Minsk Taarruzu, 1944 yılının yazında Kızıl Ordu tarafından gerçekleştirilen Belarus Stratejik Taarruz Harekâtı'nın ikinci evresini oluşturan bir taarruzdur ve genellikle Bagration Harekâtı olarak bilinir.
Vitebs-Orşa Taarruzu | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|
Bagration Harekâtı | |||||||
| |||||||
Taraflar | |||||||
SSCB | Almanya | ||||||
Komutanlar ve liderler | |||||||
| Walter Model (Merkez Ordular Grubu) Kurt von Tippelskirch Dietrich von Saucken (başlangıçta 4. Ordu) | ||||||
Güçler | |||||||
2. Belarus Cephesi | |||||||
Kayıplar | |||||||
22.570 ölü, 13.256 tutsak (Sovyet Kayn.) İzleyen kuşatmada 100 bin üzerinde kayıp |
Operatif hedefler
Bagration Harekâtı'nda 'nin rolü, esasen harekâtın ilk evresinin bitiminde yani 28 Haziran 1944 tarihinde, cephenin süvari ve mekanize unsurlarından oluşan çevik kuvvetleri, Berezina Nehri geçişlerinde durdurulduğunda tamamlanmıştı. Aynı gün, harekâtın ilk hedeflerine ulaşılmasıyla, STAVKA yeni bir emir yayınladı. Bu emir, sınırdan Berezina'yı zorlamak, Minsk ve 'yu, 2. Belarus Cephesi ile süregelen işbirliği içinde ele geçirmek şeklindedir. Ayrıca emirde, verilen bu hedeflere en geç 8 Temmuz itibarıyla ulaşılmış olması istenmektedir. General komutasındaki 5. Muhafız Tank Ordusu komutanlığı, ilerleme hızının yetersiz bulunmasından dolayı eleştirildi ve hedeflere ulaşma konusunda daha belirgin bir kararlılık göstermesi emredildi.
Alman planı
Alman planlamaları, önceki muharebelerde uğranılan kayıplarla fazlasıyla sınırlanmaktadır. Vitebsk-Orşa Taarruzu ve , açıkça Sovyet derin hedefinin Minsk olduğunu göstermişti. Bu nedenle Minsk'in savunulmasına destek için , 26 Haziran'da Güney Ukrayna Ordular Grubu emrine verildi.
Harekât başladığında tüm 4. Ordu'nun gerek güney gerek kuzey kanat açıklarından dolaşarak geçti. Buna karşın mevzilerin sıkıca tutulması emri verildi. Merkezdeki kolordu, 39. Panzer Kolordusu, Sovyet hava akınları altında büyük kısmıyla dağıldı. Bu arada Alman 4. Ordu'su, Berezina köprülerine çekilirken iki kolordu komutanını kaybetti.
Taarruz
Taarruz, üç ana evrede gelişti, Berezina boyunca Alman ön savunmasının yarılması Sovyet motorize birliklerinden oluşan çevik kuvvetlerin ilerlemesi ve Alman savunma mevzilerinin işgalinden sonra 4. Ordu'nun nihai kuşatılması.
Alman savunması
Alman Üst Komutanlığı OKH, 26 Haziran'da, gelişmekte olan Bagration Harekâtı'nın, 1944 yılı yaz - sonbahar Sovyet genel taarruzu olduğunu ve bu harekâtın ana stratejik hedefinin Minsk'e yöneldiğini fark etti. Sonuçta 5. Panzer Tümeni Kuzey Ukrayna Ordular Grubu'ndan geri verildi. Tümen, 27 Haziran'da Sovyet ilerlemesini durdurmak ve Merkez Ordular Grubu'nun tümüyle çökmesini önlemekle görevli olarak bölgeye ulaştı. Askeri durum, Alman kuvvetleri açısından korkunç oldu. Merkez Ordular Grubu'nun kuzey kesiminde, 3. Panzer Ordusu ve 5. Kolordu iyice dağıldı, silindi, 11. Kolordu giderek batıya itildi. Güneyde 9. Ordu'nun sağ kalabilen birlikleri, Sovyet hava akınları ve topçu ateşi altında bütünlüğünü yitirmişti. Sovyet kuvvetlerinin, kanat açıklarından akıp gidiyor olmasına karşın 4. Ordu'nun üç kolordusuna, mevzileri tutmaları emredildi. Hitler, Minsk'i Fester Platz ilan etti ve 9. Ordu'nun kalıntılarına, savunmalarının takviye edileceği bilgisini iletti.
