Ohlone mitolojisi, Kuzey Kaliforniya'daki Ohlone (Kostanoan) Yerli Amerikan halkının mitolojisi, yaratılış mitlerini ve onların manevi ve felsefi inanç sistemlerinin unsurlarını içeren diğer eski anlatıları ve dünya düzeni anlayışlarını içerir. Efsaneleri, doğaüstü antropomorfik varlıkları bölgesel kuşların ve hayvanların adlarıyla, özellikle kartal, insanlığın atası ve düzenbaz ruhu olan çakal ve bir sinek kuşuyla betimlemektedir.
Yaratılış hikayeleri
Rumsen (Çakal, Kartal, Sinek Kuşu)
Bir Ohlone yaradılış efsanesi bir önceki dünyanın ölümü ile başlar. Dünya imha edildiğinde, dünya ayrı tek zirveden tamamen suda kaplıydı, Pico Blanco üzerinde Coyote, Hummingbird ve Eagle durdu. "Su ayağa kalktığında" kartal hepsini "suyun düşmesini" ve dünyanın kurumasını bekledikleri Sierra de Gabilin'e taşıdı. Coyote araştırmak için gönderildi ve şimdi kuru olduğunu gördü.
Tufandan sonra kartal, Coyote'yu içinde veya nehirde bulunan güzel bir kıza götürdü ve ona "insanların yeniden yetiştirilmesi için senin karın olacak" talimatını verdi. Kartal, Coyote'a onu karnından nasıl hamile bırakacağını öğretti. Bu ilk eş, Coyote'un bitlerinden birini yiyerek hamile kaldı ama korktu ve koşmaya başladı. Coyote onu ikna edemedi ya da yavaşlatamadı, Coyote onu kovalayarak okyanusa koştu ve okyanusa atladı ve bir kum piresine veya karidese dönüştü.
Coyote ikinci bir eş ile evlendi ve bu kez Ohlone halkı olan çocukları oldu. Bu şekilde "İnsanlar yeniden büyüdü". Coyote insanlığa hayatta kalma sanatını öğretti.
Rumsen (Kartal ve Şahin)
Başka bir yaratılış efsanesi, toprağın sular altında kalmasıyla başlar. Kartal, Şahin'e sel sularına dalmasını söyler ve biraz toprak bulur. Şahin dalar ancak ilk gün herhangi bir yeryüzü bulamaz. Ertesi sabah, bu kez Kartal'ın kafasının ortasından kopardığı bir tüyle tekrar dener. Tüy uzar ve Şahin'in sular altında bir yere ulaşmasına yardımcı olur ve Su sonunda çekilir.
Chochenyo (Coyote ve torunu Kaknu)
Chochenyo mitleri "İlk İnsanlar" veya "İlk İnsanlar" ı doğaüstü antropomorfik varlıklar olarak bölgesel kuş ve hayvan isimleriyle tanımlar. Kaydedilen parçalanmış mitlerden en yüce varlık Coyote idi:
"Coyote, emir veren varlıktı.. O bizim Tanrımızdı, tüm dünyanın Tanrısıydı. "
Coyote, Chochenyo'nun efsanevi kahramanı Kaknu'nun büyükbabası, refakatçisi ve danışmanıydı. Kaknu gök doğanı ile temsil edilebilirdi.
Dünyayı güvenli kılmak
Chochenyo (Kaknu Taş Beden ile savaşır)
"Nihayet Kaknu artık kimseyle kavga etmek istemeyince, bir güvercine dönüştü ve dünyaya girdi". Kaknu kanatlarını katlayarak toprağa daldı ve Wiwe denilen "Taş Beden" ile yüzleşmeye gitti. Taş Beden, taş gövdeli bir adam olarak tanımlanan, yeryüzünün yeraltı efendisiydi. Arazisi kemiklerle doluydu. Taş Beden Kaknu'nun pek çok "insanını" esaret altında tuttu ve destansı bir savaşla Kaknu galip geldi. Kaknu, tüm oklarıyla Taş Beden'i boynundan ve göbeğinden vurduğunda, Taş Beden öldü ve parçalara ayrıldı ve dünyanın dört bir yanına dağılmış tüm kayalar oldu. Kaknu, bir zamanlar düşman olan bu yeraltında insanlarla barışır.
