Miwok Yerli Amerikalılarının mitolojisi, dünya düzenlerinin mitleri, yaratılış hikâyeleri ve "varlıkların nasıl ortaya çıktığı" dır. Miwok mitleri onların ruhani ve felsefi dünya görüşlerini önerir. Miwok halkından derlenen birkaç farklı yaratılış öyküsünde, Coyote, bazen başka hayvanların yardımıyla dünyayı oluşturan ve insanları tüy veya dal gibi mütevazı malzemelerden yapan varlıktır, onu ataları ve yaratıcı tanrıları olarak görülüyordu.
Miwok mitolojisine göre, insanlar hayvan ve insan ruhlarına inanıyorlardı ve ataları olarak hayvan ruhlarından söz ediyorlardı. Birçok masalda çakal, ataları, yaratıcı tanrı ve hileci bir tanrı olarak görülür. Miwok mitolojisi, Kuzey Kaliforniya'daki diğer Kızılderili mitlerine benzer.
Dünyanın Yaratılışı
İlk İnsanlar
Miwok, bazı masallarda yok olan, bazılarında doğaüstü hayvan ruhları ile aynı olan "gerçek insanlardan önce yaşayan insanlar" olduğuna inanıyordu.
Coyote'un yeryüzündeki "ilk ruhlar" ailesindeki yerini detaylandıran birkaç yaratılış parçası vardır. Coast Miwok'a göre Coyote, Şahin'in ilan edilen büyükbabasıydı. Hayvan ruhları ve birkaç yıldız insan ruhu vardı. Sacramento nehri bölgesinden Miwok, ilk ruhlara şu isimleri verdi:
- O-let'-te Coyote, Yaratıcı
- Mol'-luk the Condor, Wek'-wek'in babası
- Wek'-wek Falcon, Mol'-luk'un oğlu ve O-let'-te'nin torunu
- Hul'-luk mi-yum'-ko, Yıldız Halkının iki güzel kadın şefi
- Os-so-so'-li Pleiades, Yıldız Kadınlardan biri
- Kuzey Devi Ke'-lok
- Hoo-soo'-pe Deniz Kızları veya Su bakireleri, Wek'-wek kız kardeşleri
- Choo'-hoo the Turkey Buzzard
- Kuzgun Kok'-kol
- Ah-ıslak'-che the Crow
- Koo-loo'-loo Humming-kuş
Sahil Miwok (Coyote ve Walik)
Tek Sahil Miwok sürümüne göre Su kurudu ve kara çıktı.
Dalgıç
Dalgıç Coyote adlı bir yaratılış efsanesinde dünyayı ve karayı Okyanustan veya sonsuz sudan yaratır. Coyote, bir "toprak" için Okyanusa dalması için bir kaplumbağa gönderir. Kaplumbağa dibe dalar ve biraz "toprak" çıkar. Coyote toprağı alır ve onu "Chanit" tohumları ve suyla karıştırır. Karışım şişer ve dünya oluşur.
Çakal ve Gümüş Tilki
Bir başka yaratılış hikâyesi "toprak yok, sadece su" olduğunu söylüyor. Gümüş tilki (bir vixen) kendini yalnız hisseder ve bundan bir dua şarkısında bahseder ve ardından Coyote ile tanışır. Gümüş tilki sanatsal bir teklifte bulunur: "Dünyayı söyleyeceğiz". Dans ederek ve şarkı söyleyerek dünyayı birlikte yaratırlar. Bunu yaptıkça dünya şekillenir ve şekil alır.
İnsanlığın Yaratılışı
Sahil Miwok (Coyote ve Hindi Şahini)
The Creation of Humans mitinde, Coyote bir hindi şahini, kuzgun ve kargayı yakalar, tüylerini koparır ve tüyleri dünyanın farklı yerlerine yerleştirir. Tüyler Miwok halkına ve köylerine dönüşürler.
Sahil Miwok (Çakal ve Tavuk Şahin)
Coyote yalnızca batıdan gelir ve onu torunu Tavuk Şahin izler. Coyote, "ilk insanlarını" hayvana çevirdi. Pomo halkını çamurdan, Miwok halkını da sopalardan yaptı.
Sierra Miwok (Kuzgunlar nasıl insanlar oldu)
Kah'-kah-loo Kuzgunlar Nasıl İnsan Oldu efsanesinde destansı bir sel yaşandı ve ilk dünya insanları boğulmaktan kaçınmak için bir dağa tırmandı. Su nihayet çekildi. Açlıktan ölüyorlardı, aşağı inip yiyecek aramanın güvenli olduğunu düşündüler ama çamura battılar ve öldüler. Kuzgunlar, insanların öldüğü çukurlara oturmaya geldi, her delikte bir kuzgun yeni insanlara (Miwok halkı) dönüştü.