4. Ordu'dan dağılan unsurlar ve 5. Panzer Tümeni ile 28 Haziran'da, General Dietrich von Saucken komutasında bir muharebe grubu oluşturuldu. Bu muharebe grubu, Minsk'in kuzeydoğu ana yolundaki Borisov yakınlarında mevzi aldı. Diğer Alman zırhlı birliklerinin tersine halen güçlü durumda olan 5. Panzer Tümeni'nin tank alayları, kuzeyde toplanarak bölgeyi tahliye için kullanılan demiryolu hatlarını korumak üzere görevlendirildi. Yol, piyadenin artçı unsurlarıyla tutulurken Krupki'nin doğusundaki demiryolu hatları, nun Tiger I'leri tarafından tutulmuştur.
Alman birliklerinin bu bölgede bir savunma düzeni kurabilecek yeterli insan gücü yoktu. Bazı ilave takviyeler, Alman işgali altındaki bölgelerde güvenliği sağlama işi üstlenen bazı Sovyet rejim karşıtı birliklerce sağlanmıştır. Bunlar, ve Oskar Dirlewanger komutasındaki birliklerdir. Bu birlikler esasen partizan eylemlerine karşı kullanılan birliklerdi ve bir dizi vahşet ve savaş suçundan sorumluydular. Berezina'nın güneyindeki nehir geçiş noktaları, 'ya çekilmiş olan birkaç polis ve Alman Güvenlik Tümeni ile General Müller'in 12. Kolordusu'nun bazı unsurlarından kurulu birliklerce tutuldu.
Minsk'in geri alınması
Bu aşamada Sovyet taarruzu, iki koldan Minsk'e yönelmiştir. 5. Muhafız Tank Ordusu, kuzeydoğudan, 2. Muhafız Tank Kolordusu ise doğudan kente ilerlemektedir. Bu ilerleme sırasında 5. Muhafız Tank Ordusu'nun , 505. Ağır Tank Taburu'na ağır kayıplar verdirmişti. 5. Muhafız Tank Ordusu'nun büyük kısmı, 11. Muhafız Ordusu piyade unsurlarının desteğinde doğrudan Minsk yoluna taarruz ederek bölgeyi savunmakta olan Alman piyade birliklerini, 29 Haziran'da Borisov'a çekilmeye zorladı. Berezina üzerinde, Borisov girişindeki bir köprüye 30 Haziran'da yönelen bir Sovyet saldırısı, 5. Panzer Tümeni'nin istihkamcıları tarafından atıldı. Minsk'in kuzeybatı yaklaşımındaki demiryolu hatları, 5. Muhafız Tank Ordusu tarafından tehdit edilince aşırı yayılmış durumdaki von Saucken birlikleri bu kesimi takviye etmeye çalıştılar. Kızıl Ordu taarruzu değişik yönlerden gelişti. Kentin güneyinden 65. Ordu, kuzeyinden 5. Muhafız Tank Ordusu birlikleri ilerlemekteydi ve Berezina, 2. Muhafız Tank Kolordusu tarafından geçilmişti. Bu durumda kentin düşmesi yakın görünmekteydi.
Gelişen Sovyet kuşatmasından kaçma çabasıyla 39. Panzer Kolordusu'nun dört tümeni, Borisov'un güneyinde Berezino'yu geçmek için çekilmeye başladılar. Alman birliklerinin geçiş yapacağı köprü, Sovyet hava unsurlarının saldırılarıyla defalarca hasar görürken, araçlardan oluşan ve kilometrelerce uzayan bir konvoy aynı hava saldırılarına hedef olmaktaydı. Değiştirilen kolordu komutanı General da 29 Haziran tarihinde öldü ve kolordu bütünüyle dağılmaya başladı.
