Azərbaycanca
Беларускі
Dansk
Deutsch
Española
Français
Indonesia
Italiana
日本語
Қазақ
Lietuvos
Nederlands
Português
Русский
සිංහල
แบบไทย
Türkçe
Українська
中國人
United State
Afrikaans
Morgarten Muharebesi Eski İsviçre Konfederasyonu ile Habsburg Hanedanı'nın kontrolündeki Kutsal Roma Cermen İmparatorluğu arasında 15 Kasım 1315 tarihinde 'da gerçekleşen silahlı çatışma. komutasındaki 1500 kişilik piyade ve okçuya sahip olan federasyon güçleri, komutasındaki büyük bir ordu karşısında zafer elde etti.
| Morgarten Muharebesi | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|
 | |||||||
| |||||||
| Taraflar | |||||||
 Avusturya Arşidüklüğü | |||||||
| Komutanlar ve liderler | |||||||
| Güçler | |||||||
| 1.500 piyade ve okçu | 5.500 piyade ve 2.500 ağır süvari | ||||||
| Kayıplar | |||||||
| 1.500 Habsburg asker öldürüldü | |||||||
Tarihsel arka plan
13. yüzyılın sonuna doğru Habsburg hanedanı, kuzeyden İtalya'ya geçebilmek için en kısa yol olan Gotthard Geçidi'nin olduğu bölgeyi kontrolü altında bulundurmak istiyordu. Fakat Uri, Schwyz ve Unterwalden'den oluşan ve 1291'de kurulan Eski İsviçre Konfederasyonu daha önceki imparatordan, kendilerine imparatorluk içinde bölgesel otonomi sağlayan belgeler almıştı.
1314 yılında hem Bavyera dükü IV. Ludwig, hem de bir Habsburg prensi olan kendilerini imparator ilan ettiler. Konfederasyona bağlı kantonlar, IV. Ludwig'i destekledi, çünkü Habsburgların ülkelerini Habsburg'un bir parçası haline getirmesinden korkuyordu, ki Habsburglar 13. yüzyıl sonlarına doğru bunu denemişlerdi.
Habsburglar tarafından korunan 'nın bazı otlakları konusunda konfederasyon üyesi olan Schwyz ile Habsburglar arasında başlayan anlaşmazlıklar baş gösterdi ve nihayet Schwyz, manastıra bir baskın düzenledi.
Savaş
Güzel Frederik'in kardeşi Leopold, isyancı konfederasyon güçlerini bozguna uğratmak için çok sayıda sipahinin olduğu güçlü bir ordu oluşturdu. üzerinden ve Morgarten geçidinden geçip isyancı köylüleri ani bir baskınla ezmeyi planlıyordu. Winterthur'lu Johannes'in tarihine göre Avusturya ordusu 20.000 kişiden oluşmaktadır. Bu rakam abartılıdır. Bir başka kaynak Avusturya ordusunun 9.000 kişiden oluştuğunu yazarken,Hans Delbrück'e göre Avusturya ordusu sadece 2.000-3.000 kişiden oluşmaktadır ancak çoğunluğu atlıdır.
Otonomisini kaybedeceğinden korkan müttefik Uri tarafından desteklenen, ancak Unterwalden'in desteğini alamayan Schwyz güçleri, orduyu köyü yakınlarında beklediler ve tahkimatlarını güçlendirdiler. Konfederasyonun askerî gücü de azımsanmayacak boyutlardaydı. Bazı tarihçilere göre 1.500, bazılarına göre ise 3.000-4.000 civarındaydı. Konfederasyon birlikleri sayıca üstün olsalar dahi, iyi donanımlı ve eğitimli Habsburg şövalyeleri karşısında eğitimsiz köylü milislerdi. Tarihsel olarak makul sayılabilecek bir efsaneye göre, Huenenberg şövalyesi İsviçreli köylü kalabalığının halini görüp acır, evlerine dönmeleri için okun ucuna bir mesaj iliştirerek Konfederasyonun kamp yerine atar ve Avusturya'lıların 15 Kasım'da Morgarten üzerinden ilerleyeceğini duyurur.
Konfederasyon milisleri Aegeri gölü ile Morgarten geçidi arasında, dik bir yokuş ile bir bataklık arasında dar bir geçidin olduğu bir yerde hazırlıklarını yaparlar, tepeye büyük kaya blokları yerleştiriler ve pusuya yatarlar. Ordu bu dar geçitten geçeceği sırada üzerlerine atılan kayalar, tomruklar ve bir taraftan saldırıya geçen İsviçreli köylüler karşısında ağır bir bozguna uğrarlar. Bir kısmı bataklıkta boğulurken, bir kısmı en yakın yer olan Zug'a doğru geri çekilirler. Bu saldırıda 1.500 Habsburg askeri öldürülür. Bir tarihçi, şövalyeler arasındaki savaş geleneklerinden hiçbir haberi olmayan bu konfederasyon milislerinin hareket eden her şeyi kesip doğradığını ve kimsenin kaçmasına izin vermediğini anlatır. Hatta bazı piyadelerin, İsviçrelilerin vahşetinden kaçabilmek için kendilerini bataklığa atıp boğulduklarını anlatır. İsviçrelilerin bu savaştaki barbarlıkları, sert ve saygı duyulan askerler olarak ün yapmalarına yol açmıştır.
