Muhassıl ya da Muhassıl-ı Emval, Osmanlı İmparatorluğunda vergi tarhı ve tahsilinden sorumlu olan devlet memurlarına verilen addır. Selçukilerin temel olduğu sistem Osmanlı İmparatorluğu kuruluş dönemiden itibaren üretim ve toprağa bağlı vergilerin devlet adına toplanabilmesi için devam ettirildi. Muhassılların yetki ve sorumlulukları dönemlere göre farklılık gösterdi ve ağırlıkla , zeâmet gelirlerini toplamaları dışında kendilerine idari görevler de tevdi edildi.
Muhassıllar ilk dönemlerde yaşadıkları bölge içinden seçildi ve bu kişiler zamanla Âyanlar kadar olmasa da bölgelerinin kodamanları oldular ve yeni bir toplumsal sınıf teşkil ettiler. 17. Yüzyıl sonrasında idari görev almaları ve toprak sistemindeki değişimle beraber kendilerine daha güçlü bir alan bulabilmişlerdir. 18. Yüzyılın ortalarından itibaren vezir ve sadrazamlar da Osmanlı sancaklarına muhassıl sıfatı ile gönderilmiştir, bu da vekil muhassılların doğmasına neden olmuştur. Bu yüzyılda nüfuzlu ailelerin eline geçmiş, arşiv vesikalarına muhtelif şikayet ve yolsuzluklar yansımıştır. Osmanlı merkeziyle içinde olmuştur. 19. Yüzyıl'da sancakların büyük bir kısmı Muhassıllıklar etrafında örgütlenmiştir. 25 Ocak 1840 tarihli nizamnâme ile görevleri ile tayin ve çalışma esasları belirlenmiş ve tahrir memurlarıyla benzer sorumluluk ve görevler yüklenmiştir. Yeni sistemle beraber vergi kaybının önlenemiyor oluşundan hareketle 1842'de muhassılık kaldırılarak iltizam usulüne dönülmüş ve eyaletlere daha yetkin maliye memurları gönderilmiştir. Muhassıllık meclisleri de 1849'u takiben memleket veya eyalet meclisi adını almıştır.
Başkanlık Osmanlı Arşivi'nde muhassıllara ait bilgi ve kayıtlar ağırlıkla Başmuhasebe Kalemi'ne Bağlı Birimlere Ait Belgeler kısmı ile Evâmir-i Maliye Kalemi Defterleri (ML.EVM.d) ve muhtelif illere ait muhassıl defterlerinden görülebilmektedir.
Kaynakça
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Muhassil ya da Muhassil i Emval Osmanli Imparatorlugunda vergi tarhi ve tahsilinden sorumlu olan devlet memurlarina verilen addir Selcukilerin temel oldugu sistem Osmanli Imparatorlugu kurulus donemiden itibaren uretim ve topraga bagli vergilerin devlet adina toplanabilmesi icin devam ettirildi Muhassillarin yetki ve sorumluluklari donemlere gore farklilik gosterdi ve agirlikla zeamet gelirlerini toplamalari disinda kendilerine idari gorevler de tevdi edildi Muhassillar ilk donemlerde yasadiklari bolge icinden secildi ve bu kisiler zamanla Ayanlar kadar olmasa da bolgelerinin kodamanlari oldular ve yeni bir toplumsal sinif teskil ettiler 17 Yuzyil sonrasinda idari gorev almalari ve toprak sistemindeki degisimle beraber kendilerine daha guclu bir alan bulabilmislerdir 18 Yuzyilin ortalarindan itibaren vezir ve sadrazamlar da Osmanli sancaklarina muhassil sifati ile gonderilmistir bu da vekil muhassillarin dogmasina neden olmustur Bu yuzyilda nufuzlu ailelerin eline gecmis arsiv vesikalarina muhtelif sikayet ve yolsuzluklar yansimistir Osmanli merkeziyle icinde olmustur 19 Yuzyil da sancaklarin buyuk bir kismi Muhassilliklar etrafinda orgutlenmistir 25 Ocak 1840 tarihli nizamname ile gorevleri ile tayin ve calisma esaslari belirlenmis ve tahrir memurlariyla benzer sorumluluk ve gorevler yuklenmistir Yeni sistemle beraber vergi kaybinin onlenemiyor olusundan hareketle 1842 de muhassilik kaldirilarak iltizam usulune donulmus ve eyaletlere daha yetkin maliye memurlari gonderilmistir Muhassillik meclisleri de 1849 u takiben memleket veya eyalet meclisi adini almistir Baskanlik Osmanli Arsivi nde muhassillara ait bilgi ve kayitlar agirlikla Basmuhasebe Kalemi ne Bagli Birimlere Ait Belgeler kismi ile Evamir i Maliye Kalemi Defterleri ML EVM d ve muhtelif illere ait muhassil defterlerinden gorulebilmektedir Kaynakca Yucel Ozkaya Ali Akyildiz TDV Islam Ansiklopedisi 21 Eylul 2020 tarihinde kaynagindan arsivlendi Erisim tarihi 4 Subat 2021 Basbakanlik Osmanli Arsvi Rehberi Istanbul 2010 246 285