Ölüm ve öbür dünya hikayeleri
Chochenyo (Ölüler Ülkesi)
Chochenyo'ya göre ölüm, Coyote tarafından insanların yeterince yemesi için yaratıldı.
Chochenyo'ya göre, Ölüler Ülkesinin sadece bir yolu ve gelen ruhları alan bir adam vardı. Deniz gibi beyaz köpük vardı, ondan önce iki parça tütsülenmiş ve yanan odun ve biri suyla dolu, diğeri ise şekerli bir maddeyle dolu, ruhların köpüğe dalmadan önce içip yiyebilecekleri iki oyuk taş vardı. Yanan odun bir uyarıdır, detaylandırılmamış uyarı türüdür.
Bağlam
Bu mitlere, dünyanın yaratılışına dair tamamlanmamış hikâye parçaları deniyor. Miwok mitolojisi gibi bazı unsurları Orta ve Kuzey Kaliforniya'daki komşu insanlarla paylaşıyorlar. Bay Miwok halkı, dünyanın bölgedeki en yüksek dağ olan Diablo Dağı'nı çevreleyen suyla başladığına da inanıyordu. Ohlone mitleri, Yokuts mitolojisine ve kozmogonisine çok sayıda benzerlik içerir.
Kaynakça
- ^ Rumsen narratives recorded by Alfred L. Kroeber in the 1902. Printed by Kroeber, 1907 full text; Kroeber 1925, pages 472-473 summary; Bean pages 124-127 summary.
- ^ Kroeber, 1907 full text; Bean pages 124-127 summary.
- ^ Rumsen narratives of both Isabelle Meadows and Manuel Onesimo, as recorded by John P. Harrington in the 1920s; Bean, 1994, p. 130 summary.
- ^ a b Origin of Death, Chochenyo narrative as recorded by John P. Harrington in the 1920s; Bean, 1994, p. 105-106, 115-116.
- ^ Making the World Safe, Chochenyo narrative as recorded by John P. Harrington in the 1920s; Bean, 1994, p. 107-111.
- ^ Land of the Death, Chochenyo narrative as recorded by John P. Harrington in the 1920s; Bean, 1994, p. 118.
- ^ Kroeber, 1925, page 472.
Dış bağlantılar
- Sacred Texts Online 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde . bkz. Alfred L. Kroeber'in Rumisen Kostanoan mitleri.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Ohlone mitolojisi Kuzey Kaliforniya daki Ohlone Kostanoan Yerli Amerikan halkinin mitolojisi yaratilis mitlerini ve onlarin manevi ve felsefi inanc sistemlerinin unsurlarini iceren diger eski anlatilari ve dunya duzeni anlayislarini icerir Efsaneleri dogaustu antropomorfik varliklari bolgesel kuslarin ve hayvanlarin adlariyla ozellikle kartal insanligin atasi ve duzenbaz ruhu olan cakal ve bir sinek kusuyla betimlemektedir Yaratilis hikayeleriRumsen Cakal Kartal Sinek Kusu Bir Ohlone yaradilis efsanesi bir onceki dunyanin olumu ile baslar Dunya imha edildiginde dunya ayri tek zirveden tamamen suda kapliydi Pico Blanco uzerinde Coyote Hummingbird ve Eagle durdu Su ayaga kalktiginda kartal hepsini suyun dusmesini ve dunyanin kurumasini bekledikleri Sierra de Gabilin e tasidi Coyote arastirmak icin gonderildi ve simdi kuru oldugunu gordu Tufandan sonra kartal Coyote yu icinde veya nehirde bulunan guzel bir kiza goturdu ve ona insanlarin yeniden yetistirilmesi icin senin karin olacak talimatini verdi Kartal Coyote a onu karnindan nasil hamile birakacagini ogretti Bu ilk es Coyote un bitlerinden birini yiyerek hamile kaldi ama korktu ve kosmaya basladi Coyote onu ikna edemedi ya da yavaslatamadi Coyote onu kovalayarak okyanusa kostu ve okyanusa atladi ve bir kum piresine veya karidese donustu Coyote ikinci bir es ile evlendi ve bu kez Ohlone halki olan cocuklari oldu Bu sekilde