiyatroya katıldılar. Forman, 28 Kasım 1999'da Martina Zbořilová ile evlendi.
Forman, Columbia Üniversitesi'nde film profesörü olarak görev yaptı. 1996'da asteroit 11333 Forman'ın adını aldı.1994'te şiirler yazdı ve otobiyografi Turnaround'u yayınladı. Kısa bir hastalıktan sonra 13 Nisan 2018 Cuma günü Warren, Connecticut'taki evinin yakınındaki Danbury Hastanesinde 86 yaşında öldü.
Kaynakça
- Miloš Forman - Avrupa Filmleri Festivali 28 Eylül 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- Yeres, Artun (derleyen) (2004). "Göstermenin Sorumluluğu". İstanbul: Donkişot Yayınları. s. 157.
Filmleri
- (Černý Petr, 1963)
- (Lásky jedné plavovlásky, 1966)
- (Hoří, má panenko, 1968)
- (1971)
- Guguk Kuşu (1974)
- Hair (1979)
- Ragtime (1981)
- Amadeus (1984)
- (1989)
- The People vs. Larry Flynt (1996)
- Man on the Moon (1999)
- Goya's Ghosts
Dış bağlantılar
- IMDb'de Miloš Forman
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Milos Forman dogum adiyla Jan Tomas Forman d 18 Subat 1932 Caslav o 13 Nisan 2018 Cekoslovak gocmeni Amerikali film yonetmeni senarist oyuncu ve akademisyen Milos Forman44 Karlovy Vary Uluslararasi Film Festivali ndeDogumJan Tomas Forman 18 Subat 1932 1932 02 18 Caslav CekoslovakyaOlum13 Nisan 2018 86 yasinda Warren Connecticut ABDMeslekoyuncu film yonetmeni senaristEtkin yillar1953 2018Evlilik 1958 1962 bosanma Vera Kresadlova Formanova 1964 1999 bosanma Martina Zborilova Forman 1999 2018 Cocuk lar 4Imza 1975 te cektigi Guguk Kusu One Flew Over the Cuckoo s Nest ve 1984 te yonettigi Amadeus filmleri ona En Iyi Yonetmen Akademi Odulu nu getirdi Skandalin Adi Larry Flynt The People vs Larry Flynt filmiyle de bu odule aday gosterildi 1951 1956 yillari arasinda Prag daki Muzik ve Dramatik Sanatlar Akademisi ile Film Akademisinde FAMU egitim gordu 1960 li yillarin basindaki Cekoslovak sinemasi baglaminda Milos Forman in ilk filmleri olan Cerny Petr Maca Asi ve Konkurs bir devrim olarak nitelendi Bu filmlerde Cek yazarlarinin ve gec yeni gercekcilik akiminin ozellikle Ermanno Olmi nin etkileri oldukca belirgindi Forman bu ilk filmlerinde sosyalist sanat kavraminin ifadeleri olarak benimsendi Mevcut sartlar Forman i Cek Yeni Dalgasi nin tartismasiz yildizi haline getirdi Uslubu oyuncu disi foyunculerin duyarli kullanimi canlandirma dogal seslendirme ve yari dogaclama diyaloglar ile Cek folk rock i ve genel anlamda muzige yonelik sasmaz bir kulak seklinde karakterize edilebilir Butun bu temel ozellikler Bir Sarisinin Asklari ile Kosun Itfaiyeciler adli filmlerinde daha da belirgindir 1968 sonrasinda Kosun Itfaiyeciler yasaklanmis ve Forman Bati da kalmaya karar vermisti Burada kendi ozgun fikrinden kaynaklanarak yaptigi tek Amerikan filminin senaryosu uzerinde calismaktaydi digerleri edebiyat uyarlamasidir Amerika oncesi Forman in izleri en basarili filmi olan ve Ken Casey in oykusunu kokten degistirerek kendi objektif ve komik vizyonuna getirdigi Guguk Kusu filminde kolaylikla gozlemlenebilir Bu film 1975 yilinda Oscar kazandi Ayni yil Forman Amerikan vatandasligina