Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Mondros Deniz Muharebesi (Yunanca: Ναυμαχία της Λήμνου) 18 Ocak (eski tarihle 5 Ocak) 1913 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Yunanistan donanmaları arasında meydana gelen çatışma. Birinci Balkan Savaşı sırasında yaşanan muharebe, Osmanlıların Çanakkale Boğazı'nda konuşlu Yunan donanmasını dağıtmak ve Ege Denizi'nde egemenliği yeniden ele geçirmek için yaptıkları ikinci ve son denemedir.
| Mondros Deniz Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Birinci Balkan Savaşı | |||||||
 Yunan kruvazörü Georgios Averof | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Yunanistan Krallığı |  Osmanlı İmparatorluğu | ||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Tuğamiral Pavlos Kountouriotis | Kaptan Ramiz Bey | ||||||
| Güçler | |||||||
| 3 savaş gemisi 1 zırhlı kruvazör 7 muhrip | 3 savaş gemisi 1 kruvazör 5 muhrip | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 1 yaralı | İki gemi hasar aldı, 4 subay ve 37 bahriyeli ölü, 7 subay ve 97 bahriyeli yaralı | ||||||
Çatışma öncesi durum
1912 yılında yaşanan muharebeler sonucunda Ege Denizi'ndeki adaları Yunanistan'a kaptıran ve İmroz Deniz Muharebesi'nden netice elde edemeyen Osmanlı Donanması Limni adasındaki Mondros limanında konuşlu bulunan Yunan filosunu dağıtmayı amaçlasa da, Yunan sancak gemisi Yeoryos Averof sorun oluşturmaktaydı. Osmanlıların temel taarruz planı hızlı bir kruvazörle Yunan filosunun arasına karışmak, içinde Averof'un da bulunduğu birkaç Yunan gemisini limandan dışarı çıkarmak ve limanda savunmasız kalan gemilere saldırmaktı. Bu plan uyarınca harekete geçen Hamidiye 13/14 Ocak 1913 gecesi Yunan gözcü gemilerinden sıyrılmış ve sonraki gün Sire'de bir ticaret gemisi batırmıştır. Saldırı sırasında limanın da bombalanması Atina'yı kaygılandırmış ve filoya "saldırıya etkin takiple karşılık verilmesi" emrinin verilmesine yol açmıştır. Kendilerine karşı bir tuzak kurulmuş olması olasılığını göz önüne alan Amiral Kunduriotis bu emre uymamış ve Osmanlı Donanması'nı Çanakkale Boğazı'nda kıstırma planı için hazırlanmaya başlamıştır.
Bu sırada Osmanlılar, mürettebatın moralini yükseltmeye çalışmış ve bu amaçla Barbaros Hayreddin Paşa damgalı bayrağı aynı adlı geminin gönderine çekmişlerdir.
Muharebe
Tuğamiral Pavlos Kunduriotis komutasındaki Yunan filosu 9960 tonluk Averof adlı zırhlı sancak gemisi, üç ön dretnot savaş gemisi (Spetsai, İdra ve Psara) ve yedi muhripten oluşmaktaydı. Osmanlı filosu ise bünyesinde Barbaros Hayreddin, Turgut Reis ve Mesudiye ön dretnotları, Mecidiye kruvazörü ve beş muhrip barındırmaktaydı. Asar-ı Tevfik zırhlı korveti ise Çanakkale Boğazı'nda beklemiş ve muharebeye katılmamıştır.
Yunan devriyeleri 5 Ocak günü saat 08:20'de Osmanlı filosunun göründüğünü merkeze bildirmişlerdir. 09:45'te Mondros Koyu'ndan çıkan Yunan filosu Limni'nin yaklaşık 12 mil güneydoğusunda Osmanlı güçleriyle karşılaşmıştır. Her iki filonun sancak gemilerinin ön planda olduğu çatışma 11:34'te başlayan karşılıklı ateşle alevlenmiş ve iki filo arasındaki 8400 metrelik ara, Yunan filosunun sola doğru harekete başlamasıyla azalmaya başlamıştır. Kısa süre sonra Mecidiye ve yakınındaki muhripler Çanakkale Boğazı'na doğru dönüş yapmış ve bunu, İdra and Psara'nın açtığı ateşle yara alan Mesudiye'nin yönünü 11:50'de kuzeydoğuya çevirmesi izlemiştir. 11:54'te başarılı bir salvoyla Barbaros'un orta direğini kıran Averof, Osmanlı donanmasını Çanakkale Boğazı'na geri çekilmeye mecbur bırakmış ve Elli'de yaptığına benzer biçimde bağımsız bir tutum sergileyerek Osmanlı gemilerini takip etmeye başlamıştır. Takip, Osmanlı gemilerinin 14:30 sularında Çanakkale Boğazı'na yaklaşmasıyla son bulmuştur.