Insanlar yeniden buyudu Coyote insanliga hayatta kalma sanatini ogretti Rumsen Kartal ve Sahin Baska bir yaratilis efsanesi topragin sular altinda kalmasiyla baslar Kartal Sahin e sel sularina dalmasini soyler ve biraz toprak bulur Sahin dalar ancak ilk gun herhangi bir yeryuzu bulamaz Ertesi sabah bu kez Kartal in kafasinin ortasindan kopardigi bir tuyle tekrar dener Tuy uzar ve Sahin in sular altinda bir yere ulasmasina yardimci olur ve Su sonunda cekilir Chochenyo Coyote ve torunu Kaknu Chochenyo mitleri Ilk Insanlar veya Ilk Insanlar i dogaustu antropomorfik varliklar olarak bolgesel kus ve hayvan isimleriyle tanimlar Kaydedilen parcalanmis mitlerden en yuce varlik Coyote idi Coyote emir veren varlikti O bizim Tanrimizdi tum dunyanin Tanrisiydi Coyote Chochenyo nun efsanevi kahramani Kaknu nun buyukbabasi refakatcisi ve danismaniydi Kaknu gok dogani ile temsil edilebilirdi Dunyayi guvenli kilmakChochenyo Kaknu Tas Beden ile savasir Nihayet Kaknu artik kimseyle kavga etmek istemeyince bir guvercine donustu ve dunyaya girdi Kaknu kanatlarini katlayarak topraga daldi ve Wiwe denilen Tas Beden ile yuzlesmeye gitti Tas Beden tas govdeli bir adam olarak tanimlanan yeryuzunun yeralti efendisiydi Arazisi kemiklerle doluydu Tas Beden Kaknu nun pek cok insanini esaret altinda tuttu ve destansi bir savasla Kaknu galip geldi Kaknu tum oklariyla Tas Beden i boynundan ve gobeginden vurdugunda Tas Beden oldu ve parcalara ayrildi ve dunyanin dort bir yanina dagilmis tum kayalar oldu Kaknu bir zamanlar dusman olan bu yeraltinda insanlarla barisir Olum ve obur dunya hikayeleriChochenyo Oluler Ulkesi Chochenyo ya gore olum Coyote tarafindan insanlarin yeterince yemesi icin yaratildi Chochenyo ya gore Oluler Ulkesinin sadece bir yolu ve gelen ruhlari alan bir adam vardi Deniz gibi beyaz kopuk vardi ondan once iki parca tutsulenmis ve yanan odun ve biri suyla dolu digeri ise sekerli bir maddeyle dolu ruhlarin kopuge dalmadan once icip yiyebilecekleri iki oyuk tas vardi Yanan odun bir uyaridir detaylandirilmamis uyari turudur BaglamBu mitlere dunyanin yaratilisina dair tamamlanmamis hikaye parcalari deniyor Miwok mitolojisi gibi bazi unsurlari Orta ve Kuzey Kaliforniya daki komsu insanlarla paylasiyorlar Bay Miwok halki dunyanin bolgedeki en yuksek dag olan Diablo Dagi ni cevreleyen suyla basladigina da inaniyordu Ohlone mitleri Yokuts mitolojisine ve kozmogonisine cok sayida benzerlik icerir Kaynakca Rumsen narratives recorded by Alfred L Kroeber in the 1902 Printed by Kroeber 1907 full text Kroeber 1925 pages 472 473 summary Bean pages 124 127 summary Kroeber 1907 full text Bean pages 124 127 summary Rumsen narratives of both Isabelle Meadows and Manuel Onesimo as recorded by John P Harrington in the 1920s Bean 1994 p 130 summary a b Origin of Death Chochenyo narrative as recorded by John P Harrington in the 1920s Bean 1994 p 105 106 115 116 Making the World Safe Chochenyo narrative as recorded by John P Harrington in the 1920s Bean 1994 p 107 111 Land of the Death Chochenyo narrative as recorded by John P Harrington in the 1920s Bean 1994 p 118 Kroeber 1925 page 472 Dis baglantilarSacred Texts Online 26 Ocak 2021 tarihinde Wayback Machine sitesinde bkz Alfred L Kroeber in Rumisen Kostanoan mitleri