Alman Merkez Ordular Grubu'nun Minsk savunmasında olan unsurları, 1 Temmuz'da çekilme hazırlıklarına başladılar. Minsk'in tahliyesi için emir, 2 Temmuz'da verildi. General von Saucken komutasında ve büyük kısmını 5. Panzer Tümeni'nin oluşturduğu muharebe grubu, kuzeybatı yönünde Molodeçno'ya çekilme emri aldı. General Gottberg, Minsk savunmasının çöktüğünü açıklamasından sonra onun birlikleri de çekildi. Halen Minsk'İn doğusunda olan 4. Ordu'nun büyük kısmı çekilmeye çalışırken 2. Muhafız Tank Kolordusu, 3 Temmuz 1944 sabahının erken saatlerinde kentteki Alman savunmasını yarıp kente girmiştir. Günün şafağında kent içinde çatışmalar başladı. Minsk'teki Alman artçı kuvvetlerinin kalıntıları 4 Temmuz 1944 tarihi itibarıyla temizlenmişti. Aynı sırada Sovyet 65. Ordu'su ve 5. Muhafız Tank Ordusu, Minsk'in batısında Alman kuvvetlerinin kuşatılma işlemini tamamlamıştır. Sovyet kuvvetlerinin oluşturduğu bu kuşatma, 9. Ordu'dan kalan birliklerle 4. Ordu'nun büyük kısmını tuzağa almıştır.
4. Ordu'nun imhası
İzleyen birkaç gün boyunca kuşatmayı yarmak için, 4. Ordu'nun dağılmayan ve emir komuta zincirini korumuş olan tümenleri önderliğinde bir dizi girişimde bulunuldu. Kuşatılan Alman birlikleri içinde en büyük grup 12. Kolordu'ya bağlı tümenlerdi ve görece daha sağlam durumdaydılar. Bu tümenler, başarılı bir şekilde Orşa'dan çekilen 27. Kolordu'nun unsurlarıyla birlikte bu kez Pekalin civarında tuzağa düştüler. Alman Kolordu komutanları Müller ve Völckers 5 Temmuz'da, kendi kuvvetlerinin kuzeybatı, sonra da batı yönünde bir çıkış yapması gerektiğine karar verdiler. Bu hareket General Martinek'in eski 39. Panzer Kolordusu'nun kalıntılarıyla birlikte yapılacaktı. Tüm bu Alman birlikleri, son gelişmelerden sonra Sovyet cephe hattının 100 km içinde kalmışlardı.
Bu amaçla 5 Temmuz gece yarısı Alman 'i Sovyet hatlarını yarmak için bir mızrak başı olarak harekete geçti. Tümen taarruzu dağıldı, fakat bazı unsurları Minsk'in kuzeyindeki Alman hatlarına ulaştı. Alman mekanize tümeni Feldherrnhalle ve , temas kurarak Minsk'in güneyinden dolaşma girişiminde bulundular. Fakat başlangıçta başarılı bir ilerleme göstermişken, gibi o da başarılı olamayarak dağıldı. Diğer Alman tümenleri de kısa sürede dağıldılar. Alman 14. Piyade Tümeni'nin bazı unsurları, komutanları General önderliğinde 31. ve 12. Piyade Tümen'lerinden kalan unsurlarla birleşerek kuşatmadan kurtulma girişiminde bulundular. Minsk'i terk edilmiş ve yangınlar içinde bulduktan sonra kuşatmadan çıkmayı başardılar ve 12. Panzer Tümeni'nin mevzilerine ulaşabildiler.
Kuşatma altındaki tüm 4. Ordu birliklerinin komutasını üstlenen General Müller, 8 Temmuz'da 18. Mekanize Tümen'in başarısız bir çıkış girişimi sırasında esir düştü. General, kuşatma altındaki tüm Alman birliklerine teslim olmaları için derhal bir emir yayınladı. Bu emir, Sovyet tarafında hoparlörlerle Alman askerlerine iletildi ve el ilanları halinde uçaklar tarafından Alman birlikleri üzerine atıldı. Alman komutan ve askerlerin çok büyük kısmı bu emre uymadı ve kuşatmadan çıkmak için yapılan girişimlere devam edildi. Sovyet kuvvetleri, birkaç bin kişilik Alman gruplarının faaliyetlerini Temmuz ayı ortalarına kadar rapor etmiştir. Daha küçük gruplar, bir süre daha dayandılar. Alman 4. ve 9. Ordularının 100 bin civarındaki mevcudu Kızıl Ordu birliklerince kuşatma altına alınmıştı. Bunlardan yaklaşık 40 bin kadarı çatışmalarda öldü. Diğerlerinin çoğu esir düştü. Bölgedeki partizan gruplar, kuşatılan Alman birliklerinin tasfiye edilmesinde önemli bir rol oynadılar.