Muharebe sonrası
Osmanlı gemilerinin ateş gücü muharebe boyunca beklentilerin üzerinde seyretmiş, ancak isabet oranında aynı başarı sergilenememiştir. Averof, gövdesinde küçük yaralar açan iki atıştan kaçamamış, diğer savaş gemileri ise tek bir isabet bile almamışlardır. Osmanlı gemileri ise görece ağır yara almıştır, büyük ve küçük toplam 25 mermi isabet eden Barbaros'un topçu birliği kullanılamaz duruma gelirken 4 subay ve 28 bahriyeli yaşamını yitirmiş, 5 subay ve 50 bahriyeli yaralanmıştı. 15 kadar isabet alan Turgut Reis'in gövdesinde büyük bir gedik açılmış, 9 bahriyeli ölmüş, 2 subay ve 47 bahriyeli yaralanmıştı.Mesudiye ve Mecidiye kayda değer bir hasar almamıştı. Muharebe boyunca Osmanlı gemilerinden Barbaros 286, Turgut Reis 459, Mesudiye 229, Mecidiye 141 ve Berk-i Satvet 21 olmak üzere toplam 1138 mermi atılmıştır.
Birinci Balkan Savaşı'nın son deniz muharebesi olan bu çatışma sonucunda Osmanlı Donanması Çanakkale Boğazı'na değin geri çekilmiş ve Yunanistan'ın Ege Denizi'ndeki egemenliği güçlenmiştir.
Osmanlı filosunun Çanakkale Boğazı içlerine değin çekildiği haberi 1. Yüzbaşı Michael Moutousis ve Asteğmen Aristeides Moraitinis tarafından 24 Ocak 1913 tarihinde doğrulanmıştır. marka savaş uçağı ile havalanan Moutoussis ve Moraitinis Osmanlı filosunun bulunduğu noktaları belirlemiş ve buraya dört bomba bırakmışlardır. 2 saat 20 dakika süren uçuşta toplam 180 km yol alan Moutoussis ve Moraitinis'in bu başarısı uluslararası medyada büyük ilgi görmüştür.
- Not: Yunanistan'ın muharebe sırasında Jülyen takvimini kullanıyor oluşundan ötürü tüm tarihler yazılmıştır.
Kaynakça
- Özel
- Genel
- Emir, Ali Haydar (1932). (PDF). Deniz Matbaası. 13 Ekim 2020 tarihinde kaynağından (PDF) arşivlendi. Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.
- Hall, Richard C. (2000). The Balkan Wars, 1912-1913: Prelude to the First World War. Routledge. ISBN . 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Nisan 2021.
Dış bağlantılar
- Mondros Muharebesi - 1913 deniz muharebesi12 Şubat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mondros Deniz Muharebesi Yunanca Naymaxia ths Lhmnoy 18 Ocak eski tarihle 5 Ocak 1913 tarihinde Osmanli Imparatorlugu ile Yunanistan donanmalari arasinda meydana gelen catisma Birinci Balkan Savasi sirasinda yasanan muharebe Osmanlilarin Canakkale Bogazi nda konuslu Yunan donanmasini dagitmak ve Ege Denizi nde egemenligi yeniden ele gecirmek icin yaptiklari ikinci ve son denemedir Mondros Deniz MuharebesiBirinci Balkan SavasiYunan kruvazoru Georgios AverofTarih18 Ocak eski tarihle 5 Ocak 1913BolgeMondros aciklari YunanistanSonucYunan zaferiTaraflarYunanistan KralligiOsmanli ImparatorluguKomutanlar ve liderlerTugamiral Pavlos KountouriotisKaptan Ramiz BeyGucler3 savas gemisi 1 zirhli kruvazor 7 muhrip3 savas gemisi 1 kruvazor 5 muhripKayiplar1 yaraliIki gemi hasar aldi 4 subay ve 37 bahriyeli olu 7 subay ve 97 bahriyeli yaraliCatisma oncesi durum1912 yilinda yasanan muharebeler sonucunda Ege Denizi ndeki adalari Yunanistan a kaptiran ve Imroz Deniz Muharebesi nden netice elde edemeyen Osmanli Donanmasi Limni adasindaki Mondros limaninda konuslu bulunan Yunan filosunu dagitmayi amaclasa da Yunan sancak gemisi Yeoryos Averof sorun olusturmaktaydi Osmanlilarin temel taarruz plani hizli bir kruvazorle Yunan filosunun arasina karismak icinde Averof un da bulundugu birkac Yunan gemisini limandan disari cikarmak ve limanda savunmasiz kalan gemilere saldirmakti Bu plan uyarinca harekete gecen Hamidiye 13 14 Ocak 1913 gecesi Yunan gozcu gemilerinden siyrilmis ve sonraki gun Sire de bir ticaret gemisi batirmistir Saldiri sirasinda limanin da bombalanmasi Atina yi kaygilandirmis ve filoya saldiriya etkin takiple karsilik verilmesi emrinin verilmesine yol acmistir Kendilerine karsi bir tuzak kurulmus olmasi