Sonuç
Savaştan bir ay sonra, Aralık 1315'te Konfederasyon güçleri 1291'de yapmış oldukları Federal Beyannameyi yenilediler. Eski İsviçre Konfederasyonu bu savaşın ardından büyümeye başladı.
1316'da imparator (önceden Bavyera dükü) orman kantonlarının hak ve imtiyazlarını onayladı. Buna karşın Leopold, İsviçre'ye karşı yeni bir saldırı planladı. Buna karşılık olarak Schwyz Habsburgların bazı topraklarına saldırdı ve Unterwalden da Bern'in güneyindeki yüksek 'a doğru saldırıya geçti. İki taraf da birbirine üstünlük kuramadı ve nihayet 1318'de yalıtılmış durumdaki orman kantonları ile Habsburglar arasında bir barış anlaşması imzalandı. 1323'te orman kantonları ile Bern arasında bir ittifak yapıldı, Schwyz kantonu ise Glarus ile Habsburglara karşı bir savunma anlaşması yaptı. Sonraki 40 yıl içinde Luzern, ve Zürih de konfederasyona katıldı.
Konfederasyonun zaferi, kantonlara gerçekten bir özerklik sağladı ve kantonlar, Habsburgların 1386'daki ile sonuçlanan bir sonraki saldırısına kadar, 60 yıl boyunca rahat bir nefes aldılar.
Kaynakça
- ^ a b c d Battle of Morgarten maddesi,Historical Dictionary of Switzerland http://www.hls-dhs-dss.ch/ 5 Aralık 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ Oechsli, Wilhelm (1891). Die Anfänge der Schweizerischen Eidgenossenschaft: zur sechsten Säkularfeirer des ersten ewigen Bundes vom 1. August 1291, verfasst im Auftrag des schweizerischen Bundesrates. s. 348. 17 Haziran 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
- ^ Hanhart, Rudolf (1829). Erzählungen aus der Schweizer-Geschichte nach den Chroniken, Volume 2. s. 59. 27 Nisan 2016 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
- ^ a b Delbrück, Hans. Geschichte der Kriegskunst im Rahmen der politischen Geschichte, Volume 3. ss. 572-3. 15 Aralık 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 10 Aralık 2012.
- ^ Tait, William; Johnstone, Christian Isobel (1852). Tait's Edinburgh magazine, Vol 19. s. 244. 29 Haziran 2014 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2012.
- ^ a b Die Kämpfe am Morgarten in den Jahren 1315 und 1798: Festschrift für die Jahresversammlung der schweiz. Officiersgesellschaft in Zug im August 1868. 1868. ss. 10-11. 9 Ekim 2013 tarihinde kaynağından . Erişim tarihi: 11 Aralık 2012.
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Morgarten Muharebesi Eski Isvicre Konfederasyonu ile Habsburg Hanedani nin kontrolundeki Kutsal Roma Cermen Imparatorlugu arasinda 15 Kasim 1315 tarihinde da gerceklesen silahli catisma komutasindaki 1500 kisilik piyade ve okcuya sahip olan federasyon gucleri komutasindaki buyuk bir ordu karsisinda zafer elde etti Morgarten MuharebesiTarih15 Kasim 1315BolgeSonucIsvicre nin zaferiTaraflarEski Isvicre Konfederasyonu Uri Schwyz UnterwaldenAvusturya ArsidukluguKomutanlar ve liderlerGucler1 500 piyade ve okcu5 500 piyade ve 2 500 agir suvariKayiplar1 500 Habsburg asker oldurulduTarihsel arka plan13 yuzyilin sonuna dogru Habsburg hanedani kuzeyden Italya ya gecebilmek icin en kisa yol olan Gotthard Gecidi nin oldugu bolgeyi kontrolu altinda bulundurmak istiyordu Fakat Uri Schwyz ve Unterwalden den olusan ve 1291 de kurulan Eski Isvicre Konfederasyonu daha onceki imparatordan kendilerine imparatorluk icinde bolgesel otonomi saglayan belgeler almisti 1314 yilinda hem Bavyera duku IV Ludwig hem de bir Habsburg prensi olan kendilerini imparator ilan ettiler Konfederasyona bagli kantonlar IV Ludwig i destekledi cunku Habsburglarin ulkelerini Habsburg un bir parcasi haline getirmesinden korkuyordu ki Habsburglar 13 yuzyil sonlarina dogru bunu denemislerdi Habsburglar tarafindan korunan nin bazi otlaklari konusunda konfederasyon uyesi olan Schwyz ile Habsburglar arasinda baslayan anlasmazliklar bas gosterdi ve nihayet Schwyz manastira bir baskin duzenledi SavasMorgarten Savasi Guzel Frederik in kardesi Leopold isyanci konfederasyon guclerini bozguna ugratmak icin cok sayida sipahinin oldugu guclu bir ordu olusturdu uzerinden ve Morgarten gecidinden gecip isyanci koyluleri ani bir baskinla ezmeyi planliyordu Winterthur lu Johannes in tarihine gore Avusturya