Sonuçlar
Minsk Taarruzu, Bagration Harekâtı'nın stratejik kapsamının da ötesinde tümüyle başarılı bir harekât olmuştur.
- Belarus'un başkenti Minsk, birkaç yıl süren Nazi işgalinden sonra geri alınmıştır.
- Alman Merkez Ordular Grubu, benzeri görülmemiş ölçekte bir zaferle, birkaç gün içinde, hemen hemen tümüyle dağıtıldı ve imha edildi.
Özellikle Alman 4. Ordu'su ve Sovyet Bobruysk Harekâtı'ndan kurtulabilen 9. Ordu unsurları neredeyse tümüyle imha edildi. Bu harekâtın sonuçlanması ardından Belarus Stratejik Taarruz Harekâtının üçüncü evresi olan takip evresine geçildi. 2. ve 3. Belarus Cephesi kuvvetlerinin bir sonraki harekâtları sırasıyla Vilnüs Taarruzu ve olacaktır.
Dipnotlar
- ^ Glantz, p.121; 3. Belarus Cephesi raporu.
- ^ Glantz, p.117
- ^ Zaloga, p.60
- ^ See Adair, pp.151–2
- ^ Niepold, p.195
- ^ 22. Piyade Tümeni, E.g. Bir bölümü Svisloç nehri geçişinde 7 Temmuz'da imha edilmiş olan 22. Piyade Tümeni, Minsk'in güneyindeki bir kasabada 11 Temmuz'da 5 bin Alman askerinin karşı saldırısını rapor rapor etti (Bkz. Glantz, p.183)
Kaynakça
İngilizce Wikipedia maddesinden yararlanılmıştır. Minsk Offensive
- Hitler's Greatest Defeat: The collapse of Army Group Centre, June 1944 - P. Adair
- Soviet Blitzkrieg: The Battle for White Russia, 1944 - W. Dunn
- Belorussia 1944 — The Soviet General Staff Study - David M. Glantz
- German Defeat in the East, 1944-5 - S. Mitcham
- Battle for White Russia: The destruction of Army Group Centre June 1944 - G. Niepold
- Bagration 1944: The Destruction of Army Group Centre - S. Zaloga
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Minsk Taarruzu 1944 yilinin yazinda Kizil Ordu tarafindan gerceklestirilen Belarus Stratejik Taarruz Harekati nin ikinci evresini olusturan bir taarruzdur ve genellikle Bagration Harekati olarak bilinir Vitebs Orsa TaarruzuBagration HarekatiTarih29 Haziran 4 Temmuz 1944BolgeBelarus SSCBSonucSovyet zaferiTaraflarSSCBAlmanyaKomutanlar ve liderlerWalter Model Merkez Ordular Grubu Kurt von Tippelskirch Dietrich von Saucken baslangicta 4 Ordu Gucler2 Belarus CephesiKayiplar22 570 olu 13 256 tutsak Sovyet Kayn Izleyen kusatmada 100 bin uzerinde kayipOperatif hedeflerBagration Harekati nda nin rolu esasen harekatin ilk evresinin bitiminde yani 28 Haziran 1944 tarihinde cephenin suvari ve mekanize unsurlarindan olusan cevik kuvvetleri Berezina Nehri gecislerinde durduruldugunda tamamlanmisti Ayni gun harekatin ilk hedeflerine ulasilmasiyla STAVKA yeni bir emir yayinladi Bu emir sinirdan Berezina yi zorlamak Minsk ve yu 2 Belarus Cephesi ile suregelen isbirligi icinde ele gecirmek seklindedir Ayrica emirde verilen bu hedeflere en gec 8 Temmuz itibariyla ulasilmis olmasi istenmektedir General komutasindaki 5 Muhafiz Tank Ordusu komutanligi ilerleme hizinin yetersiz bulunmasindan dolayi elestirildi ve hedeflere ulasma konusunda daha belirgin bir kararlilik gostermesi emredildi Alman planiAlman planlamalari onceki muharebelerde ugranilan kayiplarla fazlasiyla sinirlanmaktadir Vitebsk Orsa Taarruzu ve acikca Sovyet derin hedefinin Minsk oldugunu