olasiligini goz onune alan Amiral Kunduriotis bu emre uymamis ve Osmanli Donanmasi ni Canakkale Bogazi nda kistirma plani icin hazirlanmaya baslamistir Bu sirada Osmanlilar murettebatin moralini yukseltmeye calismis ve bu amacla Barbaros Hayreddin Pasa damgali bayragi ayni adli geminin gonderine cekmislerdir MuharebeTugamiral Pavlos Kunduriotis komutasindaki Yunan filosu 9960 tonluk Averof adli zirhli sancak gemisi uc on dretnot savas gemisi Spetsai Idra ve Psara ve yedi muhripten olusmaktaydi Osmanli filosu ise bunyesinde Barbaros Hayreddin Turgut Reis ve Mesudiye on dretnotlari Mecidiye kruvazoru ve bes muhrip barindirmaktaydi Asar i Tevfik zirhli korveti ise Canakkale Bogazi nda beklemis ve muharebeye katilmamistir Yunan devriyeleri 5 Ocak gunu saat 08 20 de Osmanli filosunun gorundugunu merkeze bildirmislerdir 09 45 te Mondros Koyu ndan cikan Yunan filosu Limni nin yaklasik 12 mil guneydogusunda Osmanli gucleriyle karsilasmistir Her iki filonun sancak gemilerinin on planda oldugu catisma 11 34 te baslayan karsilikli atesle alevlenmis ve iki filo arasindaki 8400 metrelik ara Yunan filosunun sola dogru harekete baslamasiyla azalmaya baslamistir Kisa sure sonra Mecidiye ve yakinindaki muhripler Canakkale Bogazi na dogru donus yapmis ve bunu Idra and Psara nin actigi atesle yara alan Mesudiye nin yonunu 11 50 de kuzeydoguya cevirmesi izlemistir 11 54 te basarili bir salvoyla Barbaros un orta diregini kiran Averof Osmanli donanmasini Canakkale Bogazi na geri cekilmeye mecbur birakmis ve Elli de yaptigina benzer bicimde bagimsiz bir tutum sergileyerek Osmanli gemilerini takip etmeye baslamistir Takip Osmanli gemilerinin 14 30 sularinda Canakkale Bogazi na yaklasmasiyla son bulmustur Muharebe sonrasiOsmanli savas gemisi Mesudiye Osmanli gemilerinin ates gucu muharebe boyunca beklentilerin uzerinde seyretmis ancak isabet oraninda ayni basari sergilenememistir Averof govdesinde kucuk yaralar acan iki atistan kacamamis diger savas gemileri ise tek bir isabet bile almamislardir Osmanli gemileri ise gorece agir yara almistir buyuk ve kucuk toplam 25 mermi isabet eden Barbaros un topcu birligi kullanilamaz duruma gelirken 4 subay ve 28 bahriyeli yasamini yitirmis 5 subay ve 50 bahriyeli yaralanmisti 15 kadar isabet alan Turgut Reis in govdesinde buyuk bir gedik acilmis 9 bahriyeli olmus 2 subay ve 47 bahriyeli yaralanmisti Mesudiye ve Mecidiye kayda deger bir hasar almamisti Muharebe boyunca Osmanli gemilerinden Barbaros 286 Turgut Reis 459 Mesudiye 229 Mecidiye 141 ve Berk i Satvet 21 olmak uzere toplam 1138 mermi atilmistir Birinci Balkan Savasi nin son deniz muharebesi olan bu catisma sonucunda Osmanli Donanmasi Canakkale Bogazi na degin geri cekilmis ve Yunanistan in Ege Denizi ndeki egemenligi guclenmistir Osmanli filosunun Canakkale Bogazi iclerine degin cekildigi haberi 1 Yuzbasi Michael Moutousis ve Astegmen Aristeides Moraitinis tarafindan 24 Ocak 1913 tarihinde dogrulanmistir marka savas ucagi ile havalanan Moutoussis ve Moraitinis Osmanli filosunun bulundugu noktalari belirlemis ve buraya dort bomba birakmislardir 2 saat 20 dakika suren ucusta toplam 180 km yol alan Moutoussis ve Moraitinis in bu basarisi uluslararasi medyada buyuk ilgi gormustur Not Yunanistan in muharebe sirasinda Julyen takvimini kullaniyor olusundan oturu tum tarihler yazilmistir KaynakcaOzel Hall s 65 a b c Emir s 306 a b Emir s 422 Emir ss 422 423 GenelEmir Ali Haydar 1932 PDF Deniz Matbaasi 13 Ekim 2020 tarihinde kaynagindan PDF arsivlendi Erisim tarihi 11 Nisan 2021 Hall Richard C 2000 The Balkan Wars 1912 1913 Prelude to the First World War Routledge ISBN 9780415229463 15 Temmuz 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Nisan 2021 Dis baglantilarMondros Muharebesi 1913 deniz muharebesi12 Subat 2011 tarihinde Wayback Machine sitesinde