Mirza Gulâm Ahmed (Urduca: مرزا غلام احمد; 13 Şubat 1835, Kadıyan - 26 Mayıs 1908, Lahor), Ahmedîlik dinî hareketinin kurucusu. Kendisini müceddid, Hristiyanlara vadedilen mesih ve Müslümanlar için kıyamete yakın geleceğine inanılan mehdi olarak ilan etmiştir. Bir müddet sonra Allah'tan vahiy aldığını ve İsa'nın gücünün taşıyıcısı olduğunu ve Krişna'nın kendisinde tecessüm ettiğini iddia etmiştir.
Mirza Gulâm Ahmed مرزا غلام احمد | |
---|---|
Doğum | 13 Şubat 1835 Kadıyan, Pencap |
Ölüm | 26 Mayıs 1908 (73 yaşında) Lahor, Pencap, Britanya Hindistanı |
Defin yeri | Behişti Makbere, Kadıyan, Hindistan |
Yerine gelen | |
Hareket | Ahmedîlik |
Evlilik | Hürmet Bibi Nusret Cihan Begüm |
Çocuk(lar) | Mirza Ahmed Mirza Şerif Ahmed Mübareke Begüm Emetül Hafız Begüm |
Ebeveyn(ler) | Mirza Gulam Murtaza Çirak Bibi |
İmza | |
Hayatı
Soyu Babürler devrinde Hindistan'a göç etmiş olan Hacı Barlaslar'a dayanır. Babası tarımla uğraşan ve aynı zamanda halk hekimi olan Mirza Gulam Murtaza'dır. Doğum tarihine dair çeşitli rivayetler vardır ancak kendi ifadesine göre 1839 yılında doğmuştur. İlk eğitimine Kur'an, Farsça ve Arapça öğrenmeye başlayarak devam etmiş ve babasından hekimlik bilgilerini öğrenmenin yanı sıra felsefe ve mantık dersleri de almıştır.
Babasının isteği üzerine 1864'te hukukçu olmak için memur olarak gittiği Siyalkut'ta başarısız olunca 1868'de Kadıyan'a dönerek inzivaya çekildi. Bu zaman zarfında dini ilimler üzerine yazılar kaleme almaya başladı ve diğer dinler üzerine çalışmalar yaptı. Bu zaman zarfında bazı sesler duyduğunu ve bunların 'vahiy' olduğunu iddia etti. 1876'dan itibaren çeşitli gazetelerde Hindulara ve Hristiyanlara karşı reddiyeler yazmaya başladı. Bu faaliyetler dikkatleri üzerine çekti.
Hristiyanlık ve Hinduizme karşı elli ciltlik bir reddiye yazacağını söyledi ve ilk cildini Berâhîn-i Ahmediyye adıyla 1880 yılında yayınladı. 1905 yılına kadar beş cilt yayınladı. İlk iki cildinde İslam'ı savundu, 3. ve 4. ciltlerde ise vahyin kesilmediğini, Muhammed'e tam uyan bir kişiye peygambere verilen batini ve zahiri ilimlerin verileceğini iddia etti.
1885 yılında kendisini hicri 14. yüzyılın müceddidi ilan etti. 1 Aralık 1888'de Allah'ın kendisine cemaat oluşturması için taraftarlarından biat alması gerektiğini emrettiğini iddia etti. 1891 yılında aldığı vahiylere göre Allah'ın kendisini Hristiyan ve Müslümanlara bekledikleri mehdi ve mesih olarak gönderdiğini ve İsa'nın öldüğünü söyledi. İngilizlere bağlılığını dile getirerek kraliçenin adalet ve iyilik yıldızı ve duacısı olduğunu Sitare-i Kaysere'yi ve Tuhfe-i Kayseriyye adlı eserlerinde söyledi. 1900 yılında okuduğu Arapça bir hutbeden sonra taraftarlarından Mevlevi Abdülkerim, Mirza Gulâm'ı nebi ve resul sıfatlarıyla andı. Mirza Gulâm bu sıfatlara karşı çıkmadı ve kendisini yeni bir kitap getiren resul olarak değil mecazi olarak Allah'ın seçilmiş bir kulu olarak değerlendirmek gerektiğini ve kendisinin ilhamlar aldığını, bu sebepten ötürü aynı zamanda da muhaddes olduğunu söyledi.
2 Kasım 1904'te Hristiyan ve Müslümanların beklediği mehdi ve mesih olmasının yanı sıra Hindular için de tanrıyı tanımanın aracı olan ve Vişnu'nun iki şahsiyetin biri olan Krişna-Avatar olduğunu ilan etti. 26 Mayıs 1908'de Lahor'da aniden öldü. Ölümünün ardından hareketin başına mesihin birinci halifesi sanıyla getirilmiştir.
Taraftarlarından Lahor grubu Mirza Gulâm'ın mecazi manada da nebi olmadığını sadece mehdi, mesih veya müceddid olduğunu; Kadıyan grubu ise gerçek manada nebi olduğunu ileri sürdü.