gostermisti Bu nedenle Minsk in savunulmasina destek icin 26 Haziran da Guney Ukrayna Ordular Grubu emrine verildi Harekat basladiginda tum 4 Ordu nun gerek guney gerek kuzey kanat aciklarindan dolasarak gecti Buna karsin mevzilerin sikica tutulmasi emri verildi Merkezdeki kolordu 39 Panzer Kolordusu Sovyet hava akinlari altinda buyuk kismiyla dagildi Bu arada Alman 4 Ordu su Berezina koprulerine cekilirken iki kolordu komutanini kaybetti TaarruzTaarruz uc ana evrede gelisti Berezina boyunca Alman on savunmasinin yarilmasi Sovyet motorize birliklerinden olusan cevik kuvvetlerin ilerlemesi ve Alman savunma mevzilerinin isgalinden sonra 4 Ordu nun nihai kusatilmasi Alman savunmasi Alman Ust Komutanligi OKH 26 Haziran da gelismekte olan Bagration Harekati nin 1944 yili yaz sonbahar Sovyet genel taarruzu oldugunu ve bu harekatin ana stratejik hedefinin Minsk e yoneldigini fark etti Sonucta 5 Panzer Tumeni Kuzey Ukrayna Ordular Grubu ndan geri verildi Tumen 27 Haziran da Sovyet ilerlemesini durdurmak ve Merkez Ordular Grubu nun tumuyle cokmesini onlemekle gorevli olarak bolgeye ulasti Askeri durum Alman kuvvetleri acisindan korkunc oldu Merkez Ordular Grubu nun kuzey kesiminde 3 Panzer Ordusu ve 5 Kolordu iyice dagildi silindi 11 Kolordu giderek batiya itildi Guneyde 9 Ordu nun sag kalabilen birlikleri Sovyet hava akinlari ve topcu atesi altinda butunlugunu yitirmisti Sovyet kuvvetlerinin kanat aciklarindan akip gidiyor olmasina karsin 4 Ordu nun uc kolordusuna mevzileri tutmalari emredildi Hitler Minsk i Fester Platz ilan etti ve 9 Ordu nun kalintilarina savunmalarinin takviye edilecegi bilgisini iletti 4 Ordu dan dagilan unsurlar ve 5 Panzer Tumeni ile 28 Haziran da General Dietrich von Saucken komutasinda bir muharebe grubu olusturuldu Bu muharebe grubu Minsk in kuzeydogu ana yolundaki Borisov yakinlarinda mevzi aldi Diger Alman zirhli birliklerinin tersine halen guclu durumda olan 5 Panzer Tumeni nin tank alaylari kuzeyde toplanarak bolgeyi tahliye icin kullanilan demiryolu hatlarini korumak uzere gorevlendirildi Yol piyadenin artci unsurlariyla tutulurken Krupki nin dogusundaki demiryolu hatlari nun Tiger I leri tarafindan tutulmustur Alman birliklerinin bu bolgede bir savunma duzeni kurabilecek yeterli insan gucu yoktu Bazi ilave takviyeler Alman isgali altindaki bolgelerde guvenligi saglama isi ustlenen bazi Sovyet rejim karsiti birliklerce saglanmistir Bunlar ve Oskar Dirlewanger komutasindaki birliklerdir Bu birlikler esasen partizan eylemlerine karsi kullanilan birliklerdi ve bir dizi vahset ve savas sucundan sorumluydular Berezina nin guneyindeki nehir gecis noktalari ya cekilmis olan birkac polis ve Alman Guvenlik Tumeni ile General Muller in 12 Kolordusu nun bazi unsurlarindan kurulu birliklerce tutuldu Minsk in geri alinmasi Bu asamada Sovyet taarruzu iki koldan Minsk e yonelmistir 5 Muhafiz Tank Ordusu kuzeydogudan 2 Muhafiz Tank Kolordusu ise dogudan kente ilerlemektedir Bu ilerleme sirasinda 5 Muhafiz Tank Ordusu nun 505 Agir Tank Taburu na agir kayiplar verdirmisti 5 Muhafiz Tank Ordusu