Sierra Miwok (Çakal ve Kertenkele)
Sierra Miwoks'tan, başka bir yaratılış efsanesi, Pomo mitolojisine daha çok benziyor : Coyote ve Kertenkele dünyayı "ve içindeki her şeyi" yaratıyor. Çakal, bazı dallardan insan yaratır. İnsanların ellerinin olması gerekip gerekmediğini tartışıyorlar. Kertenkele insanların ellerinin olmasını ister ama Coyote istemez. Kertenkele bir çekişmeyi kazanır ve insanlar ellerle yaratılır.
Ölüm ve öbür dünya hikayeleri
Sahil Miwok (Batı Okyanus Yolu)
Coast Miwok'a göre, ölüler Point Reyes'te okyanusa atladı ve onları batan güneşe götüren kırıcı dalgaların ötesinde batıya giden bir ip gibi bir şeyi takip etti. Orada Coyote ile birlikte bir öbür dünya olan "ute-yomigo" veya "ute-yomi" de kaldılar, kelime "ölü ev" anlamına geliyordu.
Bağlam
Miwok mitolojisindeki fikirlerin, olay örgüsünün ve karakterlerin çoğu, komşu Kuzey Kaliforniya halkıyla paylaşılıyor. Örneğin, Coyote-kertenkele hikâyesi, komşuları olan Pomo halkının anlattığı masal gibidir. Ayrıca Ohlone, Coyote'un Şahin'in büyükbabası ve insanlığın yaratıcısı olduğuna da inanıyordu. Yokutların geleneksel anlatılarıyla olan ilişkisi ve benzerliği de açıktır.
Kaynakça
- ^ Forester, 2006.
- ^ Merriam, 1910, page 31, Stories of the First People--People Who Lived Before Real People Were Created.
- ^ a b Merriam, 1910, page 83-84, The Creation of Man.
- ^ This list of people comes from Merriam, 1910, page 83-84, The Creation of Man
- ^ a b c Kelly, 1978, page 423.
- ^ Kroeber, 1907, Indian Myths, page 203, The Diver.
- ^ Bruchac, 2002.
- ^ Merriam, 1910, page 101, How Kah'-kah-loo The Ravens Became People.
- ^ Merriam, 1910, page 58, The Coyote and the Lizard.
- ^ Kroeber, 1925, page 446.
Ayrıca bakınız
- Geleneksel anlatılar (Yerli Kaliforniya)
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Miwok Yerli Amerikalilarinin mitolojisi dunya duzenlerinin mitleri yaratilis hikayeleri ve varliklarin nasil ortaya ciktigi dir Miwok mitleri onlarin ruhani ve felsefi dunya goruslerini onerir Miwok halkindan derlenen birkac farkli yaratilis oykusunde Coyote bazen baska hayvanlarin yardimiyla dunyayi olusturan ve insanlari tuy veya dal gibi mutevazi malzemelerden yapan varliktir onu atalari ve yaratici tanrilari olarak goruluyordu Yosemite Ulusal Parki ndaki dag cakal Canis latrans lestes Miwok mitolojisine gore insanlar hayvan ve insan ruhlarina inaniyorlardi ve atalari olarak hayvan ruhlarindan soz ediyorlardi Bircok masalda cakal atalari yaratici tanri ve hileci bir tanri olarak gorulur Miwok mitolojisi Kuzey Kaliforniya daki diger Kizilderili mitlerine benzer Dunyanin YaratilisiIlk Insanlar Cayir sahini Falco mexicanus Miwok bazi masallarda yok olan bazilarinda dogaustu hayvan ruhlari ile ayni olan gercek insanlardan once yasayan insanlar olduguna inaniyordu Coyote un yeryuzundeki ilk ruhlar ailesindeki yerini detaylandiran birkac yaratilis parcasi vardir Coast Miwok a gore Coyote Sahin in ilan edilen buyukbabasiydi Hayvan ruhlari ve birkac yildiz insan ruhu vardi Sacramento nehri bolgesinden Miwok ilk ruhlara su isimleri verdi O let te Coyote Yaratici Mol luk the Condor Wek wek in babasi Wek wek Falcon Mol luk un oglu ve O let te nin torunu Hul luk mi yum ko Yildiz Halkinin iki guzel kadin sefi Os so so li Pleiades Yildiz Kadinlardan biri Kuzey Devi Ke lok Hoo soo pe Deniz Kizlari veya Su bakireleri Wek wek kiz kardesleri Choo hoo