gecti Forman sinisizimle suclanmistir ancak Forman in vizyonu Bohumil Hrabal Hasek veya Skvorecki gibi Cek edebiyatinin siniklerinin ideoloji karsiti realist ve Humanist geleneginden gelmektedir Forman in yonetiminin etkisi bazi Kuzey Amerika filmlerinde bile hissedilebilir ancak kalici onemi yaptigi uc Cek filminden kaynaklanmaktadir Bu filmlere Amerika yi Amerikalilara duyarli bir yabancinin gozlerinden gostermek amacli cesur bir caba olan Taking Off adli filmi de eklenmelidir Forman calismalarini en cok satan kitap ve oyunlarin uyarlamalari yonunde surdurmustur Kisisel YasamiForman bir yaz oteli isleten Anna Svabova Forman in oglu olarak Cekoslovakya daki simdi Cek Cumhuriyeti Caslav da dogdu Gencken biyolojik babasinin profesor Rudolf Forman olduguna inaniyordu Nazi isgali sirasinda Rudolf Forman yasakli kitaplari dagittigi icin tutuklandi ve 1944 te Mittelbau Dora toplama kampinda Gestapo tarafindan sorgulanirken oldu Forman in annesi bir onceki yil Auschwitz de oldu Forman 16 yasindayken toplama kamplarinin goruntulerini gorene kadar kendilerine ne oldugunu tam olarak anlamadigini soyledi Forman daha sonra iki amca ve aile arkadaslari tarafindan yetistirildi Agabeyi Pavel bir ressam idi ve 1968 Cekoslovakya nin isgalinden sonra Avustralya ya goc etti Forman daha sonra biyolojik babasinin aslinda Holokost tan kurtulan Yahudi mimar Otto Kohn oldugunu ve Forman in matematikci Joseph J Kohn un uvey kardesi oldugunu kesfetti Forman gencliginde tiyatro yapimcisi olmak istedi Savastan sonra Podebrady deki King George yatili okuluna gitti burada arkadaslari Vaclav Havel Masin kardesler ve gelecekteki film yapimcilari Ivan Passer ve Jerzy Skolimowski yle tanisti Daha sonra Prag daki Sahne Sanatlari Akademisi nde senaryo yazarligi okudu Laterna Magika nin yaraticisi Alfred Radok un asistaniydi Film yapimcisi ve arkadasi Passer ile birlikte 1968 yazinda Varsova Pakti nin Cekoslovakya isgali sirasinda Amerika Birlesik Devletleri icin Avrupa dan ayrildi Forman in ilk karisi Cek film yildizi Jana Brejchova idi Stenata 1957 filmi sirasinda tanistilar 1962 de bosandilar Forman in ikinci esi Cek aktris Vera Kresadlova ile ikiz ogullari vardi 1969 da ayrildilar Ogullari Petr ve Matej 1964 dogumlu ikisi de tiyatroya katildilar Forman 28 Kasim 1999 da Martina Zborilova ile evlendi Forman Columbia Universitesi nde film profesoru olarak gorev yapti 1996 da asteroit 11333 Forman in adini aldi 1994 te siirler yazdi ve otobiyografi Turnaround u yayinladi Kisa bir hastaliktan sonra 13 Nisan 2018 Cuma gunu Warren Connecticut taki evinin yakinindaki Danbury Hastanesinde 86 yasinda oldu KaynakcaMilos Forman Avrupa Filmleri Festivali 28 Eylul 2007 tarihinde Wayback Machine sitesinde Yeres Artun derleyen 2004 Gostermenin Sorumlulugu Istanbul Donkisot Yayinlari s 157 ISBN 975 6511 25 7Filmleri Cerny Petr 1963 Lasky jedne plavovlasky 1966 Hori ma panenko 1968 1971 Guguk Kusu 1974 Hair 1979 Ragtime 1981 Amadeus 1984 1989 The People vs Larry Flynt 1996 Man on the Moon 1999 Goya s GhostsDis baglantilarIMDb de Milos Forman