nun buyuk kismi 11 Muhafiz Ordusu piyade unsurlarinin desteginde dogrudan Minsk yoluna taarruz ederek bolgeyi savunmakta olan Alman piyade birliklerini 29 Haziran da Borisov a cekilmeye zorladi Berezina uzerinde Borisov girisindeki bir kopruye 30 Haziran da yonelen bir Sovyet saldirisi 5 Panzer Tumeni nin istihkamcilari tarafindan atildi Minsk in kuzeybati yaklasimindaki demiryolu hatlari 5 Muhafiz Tank Ordusu tarafindan tehdit edilince asiri yayilmis durumdaki von Saucken birlikleri bu kesimi takviye etmeye calistilar Kizil Ordu taarruzu degisik yonlerden gelisti Kentin guneyinden 65 Ordu kuzeyinden 5 Muhafiz Tank Ordusu birlikleri ilerlemekteydi ve Berezina 2 Muhafiz Tank Kolordusu tarafindan gecilmisti Bu durumda kentin dusmesi yakin gorunmekteydi Gelisen Sovyet kusatmasindan kacma cabasiyla 39 Panzer Kolordusu nun dort tumeni Borisov un guneyinde Berezino yu gecmek icin cekilmeye basladilar Alman birliklerinin gecis yapacagi kopru Sovyet hava unsurlarinin saldirilariyla defalarca hasar gorurken araclardan olusan ve kilometrelerce uzayan bir konvoy ayni hava saldirilarina hedef olmaktaydi Degistirilen kolordu komutani General da 29 Haziran tarihinde oldu ve kolordu butunuyle dagilmaya basladi Alman Merkez Ordular Grubu nun Minsk savunmasinda olan unsurlari 1 Temmuz da cekilme hazirliklarina basladilar Minsk in tahliyesi icin emir 2 Temmuz da verildi General von Saucken komutasinda ve buyuk kismini 5 Panzer Tumeni nin olusturdugu muharebe grubu kuzeybati yonunde Molodecno ya cekilme emri aldi General Gottberg Minsk savunmasinin coktugunu aciklamasindan sonra onun birlikleri de cekildi Halen Minsk In dogusunda olan 4 Ordu nun buyuk kismi cekilmeye calisirken 2 Muhafiz Tank Kolordusu 3 Temmuz 1944 sabahinin erken saatlerinde kentteki Alman savunmasini yarip kente girmistir Gunun safaginda kent icinde catismalar basladi Minsk teki Alman artci kuvvetlerinin kalintilari 4 Temmuz 1944 tarihi itibariyla temizlenmisti Ayni sirada Sovyet 65 Ordu su ve 5 Muhafiz Tank Ordusu Minsk in batisinda Alman kuvvetlerinin kusatilma islemini tamamlamistir Sovyet kuvvetlerinin olusturdugu bu kusatma 9 Ordu dan kalan birliklerle 4 Ordu nun buyuk kismini tuzaga almistir 4 Ordu nun imhasi Izleyen birkac gun boyunca kusatmayi yarmak icin 4 Ordu nun dagilmayan ve emir komuta zincirini korumus olan tumenleri onderliginde bir dizi girisimde bulunuldu Kusatilan Alman birlikleri icinde en buyuk grup 12 Kolordu ya bagli tumenlerdi ve gorece daha saglam durumdaydilar Bu tumenler basarili bir sekilde Orsa dan cekilen 27 Kolordu nun unsurlariyla birlikte bu kez Pekalin civarinda tuzaga dustuler Alman Kolordu komutanlari Muller ve Volckers 5 Temmuz da kendi kuvvetlerinin kuzeybati sonra da bati yonunde bir cikis yapmasi gerektigine karar verdiler Bu hareket General Martinek in eski 39 Panzer Kolordusu nun kalintilariyla birlikte yapilacakti Tum bu Alman birlikleri son gelismelerden sonra Sovyet cephe hattinin 100 km icinde kalmislardi Bu amacla 5 Temmuz gece yarisi Alman i Sovyet hatlarini yarmak icin bir mizrak basi olarak harekete