Mukeri Kilisesi (Gürcüce: მუქერის ეკლესია), tarihsel Klarceti bölgesinde, günümüzde Artvin ilinin Ardanuç ilçesine bağlı ve eski adı Mukeri olan Tepedüzü köyünde Orta Çağ'dan kalma Gürcü kilisesidir.
Temel bilgiler | |
---|---|
Konum | Tepedüzü, Ardanuç |
Koordinatlar | 41°05′31″K 42°03′29″D / 41.09194°K 42.05806°D |
İnanç | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Mezhep | Doğu Ortodoks Kilisesi |
Durum | Yıkılmış |
Mimari | |
Mimari tür | Kilise |
Mimari biçim | Gürcü mimarisi |
Özellikler | |
Malzemeler | Yontu taş, harç |
Tarihçe
Mukeri (მუქერი) Gürcüce bir kelime olup erzak anlamına gelir. Bu ad, eskiden köyde yiyecek saklamada kullanılan Mukeri Daranı'yla ilişkili olabilir. Mukeri köyü ve Mukeri Kilisesi 16. yüzyılın ortalarında Osmanlıların eline geçtiğinde bu yerleşimde sadece Hristiyan nüfus yaşıyordu. Nitekim 1574 yılında Osmanlı idaresinin gerçekleştirdiği tahrire göre de köyde 28 Hristiyan hane bulunuyordu. 16. yüzyılın sonlarından itibaren köy halkının Müslüman olmasına bağlı olarak kilise cemaatini ve işlevini yitirdiği, zaman içinde de yıkıldığı anlaşılmaktadır.
Mimari
Mukeri Kilisesi, Tepedüzü köyünün 1,5 kilometre kuzeybatısında yer alır. Kilisenin olduğu yerde eski yerleşim izleri ve on kadar daran olarak bilinen yer altı yapısı bulunmaktadır. Muhtemelen buradaki eski yerleşimin kilisesi olan Mukeri Kilisesi, tek nefli bir yapı olup kaba yonu taşlarla harç kullanılarak inşa edilmiştir. Neredeyse tamamen yıkılmış olan kiliseden geriye doğu tarafındaki yarım daire planlı bir apsis kalmıştır. Kiliseden geriye kalan duvarların yüksekliği 1 metreyi bulur. Köylülerin verdiği bilgiye göre ise kilise, 1980’lere kadar sağlamdı ve çatısı plaka tipi taşlarla örtülüydü.
Kaynakça
- ^ a b 2015 Yılı Tao-Klarceti Tarihi Eserleri Araştırma Gezisi Sonuçları (ტაო-კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები), Tiflis, 2016, s. 149-150. 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
- ^ "მუქერი" - Gürcüce Sözlük (ლექსიკონი ქართული)
- ^ Klarceti (კლარჯეთი), Mamia Pağava, Meri Tsintsadze, Maia Baramidze, Malhaz Çoharadze, Tina Şioşvili, Şota Mamuladze, Ramaz Halvaşi, Nugzar Mgeladze, Zaza Şaşikadze, Cemal Karalidze, Batum, 2016, s. 35. 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde .
wikipedia, wiki, viki, vikipedia, oku, kitap, kütüphane, kütübhane, ara, ara bul, bul, herşey, ne arasanız burada,hikayeler, makale, kitaplar, öğren, wiki, bilgi, tarih, yukle, izle, telefon için, turk, türk, türkçe, turkce, nasıl yapılır, ne demek, nasıl, yapmak, yapılır, indir, ücretsiz, ücretsiz indir, bedava, bedava indir, mp3, video, mp4, 3gp, jpg, jpeg, gif, png, resim, müzik, şarkı, film, film, oyun, oyunlar, mobil, cep telefonu, telefon, android, ios, apple, samsung, iphone, xiomi, xiaomi, redmi, honor, oppo, nokia, sonya, mi, pc, web, computer, bilgisayar
Mukeri Kilisesi Gurcuce მუქერის ეკლესია tarihsel Klarceti bolgesinde gunumuzde Artvin ilinin Ardanuc ilcesine bagli ve eski adi Mukeri olan Tepeduzu koyunde Orta Cag dan kalma Gurcu kilisesidir Mukeri KilisesiTemel bilgilerKonumTepeduzu ArdanucKoordinatlar41 05 31 K 42 03 29 D 41 09194 K 42 05806 D 41 09194 42 05806InancDogu Ortodoks KilisesiMezhepDogu Ortodoks KilisesiDurumYikilmisMimariMimari turKiliseMimari bicimGurcu mimarisiOzelliklerMalzemelerYontu tas harcTarihceMukeri მუქერი Gurcuce bir kelime olup erzak anlamina gelir Bu ad eskiden koyde yiyecek saklamada kullanilan Mukeri Darani yla iliskili olabilir Mukeri koyu ve Mukeri Kilisesi 16 yuzyilin ortalarinda Osmanlilarin eline gectiginde bu yerlesimde sadece Hristiyan nufus yasiyordu Nitekim 1574 yilinda Osmanli idaresinin gerceklestirdigi tahrire gore de koyde 28 Hristiyan hane bulunuyordu 16 yuzyilin sonlarindan itibaren koy halkinin Musluman olmasina bagli olarak kilise cemaatini ve islevini yitirdigi zaman icinde de yikildigi anlasilmaktadir MimariMukeri Kilisesi Tepeduzu koyunun 1 5 kilometre kuzeybatisinda yer alir Kilisenin oldugu yerde eski yerlesim izleri ve on kadar daran olarak bilinen yer alti yapisi bulunmaktadir Muhtemelen buradaki eski yerlesimin kilisesi olan Mukeri Kilisesi tek nefli bir yapi olup kaba yonu taslarla harc kullanilarak insa edilmistir Neredeyse tamamen yikilmis olan kiliseden geriye dogu tarafindaki yarim daire planli bir apsis kalmistir Kiliseden geriye kalan duvarlarin yuksekligi 1 metreyi bulur Koylulerin verdigi bilgiye gore ise kilise 1980 lere kadar saglamdi ve catisi plaka tipi taslarla ortuluydu Kaynakca a b 2015 Yili Tao Klarceti Tarihi Eserleri Arastirma Gezisi Sonuclari ტაო კლარჯეთის ძეგლების 2015 წლის საკვლევი ექსპედიციების ანგარიშები Tiflis 2016 s 149 150 6 Mart 2019 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 9123 9 9 მუქერი Gurcuce Sozluk ლექსიკონი ქართული Klarceti კლარჯეთი Mamia Pagava Meri Tsintsadze Maia Baramidze Malhaz Coharadze Tina Siosvili Sota Mamuladze Ramaz Halvasi Nugzar Mgeladze Zaza Sasikadze Cemal Karalidze Batum 2016 s 35 9 Ekim 2020 tarihinde Wayback Machine sitesinde ISBN 978 9941 0 8969 5