Kaynakça
- ^ "The Fourteenth-Century's Reformer / Mujaddid", from the "Call of Islam", by Maulana Muhammad Ali
- ^ a b Ethem Ruhi Fığlalı, TDV İslam Ansiklopedisi, cilt: 24, sayfa: 137
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mirza Gulam Ahmed Urduca مرزا غلام احمد 13 Subat 1835 Kadiyan 26 Mayis 1908 Lahor Ahmedilik dini hareketinin kurucusu Kendisini muceddid Hristiyanlara vadedilen mesih ve Muslumanlar icin kiyamete yakin gelecegine inanilan mehdi olarak ilan etmistir Bir muddet sonra Allah tan vahiy aldigini ve Isa nin gucunun tasiyicisi oldugunu ve Krisna nin kendisinde tecessum ettigini iddia etmistir Mirza Gulam Ahmed مرزا غلام احمدDogum13 Subat 1835 Kadiyan PencapOlum26 Mayis 1908 73 yasinda Lahor Pencap Britanya HindistaniDefin yeriBehisti Makbere Kadiyan HindistanYerine gelenHareketAhmedilikEvlilikHurmet Bibi Nusret Cihan BegumCocuk lar Mirza Ahmed Mirza Serif Ahmed Mubareke Begum Emetul Hafiz BegumEbeveyn ler Mirza Gulam Murtaza Cirak BibiImzaHayatiSoyu Baburler devrinde Hindistan a goc etmis olan Haci Barlaslar a dayanir Babasi tarimla ugrasan ve ayni zamanda halk hekimi olan Mirza Gulam Murtaza dir Dogum tarihine dair cesitli rivayetler vardir ancak kendi ifadesine gore 1839 yilinda dogmustur Ilk egitimine Kur an Farsca ve Arapca ogrenmeye baslayarak devam etmis ve babasindan hekimlik bilgilerini ogrenmenin yani sira felsefe ve mantik dersleri de almistir Babasinin istegi uzerine 1864 te hukukcu olmak icin memur olarak gittigi Siyalkut ta basarisiz olunca 1868 de Kadiyan a donerek inzivaya cekildi Bu zaman zarfinda dini ilimler uzerine yazilar kaleme almaya basladi ve diger dinler uzerine calismalar yapti Bu zaman zarfinda bazi sesler duydugunu ve bunlarin vahiy oldugunu iddia etti 1876 dan itibaren cesitli gazetelerde Hindulara ve Hristiyanlara karsi reddiyeler yazmaya basladi Bu faaliyetler dikkatleri uzerine cekti Hristiyanlik ve Hinduizme karsi elli ciltlik bir reddiye yazacagini soyledi ve ilk cildini Berahin i Ahmediyye adiyla 1880 yilinda yayinladi 1905 yilina kadar bes cilt yayinladi Ilk iki cildinde Islam i savundu 3 ve 4 ciltlerde ise vahyin kesilmedigini Muhammed e tam uyan bir kisiye peygambere verilen batini ve zahiri ilimlerin verilecegini iddia etti 1885 yilinda kendisini hicri 14 yuzyilin muceddidi ilan etti 1 Aralik 1888 de Allah in kendisine cemaat olusturmasi icin taraftarlarindan biat almasi gerektigini emrettigini iddia etti 1891 yilinda aldigi vahiylere gore Allah in kendisini Hristiyan ve Muslumanlara bekledikleri mehdi ve mesih olarak gonderdigini ve Isa nin oldugunu soyledi Ingilizlere bagliligini dile getirerek kralicenin adalet ve iyilik yildizi ve duacisi oldugunu Sitare i Kaysere yi ve Tuhfe i Kayseriyye adli eserlerinde soyledi 1900 yilinda okudugu Arapca bir hutbeden sonra taraftarlarindan Mevlevi Abdulkerim Mirza Gulam i nebi ve resul sifatlariyla andi Mirza Gulam bu sifatlara karsi cikmadi ve kendisini yeni bir kitap getiren resul olarak degil mecazi olarak Allah in secilmis bir kulu olarak degerlendirmek gerektigini ve kendisinin ilhamlar aldigini bu sebepten oturu ayni zamanda da muhaddes oldugunu soyledi 2 Kasim 1904 te Hristiyan ve Muslumanlarin bekledigi mehdi ve mesih olmasinin yani sira Hindular icin de tanriyi tanimanin araci olan ve Visnu nun iki sahsiyetin biri olan Krisna Avatar oldugunu ilan etti 26 Mayis 1908 de Lahor da aniden oldu Olumunun ardindan hareketin basina mesihin birinci halifesi saniyla getirilmistir Taraftarlarindan Lahor grubu Mirza Gulam in mecazi manada da nebi olmadigini sadece mehdi mesih veya muceddid oldugunu Kadiyan grubu ise gercek manada nebi oldugunu ileri surdu Kaynakca The Fourteenth Century s Reformer Mujaddid from the Call of Islam by Maulana Muhammad Ali a b Ethem Ruhi Figlali TDV Islam Ansiklopedisi cilt 24 sayfa 137