the Turkey Buzzard Kuzgun Kok kol Ah islak che the Crow Koo loo loo Humming kusSahil Miwok Coyote ve Walik Tek Sahil Miwok surumune gore Su kurudu ve kara cikti Dalgic Dalgic Coyote adli bir yaratilis efsanesinde dunyayi ve karayi Okyanustan veya sonsuz sudan yaratir Coyote bir toprak icin Okyanusa dalmasi icin bir kaplumbaga gonderir Kaplumbaga dibe dalar ve biraz toprak cikar Coyote topragi alir ve onu Chanit tohumlari ve suyla karistirir Karisim siser ve dunya olusur Cakal ve Gumus Tilki Bir baska yaratilis hikayesi toprak yok sadece su oldugunu soyluyor Gumus tilki bir vixen kendini yalniz hisseder ve bundan bir dua sarkisinda bahseder ve ardindan Coyote ile tanisir Gumus tilki sanatsal bir teklifte bulunur Dunyayi soyleyecegiz Dans ederek ve sarki soyleyerek dunyayi birlikte yaratirlar Bunu yaptikca dunya sekillenir ve sekil alir Insanligin YaratilisiCoyote un sanatsal yorumuSahil Miwok Coyote ve Hindi Sahini The Creation of Humans mitinde Coyote bir hindi sahini kuzgun ve kargayi yakalar tuylerini koparir ve tuyleri dunyanin farkli yerlerine yerlestirir Tuyler Miwok halkina ve koylerine donusurler Sahil Miwok Cakal ve Tavuk Sahin Coyote yalnizca batidan gelir ve onu torunu Tavuk Sahin izler Coyote ilk insanlarini hayvana cevirdi Pomo halkini camurdan Miwok halkini da sopalardan yapti Sierra Miwok Kuzgunlar nasil insanlar oldu Kah kah loo Kuzgunlar Nasil Insan Oldu efsanesinde destansi bir sel yasandi ve ilk dunya insanlari bogulmaktan kacinmak icin bir daga tirmandi Su nihayet cekildi Acliktan oluyorlardi asagi inip yiyecek aramanin guvenli oldugunu dusunduler ama camura battilar ve olduler Kuzgunlar insanlarin oldugu cukurlara oturmaya geldi her delikte bir kuzgun yeni insanlara Miwok halki donustu Sierra Miwok Cakal ve Kertenkele Sierra Miwoks tan baska bir yaratilis efsanesi Pomo mitolojisine daha cok benziyor Coyote ve Kertenkele dunyayi ve icindeki her seyi yaratiyor Cakal bazi dallardan insan yaratir Insanlarin ellerinin olmasi gerekip gerekmedigini tartisiyorlar Kertenkele insanlarin ellerinin olmasini ister ama Coyote istemez Kertenkele bir cekismeyi kazanir ve insanlar ellerle yaratilir Olum ve obur dunya hikayeleriSahil Miwok Bati Okyanus Yolu Coast Miwok a gore oluler Point Reyes te okyanusa atladi ve onlari batan gunese goturen kirici dalgalarin otesinde batiya giden bir ip gibi bir seyi takip etti Orada Coyote ile birlikte bir obur dunya olan ute yomigo veya ute yomi de kaldilar kelime olu ev anlamina geliyordu BaglamMiwok mitolojisindeki fikirlerin olay orgusunun ve karakterlerin cogu komsu Kuzey Kaliforniya halkiyla paylasiliyor Ornegin Coyote kertenkele hikayesi komsulari olan Pomo halkinin anlattigi masal gibidir Ayrica Ohlone Coyote un Sahin in buyukbabasi ve insanligin yaraticisi olduguna da inaniyordu Yokutlarin geleneksel anlatilariyla olan iliskisi ve benzerligi de aciktir Kaynakca Forester 2006 Merriam 1910 page 31 Stories of the First People People Who Lived Before Real People Were Created a b Merriam 1910 page 83 84 The Creation of Man This list of people comes from Merriam 1910 page 83 84 The Creation of Man a b c Kelly 1978 page 423 Kroeber 1907 Indian Myths page 203 The Diver Bruchac 2002 Merriam 1910 page 101 How Kah kah loo The Ravens Became People Merriam 1910 page 58 The Coyote and the Lizard Kroeber 1925 page 446 Ayrica bakinizGeleneksel anlatilar Yerli Kaliforniya