ordusu 20 000 kisiden olusmaktadir Bu rakam abartilidir Bir baska kaynak Avusturya ordusunun 9 000 kisiden olustugunu yazarken Hans Delbruck e gore Avusturya ordusu sadece 2 000 3 000 kisiden olusmaktadir ancak cogunlugu atlidir Otonomisini kaybedeceginden korkan muttefik Uri tarafindan desteklenen ancak Unterwalden in destegini alamayan Schwyz gucleri orduyu koyu yakinlarinda beklediler ve tahkimatlarini guclendirdiler Konfederasyonun askeri gucu de azimsanmayacak boyutlardaydi Bazi tarihcilere gore 1 500 bazilarina gore ise 3 000 4 000 civarindaydi Konfederasyon birlikleri sayica ustun olsalar dahi iyi donanimli ve egitimli Habsburg sovalyeleri karsisinda egitimsiz koylu milislerdi Tarihsel olarak makul sayilabilecek bir efsaneye gore Huenenberg sovalyesi Isvicreli koylu kalabaliginin halini gorup acir evlerine donmeleri icin okun ucuna bir mesaj ilistirerek Konfederasyonun kamp yerine atar ve Avusturya lilarin 15 Kasim da Morgarten uzerinden ilerleyecegini duyurur Konfederasyon milisleri Aegeri golu ile Morgarten gecidi arasinda dik bir yokus ile bir bataklik arasinda dar bir gecidin oldugu bir yerde hazirliklarini yaparlar tepeye buyuk kaya bloklari yerlestiriler ve pusuya yatarlar Ordu bu dar gecitten gececegi sirada uzerlerine atilan kayalar tomruklar ve bir taraftan saldiriya gecen Isvicreli koyluler karsisinda agir bir bozguna ugrarlar Bir kismi bataklikta bogulurken bir kismi en yakin yer olan Zug a dogru geri cekilirler Bu saldirida 1 500 Habsburg askeri oldurulur Bir tarihci sovalyeler arasindaki savas geleneklerinden hicbir haberi olmayan bu konfederasyon milislerinin hareket eden her seyi kesip dogradigini ve kimsenin kacmasina izin vermedigini anlatir Hatta bazi piyadelerin Isvicrelilerin vahsetinden kacabilmek icin kendilerini batakliga atip bogulduklarini anlatir Isvicrelilerin bu savastaki barbarliklari sert ve saygi duyulan askerler olarak un yapmalarina yol acmistir SonucSavastan bir ay sonra Aralik 1315 te Konfederasyon gucleri 1291 de yapmis olduklari Federal Beyannameyi yenilediler Eski Isvicre Konfederasyonu bu savasin ardindan buyumeye basladi 1316 da imparator onceden Bavyera duku orman kantonlarinin hak ve imtiyazlarini onayladi Buna karsin Leopold Isvicre ye karsi yeni bir saldiri planladi Buna karsilik olarak Schwyz Habsburglarin bazi topraklarina saldirdi ve Unterwalden da Bern in guneyindeki yuksek a dogru saldiriya gecti Iki taraf da birbirine ustunluk kuramadi ve nihayet 1318 de yalitilmis durumdaki orman kantonlari ile Habsburglar arasinda bir baris anlasmasi imzalandi 1323 te orman kantonlari ile Bern arasinda bir ittifak yapildi Schwyz kantonu ise Glarus ile Habsburglara karsi bir savunma anlasmasi yapti Sonraki 40 yil icinde Luzern ve Zurih de konfederasyona katildi Konfederasyonun zaferi kantonlara gercekten bir ozerklik sagladi ve kantonlar Habsburglarin 1386 daki ile sonuclanan bir sonraki saldirisina kadar 60 yil boyunca rahat bir nefes aldilar Kaynakca a b c d Battle of Morgarten maddesi Historical Dictionary of Switzerland http www hls dhs dss ch 5 Aralik 2006 tarihinde Wayback Machine sitesinde Oechsli Wilhelm 1891 Die Anfange der Schweizerischen Eidgenossenschaft zur sechsten Sakularfeirer des ersten ewigen Bundes vom 1 August 1291 verfasst im Auftrag des schweizerischen Bundesrates s 348 17 Haziran 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2012 Hanhart Rudolf 1829 Erzahlungen aus der Schweizer Geschichte nach den Chroniken Volume 2 s 59 27 Nisan 2016 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2012 a b Delbruck Hans Geschichte der Kriegskunst im Rahmen der politischen Geschichte Volume 3 ss 572 3 15 Aralik 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 10 Aralik 2012 Tait William Johnstone Christian Isobel 1852 Tait s Edinburgh magazine Vol 19 s 244 29 Haziran 2014 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2012 a b Die Kampfe am Morgarten in den Jahren 1315 und 1798 Festschrift fur die Jahresversammlung der schweiz Officiersgesellschaft in Zug im August 1868 1868 ss 10 11 9 Ekim 2013 tarihinde kaynagindan Erisim tarihi 11 Aralik 2012