gecti Tumen taarruzu dagildi fakat bazi unsurlari Minsk in kuzeyindeki Alman hatlarina ulasti Alman mekanize tumeni Feldherrnhalle ve temas kurarak Minsk in guneyinden dolasma girisiminde bulundular Fakat baslangicta basarili bir ilerleme gostermisken gibi o da basarili olamayarak dagildi Diger Alman tumenleri de kisa surede dagildilar Alman 14 Piyade Tumeni nin bazi unsurlari komutanlari General onderliginde 31 ve 12 Piyade Tumen lerinden kalan unsurlarla birleserek kusatmadan kurtulma girisiminde bulundular Minsk i terk edilmis ve yanginlar icinde bulduktan sonra kusatmadan cikmayi basardilar ve 12 Panzer Tumeni nin mevzilerine ulasabildiler Kusatma altindaki tum 4 Ordu birliklerinin komutasini ustlenen General Muller 8 Temmuz da 18 Mekanize Tumen in basarisiz bir cikis girisimi sirasinda esir dustu General kusatma altindaki tum Alman birliklerine teslim olmalari icin derhal bir emir yayinladi Bu emir Sovyet tarafinda hoparlorlerle Alman askerlerine iletildi ve el ilanlari halinde ucaklar tarafindan Alman birlikleri uzerine atildi Alman komutan ve askerlerin cok buyuk kismi bu emre uymadi ve kusatmadan cikmak icin yapilan girisimlere devam edildi Sovyet kuvvetleri birkac bin kisilik Alman gruplarinin faaliyetlerini Temmuz ayi ortalarina kadar rapor etmistir Daha kucuk gruplar bir sure daha dayandilar Alman 4 ve 9 Ordularinin 100 bin civarindaki mevcudu Kizil Ordu birliklerince kusatma altina alinmisti Bunlardan yaklasik 40 bin kadari catismalarda oldu Digerlerinin cogu esir dustu Bolgedeki partizan gruplar kusatilan Alman birliklerinin tasfiye edilmesinde onemli bir rol oynadilar SonuclarMinsk Taarruzu Bagration Harekati nin stratejik kapsaminin da otesinde tumuyle basarili bir harekat olmustur Belarus un baskenti Minsk birkac yil suren Nazi isgalinden sonra geri alinmistir Alman Merkez Ordular Grubu benzeri gorulmemis olcekte bir zaferle birkac gun icinde hemen hemen tumuyle dagitildi ve imha edildi Ozellikle Alman 4 Ordu su ve Sovyet Bobruysk Harekati ndan kurtulabilen 9 Ordu unsurlari neredeyse tumuyle imha edildi Bu harekatin sonuclanmasi ardindan Belarus Stratejik Taarruz Harekatinin ucuncu evresi olan takip evresine gecildi 2 ve 3 Belarus Cephesi kuvvetlerinin bir sonraki harekatlari sirasiyla Vilnus Taarruzu ve olacaktir Dipnotlar Glantz p 121 3 Belarus Cephesi raporu Glantz p 117 Zaloga p 60 See Adair pp 151 2 Niepold p 195 22 Piyade Tumeni E g Bir bolumu Svisloc nehri gecisinde 7 Temmuz da imha edilmis olan 22 Piyade Tumeni Minsk in guneyindeki bir kasabada 11 Temmuz da 5 bin Alman askerinin karsi saldirisini rapor rapor etti Bkz Glantz p 183 KaynakcaIngilizce Wikipedia maddesinden yararlanilmistir Minsk Offensive Hitler s Greatest Defeat The collapse of Army Group Centre June 1944 P Adair Soviet Blitzkrieg The Battle for White Russia 1944 W Dunn Belorussia 1944 The Soviet General Staff Study David M Glantz German Defeat in the East 1944 5 S Mitcham Battle for White Russia The destruction of Army Group Centre June 1944 G Niepold Bagration 1944 The Destruction of Army Group Centre S Zaloga